मुख्य नद्या व त्यांचे उगमस्थाने

🔹 1. गोदावरी

📍 उगम: ब्रम्हगिरी पर्वत (नाशिक)

📏 लांबी: 668 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – कादवा, शिवना, खान, दुधना, दक्षिण पुणी, प्राणहिता, इंद्रावती

• दक्षिणेकडील – दारण, प्रवर, मुंढा, बोरी, सिंधफणा, बिंदुसरा, कुंडलिका, मांजरा

---

🔹 2. भीमा

📍 उगम: भीमाशंकर (पुणे)

📏 लांबी: 451 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – वेळ, कन्हडी, घोड, सीना, पुण्णगावती, भोगावती

• दक्षिणेकडील – भामा, इंद्रायणी, पवना, मुकाई, मुठा, नीरा, माण

---

🔹 3. कृष्णा

📍 उगम: महाबळेश्वर

📏 लांबी: 282 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – येरेळा, नंदळा, अग्नी

• दक्षिणेकडील – कोयना, वेण्णा, वारणा, पंचगंगा, दुधगंगा, वेदगंगा

---

🔹 4. वर्धा

📍 उगम: मुलताई, मध्यप्रदेश

📏 लांबी: 455 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – कारण, वेणा, जाम, बोर, ईरई, वेनगंगा

• दक्षिणेकडील – माऊ, पेंचगंगा, वेल्गला, निरगुडा

---

🔹 5. वैनगंगा

📍 उगम: शिवनी, मध्यप्रदेश

📏 लांबी: 295 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – वाघ, चुलबंद, गाढवी, दीना

• दक्षिणेकडील – कन्हान, मुल, सुर, पेंच, नाग

---

🔹 6. पैनगंगा

📍 उगम: अर्जिता डोंगर

📏 लांबी: 495 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – सूद, अर्णवा, विदर्भ, वाचाडी, अरुणावती

• दक्षिणेकडील – कयाश

---

🔹 7. नर्मदा

📍 उगम: अमरकंटक, मध्यप्रदेश

📏 लांबी: 54 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – अरुणावती, गोमती, वाकी, मोर, गुड्डी, अमेर

• दक्षिणेकडील – गिरणा, बोरी, वाघूर, अंजन, पुणी, शिवार

---

🔹 8. तापी

📍 उगम: मुलताई, बैतुल जिल्हा

📏 लांबी: 228 कि.मी.

➡️ उपनद्या:

• उत्तरकडील – कुर, हो, आगर

• दक्षिणेकडील – गिरणा, अंबी, सुडसी, शिवार

---

📌 तयारी सुरू ठेवा!