🔹पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 11 मार्च 2023 रोजी हुबली-धारवाड येथे जगातील सर्वात लांब रेल्वे प्लॅटफॉर्मचे उद्घाटन केले.
🔸यासह, श्री सिद्धरुद्ध स्वामीजी स्थानकावर जगातील सर्वात लांब रेल्वे प्लॅटफॉर्म असल्याबद्दल शहराने गिनीज बुक ऑफ वर्ल्ड रेकॉर्डमध्ये आपले नाव नोंदवले आहे.
🔹1,507 मीटर लांबीचा प्लॅटफॉर्म सुमारे 20 कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात आला आहे.
◆ रेल्वे आणि दूरसंचार मंत्री अश्विनी वैष्णव यांच्या म्हणण्यानुसार, भारतातील पहिली बुलेट ट्रेन ऑगस्ट 2026 मध्ये सेवा सुरू करण्यात येइल.
◆ रेशीम उत्पादकांसाठी विमा योजना सुरू करणारे उत्तराखंड हे भारतातील पहिले राज्य ठरले आहे.
◆ डेन्मार्कने उत्तर समुद्राच्या 1,800 मीटर खाली कार्बन डाय ऑक्साईड संचयित करण्याच्या प्रकल्पाचे उद्घाटन केले, जो परदेशातून आयात केलेला CO2 दफन करणारा जगातील पहिला देश आहे.
◆ तबलेश पांडे आणि एम. जगन्नाथ यांची जीवन विमा कंपनी (LIC) चे व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.
◆ अमिताव मुखर्जी यांनी NMDC चे CMD म्हणून अतिरिक्त कार्यभार स्वीकारला आहे.
◆ भारताचा WPI महागाईचा दर फेब्रुवारीमध्ये 3.85 टक्क्यांवर आला आहे.
◆ स्टेट बँक ऑफ इंडिया (SBI) ने चालू आर्थिक वर्षात 8. (https://t.me/Vidyarthipoint)25 टक्के कूपन दराने तिसर्‍या बेसल III अनुरूप अतिरिक्त टियर 1 बाँड जारी करून 3,717 कोटी रुपये उभे केले आहेत.
◆ IDFC म्युच्युअल फंडाने स्वतःला बंधन म्युच्युअल फंड असे नाव दिले आहे. (https://t.me/Vidyarthipoint) नावातील बदल 13 मार्चपासून लागू होईल.
◆ CCI ने मेट्रोच्या स्थानिक व्यवसायाच्या रिलायन्सच्या 2850 कोटींच्या खरेदीला मंजुरी दिली.
◆ स्विस कंपनी IQAir ने (https://t.me/Vidyarthipoint)प्रकाशित केलेल्या ‘ग्लोबल एअर क्वालिटी’ अभ्यासानुसार, 2022 मध्ये भारत जगातील पाचव्या क्रमांकावरून आठव्या क्रमांकावर घसरला आहे.
◆ WHO च्या मते, H3N2 हा सामान्य फ्लूचा एक प्रकार आहे. (https://t.me/Vidyarthipoint) सीझनल इन्फ्लूएंझा हा इन्फ्लूएंझा विषाणूंमुळे होणारा तीव्र श्वसन संसर्ग आहे.
◆ SpaceX ने 40 OneWeb इंटरनेट उपग्रह प्रक्षेपित केले.
◆ भारत-सिंगापूर संयुक्त सराव ‘बोल्ड कुरुक्षेत्र’ जोधपूर येथे संपन्न झाला.
◆ जागतिक ग्राहक हक्क दिन 15 मार्च रोजी साजरा केला जातो.
◆ इस्लामोफोबियाचा सामना करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस 2023: 15 मार्च
◆ आंतरराष्ट्रीय गणित दिवस किंवा Pi दिवस 15 मार्च रोजी साजरा केला जातो.
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
🔹IQAir ने तयार केलेल्या जागतिक वायु गुणवत्ता अहवालानुसार, 2022 मध्ये PM2.5 पातळीनुसार जगातील 50 सर्वाधिक प्रदूषित शहरांच्या यादीत दिल्ली चौथ्या क्रमांकावर आहे.
🔸दिल्लीची 2022 मध्ये सरासरी PM2.5 पातळी 92.6 μg/m3 होती, 2021 मधील सरासरी 96.4 μg/m3 पेक्षा थोडी कमी.
🔹जगातील सर्वात प्रदूषित शहरांमध्ये लाहोर, त्यानंतर चीनमधील होटन आणि राजस्थानमधील भिवडी हे शहर असल्याचे आढळून आले.
◆ रेल्वे आणि दूरसंचार मंत्री अश्विनी वैष्णव यांच्या म्हणण्यानुसार, भारतातील पहिली बुलेट ट्रेन ऑगस्ट 2026 मध्ये सेवा सुरू करेल.
◆ प्रकल्पामुळे अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल कारण या प्रकल्पाला अनेक पुरवठादारांना निर्यात ऑर्डर मिळण्यास सुरुवात झाली आहे. ऑगस्ट 2026 मध्ये पहिली बुलेट ट्रेन सुरू करण्याचा सरकारचा मानस आहे.
◆ 2027 मध्ये बुलेट ट्रेन मोठ्या विभागात चालवण्याचे उद्दिष्ट आहे.
◆ राज्याचे कृषी मंत्री गणेश जोशी म्हणाले की, उत्तराखंडने आपल्या रेशीम उत्पादकांच्या सुरक्षेसाठी देशातील पहिला “रेशम कीत विमा” कार्यक्रम सुरू केला. डेहराडून, हरिद्वार, उधम सिंग नगर आणि नैनिताल या चार जिल्ह्यांतील पाच ब्लॉकमधील 200 रेशीम उत्पादकांनी उत्तराखंडमध्ये सुरू झालेल्या पथदर्शी प्रकल्पाच्या पहिल्या टप्प्यात विमा प्राप्त केला.
◆ या विम्याने त्यांना हवामानातील बदल, पाणी टंचाई आणि इतर धोक्यांपासून संरक्षण दिले.
🔷 𝐈𝐌𝐏 𝐏𝐎𝐈𝐍𝐓𝐒 :- 👇👇
◆ उत्तराखंडची स्थापना :- 9 नोव्हेंबर 2000
◆ उत्तराखंडचे मुख्यमंत्री :- पुष्कर सिंह धामी
◆ उत्तराखंड अधिकृत वृक्ष :- रोडोडेंड्रॉन आर्बोरियम
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
◆ डेन्मार्कने उत्तर समुद्राच्या 1,800 मीटर खाली कार्बन डाय ऑक्साईड संचयित करण्याच्या प्रकल्पाचे उद्घाटन केले, जो परदेशातून आयात केलेला CO2 दफन करणारा जगातील पहिला देश आहे.
◆ CO2 स्मशानभूमी, जेथे कार्बनचे वातावरण अधिक तापमानवाढ रोखण्यासाठी इंजेक्शन दिले जाते, ते जुन्या तेलक्षेत्राच्या जागेवर आहे.
