सहकार

  

11th सहकार  :- Click Here

12th सहकार  :- Click Here

अर्थशास्त्र

   

11th अर्थशास्त्र  :- Click Here

12th अर्थशास्त्र  :- Click Here

पर्यावरण

 

11th पर्यावरण :- Click Here 

12th पर्यावरण :- Click Here 

शिक्षणशास्त्र

 

 

11th शिक्षणशास्त्र  :- Click Here

12th शिक्षणशास्त्र  :- Click Here

राज्यशास्त्र

 

11th Polity :- Click Here

12th Polity :- Click Here

Science

  

6th Science :- Click Here

7th Science :- Click Here

8th Science :- Click Here

9th Science :- Click Here

10th Science 1  :- Click Here

10th Science 2  :- Click Here

11th अन्न व तंत्रज्ञान :- Click Here

11th Physics :- Click Here

11th Biology :- Click Here

11th Chemistry :- Click Here

12th Physics :- Click Here

12th Biology :- Click Here

12th Chemistry :- Click Here

भूगोल

 

5th  भूगोल :- Click Here

6th भूगोल :- Click Here

7th भूगोल :- Click Here

8th भूगोल :- Click Here

9th भूगोल :- Click Here

10th भूगोल :- Click Here

11th भूगोल:- Click Here

12th भूगोल  :- Click Here

इतिहास

 

6th History+Polity :- Click Here

7th History+Polity :- Click Here

8th History+Polity :- Click Here

9th History+Polity :- Click Here

10th History+Polity :- Click Here

11th History  :- Click Here

12th History  :- Click Here

चालू घडामोडी :- 23 एप्रिल 2024

◆ युनायटेड स्टेट्स 2023 मध्ये सर्वाधिक लष्करी खर्च करणारा देश बनला आहे.

◆ केरळमध्ये सर्वात मोठा मंदिर उत्सव ‘थ्रिसूर पूरम 2024’ साजरा करण्यात आला.

◆ फ्रेंच ऑटोमेकर सिट्रोएनने भारताचा माजी कर्णधार महेंद्रसिंग धोनीची सिट्रोएन इंडियाचा ब्रँड ॲम्बेसेडर म्हणून नियुक्ती केली आहे.

◆ भारतीय वंशाचे प्राध्यापक कौशिक राजशेखर यांना जपानच्या अभियांत्रिकी अकादमीने आंतरराष्ट्रीय फेलोशिप प्रदान केली आहे.

◆ भारतीय दूध ब्रँड नंदिनी आगामी T20 विश्वचषक स्पर्धेतील स्कॉटलंड आणि आयर्लंड संघाची प्रायोजक बनली आहे.

◆ कुवेतमध्ये पहिल्यांदाच हिंदी रेडिओचे प्रसारण सुरू झाले आहे.

◆ ब्राझीलच्या घनदाट जंगलात वाघाची नवीन प्रजाती (क्लाउडेड टायगर कॅट) सापडली आहे.

◆ कॅंडिडेट बुद्धिबळ स्पर्धा जिंकणारा सर्वात युवा ग्रँडमास्टर "डी. गुकेश" ठरला आहे

◆ कॅंडिडेट बुद्धिबळ स्पर्धा जिंकणारा डी. गुकेश हा दुसरा भारतीय बुद्धीबळ पटू ठरला आहे.

◆ कॅंडिडेट बुद्धिबळ स्पर्धा कॅनडा या देशात आयोजित करण्यात आली होती.

◆ कॅंडिडेट बुद्धिबळ स्पर्धा मध्ये महिला गटात चीन देशाच्या टॅन झोंगिने विजेतेपद पटकावले आहे.

◆ कॅंडिडेट बुद्धिबळ स्पर्धा जिंकणाऱ्या डी. गुकेश ची विश्विजेतेपदा साठी चीन देशाच्या डिंग लिरेन शी होणार आहे.

◆ नॅशनल फर्टीलायझर लिमिटेड या कंपनीला नवरत्न दर्जा प्राप्त झाला असून कंपनीची  स्थापना 1974 साली झाली आहे.

◆ जागतिक पुस्तक दिवस 23 एप्रिल रोजी साजरा करण्यात येतो.

◆ जागतिक पुस्तक दिन 2024 ची थीम "read your way" ही आहे.

◆ संरक्षण खर्चाच्या बाबतीत भारत जगात चौथ्या क्रमांकावर आहे.

◆ संरक्षण खर्चाच्या बाबतीत जगात अमेरिका हा देश प्रथम क्रमांकावर आहे.

◆ नेपाळमध्ये पहिली इंद्रधनुष्य पर्यटन परिषद आयोजित करण्यात आली आहे.

◆ प्रज्ञा मिश्रा यांची OpenAI ची भारतातील पहिली कर्मचारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

भारतातील आर्थिक नियोजनाचा इतिहास--हा घटक राज्यसेवा व संयुक्त परीक्षा दोन्हींसाठी सामायिक आहे

🌸 विश्वेश्वरय्या योजना--1934 

म्हैसूर राज्याचे दिवाना एम विश्वेश्वरय्या यांनी सर्वप्रथम भारतीय नियोजनाची योजना मांडली.

👉 "The planned economy of India" या पुस्तकात. 

👉त्यांनी 'नियोजन करा किंवा नष्ट व्हा' असा संदेश दिला.  

👉भर--औद्योगीकरण

🌸 FICCI योजना--1934 

अध्यक्ष-एन आर सरकार 

👉मुक्त अर्थव्यवस्थेला विरोध 

👉एका राष्ट्रीय नियोजन आयोगाची गरज व्यक्त केली. 

👉केन्स वादी विचारसरणीचा अवलंब

🌸 काँग्रेस योजना 1938

राष्ट्रीय नियोजन समितीची स्थापना 

अध्यक्ष-- पंडित जवाहरलाल नेहरू 

सदस्य --15  / उपसमित्या --29

🌸 मुंबई योजना 1944

👉8 प्रमुख उद्योगपतींनी "A plan of economic development for  India" हा कृती आराखडा जाहीर.

👉भर--तीव्र औद्योगीकरण, जमीन सुधारणा, लघुउद्योग, व्यापार,विकास 

🌸 गांधी योजना-- 1944 

मांडली-श्री नारायण अग्रवाल 

👉आर्थिक विकेंद्रीकरण हे मुख्य वैशिष्ट्य 

 👉भर--ग्रामीण विकास, कुटीर व लघु उद्योग आणि कृषी 

🌸 जनता योजना-- 1945 

मांडली-- मानवेंद्रनाथ रॉय 

👉भर--कृषी व उद्योग

👉मुंबई योजनेला प्रत्युत्तर 

🌸 सर्वोदय योजना-- 1950 

मांडली-- जयप्रकाश नारायण 

👉उद्दिष्ट-- अहिंसक पद्धतीने शोषण विरहित समाज निर्माण करणे.

 👉भर- कृषीक्षेत्र,लघुउद्योग, स्वयंपूर्णता जमीन सुधारणा, आर्थिक विकेंद्रीकरण 

 👉महात्मा गांधी व विनोबा भावे यांच्या विचारसरणीवर आधारित.

22 एप्रिल 2024 Questions

🔖 प्रश्न.1) भारतीय नौदलाचे नवीन प्रमुख म्हणून कोणाची निवड झाली आहे?

उत्तर - दिनेश कुमार त्रिपाठी

🔖 प्रश्न.2) NSG चे नवीन DG म्हणून कोणाची नियुक्ती करण्यात आली आहे?

उत्तर - नलिन प्रभात 

🔖 प्रश्न.3) भारताने अलीकडेच ब्रह्मोस सुपरसॉनिक क्षेपणास्त्रांची पहिली खेप कोणत्या देशाला सुपूर्द केली ?

उत्तर – फिलीपिन्स

🔖 प्रश्न.4) स्कायट्रॅक्स अवॉर्ड्सद्वारे कोणत्या विमानतळाला "जगातील सर्वोत्तम विमानतळ" म्हणून ओळखले जाते ?

उत्तर – हमाद आंतरराष्ट्रीय विमानतळ

🔖 प्रश्न.5) ज्वालामुखीच्या उद्रेकामुळे चर्चेत आलेला माऊंट रुआंग पर्वत कोणत्या देशात आहे ?

उत्तर – इंडोनेशिया

🔖 प्रश्न.6) आकाशगंगेत सर्वात मोठा स्टेलर कृष्णविवर सापडला असुन त्याचे नाव काय आहे ?

उत्तर – BH ३ 

🔖 प्रश्न.7)  १३ व्या युरोपियन मुलींच्या गणितीय ऑलिम्पियाडचे आयोजन कोठे करण्यात आले होते ?

उत्तर – जॉर्जिया 

🔖 प्रश्न.8) कोणत्या देशाने पहिल्यांदा अवकाशात युद्ध सराव मिशन विक्ट्स हेज ची घोषणा केली ?

उत्तर – अमेरिका

🔖 प्रश्न.9)  फ्रेंच भाषा दिन कधी साजरा करण्यात येतो ?

उत्तर – २० एप्रिल

🔖 प्रश्न.10) इंडिया:the road to Renaissance A vision and agenda हे पुस्तक कोणी लिहिले आहे ?

उत्तर – भिमेश्वर चल्ला

हिमालया मधील महत्त्वाच्या खिंडी..

✅ अ) जम्मू आणि काश्मीर  ::

       1) बारा लाचा 

       2) बनिहल खिंड

       3) झोजी - ला 

       4) पीर पंजाल खिंड 

------------------------------------------------

✅ ब) अरुणाचल प्रदेश ::

        1) बोमदी - ला 

        2) दिहांग खिंड 

        3) दिफू खिंड 

        4) लिखापानी खिंड 

---------------------------------------------------

✅क) उत्तराखंड :: 

       1) लिपु लेख खिंड 

       2) मना खिंड 

       3) मंगशा धारा खिंड 

       4) मुलिंग ला 

       5) निती खिंड 

       6) तराईल खिंड 

       7) माऱ्हि ला 

       8) तिम - जून - ला 

       9) शलसल खिंड 

     10) बालचा धुरा खिंड 

     11) कुंग्रीन बिंगरी 

     12) लांपिया खिंड 

---------------------------------------------------

✅ड) हिमाचल प्रदेश :: 

        1)बुरझिल खिंड 

        2)देबसा खिंड

        3)रोहतांग खिंड 

        4)शिप्की - ला 

---------------------------------------------------

✅इ) सिक्कीम :: 

        1)जेलप - ला 

        2) नथु - ला 

चालू घडामोडी :- 22 एप्रिल 2024

◆ केकी मिस्ती यांची HDFC लाइफ इन्शुरन्स बोर्डाच्या अध्यक्षपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.

◆ 6 वर्षांच्या तक्षवी वाघानीने 25 मीटरपेक्षा कमी अंतरावर 16 सेमी इतक्या कमी लिंबो स्केटिंगमध्ये नवा विश्वविक्रम प्रस्थापित केला आहे.

◆ केंटो मोमोटाने(जपान) वयाच्या 29 व्या वर्षी आंतरराष्ट्रीय बॅडमिंटनमधून निवृत्तीची घोषणा केली.

◆ सुरिंदर एस जोधका, विकास कुमार यांची आदिसेशिया पुरस्कारासाठी निवड करण्यात आली आहे.

◆ नोएडा आंतरराष्ट्रीय विमानतळाने नेव्हिगेशन प्रणालीचे मूल्यांकन करण्यासाठी "डॉपलर अतिशय उच्च-वारंवारता ओम्नी श्रेणी (DVOR) कॅलिब्रेशन फ्लाइट" चे उद्घाटन केले.

◆ जगभरात दरवर्षी 22 एप्रिल हा दिवस पृथ्वी दिवस किंवा 'जागतिक वसुंधरा दिन' म्हणून साजरा केला जातो.

◆ जागतिक वसुंधरा दिन 2024 ची थीम “प्लॅनेट विरुद्ध प्लास्टिक” ही आहे.

◆ बलराज पन्वर रोईंग या खेळात पॅरिस ऑलिंपिकची पात्रता मिळवणारा तो भारताचा पहिलाच खेळाडू ठरला आहे.

◆ चार दिवसांचा आठवडा करणारा सिंगापूर आशिया खंडातील पहिला देश.

◆ दिनेश कार्तिक हा आयपीएल मध्ये 250 सामने खेळणारा तिसरा क्रिकेट पटू ठरला आहे.

◆ प्लॅस्टिक मुळे होणाऱ्या प्रदूषणाला अटकाव करण्यासाठी संयुक्त राष्ट्रांनी कॅनडा या देशाच्या ओटावा येथे 23 ते 29 एप्रिल दरम्यान विशेष परिषदेचे आयोजन केले आहे.

◆ Inteligens ब्युरो IB च्या विशेष निर्देशक पदी सपना तिवारी यांनी निवड झाली आहे.

◆ अंतरीक्ष विज्ञानाच्या योगदानाबद्दल पी. सुब्बाराव यांना आर्यभट्ट पुरस्कार देण्यात आला आहे.

◆ आर्टेमिस करारात सामील होणारा स्वीडन हा 38वा देश ठरला आहे.

◆ AI सक्षम लॉर्ज लँग्वेज मॉडेल Liama-3 हे Meta या कंपनीने लाँच केले आहे.

◆ मोहम्मद सालेम यांच्या छायाचित्राला वर्ड प्रेस ऑफ द इयर 2024 पुरस्कार मिळाला आहे.

◆ दीपिका सोरेंग हिला असुंता लाक्रा पुरस्कार मिळाला आहे. ती हॉकी खेळाशी संबंधित आहे.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

MPSC समाजकल्याण अधिकारी गट अ व ब, इतर मागास बहुजन विभाग अधिकारी गट अ व ब परीक्षेची तयारी कशी कराल?

       MPSC सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभागातील सहायक आयुक्त समाजकल्याण व तत्सम गट- अ संवर्ग 41 पदे, समाजकल्याण अधिकारी गट-ब साठी 22 पदे, व गृहप्रमुख, गट ब या संवर्गातील 18 पदांसाठी भरती केली जात आहे. या पदांसाठी अनुक्रमे 5836, 35361 व 796 विद्यार्थ्यांनी अर्ज केले आहेत. त्याचप्रमाणे इतर मागास बहुजन कल्याण विभागातील सहायक संचालक / संशोधन अधिकारी / प्रकल्प अधिकारी, गट अ संवर्ग 26 पदे व इतर मागास बहुजन कल्याण अधिकारी, गट-ब संवर्ग 31 पदे भरती होणार असून त्यासाठी अनुक्रमे 2864 व 11241 विद्यार्थ्यांचे अर्ज प्राप्त झाले आहेत. या दोन्ही विभागातील परीक्षांसाठी चाळणी परीक्षा होणार असून त्यांचा नवीन अभ्यासक्रम आयोगाने घोषित केला आहे, त्यानुसार यामधील गट ब पदांसाठी चाळणी परीक्षा 19 मे 2024 रोजी होणार आहे.

       परीक्षेत 100 प्रश्न  200 गुण व मुलाखत 50 गुणांसाठी असणार आहे. परीक्षेसाठी 1 तास वेळ असून 60 मिनिटात 100 प्रश्न सोडविण्याचे आव्हान विद्यार्थ्यांसमोर आहे, कारण परीक्षेत चुकीच्या उत्तरासाठी 1/4 नकारात्मक गुण पद्धती लागू आहे.

       सध्या अंतिम निवडीसाठी विद्यार्थ्यांनी गुण लेखी परीक्षेत अधिक गुण संपादन करण्यावर भर देणे आवश्यक आहे.