◆ ब्रिटीश रासायनिक कंपनी Ineos आणि जर्मन तेल कंपनी Wintershall Dea यांच्या नेतृत्वाखाली, “Greensand” प्रकल्प 2030 पर्यंत दरवर्षी 8 दशलक्ष टन CO2 साठवण्याची अपेक्षा आहे.
❇️परिशिष्ट क्रमांक - 2
♦️वतन भत्ते व विशेष अधिकार याबाबतच्या तरतुदी
1)राष्ट्रपती २. राज्यपाल
३. लोकसभेचा सभापती व उपसभापती
४. राज्यसभेचा अध्यक्ष व उपाध्यक्ष
५. राज्यातील विधानसभांचे सभापती व उपसभापती
६. राज्यातील विधानपरिषदांचे अध्यक्ष व उपाध्यक्ष
७. सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश
८. उच्च न्यायालयांचे न्यायाधीश
९. भारताचा नियंत्रक व महालेखापरीक्षक
❇️ परिशिष्ट क्रमांक - 3
♦️(शपथ किंवा
वचननाम्याची प्रारूपे)
१. केंद्रीय मंत्री
२. संसदेच्या निवडणुकीतील उमेदवार
३. संसद सदस्य
४. सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश
५. भारताचा नियंत्रक व महालेखापरीक्षक
६. राज्यातील मंत्री
७ .विधिमंडळांच्या निवडणुकीतील उमेदवार
८. राज्य विधिमंडळ सदस्य
९. उच्च न्यायालयांचे न्यायाधीश.
❇️परिशिष्ट क्र- 8 (भाषा 344 व 351)
♦️घटनेने मान्यता दिलेल्या भाषा.
सुरुवातीला या भाषा १४ इतक्या होत्या. सध्या या परिशिष्टात २२ भाषा आहेत. त्या पुढीलप्रमाणे आसामी, बंगाली, बोडो, डोगरी (डोगरी), गुजराती, हिंदी, कन्नड, 6. काश्मिरी, कोकणी, मैथिली, मल्याळम, मणिपुरी, मराठी, नेपाळी, ओरिया, पंजाबी, संस्कृत, संथाली, सिंधी, तमिळ, तेलुगु व उर्दू. २१ वी घटनादुरुस्ती अधिनियम, १९६७ अन्वये सिंधी, ७१ वी घटनादुरुस्ती अधिनियम, १९९२ अन्वये कोकणी, मणिपुरी आणि नेपाळी, ९२ वी घटना दुरुस्ती अधिनियम, २००३ अन्वये बोडो, डोग्री, मैथिली व संथाली या भाषांचा समावेश आठव्या परिशिष्टात करण्यात आला. ९६ वी घटनादुरुस्ती अधिनियम,२०११ अन्वये ओरिया भाषास उड़िया असे नाव देण्यात आले
1) जगातील सर्वात लांब नदी कोणती आहे?
➡️ नाईल (4,132 मैल)
2) जगातील सर्वात मोठा खंड कोणता आहे?
➡️ आशिया
3) जगातील सर्वात मोठा देश कोणता आहे?
➡️ रशिया
4) जगातील सर्वात मोठे धरण कोणते आहे?
➡️ थरी गोर्जस डँम (three gorges dam)
5) जगातील सर्वात मोठ्या आकाराचे फुल कोणते आहे?
➡️ राफलेशिया अर्नोल्डिया (Rafflesia Arnoldia)
6) जगातील सर्वात मोठे बेट कोणते आहे?
➡️ गरीनलँड (Greenland)
7) जगातील सर्वात मोठा प्राणी कोणता आहे?
➡️ अटार्टिक ब्ल्यू व्हेल (Antartic Blue Whale)
8) जगातील सर्वात उंच पर्वत कोणता आहे?
➡️ माउंट एव्हरेस्ट
9) सर्वाधिक पाऊस पडणारे ठिकाण कोणते आहे?
➡️ मौसीमराम
10) जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती कोण आहे?
➡️ जफ बेझोस
11) जगातील सर्वात महागडी गाडी कोणती आहे?
➡️ बगाटी ला व्हॉइचर नॉइर (Bugatti La Voiture Noire)
12) जगातील सर्वात उंच बिल्डिंग कोणती आहे?
➡️ बर्ज खलिफा
13) जगातील सर्वात लहान देश कोणता आहे?
➡️ वहॅटिकन सिटी
14) पृथ्वीवर एकूण किती महासागर आहे?
➡️ 5
15) जगातील सर्वात मोठी कंपनी कोणती आहे?
➡️ वॉल-मार्ट
16) जगातील सर्वात श्रीमंत देश कोणता आहे?
➡️ कतार
17) जगातील सर्वात गरीब देश कोणता आहे?
➡️ कांगो
18) जगातील सर्वात मोठा धबधबा कोणता आहे?
➡️ एजल फॉल्स
19) जगातील सर्वात जलद धावणारी रेल्वे कोणती आहे?
➡️ जपानमधील बुलेट ट्रेन
20) जगातील सर्वात कमी लोकसंख्या असणारा देश कोणता आहे?
➡️ वहॅटिकन सिटी (लोकसंख्या 1000)
21 जगातील सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेला देश कोणता आहे?
➡️ चीन
22) जगातील सर्वात विषारी साप कोणता आहे?
➡️ इनलंड ताईपान
23) आकाशगंगेतील सर्वात मोठा ग्रह कोणता आहे?
➡️ गरु
24) आकाशगंगेतील सर्वात लहान ग्रह कोणता आहे?
➡️ बध
25) वर्षातील सर्वात मोठा दिवस कोणता आहे?
➡️ 21 जून
26) वर्षातील सर्वात लहान दिवस कोणता आहे?
➡️ 22 डिसेंबर
27) जगातील सर्वात मोठा समुद्र कोणता आहे?
➡️ पसिफिक समुद्र
28) जगातील सर्वात लहान समुद्र कोणता आहे?
➡️ आर्टिक समुद्र
29) जगातील सर्वात लहान पक्षी कोणता आहे?
➡️ बी हमिंग बर्ड
30) जगातील सर्वात मोठा पक्षी कोणता आहे?
➡️ शहामृग
31) चंद्रावर पाऊल ठेवणारा पहिला व्यक्ती कोण?
➡️ नील आर्मस्ट्रॉंग
32) विमानाचा शोध कोणी लावला?
➡️ राईट बंधू
33) अस्तित्वात असलेला जगातील सर्वात प्राचीन धर्म?
➡️ सनातन धर्म
34) जगात सर्वात आधी परमाणु हमला झालेले नगर कोणते?
➡️ हिरोशिमा
35) जगातील प्रथम महिला प्रधानमंत्री कोण?
➡️ एस. भंडारनायके (लंका)
36) जगातील सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले शहर कोणते आहे?
➡️ टोकियो
37) जगातील सर्वात मोठे महाकाव्य कोणते आहे?
➡️ महाभारत
38) सर्वात जास्त विकला जाणारे इंग्रजी वर्तमानपत्र कोणते आहे?