*समाजकल्याण परीक्षेच्या अभ्यासक्रमाचे स्वरूप*

       समाजकल्याण गट ब व इतर मागास बहुजन अधिकारी गट ब पदाचा अभ्यासक्रम समान असून त्यात पुढील घटक समाविष्ट आहेत, मागील प्रश्नपत्रिकांचा आढावा घेतला असता या घटकावर  किती प्रश्न असतील याचा अंदाज बांधता येतो. 

1.समाजकल्याण अध्ययन - 40 ते 45 प्रश्न

2.बुद्धिमापन प्रश्न - 10 ते 15 प्रश्न

3.चालू घडामोडी - 5 ते 10 प्रश्न

4.विज्ञान व अभियांत्रिकी - 10 ते 15 प्रश्न

5.कला शाखेतील घटक इतिहास, भूगोल व राज्यव्यवस्था - 10 ते 15 प्रश्न

6.वाणिज्य व अर्थव्यवस्था - 8 ते 10 प्रश्न

7. मराठी - 10 ते 15 प्रश्न

          विद्यार्थ्यांना आयोगाच्या स्पर्धा परीक्षेचा पॅटर्न समजून घेण्यासाठी समाजकल्याण विभागाच्या गट अ व ब पदासाठी घेतलेल्या परीक्षेच्या प्रश्नपत्रिका अभ्यासणे अत्यावश्यक आहे. त्याचप्रमाणे मागील परीक्षांमध्ये परीक्षेत विचारलेले समाजकल्याण अध्ययन घटकावरील व इतर घटकांचे प्रश्न अभ्यासल्यास विद्यार्थ्यांना आयोगाच्या अभ्यासक्रमानुसार नेमका काय अभ्यास करायचा हे लक्षात येईल.

*MPSC समाजकल्याण संदर्भ पुस्तके*

*1.MPSC समाज कल्याण विभाग पूर्वीच्या 6 संस्करित प्रश्नपत्रिका व इतर परिक्षातील समाजकल्याण  विश्लेषणात्मक स्पष्टीकरणासह लेखक- डॉ. शशिकांत अन्नदाते* - या पुस्तकात mpsc परीक्षेच्या समाजकल्याण प्रश्नपत्रिका सखोल स्पष्टीकरणासह देण्यात आले असल्याने  अभ्यासाची रणनीती व अभ्यासक्रमातील कोणत्या घटकांवर भर द्यावा हे लक्षात येण्यासाठी पुस्तक अतिशय उपयुक्त ठरेल.

2.विज्ञान व अभियांत्रिकी घटक के सागर सुधारित 37 वी आवृत्ती

3.व्यावसायिक समाजकार्य- डॉ. प्राजक्ता टांकसाळे

4. समग्र समाजकल्याण अध्ययन -डॉ. प्राजक्ता टांकसाळे व प्रा. अनुराधा जोशी

5. बुद्धिमत्ता चाचणी - के सागर/सचिन ढवळे

6. स्मॉलेस्ट जनरल नॉलेज -  विनायक घायाळ (कला शाखा घटकासाठी)

7. वाणिज्य व अर्थव्यवस्था घटक - स्टेट बोर्ड 11 वी व 12 वी पाठ्यपुस्तक

8.चालू घडामोडी - परिक्रमा मासिक व कोणतेही इतर पुस्तक

9. मराठी - के सागर/ बाळासाहेब शिंदे

10. समाजकल्याण प्रशासन - डी आर सचदेव / नितीन कोतापल्ले

(कृपया सदर माहिती MPSC  समाजकल्याण व इतर मागास बहुजन कल्याण विभागाची परीक्षेची तयारी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना शेअर करावी ही विनंती)

Prelims की Mains?

परीक्षेच्या तारखेच्या या अनिश्चिततेच्या काळात अनेक जण मला हा प्रश्न विचारत आहेत. मुळात हा प्रश्नच बदलून विचारायला हवा. 

Prelims किती वेळ आणि Mains किती वेळ? हा योग्य प्रश्न आहे. कसं, पाहूया.

अशा प्रश्नाचं कुठलंही एक असं उत्तर देता येत नाही. ते प्रत्येकाने आपापलं शोधायचं असतं. फक्त ते कसं शोधायचं याची दिशा तुम्हाला पुढे मिळेल.

दिवसातील किती वेळ Prelims आणि किती वेळ Mains, या प्रश्नाचं उत्तर तुम्हाला Prelims किती मार्काधिक्याने पास होण्याचा confidence आहे यावर अवलंबून आहे. मार्काधिक्य म्हणजे expected cutoff पेक्षा किती मार्क्स अधिक. Thumb rule असा आहे की पहिल्या key ने हे मार्काधिक्य 20 च्या घरात हवे, जेणेकरून दुसऱ्या key चे दडपण न घेता Mains चा अभ्यास जोरदार सुरू करता येईल. Prelims ला 'खजूर मे अटके' असे काठावरचे मार्क्स असतील तर दुसरी key येईपर्यंत पूर्ण ताकद लागत नाही आणि आपण Mains ची निम्मी लढाई तिथेच हरतो. त्यामुळे Prelims ला दमदार Lead घेणे महत्त्वाचे!

Prelims पास होण्याच्या आत्मविश्वासाच्या पातळीनुसार चर्चेच्या सोयीसाठी खालीलप्रमाणे 3 गट करू.

1. पहिला गट : पहिल्यांदा Prelims देणारे, आधी दिलेली मात्र Cutoff पासून खूप दूर राहिलेले, एकंदरीत Prelims ची भीती वाटणारे.

या गटाने Mains चा विचार न करता, पूर्णपणे Prelims वरती लक्ष केंद्रित करावे. कच्चे दुवे ओळखून त्यावर विशेष मेहनत घ्यावी. शेवटच्या आठवड्यात उजळणी साठी short notes आधीच बनवून ठेवाव्यात, या नोट्स निदान 5 वेळा वाचून होतील याची काळजी घ्यावी. Prelims PYQ साठी निदान 2 तास रोज द्यावेत. आयोगाच्या जुन्या प्रश्नपत्रिका नियमितपणे सोडवून त्याचे विश्लेषण करावे. हमखास मार्क्स घेण्याच्या कोणत्या विषयात कमी पडतो आहोत याचे Micro-analysis करावे. GS पक्के मात्र CSAT मध्ये विकेट जाणाऱ्यांनी निदान 4 तास CSAT च्या सरावासाठी द्यावेत. हे 4 तास आपापल्या तयारीनुसार कमी-जास्त करावेत. 

2. दुसरा गट : याआधी दिलेल्या Prelims मध्ये Cutoff च्या आसपास (±5 range मध्ये) तरंगणारे. 

या गटाने Prelims आणि Mains च्या syllabus मध्ये common असणारे घटक (Core Polity, समाजसुधारक, महाराष्ट्र भूगोल, Core Economy, etc) ओळखून त्यांची Mains च्या दृष्टीने तयारी (Mains PYQ, पाठांतर, नोट्स) पक्की करावी. असे करताना Prelims चा यावेळचा score Cutoff +20 न्यायचा आहे याचा विसर पडू देऊ नये. Prelims PYQ, CSAT यांचा नियमित सराव करण्याला इतर पर्याय नाही.

3. तिसरा गट : Prelims नेहमी दहा गडी राखून पास होणारे, core content वर झोपेतून उठवले तरी जबरदस्त command असणारे Mains चे महारथी. Hamstring injury असूनही 201 runs चोपणाऱ्या ग्लेन मॅक्सवेल सारखे! 

या गटाने सकाळच्या सत्रात मराठी-इंग्लिश व्याकरण वगैरे Mains चे topics करायला हरकत नाही. आत्ताच व्याकरणाच्या प्रत्येकी 15 पानांच्या नोट्स बनवून ठेवल्या तर Prelims ते Mains दरम्यान त्यांची पारायणे करता येतील. त्याच बरोबर कायद्यासारखे कमी मेहनतीत हमखास भरघोस मार्क्स मिळवून देणाऱ्या Topics चे handy material आत्ताच बनवून ठेवले तर पुढे नक्की फायदा होईल. 

"कायदे पढोगे तो फायदे में रहोगे!" 