➡️ द टाइम्स ऑफ इंडिया
39) जगातील सर्वात लांब भुयार कोणते आहे?
➡️ नार्वे सुरंग
40) जगातील सर्वात मोठी भिंत कोणती आहे?
➡️ गरेट वॉल ऑफ चीन
41) पुस्तक मुद्रित करणारा पहिला देश कोणता?
➡️ चीन
42) स्वतंत्र भारताचे प्रथम पंतप्रधान कोण होते?
➡️ पडित जवहरलाल नेहरू
43) जगातील सर्वात जुने लोकतंत्र कोणते आहे?
➡️ यनायटेड स्टेट ऑफ अमेरिका
44) भारतावर आक्रमण करणारा पहिला युरोपियन शासक कोण?
➡️ सिकंदर
45) हडप्पा संस्कृतीचा शोध कोणी लावला?
➡️ दयाराम साहनी
46) शीख धर्माचे शेवटचे गुरु कोण होते?
➡️ गरुगोविंद सिंग
47) भारताची प्रथम महिला शासक कोण होती?
➡️ रझिया सुलतान
48) भारतातील सर्वात पहिला चित्रपट कोणता?
➡️ राजा हरिश्चंद्र
49) भारतातील सर्वात प्रथम रंगीत चित्रपट कोणता?
➡️ झाशीची राणी
50) भारतात इंग्रजी शिक्षणाची सुरुवात कोणी केली होती?
➡️ लॉर्ड मेकॉले
1) महाराष्ट्रातील पहिली स्त्री शिक्षिका कोण ?
उत्तर -- सावित्रीबाई फुले
-------------------------------------------------
2) ' सावरपाडा एक्सप्रेस ' कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- कविता राऊत ( धावपटू)
-------------------------------------------------
3) महाराष्ट्रातील पहिली महिला डाॅक्टर कोण ?
उत्तर -- आनंदीबाई जोशी
-------------------------------------------------
4) महाराष्ट्रातील भारतरत्न मिळविणारी पहिली महिला कोण ?
उत्तर -- लता मंगेशकर
------------------------------------------------
5) भारताच्या पहिल्या महिला पंतप्रधान कोण ?
उत्तर -- इंदिरा गांधी
-------------------------------------------------
6) भारताच्या पहिल्या महिला राष्ट्रपती कोण ?
उत्तर -- प्रतिभाताई पाटील
------------------------------------------------
7) भारताची पहिली महिला अंतराळवीर कोण ?
उत्तर -- कल्पना चावला
------------------------------------------------
8) भारतरत्न मिळविणारी पहिली भारतीय महिला कोण ?
उत्तर -- इंदिरा गांधी
------------------------------------------------
9) एव्हरेस्ट शिखर सर करणारी पहिली भारतीय महिला कोण ?
उत्तर -- बचेंद्री पाल
------------------------------------------------
10) भारताच्या पहिल्या महिला लोकसभा सभापती कोण ?
उत्तर -- मीरा कुमार
------------------------------------------------
11) भारताच्या पहिल्या महिला आय. पी. एस. अधिकारी कोण ?
उत्तर -- किरण बेदी
-----------------------------------------------
12) भारतीय सर्वोच्च न्यायालयाच्या पहिल्या महिला न्यायाधीश कोण ?
उत्तर -- मीरासाहेब फातेमा बीबी
------------------------------------------------
13) भारताच्या पहिल्या महिला वैमानिक कोण ?
उत्तर -- प्रेमा माथूर
------------------------------------------------
14) ' भारताची सुवर्णकन्या ' कोणाला म्हणतात ?
उत्तर -- पी. टी. उषा
------------------------------------------------
15) अंजली भागवत ही कोणत्या क्रीडाप्रकारासाठी प्रसिद्ध आहे ?
उत्तर -- नेमबाजी
------------------------------------------------
16) पहिली भारतीय विश्वसुंदरी कोण ?
उत्तर -- सुश्मिता सेन
------------------------------------------------
17)भारतातील पहिली नोबेल पारितोषिक विजेती महिला कोण ?
उत्तर -- मदर तेरेसा
------------------------------------------------
18) ' सायना नेहवाल ' ही खेळाडू कोणत्या खेळाशी संबंधित आहेत ?
उत्तर -- बॅडमिंटन
-----------------------------------------------
19) ' सानिया मिर्झा ' कोणत्या खेळाशी निगडीत आहे ?
उत्तर -- लाॅन टेनिस
-----------------------------------------------
20) ' मेरी काॅम ' कोणत्या खेळाशी संबंधित आहे ?
उत्तर -- बाॅक्सिंग
-------------------------------------------------
21) ' पूर्णिमा महतो ' हे कोणत्या खेळाशी संबंधित आहेत ?
उत्तर -- तिरंदाजी
-------------------------------------------------
22) ' आरती साहा ' कोणत्या खेळाशी संबंधित आहेत ?
उत्तर -- जलतरण
-------------------------------------------------
23) ' रोहिणी खाडिलकर ' कोणत्या खेळाशी संबंधित आहेत ?
उत्तर -- बुध्दिबळ
-------------------------------------------------
24) ' कर्नामा मल्लेश्वरी ' ही कोणत्या खेळाशी संबंधित आहेत ?
उत्तर -- वेट लिफ्टिंग
-------------------------------------------------
25) ' कोसबाडच्या टेकडीवरून ' हे आत्मवृत कोणाचे आहे ?
उत्तर -- अनुताई वाघ...
◆ ----------- यांनी 'सेंट्रल हिंदू कॉलेज' ची स्थापना केली.
- ॲनी बेझंट
◆ ------ हा देशातील भारतरत्न नंतरचा दुसर्‍या क्रमांकाचा नागरी पुरस्कार आहे.
- पद्‍म विभूषण
◆ 1920 मध्ये भरलेल्या अस्पृश्य परिषदेचे अध्यक्ष पद ------ ह्यांनी भूषविले.
- राजर्षी शाहू महाराज
◆ इला भट्ट ह्या गांधीवादी समाज सेविका 1972 साली स्थापन्यात आलेल्या कोणत्या गैर-सरकारी संस्था (NGO) च्या संस्थापक आहेत❓
- सेवा
◆ शहराला महाराष्ट्राची पर्यटन राजधानी म्हणून ओळखतात.
- औरंगाबाद
◆ जेट विमानाच्या उड्डाणाला न्यूटनचा गति विषयक नियम लागू होतो❓
- तिसरा
◆ दुधात ------- ह्या घटकाचे प्रमाण सर्वाधिक असते.
- शर्करा
◆ अति प्रचंड खजिन्या मुळे चर्चेत आलेले पद्‍मनाभ स्वामी मंदिर कोणत्या राज्यात आहे❓
- केरळ
◆ राज्य घटना दुरुस्तीची पद्धती कोणत्या कलमा मध्ये स्पष्ट करण्यात आली आहे❓
- 368
◆ गावातील कोतवालांची संख्या कशावरून ठरवली जाते❓
- लोकसंख्या
◆ गोपाळ गणेश आगरकर हे पंडिता रमाबाई यांच्या ------ ह्या संस्थेचे शुभचिंतक होते.
- शारदा सदन
◆ अतिरिक्त मद्यपानाने ------- ची कमतरता जाणवते.
- थायामिन
◆ हुंडरू धबधबा भारताचा कोणत्या शहराजवळ आहे❓
- रांची
◆ फेकरी कोणत्या हा औष्णिक विद्युतप्रकल्प जिल्ह्यात आहे?
- जळगाव
◆ ------ हा कॅल्शियम कार्बोनेटचा प्रकार आहे.
- संगमरवर
◆ 1917 व 1934 च्या दरम्यान महात्मा गांधी मुंबईत कोठे रहात असत?
- मणि भवन
◆ भारतीय नौसेनेच्या प्रथम एअर स्टेशनचे नाव काय होते?
- आयएनएस गरुड
◆ कॉम्प्यूटरच्या भाषेत एसडीआरएएम चा विस्तार काय आहे❓
- सिंक्रोनस डायनॅमिक रॅम
◆ मिनिकॉय, कदमत व बित्रा कोणत्या केंद्रशासीत प्रदेशाचे प्रांत आहेत❓
- लक्षद्वीप
◆ कॉम्प्यूटरच्या भाषेत एस.एल.आय.पी. (स्लिप) चा विस्तार काय आहे❓
- सिरीअल लाइन इंटरनेट प्रोटोकॉल
◆ भारतीय पठारी प्रदेशाने किती क्षेत्र व्यापले आहे❓
- १२ लाख चौ.कि.मी.
◆ नर्मदा नदीच्या दक्षिण भागात असलेले भारतातील सर्वात मोठे पठार -----
- दख्खनचे पठार
◆ महाराष्ट्रास लागून कोणत्या राज्याची सीमा सर्वात जास्त लांब आहे❓
- मध्य प्रदेश
◆ महाराष्ट्राच्या ------ कडे सातपुडा पर्वतरांगा व गाविलगड टेकड्या आहेत.
- उत्तरे
◆ परभणी व नांदेड जिल्ह्यातील डोंगरांच्या रांगेला ___ म्हणतात.
- निर्मळ रांग
◆ 'V' आकाराची दरी कशामुळे तयार होते?
- नदीचे अपघर्षण
◆ लोहखनिजाचे साठे विदर्भात कोठे आढळत नाहीत❓
- किन्हाळा
◆ दगडी कोळश्याचा निकृष्ठ दर्जाचा प्रकार कोणता आहे❓
- Lignite
◆ बावन्न दरवाजांचे शहर म्हणून कोणते शहर ओळखले जाते❓
- औरंगाबाद
◆ Table Land नावाने कोणता भाग ओळखला जातो❓
- पाचगणी
Q1.अकबराने बांधलेल्या उपासनागृहाचे नाव काय होते?
उत्तर :- इबादत खाना
Q2.खालीलपैकी कोणत्या समितीचे वर्णन अंदाज समितीची ‘जुळी बहीण’ म्हणून केले जाते?
उत्तर :- लोकलेखा समिती
Q3.भारतात प्रच्छन्न बेरोजगारी कोणत्या क्षेत्रात अस्तित्वात आहे?
उत्तर :- कृषी क्षेत्र
Q4.भारतात ‘उन्हाळी मान्सून’ पाऊस कोठे पडतो?
उत्तर :- पश्चिम किनारा
Q5.परिसंस्थेतील घटकांच्या चक्राला_असे म्हणतात.
उत्तर :- जैव-रासायनिक चक्र
Q6.‘गरिबी हटाव’चा नारा कोणत्या पंचवार्षिक योजनेत देण्यात आला होता?
उत्तर :- चौथी योजना
Q7. इकोलॉजिकल कोनाडा ही संकल्पना पहिल्यांदा कोणामार्फत मांडण्यात आली?
उत्तर :- जे. ग्रिनेल
Q8.काश्मिर हरिण आढळणारे एकमेव अभयारण्य कोणते आहे?
उत्तर :- दाचीगम
Q9.इको-मार्क हे कोणत्या प्रकारच्या भारतीय उत्पादनांना दिले जातात?
उत्तर :- पर्यावरणास अनुकूल
Q10.राष्ट्रपतीपदाची रिक्त जागा किती महिन्यात भरली जाणे आवश्यक आहे?
उत्तर :- 6 महिने
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
Note - हे प्रश्न तुम्हाला आगामी होणाऱ्या पोलिस भरती मध्ये नक्की दिसतील .
शोम प्रकाश या पुस्तकाचे पुढीलपैकी लेखक कोणते?
1. दयानंद सरस्वती
2. महात्मा फुले
3. दादासाहेब तरखडकर
4. ईश्वरचंद विद्यासागर✅✅
आकाशवाणीद्वारे जागतिक पातळीवर संदेश पोहचविला जात असतो.’ या वाक्यातील प्रयोग ओळखा?
1. सकर्मक कर्तरी
2. अकर्मक कर्तरी
3. कर्मणी✅✅
4. भावे
मुंबई उच्च न्यायालयाची स्थापना कोणत्या वर्षी झाली?
1. १८६०
2. १९६२
3. १८६२✅✅
4. १९६०
पुढील अधोरेखित शब्दाचा प्रत्यय कोणत्या विभक्तीचा आहे ते सांगा : हा माझा मार्ग एकला.
1. तृतीया
2. द्वितीया
3. षष्ठी✅✅
4. प्रथमा
पश्चिम-मध्य रेल्वे विभागाचे मुख्यालय खालीलपैकी कोठे आहे?
1. जबलपूर✅✅
2. अलाहाबाद
3. जयपूर
4. हुब्बळी
चोरभय’ या शब्दातील योग्य समास ओळखा?
1. द्विगु
2. अव्ययीभाव
3. तत्पुरुष✅✅
4. द्वंद्वसमास
मला ताप आला आहे. मी शाळेत जाणार नाही.
या दोन वाक्यांचे अचूक संयुक्त ओळखा.
1. मला ताप आला नाही,. मी शाळेत जाणार आहे.
2. मला ताप आला आणि मी शाळेत जाणार नाही.
3. मला ताप आला म्हणून मी शाळेत जाणार नाही.✅✅
4. मी शाळेत जाणार नाही कारण मला ताप आला आहे.
खालीलपैकी कोणते राज्य सार्कचे सदस्य नाही?
1. भूतान
2. म्यानमार✅✅
3. मालदीव
4. अफगाणिस्तान
उच्चाराच्या दृष्टीने ए, ऐ हे स्वर कोणत्या प्रकारात मोडतात?
1. कंठौष्य
2. दंततालव्य
3. मूर्धन्य✅✅
4. कंठतालव्य
अनुक्रमे प्रथम व्यंजन संधी, स्वरसंधी, अनुनासिक संधी व विसर्ग संधी असणारा पर्याय निवडा.