पुन्हा तेच, GS ला Cutoff +20 आणि CSAT ला हलक्यात घ्यायचे नाही. कारण ग्लेन मॅक्सवेल पण स्वस्तात out होऊ शकतो!

सगळं पुराण सांगून झाल्यावर पुन्हा तेच, यातील आपल्याला काय लागू होते ते आपले डोळे उघडे ठेवूनच शोधायचे आणि अंगिकारायचे. 

ऐकावे जनाचे करावे मनाचे!

कारण एकाला लागू झाले ते दुसऱ्याला लागू होईलच असे नाही. एकाला जे आज लागू झाले ते त्याला उद्या लागू होईलच असे नाही. एका विषयाला जे लागू झाले ते दुसऱ्या विषयाला लागू होईलच असे नाही. त्यामुळे क्षणोक्षणी सतर्क राहणे आणि मार्गक्रमण करणे गरजेचे. नेहमी स्वतःला Reinvent करत राहणे ही या प्रक्रियेची गरज आहे. लक्षात ठेवा, वर चर्चा केलेल्या कोणत्याही गटात तुम्ही असला तरी Prelims च्या दुसऱ्या दिवशी Mains चा अभ्यास जोमाने सुरू करायचा असेल तर Prelims मध्ये दमदार Lead घेणं क्रमप्राप्त आहे. त्या दृष्टीने पुढील वाटचालीचे नियोजन आणि त्यानुसार अंमलबजावणी करा. 20 ओव्हर्स मध्ये 288 runs चा पाठलाग करायचा असेल तर पहिल्या ओव्हरपासूनच फटकेबाजी करावी लागते, म्हणजे शेवटी RRR (Required Run Rate) हाताबाहेर जात नाही. 

खूप खूप शुभेच्छा. 💐

SR/ASO/PSI/STI यापैकी एकापेक्षा अधिक पदावरती निवड झाल्यानंतर कोणते पद निवडावे

 🚨 SR/ASO/PSI/STI यापैकी एकापेक्षा अधिक पदावरती निवड झाल्यानंतर कोणते पद निवडावे याबाबत खूप जणांचे मेसेज व कॉल येत आहे त्याबाबत काही अनुभव कथन येथे करतो.

1.SR (दुय्यम निबंधक मुद्रांक शुल्क): या पदाबाबत अधिक सांगायची आवश्यकता नाहीये.

2. PSI : 

१००% पोलीस प्रशासनाची आवड आहे यात अजिबात Confusion नाही अशा मुलांनी PSI घ्यायला पाहिजे. 

    थोडी जरी चलबिचलपणा असेल तर दुसरा पद निवडायला काही हरकत नाही.

3. ASO (मंत्रालय)

मुलांनी : पद घ्यायला हवं त्यासाठी

 सकारात्मक बाबी

 १. प्रमोशन खूप लवकर होतील २.चांगला जनसंपर्क वाढेल ३.आपल्या जर ओळखी चांगल्या झाल्या तर मंत्री कार्यालयामध्ये सुद्धा काम करता येईल. ४. तिथे राहून सुद्धा पहिली दोन वर्ष अभ्यास करता येतात (स्व अनुभव) ५. मुंबई राहायला खूप वाईट आहे असा निगेटिव्ह विचार अजिबात करू नका दोन ते तीन महिन्यानंतर मुंबईचं वातावरण आपल्याला एकदम चांगलं वाटायला लागेल.

मुलींसाठी : १. मुलींसाठी सुद्धा खूप चांगली पोस्ट आहे कारण मी प्रत्येक विभागामध्ये जास्त काम व कमी कामाची डेक्स असतात. २. एकाच ठिकाणी ऑफिस असल्यामुळे कुटुंबाकडे सुद्धा व्यवस्थित वेळ देता येईल.  

( पण काही जणांचा असं मत असू शकेल की मला फक्त शासकीय नोकरी हवी व त्यासोबत मी पूर्णवेळ फॅमिलीच द्यायची असेल तर ASO नका घेऊ)

4. STI

अभ्यास करायला खूप वेळ मिळतो म्हणून मुलं STI पद घेतात पण इतर पदावर सुद्धा पहिली एक-दोन वर्ष अभ्यास करायला मिळतात त्यामुळे अभ्यास या एकाच गोष्टीमुळे STI पद घेऊ नका.

सकारात्मक : 

अभ्यासाला वेळ मिळतो.

काम कमी आहे.

गावाकडे  जिल्ह्याच्या ठिकाणी पोस्टिंग होऊ शकते.

नकारात्मक : 

प्रमोशन ला उशीर आहे.

संपूर्ण कार्यकाळ एक सारख्याच पदावरती काम करावा लागेल.

(काही जणांचे गावाकडे खूप चांगली शेती असते व त्याकडे पाहण्यासाठी घरी माणसे कमी असतात त्या मुलांनी किंवा आई-वडिलांची काळजी घेण्यासाठी गावाकडे कोणी नाहीये अशा मुलांनी व मला शांतपणे दहा ते पाच शासकीय काम करायचा आहे व त्यानंतर माझा व इतर लोकांचा काहीही संपर्क नसावा व कामाचे जास्त तणाव येऊ नये यासाठी हे पद उत्तम आहे.)

🔻❗️वरील मते ही माझी वैयक्तिक व अधिकारी मित्रांच्या सल्ल्यानुसार एकत्र करून तुम्हाला दिलेली आहेत यापेक्षा काही मत वेगळं असू शकतं पण तुम्हाला निर्णय घेण्यासाठी एक प्रांजळ मत देण्याचा प्रयत्न केला आहे.

स्पर्धा परीक्षा किंवा अनेक नौकरी साठी घेण्यात येणाऱ्या परीक्षेत घड्याळावर अनेकदा प्रश्न विचारतात त्या साठी काही सुञ आज आपण पाहू या.

🔰घटक  - घड्याळ :- 👇

स्पर्धा परीक्षा किंवा अनेक नौकरी साठी घेण्यात येणाऱ्या परीक्षेत घड्याळावर अनेकदा प्रश्न विचारतात त्या साठी काही सुञ आज आपण पाहू या.

☘सुञ :-

1) वेळ दिली असता कोन काढणे.
      11
= --------- × M    -  30 × H
       2

M  - मिनीट
H  - दिलेल्या वेळेत एकूण किती तास आहेत.

2 )  समजा 7 ते 8 च्या दरम्यान किती वाजता तास व मिनीट काटा एकमेकावर येतात.....

सुञ...
       60 
=   -----------  ×  7 × 5
        55

3)  दिवसात किती वेळा तास व मिनीट काटा 90° चा कोन करतात  ??

उत्तर  -  12 तासात  -  22 वेळा.
            24 तासात  - 44 वेळा.

4) दिवसात किती वेळा तास काटा व मिनीट काटा परस्परांशी विरूद्ध असतात /येतात  ?

उत्तर  - 
     12 तासात    -  11 वेळा
     24 तासात    -  22 वेळा.

5 ) एक मिनीट म्हणजे   6° होय.
एक तास म्हणजे  90° होय.

6 ) प्रत्येक तासाला तितकेच ठोके पडत असतील तर दिवसात एकूण ठोके किती पडतात ?
      12  × 13 
=  ----------------   = 78.....12 तासात.
            2  

24 तासात एकूण ठोल   - 156

7 )  4 ते 5 च्या दरम्यान किती वाजता तास व मिनीट काटा विरुद्ध दिशेला असतील ?

स्पष्टीकरण  -
या वेळी मिनीट काटा 10 ते 11 च्या दरम्यान असेल म्हणून ...
M = 10 घ्यावे .

      60
=  --------- ×  5 × M
       55

       60  
=  -----------  × 5 × 10  
       55
      600               6
= -----------   = 54 ------
       11                11

                                  6
म्हणजे च  4 वाजून 54 ----- मिनीट.
                                  11                     

8)  5 ते 6 च्या दरम्यान किती वाजता 90 ° चा कोन होईल ?
स्पष्टीकरण  -

90 ° चा कोन होण्यासाठी मिनीट काटा 8 च्या पुढे असाला पाहीजे.
म्हणून  M = 8 घ्यावे .
       60 
  =  ------- × 5 × 8
        55

        480                7
=  -------------  = 43 ------
         11                 11

म्हणून ...                         7
90° चा कोन 5 वाजून 43 ----- मिनीट.
                                     11

=========================

काही धातू आणि त्यांची धातूके

1) मॅग्नेशिअम  ::
- मॅग्नेसाइट (MgCO3)
- डोलोमाइट (MgCo3. CaCo3)
- कार्नेलाईट

2) अल्युमिनिअम  ::
  - बॉकसाइट ( Al2O3. H2O + SiO2   
                      + Fe2O3 )
  - क्रायोलाइट  ( AIF3.3NaF )
  - फेल्डस्पार   ( KAISi3O8 )
  - कॅलोनाइट   ( AI2 (OH4) SiO5 )

3) सोडिअम  ::
- रॉकसॉल्ट ( Nacl )
- क्रायोलाइट ( Na3. AIF6)

4) पोटॅशिअम  ::
- सॉल्टपिटर ( KNO3)

5) लोह  ::
- हेमेटाईट ( Fe2O3 )
- मॅग्नेटाइट ( Fe3O4 )
- लिमोनाइट ( FeO( OH )
- सिडेराइट  ( FeCO3 )
- पायराइट  ( FeS2 )
- क्रोमाइट  ( FeO. CrO3 )

6) तांबे  ::
- मॅलाकाइट ( CuCO3. Cu(OH)2)
- कॉपर पायराइट ( CuFeS2 )
- कॉपर ग्लॉन्स ( Cu2S )
- क्युप्राइट ( Cu2O )

7) शिसे :: (Lead)
- गॅलीना
- लिथार्ज
- सेरूसाइट

8) जस्त  ::
-  झिंकाइट  ( ZnO )
-  स्फलेराइट ( ZnS )
-  कालामाइन ( ZnCO3 )

9) पारा  ::
  -  सिन्नाबार ( Hgs )

10) चांदी  ::
  -  अर्गेन्टाइट

######🌿🌿🌿🌿🌿###

चालू घडामोडी :- 21 एप्रिल 2024

◆ मृतदेहाच्या अवस्थेवरुन मृत्यूची अचूक वेळ सांगणाऱ्या किड्याचा शोध पुण्याच्या झूलॉजिकल सर्व्हे ऑफ इंडियाच्या शास्त्रज्ञ डॉ. अपर्णा कलावटे यांनी लावला असून त्याला 'मोरेश्वर किडा' असे नाव दिले आहे.

◆ साक्षरतेत प्रथमस्थानी असणाऱ्या केरळमधील महिलांचे लोकसभा उमेदवारीमध्ये अव्वल स्थान आहे.

◆ इस्रायलच्या हल्ल्यात मारल्या गेलेल्या आपल्या पाच वर्षीय भाची सॅलीच्या मृतदेहाला मिठी मारताना पॅलेस्टिनी महिला इनास अबू मामार यांचे रॉयटर्स वृत्तसंस्थेचे मोहम्मद सालेम यांनी काढलेल्या छायाचित्राला 'वर्ल्ड प्रेस फोटो ॲवॉर्ड ऑफ द इयर' मिळाला आहे.

◆ 2006 पासून दरवर्षी 21 एप्रिल रोजी नागरी सेवा दिन साजरा केला जातो.

◆ चार्ल्स कॉर्नवॉलिस यांना 'भारतातील नागरी सेवेचे जनक' म्हणून ओळखले जाते.

◆ सत्येंद्रनाथ टागोर हे 1863 मध्ये भारतीय नागरी सेवेसाठी पात्र ठरणारे पहिले भारतीय ठरले.

◆ एस सोमनाथ यांनी इस्रो अंतराळ सुरक्षेसाठी बेंगळुरू येथील "दिगंतरा मुख्यालयाचे" उद्घाटन केले.

◆ चार दिवसांचा "वर्क वीक" असणारा सिंगापूर हा आशियातील पहिला देश ठरणार आहे.

◆ पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नवी दिल्लीतील ‘भारत मंडपम’ येथे “भगवान महावीर” यांच्या 2550 व्या निर्वाण महोत्सवाचे उद्घाटन केले.

◆ बेंगळुरूचे 'केम्पागौडा आंतरराष्ट्रीय विमानतळ' देशातील सर्वात व्यस्त विमानतळ बनले आहे.

◆ पुढील वर्षी 16 फेब्रुवारीला ‘बाफ्टा 2025 अवॉर्ड्स’ सोहळा होणार आहे.

◆ भारतीय नौदलाने पूर्व समुद्र किनारी ‘पूर्वी लहर’ हा सराव केला आहे.

◆ जपानचा बॅडमिंटनपटू केंटो मोमोटा याने आंतरराष्ट्रीय बॅडमिंटनमधून निवृत्ती जाहीर केली आहे.

◆ Rupay ने ‘Link it, Forget it’ ही मोहीम सुरू केली आहे.

◆ जगातील सर्वात मोठी लोकशाही असणाऱ्या देशाला मोठा धक्का! नागालँडच्या 6 जिल्ह्यांमध्ये शून्य मतदान.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

आजचे खूप महत्वाचे करंट अफेअर्स - (प्रश्न & उत्तरे) 20 एप्रिल 2024

🔖 प्रश्न.1) अलीकडेच टाइम मासिकाने जगातील 100 सर्वात प्रभावशाली व्यक्तींमध्ये कोणत्या प्रसिद्ध भारतीय अभिनेत्रीचा समावेश केला ?

 उत्तर – आलिया भट्ट 

🔖 प्रश्न.2) टाइम मासिकाने एप्रिल 2024 मध्ये जगातील 100 सर्वात प्रभावशाली व्यक्तींमध्ये कोणत्या माजी भारतीय महिला कुस्तीपटूचा समावेश केला ?

उत्तर – साक्षी मलिक 

🔖 प्रश्न.3) आयपीएल मध्ये २५० सामने खेळणारा रोहित शर्मा हा कितवा क्रिकेटपटू ठरला ?

उत्तर – दुसरा

🔖 प्रश्न.4) आयपीएल मध्ये सर्वाधिक किती सामने खेळण्याचा विक्रम महेंद्र सिंग धोनी च्या नावावर आहे ?

उत्तर – २५६

🔖 प्रश्न.5) भारताने कोणत्या राज्यातील चांडीपुर येथील एकात्मिक चाचणी केंद्रावरून स्वदेशी क्रुझ क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी घेतली ?

उत्तर – ओडिशा

🔖 प्रश्न.6) भारत स्वदेशी बुलेट ट्रेन कोणत्या प्लॅटफॉर्मवर विकसित करेल ?

उत्तर – वंदे भारत व्यासपीठ

🔖 प्रश्न.7) भारताची स्वदेशी बुलेट ट्रेन कोण विकसित करणार ?

उत्तर – नॅशनल हाय-स्पीड रेल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (NHSRCL)

🔖 प्रश्न.8) भारत सध्या कोणत्या देशाच्या मदतीने बुलेट ट्रेन विकसित करत आहे ?

उत्तर – जपान

🔖 प्रश्न.9)  अलीकडेच कोणत्या राज्यातील प्रसिद्ध तिरंगा बर्फीला GI टॅग देण्यात आला ?

उत्तर – वाराणसी, उत्तर प्रदेश

🔖 प्रश्न.10) फायर डीटेक्सन सिस्टिम ही यंत्रणा असणारा कोणता व्याघ्र प्रकल्प देशातील एकमेव व्याघ्र प्रकल्प ठरणार ?

उत्तर – पेंच

🔖 प्रश्न.11) भारतीय नौदलासाठी DRDO व्दारे स्थापन केलेले space या जहाजाची निर्मिती कोणत्या कंपनीने केली ?