1. प्रत्येक, क्षुत्पीडा, दुरात्मा, वाङमय
2. क्षुत्पीडा, वाङमय, दुरात्मा, प्रत्येक
3. क्षुत्पीडा, दुरात्मा, प्रत्येक, वाङमय
4. क्षुत्पीडा, प्रत्येक, वाङमय, दुरात्मा✅✅
कायद्यापुढे सर्व समान असतील, कायद्याचे संरक्षण सर्वांना समान प्रमाणात मिळेल. असा समानतेचा हक्क भारताच्या संविधानातील कोणत्या कलमाद्वारे प्राप्त झालेला आहे?
1. कलम 19
2. कलम 12
3. कलम 13
4. कलम 14✅✅
कबुतराप्रमाणे अन्न संचय करुन अल्प काळात त्याचा उपयोग करणे. या शब्दसमूहाबद्दल योग्य शब्द नोव्दा.
1. संचयस्वामी
2. अप्पलपोटी
3. ऐतोबी
4. कपोतवृत्ती✅✅
अयोग्य जोडी शोधा.
1. मुकुंदराज - विवेकसिंधू
2. ज्ञानेश्वर - ज्ञानेश्वरी
3. म्हाइंभट - भावार्थदीपिका✅✅
4. भीष्माचार्य - पंचवार्तिका
खालीलपैकी उपसर्गघटीत शब्द ओळखा.
1. प्रभाकर
2. कुमारी
3. अंदाज
4. आजीव✅✅
हिडनबर्ग’ रेषा पुढीलपैकी कोणत्या देशाशी संबंधित आहे?
1. यापैकी नाही
2. भारत-पाकिस्तान
3. जर्मनी-पोलंड✅✅
4. जर्मनी-फ्रान्स
एखाद्याला उद्देशून लिहिलेल्या पत्रात कोणत्या सर्वनामाचा वापर कराल?
1. द्वितीय पुरुषवाचक✅✅
2. संबंधि सर्वनाम
3. तृतीय पुरुषवाचक
4. प्रथम पुरुषवाचक
पुढील शब्दात एकूण किती व्यंजने आहेत : लक्ष्मीकांत
1. आठ
2. सात
3. पाच
4. सहा✅✅
खालीलपैकी क्षेत्रफळाने सर्वाधिक आकारमानाचे संघराज्य कोणते?
1. दादरा आणि हवेली नगर
2. चंडीगड
3. अंदमान आणि निकोबार✅✅
4. दिल्ली
इंद्रावती अभयारण्य खालीलपैकी कोणत्या राज्यात आहे?
1. कर्नाटक
2. उत्तराखंड
3. छत्तीसगड✅✅
4. राजस्थान
आठ पुरभय्ये नऊ चौबे या म्हणीचा अर्थ काय?
1. रोग एकीकडे, उपाय भलतीकडे
2. खूप निर्बुद्ध लोकांपेक्षा चार बुद्धीमापन पुरेसे✅✅
3. प्रत्येक मनुष्य आपल्या क्षमतेनुसार काम करतो
4. आठ माणसांपेक्षा नऊ चांगले
अशक्यप्राय वाटणारी गोष्ट घडून येणे’ या अर्थाचा वाक्प्रचार कोणता ते ओळखा.
1. आळशावर गंगा येणे
2. अस्मान ठेंगणे होणे.
3. मुसळास अंकुर फुटणे✅✅
4. साध्य ते असाध्य होणे.
महाराष्ट्र राज्यातील ग्रामपंचायतीमध्ये किती सभासद असू शकतात?
1. ७ ते १०
2. ७ ते १७✅✅
3. १५ ते २०
4. १० ते १५
या वयात तुला असे बोलणे शोभत नाही.’ या वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा.
1. भाववाचक नाम
2. विशेषनाम
3. धातुसाधितनाम✅✅
4. सामान्यनाम
भारतीय विद्यापीठ कायदा कधी अस्तित्वात आला?
1. १९०५
2. १९०७
3. १९०४✅✅
4. १९०६
भारतीय लोकशाहीचे अधिक विकेंद्रीकरण कोणत्या दोन घटनादुरुस्तीने झाले?
1. 42, 43 वी घटनादुरुस्ती
2. 45, 46 वी घटनादुरुस्ती
3. 75, 76 वी घटनादुरुस्ती
4. 73, 74 वी घटनादुरुस्ती✅✅
महाराष्ट्र राज्यातील राज्यसभा सदस्यांची संख्या किती आहे?
1. २१
2. १९✅✅
3. २०
4. १८
पुढीलपैकी नपुंसकलिंगी शब्द ओळखा.
1. निसर्ग
2. चंद्र
3. मित्र
4. खड्ग✅✅
‘जगन्नियंता’ या शब्दाची योग्य संधीफोड शोधा.
1. जगत् + नियंता✅✅
2. जग् न्नियंता
3. जगन् + नियंता
4. जग् + नियंता
जसे विभक्ती प्रत्यय जोडतांना नामाचे सामान्यरूप होते. त्याचप्रमाणे शब्दयोगी अव्यय जोडतांनासुद्धा त्या शब्दाचे सामान्यरूप होते.
1. पूर्ण वाक्य चूक
2. पूर्ण वाक्य बरोबर✅✅
3. उत्तरार्ध बरोबर, पूर्वार्ध चूक
4. पूर्वार्ध बरोबर, उत्तरार्ध होते.
भारतीय संविधानात कोणत्या परिशिष्टा मध्ये राज्यसभेच्या जागांचे विभाजन आहे?
1. पाचवे परिशिष्ट
2. सहावे परिशिष्ट
3. सातवे परिशिष्ट
4. चौथे परिशिष्ट✅✅
द्विगृही विधानमंडळ ….. राज्यात आहे.
1. आसाम
2. कर्नाटक✅✅
3. गुजरात
4. उत्तराखंड
प्र.1) "महाराष्ट्र मेला तरी राष्ट्र मेले
मराठ्या विना राष्ट्र गाडा न चाले
खरा वीर वैरी पराधीन तेचा
महाराष्ट्र आधार या भारताचा"
या कवितेद्वारे त्यांनी संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीत नव चैतन्य आणले ते कोण?
1) संत गाडगेबाबा 2) प्र.के.अत्रे
3) सेनापती बापट. 4) केशवसुत
प्र.2) ----------------- पासून कामगार दिन प्रतिवर्षी साजरा केला जातो?
1) 1 मे 1891 2) 1 मे 1886
3) 1 मे 1902 4) 1 मे 1881
प्र.3) संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीत ------------ यांचा सहभाग होता ?
अ) अमर शेख ब) श्री गव्हाणकर
क) अण्णाभाऊ साठे ड) शंकरराव जाधव
पर्यायी उत्तरे:
1) अ आणि ब फक्त 2) ब, क आणि ड फक्त
3) अ, ब आणि क फक्त 4) वरील सर्व बरोबर
प्र.4) -------------- यांनी आपल्या मराठा या दैनिकात संयुक्त महाराष्ट्राचा जोरदार पुरस्कार केला तसेच विरोधकांवरही बोचरी व कठोर टीका केली ?