उत्तर – L अँड T शिपबिल्डींग चेन्नई

🔖 प्रश्न.12) इस्राईल ने इराण विरूद्ध सूरू असेलल्या युद्धाला (ऑपरेशन) ला कोणते नाव दिले आहे ?

उत्तर – iron shield

🔖 प्रश्न.13) जागतिक यकृत दिन कधी साजरा करण्यात येतो ?*

उत्तर – १९ एप्रिल

G-20 बातम्यांमध्ये

📌स्थापना - 1999

📌वार्षिक सम्मेलन - 

🌱2022 - इंडोनेशिया 🇮🇩

🌱2023 - भारत 🇮🇳

🌱2024 - ब्राझिल 🇧🇷

🌼 G20 शेर्पा: अमिताभ कांत

🌺 2023 साठी G20 त्रॉइका - इंडोनेशिया, भारत आणि ब्राझिल

🌼 भारतातील G-20 देशांमध्ये प्रति व्यक्तींची न्यूनतम जीडीपी आहे.

🌺 G-20.   2023चा थीम - "वसुधैव कुटुंबकम" (महा उपनिषद) ज्याचा अर्थ "जग एका कुटुंबाचा आहे"

🌼 3 वा कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - जिनेवा

🌺 2 जी-20 विरोधी करप्शन कामगार कामगार कामगार कामगार - ऋषिकेश

🌼 2 जी-20 आपत्तीची जोखीम कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - मुंबई

🌺 2 जी-20 व्यापार आणि निवेश कामगार कामगार कामगार कामगार - बेंगळूरू

🌼 2 जी-20 आपत्तीची जोखीम कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - मुंबई

🌺 3 जी20 पर्यटन कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - श्रीनगर

🌼 1 जी-20 पर्यावरण आणि जलवायू सततता कामगार बैठक - बेंगळूरू

🌺 G-20 सांस्कृतिक कामगार कामगार बैठक - खजुराहो

🌼 G-20 परिषदेच्या विदेश मंत्र्यांची बैठक - नवी दिल्ली

🌺 G-20 अंतरिक्ष अर्थव्यवस्था नेतेंची मुलाखत - मेघालय

२०२३ साली नोबेल प्राइझचे विजेते:

🌱 भौतिकशास्त्र:

1. पियर अगोस्टिनी (ट्यूनिशिया🇹🇳)

2. फेरेंस क्रौस (हंगरी🇭🇺)

3. एन लुईयर (फ्रांस🇫🇷)

▪️ पद्धतीचा अनुभवासाठी ज्यांनी अणू वर्तमानाच्या अध्ययनासाठी अटोसेकंड पल्स उत्पन्न करण्याच्या प्रयोगांना पुरस्कार.

🌴 रसायनशास्त्र:

1. मोंगी जी. बवेंदी (फ्रांस🇫🇷)

2. लुईस ई. ब्रस (यूएसए🇺🇸)

3. अलेक्सी आय. एकीमोव (रूस🇷🇺)

▪️ क्वांटम डॉट्सचे शोध आणि संशोधन करण्याचे पुरस्कार.

🌱 शारीरिक वा औषधशास्त्र:

1. काटालिन कारिको (हंगरी🇭🇺)

2. ड्रू वाइसमन (यूएसए🇺🇸)

▪️ कोविड-१९ विरुद्धी अधिक प्रभावी एमआरएनए टीकांच्या विकासासाठी त्यांच्या अभ्यासांचे आविष्कार अंदाजे करण्याचे पुरस्कार.

🌴 साहित्य:

जॉन फोस्से (नॉर्वे🇳🇴)

▪️ त्यांच्या नवीन नाटकांच्या आणि प्रोसच्या माध्यमातून अभिव्यक्त केलेल्या असाध्यार्थांना आवाज देणार्या कामाबद्दल पुरस्कार.

🌱 शांती:

नर्गेस मोहम्मदी (ईराण🇮🇷)

▪️ त्यांच्या ईराणमध्ये स्त्रियांच्या दमनाविरोधातील मुकाबल्यासाठी आणि सर्वांसाठी मानवाधिकार आणि स्वतंत्रतेसाठी मांडण्यासाठी पुरस्कार.

🌴 अल्फ्रेड नोबेलांच्या स्मृतीस्तरीत स्वैदेशी रिक्सबॅंक पार्श्वभूमी पुरस्कार:

क्लॉडिया गोल्डिन (यूएसए🇺🇸)

▪️ स्त्रियांच्या कामाच्या बाजाराच्या परिणामांच्या आमच्या समजाचे आग्रहण करण्याचे पुरस्कार.

WORLD AIR QUALITY REPORT 2023

🔶जागतिक हवा गुणवत्ता अहवाल २०२३

• अहवाल जाहीर करणारी संस्था : IQAIR स्वित्झर्लंड (स्थापना 1963)
• एकूण देश : 134

☑️या अहवालानुसार 👇👇
• भारत जगातील तिसरा सर्वाधिक प्रदूषित देश ठरला आहे.
• नवी दिल्लीला 2018 पासून सलग 4 वेळा जगातील सर्वात प्रदूषित राजधानी म्हणून स्थान देण्यात आले आहे.
• बिहारमधील बेगुसराय हे प्रथमच जगातील सर्वाधिक प्रदूषित शहर ठरले आहे.

◆ जगातील सर्वाधिक प्रदूषित " देश "

(1) बांगलादेश
(2) पाकिस्तान
(3) भारत
(4) ताजिकिस्तान
(5) बर्किना फासो

◆ जगातील सर्वाधिक प्रदूषित " शहरे "

(1) बेगुसराय (भारत)
(2) गुवाहाटी (भारत)
(3) दिल्ली (भारत)
(4) मुल्लनपूर (भारत)
(5) लाहोर (पाकिस्तान)

◆ सर्वाधिक स्वच्छ हवा कुठे?

(1) फ्रेंच पॉलेनेशिया
(2) मॉरिशिस
(3) आइसलँड
(4) ग्रेनेडा
(5) बर्म्युडा

◆ महाराष्ट्राचे सर्वाधिक प्रदूषित ''शहरे''

(1) कल्याण
(2) मुंबई
(3) नवी मुंबई
(4) पुणे
(5) नागपूर

आजचे खूप महत्वाचे करंट अफेअर्स - (प्रश्न & उत्तरे) 18 एप्रिल 2024

🔖 प्रश्न.1) मा. दीनानाथ मंगेशकर स्मृती प्रतिष्ठान तर्फे दिला जाणारा दीनानाथ मंगेशकर पुरस्कार संगीत क्षेत्रातील योगदानाबद्दल कोणाला जाहीर झाला आहे?

उत्तर -ए आर रहेमान

🔖 प्रश्न.2) अभिनय क्षेत्रातील योगदानाबद्दल मा. दीनानाथ मंगेशकर पुरस्कार कोणाला जाहीर झाला आहे

उत्तर - पद्मिनी कोल्हापुरे

🔖 प्रश्न.3) नाट्य चित्रपट मालिका क्षेत्रातील योगदानाबद्दल मा. दीनानाथ मंगेशकर पुरस्कार जाहीर झाला आहे?*

उत्तर - अशोक सराफ

🔖 प्रश्न.4) जगातील सर्वाधिक बिझी airport मध्ये कोणते विमानतळ पहिल्या स्थानावर आहे ?

उत्तर – अटलांटा एअरपोर्ट

🔖 प्रश्न.5) क्रिकेटपटू जोस बटलर हा आयपीएल मध्ये सर्वाधिक शतके झळकावणाऱ्या फलंदाजाच्या यादीत कितव्या क्रमांकावर पोहचला ?

उत्तर – दुसऱ्या

🔖 प्रश्न.6) जस्ट अ मर्सिनरी?: नोट्स फ्रॉम माय लाईफ अँड करिअर हे पुस्तक RBI च्या कोणत्या माजी गव्हर्नर ने लिहिले ?

उत्तर – डी सुब्बाराव

🔖 प्रश्न.7) भारतीय रुपयाने अमेरिकेनं डॉलर च्या तुलनेत किती रुपये ऐतिहासिक नीचांकी पातळी गाठली ?

उत्तर – ८३.५७

🔖 प्रश्न.8) उत्तर प्रदेशातील पहिला स्कायवॉक कोणत्या धबधब्यावर बांधण्यात आला ?

उत्तर– तुळशी (शबरी) धबधबा

🔖 प्रश्न.9) नुकतेच प्रसिद्ध क्रिकेट मासिक विस्डेनने कोणत्या महिला क्रिकेटरला आघाडीची क्रिकेटपटू म्हणून नाव दिले ?

उत्तर– Nate Sciver-Brunt

🔖 प्रश्न.10) केंद्राच्या ग्रीन क्रेडिट प्रोग्राम (GCP) मध्ये कोणते राज्य आघाडीवर आहे ?

उत्तर – मध्य प्रदेश

🔖 प्रश्न.11) world haemophilia day कधी साजरा केला जातो ?

उत्तर – १७ एप्रिल

🔖 प्रश्न.12) भारतात लोकसभा निवडणुकीत बोटाला लावली जाणाऱ्या शाईचे उत्पादन कोणत्या राज्यात होते ?

उत्तर – कर्नाटक

🔖 प्रश्न.1) नुकतेच लता मंगेशकर पुरस्कार कोणाला जाहीर झाला आहे?

उत्तर - अभिनेते अमिताभ बच्चन 

🔖 प्रश्न.2) अलीकडेच भारतीय नौदलातील जवानांसाठी शौर्य आणि विशिष्ट सेवा पुरस्कार समारंभात किती जवानांना पुरस्कार प्रदान करण्यात आले ?

उत्तर – 35 जवानांना 

🔖 प्रश्न.3) अलीकडेच लिथुआनियाच्या मायकोलास एकेलाना याने किती मिटर लांब थाळीफेक करीत विश्वविक्रम नोंदविला ?

उत्तर – ७४.३५ मिटर

🔖 प्रश्न.4) यंदा देशात सरासरीपेक्षा किती टक्के अधिक पाऊस पडण्याचा अंदाज भारतीय हवामानशास्त्र विभागाने वर्तविला ?

उत्तर – १०६ टक्के

🔖 प्रश्न.5) मायक्रोप्लास्टिक्सचा सामना करण्यासाठी अलीकडे कोणत्या संस्थेने हायड्रोजेल विकसित केले ?

उत्तर – इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स 

🔖 प्रश्न.6) 2024 बॅडमिंटन आशियाई चॅम्पियनशिपचे पुरुष एकेरीचे विजेतेपद कोणी जिंकले ?

उत्तर – जोनाटन क्रिस्टीने 

🔖 प्रश्न.7) ACI ने प्रसिद्ध केलेल्या जगातील सर्वात व्यस्त विमानतळांच्या यादीत कोणत्या भारतीय विमानतळाला पहिल्या दहामध्ये स्थान मिळाले ?

उत्तर – दिल्लीचे इंदिरा गांधी आंतरराष्ट्रीय विमानतळ

🔖 प्रश्न.8) अलीकडेच कुवेतचे नवे पंतप्रधान कोण झाले ?

उत्तर – अहमद अब्दुल्ला अल-अहमद अल-सबाह

🔖 प्रश्न.9) गुन्हेगारी खटल्याचा सामना करणारे अमेरिकेचे पहिले माजी राष्ट्राध्यक्ष कोण ठरले ?

उत्तर – डोनाल्ड ट्रम्प

🔖 प्रश्न.10) युरोप आणि जपान देशाच्या bepicolombo या मिशन व्दारे कोणत्या ग्रहाचा अभ्यास करण्यात येणार ?

उत्तर – बुध

🔖 प्रश्न.11) knife: mediations after an attempted murder या पुस्तकाचे लेखक कोण आहेत ?

उत्तर – सलमान रश्दी

🔖 प्रश्न.12) जागतिक आवाज दीन दरवर्षी कधी साजरा करण्यात येतो ?

उत्तर – १६ एप्रिल

वनस्पतींचे वर्गीकरण

##  मुख्य प्रकार दोन  :
अ) अबीजपत्री (Cryptogamae)
ब)  बीजपत्री  ( Phanerogame)
--------------=========---------------
अ) अबीजपत्री (Cryptogamae)::
- हे अपुष्प वनस्पती असून यांना बिया येत नाहीत.
-  यांचे तीन विभागात विभाजन करण्यात येते..
1) थॅलोफायटा  ( Thalophyta ) ::
- 'शैवाळाचा विभाग'
- मूळ, खोड, पाने नसतात.
- पाण्यात वाढतात.
* उदाहरण :=
- शैवाळ :: स्पायरोगायरा, कारा, युलोथ्रीक्स,जेलेडीयम, क्लोरेल्ला, कोंड्रस, बट्राकोस्पर्मम.
---------------------------------------------------
2) ब्रायोफायटा ( Bryophyta ) ::
- मुळांऐवजी मुलाभ (Rhuzoid ) असतात. जे वनस्पतींना आधार देतात व अवशोषण करतात.
- उभयचर वनस्पती म्हणून ओळख.
* वर्गीकरण 2 गट ::
i) लिव्हरवार्टस ( हिपॅटेसी ):: 
- साधे ब्रायोफायटा
* उदाहरण ::
रिक्सीया, मर्केन्शीया, पेलीया, लेज्यूनिआ.

ii)माँसेस (मुस्सी ) ::
- प्रगत ब्रायोफायटा
* उदाहरण ::
फ्युनारिया, पॉलीट्रायकम
--------------------------------------------------
3) टेरिडोफायटा ( Pteridophyta) ::
- अबीजपत्री वर्गातील सर्वात प्रगत व पहिली संवहनी संस्था.
- खरी मुळे, पाने व खोड असलेल्या वनस्पती.
- विकसित वनस्पती
* उदाहरण ::
सिलोटम, इकवीसॅटम, मारसेलिया, नेरीस, ऑडिएन्टम, नेचे, लायकोपोडीअम,
सिलॅजिनेला.
----------------==--------==-----------------
ब) बीजपत्री ( Phanerogamae ) ::
- या बिया येणाऱ्या वनस्पती.
* 2 गटात वर्गीकरण ::

i) अनावृत्तबीजी (Gymnosperms) ::
   - बीयांची निर्मिती होते पण त्या फळामध्ये बंदिस्त नसतात.
- म्हणजे यांना फळे येत नाहीत.
* उदाहरणे ::
पायनस (देवदर), सायकस,पिसिया (ख्रिसमस ट्री ), गिन्कगो बायलोबा.

ii)आवृत्तबीजी वनस्पती ( Angiosperms) ::
- बिया फळामंध्ये बंदिस्त असतात यांना फळे येतात.
** 2 प्रकार ::
a) एकबीजपत्री ( monocotyledonous ) ::
- एकाच दलाचे बीज.
* उदाहरणे ::
कांदा, केळी, बांबू, लसूण, तांदूळ, मका, ज्वारी, गहू.

b) द्विबीजपत्री (Dicotyledonous ) ::
- दोन दलाचे बीज.
*  उदाहरणे ::
आंबा, पिंपळ, मोहरी,सूर्यफूल, शेंगदाणा.