1) प्र.के.अत्रे 2) श्रीपाद डांगे
3) एस.एम.जोशी 4) प्रबोधनकार ठाकरे
प्र.5) काँग्रेस जिवंत असेपर्यंत मुंबई महाराष्ट्राला मिळणार नाही असे प्रक्षोभक विधान ------------- या नेत्याने केले ?
1) स.का.पाटील 2) मोरारजी देसाई
3) भाई उद्धवराव पाटील 4) लालजी पेंडसे
प्र.6. संयुक्त महाराष्ट्र आंदोलनातील पहिले हुतात्मा कोण?
1) सीताराम बनाजी पवार 2) गंगाराम विष्णू गुरव 3) मनू कर चांदेकर 4) बाबूराव दे. पाटील
प्र.7) --------------- यांनी जनसत्ताच्या अंकात लढल्याशिवाय संयुक्त महाराष्ट्र होणार नाही या शीर्षकाचा लेख प्रसिद्ध केला?
1) शंकरराव मोरे 2) केशवराव जेधे
3) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर. 4) अमृत डांगे
प्र.8) अकोला करार- 1947 बाबत योग्य विधाने ओळखा?
अ) दार कमिशनसमोर महाराष्ट्राची मांडणी करणे.
ब) वराड -नागपूरमधील जनतेची संयुक्त महाराष्ट्राच्या मागणीबाबत कसलीही शंका नाही हे दर्शवणे.
क) हा करार धनंजयराव गाडगीळ यांच्या योजनेवर आधारित होता.
ड) एका प्रांतात महाविदर्भ व पश्चिम महाराष्ट्र असे दोन प्रांत असावेत.
पर्यायी उत्तरे:
1) अ आणि ब फक्त 2) अ, ब आणि क फक्त
3) अ, ब आणि ड फक्त 4) वरील सर्व बरोबर
प्र.9) ---------------- रोजी मराठी भाषिकांचे मुंबई राजधानी असणारे महाराष्ट्र राज्य निर्माण करण्यात आले?
1) 1 मे 1961 2) 1 मे 1962
3) 1 मे 1960 4) 1मे 1956
प्र.10) --------------- यांनी पाच हजार वर्षांनी सुध्दा मुंबई महाराष्ट्राला मिळणार नाही,अशी दर्पोक्ती केली?
1) स.का.पाटील 2) मोरारजी देसाई
3) शंकरराव देव 4) शंकरराव चव्हाण
प्र.11) संयुक्त महाराष्ट्र आंदोलनात 107 हुतात्मे झाले कोल्हापूर येथील------- हे 107 वे हुतात्मे होय?
1) गिरधर लोहार 2) लक्ष्‍मण गावडे
3) बाबुराव पाटील 4) शंकरराव तोरस्कर
प्र.12) स्वतंत्र विदर्भाची मागणी --------------यांनी केली होती?
1) शेषराव वानखेडे 2) बापूजी आणे
3) डॉ. खेडकर 4) धनंजय गाडगीळ
प्र.13) खालीलपैकी कोणी संयुक्त महाराष्ट्र महामंडळ स्थापन करून मराठी भाषिकांना जागृत करण्याचा प्रयत्न केला?
1) सेनापती बापट 2) शंकरराव देव
3) बापूजी अणे 4) शंकरराव मोरे
प्र.14) मुंबईसह संयुक्त महाराष्ट्राच्या प्रश्नावर केंद्रीय अर्थ मंत्री पदाचा राजीनामा महाराष्ट्र वरील होणाऱ्या अन्यायाच्या निषेधार्थ ------------- यांनी दिला?
1) डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर 2) मोरारजी देसाई
3) चिंतामणराव देशमुख 4) शंकरराव चव्हाण
प्र.15) 12 मे 1946 रोजी ------------- या ठिकाणी भरलेल्या मराठी साहित्य संमेलनात ग.त्र्यं. माडखोलकर यांच्या अध्यक्षतेखाली संयुक्त महाराष्ट्राच्या मागणीचा ठराव झाला?
1) पुणे 2) औरंगाबाद 3) बेळगाव 4) मुंबई
--------------------------------------------------
✅ उत्तरतालिका:
1-3 2-1 3-3 4-1
5-2
6-1 7-1 8-4 9-3
10-1
11-4 12-2 13-1 14-3
15-3
•मराठी-
- मराठी व्याकरण- मो. रा. वाळिंबे
- अनिवार्य मराठी- के सागर प्रकाशन
- य.च.मु. विद्यापीठाची भाषा विषयक पुस्तके.
•इंग्रजी-
- इंग्रजी व्याकरण : पाल आणि सुरी
- Wren and Martin English Grammar
- अनिवार्य इंग्रजी- के सागर प्रकाशन
- 10000-Objective-general-English by R.S. Aggarwal & Vikas Aggarwal
- द मास्टर की टू इंग्लिश ग्रामर - सुदेश वेळापुरे
(मराठी-इंग्रजीचा स्कोअर वाढविण्यासाठी हितेशकुमार पटले (EasyPadhai) (Android Application) उपयुक्त ठरू शकते.
•सामान्य अध्ययन एक – इतिहास व भूगोल
- आधुनिक भारताचा इतिहास- ग्रोवर आणि बेल्हेकर
- इंडिया सिन्स इंडिपेंडन्स- बिपीन चंद्र
- Spectrum; A Brief History Of · Modern India
- आधुनिक भारताचा इतिहास- जयसिंगराव पवार
- आधुनिक महाराष्ट्राचा इतिहास- डॉ.अनिल कटारे
- आधुनिक भारताचा इतिहास- डॉ.श्रीनिवास सातभाई
- आधुनिक महाराष्ट्राचा इतिहास- प्राचार्य डॉ एस,एस.गाठाळ
- महाराष्ट्रातील समाज सुधारणेचा इतिहास- भिडे-पाटील
- गांधींनंतरचा भारत- रामचंद्र गुहा
- आधुनिक भारताचा इतिहास- वैद्य सुमन,शांता कोठेकर
- आधुनिक भारत- य ना कदम
- भूगोल(मुख्य परीक्षा)- एच. के. डोईफोडे
- मेगा स्टेट महाराष्ट्र- ए. बी. सवदी
- कृषी व भूगोल- ए. बी. सवदी
- भारताचा भूगोल- विठ्ठल घारापुरे
- दूरसंवेदन- प्रा. कार्लेकर
- हुसेन/खुल्लर यांची पुस्तके
- जिओग्रॉफी थ्रू मॅप्स- के. सिद्धार्थ
•सामान्य अध्ययन दोन – भारतीय संविधान व भारतीय राजकारण (महाराष्ट्राच्या विशेष संदर्भासह) व कायदा
- इंडियन पॉलिटी- एम.लक्ष्मीकांत
- स्पेक्ट्रम पॉलिटी फॉर मेन्स.
- इंट्रोडक्‍शन टू इंडियन कॉन्स्टिट्यूशन- डी. डी. बसू
- भारतीय राज्यपद्धत्ती- वि.मा. बाचल
- महाराष्ट्र शासन आणि राजकारण- बी. बी. पाटील
- आपले संविधान- सुभाष कश्यप
- आपली संसद- सुभाष कश्यप
- भारतीय राज्यव्यवस्था- रंजन कोळंबे
- पंचायतराज- अर्जुन दर्शनकर
- पंचायतराज- के. सागर
- पंचायती राज- किशोर लवटे
- महाराष्ट्र प्रशासन व्यवस्था -आर के बंग
- Modern Indian Political thought- B. L. Bhole
- भारतीय राज्यघटना स्वरूप व राजकारण – प्रा. चिं. ग. घांगरेकर
•सामान्य अध्ययन तीन – मानव संसाधन व मानवी हक्क
- मानवाधिकार- NBT प्रकाश
- मानवी हक्क तत्व आणि दिशाभूल- उद्धव कांबळे
- मानवी हक्क- प्रशांत दीक्षित
- मानवी हक्क प्रश्न आणि उत्तरे- लिआ लेव्हिन
- भारतीय सामाजिक समस्या व मुद्दे- रामचंद्र गुहा
- मानवाधिकार आणि मनुष्यबळ- रंजन कोळंबे
- Wizard-Social Issue
•सामान्य अध्ययन चार – अर्थव्यवस्था व नियोजन,विकासविषयक अर्थशास्त्र आणि कृषी,विज्ञान व तंत्रज्ञान विकास
- महाराष्ट्र आर्थिक पाहणी अहवाल
- भारत आर्थिक पाहणी अहवाल
- आर्थिक संकल्पना- विनायक गोविलकर
- अर्थशास्त्र- देसाई भालेराव
- भारतीय अर्थव्यवस्था - रंजन कोळंबे
- चालू आर्थिक घडामोडी- शिंदे व सत्रे
- वाणिज्य व अर्थव्यवस्था घटक- के सागर
- विज्ञान घटक- स्पेक्ट्रम
- विज्ञान तंत्रज्ञान- के सागर
- विज्ञान तंत्रज्ञान- सेठ प्रकाशन
- स्पर्धा परीक्षा अर्थशास्त्र १ – किरण जी. देसले (दीपस्तंभ प्रकाशन)
- प्रा. के .एम .भोसले- काटे यांची पुस्तके
- अर्थव्यवस्था विशेषांक- प्रतियोगिता दर्पण
•चालू घडामोडी-
- सकाळ, मटा, लोकसत्ता, द हिंदू, इंडियन एक्सप्रेस ही वृत्तपत्रे
- परिवर्तनाचा वाटसरू’ पाक्षिक
-लोकराज्य’, योजना-कुरुक्षेत्र मासिके,
- महाराष्ट्र वार्षिकी'- युनिक प्रकाशन
- बळीराम हावळे, दत्ता सांगोलकर,देवा जाधवर व राजेश भराटे यांची पुस्तके कमी कालावधीत रिव्हिजन करण्यास अत्यंत उपयुक्त ठरतात.
- तसेच maharashtra.gov.in, mahanews.nic.in ,pib.nic.in या वेबसाईटही अत्यंत उपयुक्त आहेत.
- फक्त दूरदर्शन व आकाशवाणी वरील वाद संवादाचा फायदा होऊ शकतो.
- शक्य असल्यास आदित्य अॅकॅडमीच्या नोट्स वाचू शकतात.
टीप:- अधिकृत संदर्भ म्हणून NCERT, स्टेट बोर्ड व य.च.मु ची पुस्तके अभ्यासाने अत्यंत गरजेचे आहे.तसेच विविध खाजगी क्लासेसचे स्टेट बोर्ड अभ्यासक्रमावरील पुस्तके व प्लानर व सराव प्रश्नसंच उपयुक्त ठरू शकतात.
( सर्व पुस्तके अभ्यासणे गरजेचे नाही विविध पर्याय म्हणून जास्त पुस्तकांची नावे दिलेली आहेत. आणि तसंही आपल्याला सिल्याबस पूर्ण करायचाय पुस्तकं नाही)
१) सर्वनामाचा प्रकार ओळखा : पुस्तके कोणी नेली ?
अ) पुरुषवाचक सर्वनाम
ब) दर्शक सर्वनाम
क) सामान्य सर्वनाम
ड) प्रश्नार्थक सर्वनाम
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
२) खाली दिलेल्या कोणत्या पर्यायी उत्तरात आत्मवाचक सर्वनाम असणारे वाक्य आहे ?
अ) धीराने उभा राहणाराच लोकोत्तर लाभाचा धनी होतो
ब) मनुष्याचा सर्वात मोठा शत्रू तो स्वतः असतो
क) सावित्रीबाईचे सर्व काम आटोपले होते
ड) त्यांनी माझ्याकडून काम करवून घेतल
================
उत्तर....... पर्याय (ब)
================
३) कोण, काय, कधी, कोणाला ? ही सर्वनामे सर्वनामाच्या कोणत्या प्रकारात मोडतात ?
अ) दर्शक सर्वनामे
ब) संबंधी सर्वनामे
क) प्रश्नार्थक सर्वनामे
ड) आत्मवाचक सर्वनामे
================
उत्तर....... पर्याय (क)
================
४) दर्शक सर्वनामे कोणती ?
अ) कोण, कोणी, कोणाला, काय, किती
ब) मी, आम्ही, आपण, स्वतः
क) हा - जो, ही - ती, हे - ते
ड) शाब्बास, वाहवा, अरेरे, अरे बापरे
================
उत्तर....... पर्याय (क)
================
५) मोपला उठाव कुठे घडून आला ?
अ) तेलंगाना
ब) मलबार
क) मराठवाडा
ड) बंगाल
================
उत्तर....... पर्याय (ब)
================
६) अहमदाबाद गिरणी कामगार संघटनेची स्थापना कोणी केली ?
अ) मृदुला साराभाई
ब) ना. म. जोशी
क) व्ही. व्ही. गिरी
ड) मो. क. गांधी
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
७) खालीलपैकी कोणत्या भारतीय नेत्याने हिटलरची भेट घेतली होती ?
अ) वि. दा. सावरकर
ब) रासबिहारी बोस
क) लोकमान्य टिळक
ड) सुभाषचंद्र बोस
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
८) चलेजाव चळवळीच्या काळात पंडित नेहरू, अब्दुल कलाम आझाद, जी. बी. पंत यांना कोणत्या तुरुंगात ठेवण्यात आले होते ?
अ) गोवळकोंड्याचा किल्ला
ब) ग्वाल्हेरचा किल्ला
क) शिवनेरी किल्ला
ड) अहमदनगरचा किल्ला
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
९) अक्षवृत्तापैकी पुढीलपैकी कोणते विधान चुकीचे आहे ?