------<<<<<<<<>>>>>>>>>>>>>----

Important Lakes in India

🔹डल झील :- जम्मू-कश्मीर
🔹वुलर झील :- जम्मू-कश्मीर
🔹बैरीनाग झील :- जम्मू-कश्मीर
🔹मानस बल झील :- जम्मू-कश्मीर
🔹नागिन झील :- जम्मू-कश्मीर
🔹शेषनाग झील :- जम्मू-कश्मीर
🔹अनंतनाग झील :- जम्मू-कश्मीर
🔹राजसमंद झील :- राजस्थान
🔹पिछौला झील :- राजस्थान
🔹सांभर झील :- राजस्थान
🔹जयसमंद झील :- राजस्थान
🔹फतेहसागर झील :- राजस्थान
🔹डीडवाना झील :- राजस्थान
🔹लूनकरनसर झील :- राजस्थान

🔹सातताल झील :- उत्तराखंड
🔹नैनीताल झील :- उत्तराखंड
🔹राकसताल झील :- उत्तराखंड
🔹मालाताल झील :- उत्तराखंड
🔹देवताल झील :- उत्तराखंड
🔹नौकुछियाताल झील :- उत्तराखंड
🔹खुरपताल झील :- उत्तराखंड
🔹हुसैनसागर झील :- आंध्रप्रदेश
🔹कोलेरू झील :- आंध्रप्रदेश
🔹बेम्बनाड झील :- केरल
🔹अष्टमुदी झील :- केरल
🔹पेरियार झील :- केरल
🔹लोनार झील :- महाराष्ट्र
🔹पुलीकट झील :- तमिलनाडु एवं आँध्रप्रदेश
🔹लोकटक झील :- मणिपुर
🔹चिल्का झील :- उड़ीसा
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

हिमालयातील 8000 मी.उंचीपेक्षा जास्त उंची असणारी शिखरे..

-----------------======----------------------
शिखर               उंची(मी)             स्थान
---------------------------------------------------
1)एव्हरेस्ट/      8848.86 मी     नेपाळ/
सागमाथा                                चीन
(जगातील सर्वात उंच शिखर )
-------------------------------------------------
2) के 2              8611 मी           भारत
(भारतातील सर्वात उंच शिखर )
---------------------------------------------------
3)कांचनगंगा      8586 मी      नेपाळ /
                                           भारत   
---------------------------------------------------
4) ल्होत्से           8516 मी      नेपाळ/
                                           चीन
--------------------------------------------------
5) मकालू           8485 मी      नेपाळ/
                                           चीन
---------------------------------------------------
6) चो ओयू         8188 मी     नेपाळ/
                                           चीन
---------------------------------------------------
7) धवलगिरी      8167 मी     नेपाळ
---------------------------------------------------
8) मनसलू         8163 मी      नेपाळ
---------------------------------------------------
9) नंगा पर्वत      8126 मी    पाकिस्तान
---------------------------------------------------      
10)अन्नपूर्णा -1   8091 मी    नेपाळ
---------------------------------------------------
11)गाशरब्रुम-1/ 8068मी  पाकिस्तान /
     हिडन पीक                     चीन
--------------------------------------------------
12) ब्रॉड पिक    8047 मी  पाकिस्तान/
                                          चीन
--------------------------------------------------
13)गाशरब्रुम-2   8035मी   पाकिस्तान/
                                             चीन
---------------------------------------------------
14)शीशपंगमा   8027 मी      चीन

जनसांख्यिकीय संक्रमण सिद्धांत

👉प्रतिपादन-- डब्ल्यू एम थामसन
👉मांडला-- फ्रेक नाॅटेस्टीन 1945

👉नुसार, आर्थिक विकासाच्या वेगवेगळ्या स्तरात जन्म-मृत्यूच्या प्रवृत्ती वेगवेगळ्या असतात, त्यामुळे लोकसंख्या वृद्धि दरही वेगवेगळा असतो.

👉मते,
सामान्यतः प्रत्येक अर्थव्यवस्थांची लोकसंख्या वृद्धि 5 अवस्थांमधून जाते.

👉प्रथम-- जन्म किंवा मृत्युदर दोन्ही उच्च असतात. उदाहरणार्थ 1921 पूर्वीचा भारत

👉द्वितीय-- लोकसंख्या विस्फोट
ही अवस्था आर्थिक विकास बाधक असते. 1921 ते 1991 भारतातील अवस्था.

👉तृतीय--आर्थिक विकासाचा वेग तीव्र होतो; तसेच कुटुंब नियोजन मुळे जन्मदर व मृत्युदर दोन्ही घटतात.
या अवस्थेत देश विकसित अवस्थेत पोहोचतो

👉चतुर्थ-- सुख सुविधांच्या वाढीने प्रजोत्पादनाची इच्छा कमी होते, त्यामुळे जन्मदर व मृत्युदर दोन्ही उतरून एका निश्चित पातळीवर स्थिर होतात. यात लोकसंख्येत निव्वळ वृद्धि नगण्य ठरते. उदाहरणार्थ- युरोपातील विकसित देश

👉पंचम-- जन्मदर मृत्युदरापेक्षा कमी होतो, याने लोकसंख्येचा आकार घटतो व वृद्धांची संख्या वाढते. या अवस्थेत स्त्रिया घराच्या बाहेर पडून उत्पादक कार्य करतात त्यांचा दृष्टिकोन बदलतो उदाहरणार्थ- फ्रान्स

🇮🇳भारत हा सध्या तृतीय अवस्थेतून जात आहे.

जागतिक वारसा दिन : 18 एप्रिल 2024

◆ दरवर्षी 18 एप्रिल हा आंतरराष्ट्रीय स्मारके आणि स्थळांचा दिवस (International Day For Mounments And Sites) म्हणून साजरा केला जातो. याला ''जागतिक वारसा दिवस'' म्हणूनही ओळखले जाते.

◆ 2024 ची थीम :-'विविधता शोधा आणि अनुभवा.' (''Discover and Experience Diversity.'')

◆ 2023 ची थीम :- 'वारसा बदल' ("Heritage Changes")

➢ उद्देश :- मानवी वारसा जतन करणे आणि संबंधित संस्थांच्या सर्व प्रयत्नांना मान्यता देणे.

➢ या दिनाचा इतिहास :-

युनेस्कोने 1982 मध्ये झालेल्या सभेत 18 एप्रिल हा जागतिक वारसा स्थळ दिन म्हणून साजरा करण्याचा प्रस्ताव आयसीओएसओएसने (ICOMOS) दिला होता. त्यामुळे युनेस्कोने 18 एप्रिल हा दिन जागतिक वारसा स्थळ दिन म्हणून साजरा करण्यास 1983 मध्ये सहमती दर्शवली होती. त्यामुळे 18 एप्रिल हा दिवस जागतिक वारसा स्थळ दिन म्हणून साजरा केल्या जातो.

➢ युनेस्को जागतिक वारसा स्थळे 2024 :-

सध्या जगभरात एकूण 1199 जागतिक वारसा स्थळे असून, त्यापैकी 933 सांस्कृतिक स्थळे, 227 नैसर्गिक स्थळे आणि 39 मिश्र स्थळे आहेत. आणि 56 वारसा स्थळांचा धोक्याच्या यादीत समावेश करण्यात आला आहे.

➢ युनेस्कोचा जागतिक वारसा दर्जा प्राप्त सर्वाधिक स्थळे 2024 :-

• इटली - 59
• चीन - 57
• जर्मनी व फ्रान्स - प्रत्येकी - 52
• स्पेन - 50
• भारत - 42

➢ भारतातील जागतिक वारसा स्थळे 2024 :-

जागतिक वारसा स्थळांच्या संख्येमध्ये भारत जगात सहाव्या स्थानी असून, भारतात सध्या 42 जागतिक वारसा स्थळे आहेत. यापैकी 34 सांस्कृतिक स्थळे, 7 नैसर्गिक स्थळे, तर 1 संमिश्र स्थळ आहे.

➢ महाराष्ट्रतील जागतिक वारसा स्थळे 2024 :-

➢ भारतातील सर्वाधिक जागतिक वारसा स्थळे महाराष्ट्रमध्ये असून यात,

(1) अजिंठा लेणी - (छत्रपती संभाजीनगर)
(2) वेरूळ लेणी - (छत्रपती संभाजीनगर)
(3) घारापुरी लेणी किंवा एलिफंटा लेणी - (मुंबई)
(4) छत्रपती शिवाजी टर्मिनस (पूर्वीचे व्हिक्टोरिया टर्मिनस) - (मुंबई)
(5) पश्चिम घाट (कासचे पठार) - (सातारा)
(6) व्हिक्टोरियन गॉथिक आणि आर्ट डेको एन्सेम्बल्स - (मुंबई)

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