अ) अक्षवृत्ते वर्तुळाकार असतात
ब) अक्षवृत्ते एकमेकांना समांतर आहेत
क) अक्षवृत्ते समान लांबीची असतात
ड) अक्षवृत्ते समकेंद्री आहेत
================
उत्तर....... पर्याय (क)
================
१०) पुढीलपैकी कोणते विधान चुकीचे नाही ?
अ) उष्णकटीबंधात सूर्यकिरण कधीच लंबरूप पडत नाहीत
ब) समशीतोष्ण कटीबंधाला मध्यरात्रीच्या सूर्याचा प्रदेश असे म्हटले जाते
क) शीतकटीबंधात सूर्यकिरण नेहमीच तिरपे पडतात
ड) एकही नाही
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
११) पुढीलपैकी कशाच्या आधारे पृथ्वीच्या वक्राकाराविषयी निष्कर्ष काढता येत नाही ?
अ) चंद्रग्रहण
ब) क्षितीज
क) सूर्यग्रहण
ड) यापैकी नाही
================
उत्तर....... पर्याय (अ)
================
१२) जिऑईड आकारामुळे काय घडत नाही ?
अ) गुरुत्वबलात बदल
ब) त्रिज्येत बदल
क) वजनात बदल
ड) वस्तुमानात बदल
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
१३) सभागृह (लोकसभा) तात्पुरते स्थगित कोण करते ?
अ) राष्ट्रपती
ब) सभापती
क) पंतप्रधान
ड) नागरिक
================
उत्तर....... पर्याय (क)
================
१४) अंतर्गत शांतता व बाह्यआक्रमण ह्या पासून राज्याचे रक्षण करणे हे कर्तव्य तर त्या संबंधातील कलम कोणते ?
अ) कलम ३५५
ब) कलम ३५६
क) कलम ३६०
ड) कलम ३६६
================
उत्तर....... पर्याय (अ)
================
१५) राष्ट्रीय आणीबाणी बंद करावयाचा अधिकार (approval) कोणाला आहे ?
अ) लोकसभा
ब) राज्यसभा
क) दोन्ही
ड) एकही नाही
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
१६) मार्गदर्शक तत्वे घटनेच्या कोणत्या भागात नमूद करण्यात आले आहेत ?
अ) भाग २
ब) भाग ३
क) भाग ४
ड) भाग ६
================
उत्तर....... पर्याय (क)
================
१७) स्वतंत्र भारताचे पहिले भारतीय लष्कर प्रमुख कोण होते ?
अ) रॉय बुचर
ब) सॅम माणकेशो
क) जनरल थोरात
ड) के. एम. करिअप्पा
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
१८) डिसेंबर २०१५ मध्ये INS गोदावरीला निवृत्ती देण्यात आली. ही कोणत्या प्रकारची नौका होती ?
अ) पाणबुडी विरोधी नौका
ब) युद्धनौका
क) क्षेपणास्त्र वाहू नौका
ड) गस्तीनौका
================
उत्तर....... पर्याय (ब)
================
१९) जम्मू काश्मीर, हिमाचल प्रदेश आणि पंजाब या तीन राज्यांना जोडणा-या केबल पुलाचे नाव काय ?
अ) नेहरू सेतू
ब) राम सेतू
क) इंदिरा गांधी सेतू
ड) अटल सेतू
================
उत्तर....... पर्याय (ड)
================
२०) INS कदमत ची निर्मिती कोणामार्फत करण्यात आली ?
अ) माझगाव डॉक
ब) कोचीन शिप बिल्डर्स
क) JNPT
ड) GRSI
================
🏀 भारतातील पहिली रेल्वे लाइन?
Answer- ठाणे ते मुंबई (१८५३)
🏀 भारतातील पहिले तारायंत्र?
Answer- कलकत्ता आणि डायमंड हार्बर (१८५३)
🏀 भारतातील पहिली सूत गिरणी?
Answer- मुंबई (१८५४)
🏀 भारतातील पहिले स्वातंत्र्य युद्ध?
Answer- इ.स. १८५७
🏀 भारतातील पहिले जलविद्युत यंत्र?
Answer- दार्जिलिंग (१८९७-९८)
🏀 भारतातील पहिले आकाशवाणी केंद्र?
Answer- मुंबई (१९२७)
🏀 भारतातील पहिला बोलपट?Answer- आलमआरा (१९३१)
🏀 भारतातील पहिली पंचवार्षिक योजना?Answer- १९५१
🏀 भारतातील पहिल्या सार्वत्रिक निवडणुका?
Answer- १९५२
🏀 भारतातील पहिली परमाणु चाचणी?
Answer- पोखरण, राजस्थान
🏀 भारतातील पहिले क्षेपणास्त्र?
Answer- (पृथ्वी १९८८)
🏀 भारतातील पहिला उपग्रह?
Answer- आर्यभट्ट (१९७५)
🏀 भारतातील पहिली अणुभट्टी?
Answer- अप्सरा तुर्भे मुंबई* *(१९५६)
🏀 भारतातील पहिला तेल शुद्धिकरण कारखाना?
Answer- दिग्बोई (१९०१)
🏀 भारतातील पहिला आधुनिक पोलाद कारखाना?
Answer- दुल्टी (१८८७)
🏀 भारतातील सर्वप्रथम घटना :🏀
🏀 पहिली रेल्वे लाइन- ठाणे ते मुंबई (१८५३)
🏀 पहिले तारायंत्र- कलकत्ता आणि डायमंड हार्बर (१८५३)
🏀 पहिले पोस्टाचे तिकीट १ ऑक्टोबर १८५४
🏀 पहिली सूत गिरणी- मुंबई (१८५४)
🏀 पहिले स्वातंत्र्य युद्ध- इ.स. १८५७
🏀 पहिले जलविद्युत यंत्र- दार्जिलिंग (१८९७-९८)
🏀 पहिला आकाशवाणी केंद्र- मुंबई (१९२७)
पहिला बोलपट- आलमआरा (१९३१)
🏀पहिली पंचवार्षिक योजना- १९५१
🏀 पहिल्या सार्वत्रिक निवडणुका- १९५२
🏀पहिली परमाणु चाचणी- पोखरण, राजस्थान
🏀पहिले क्षेपणास्त्र- (पृथ्वी १९८८)
🏀 पहिला उपग्रह- आर्यभट्ट (१९७५)
🏀भारतातील पहिली अणुभट्टी- अप्सरा तुर्भे मुंबई (१९५६)
🏀पहिला तेल शुद्धिकरण कारखाना- दिग्बोई (१९०१)
🏀पहिला आधुनिक पोलाद कारखाना- दुल्टी (१८८७)
🏀 भारतातील पहिले : 🏀
🏀 भारताचा पहिला गव्हर्नर जनरल- वॉरन हेस्टिंग्ज
🏀 पहिला व्हाइसरॉय- लॉर्ड कॅनिंग स्वतंत्र भारताचे
🏀 पहिले गव्हर्नर जनरल- लॉर्ड माऊंट बॅटन
🏀 राष्ट्रीय सभेचे पहिले अध्यक्ष- व्योमेशचंद्र बॅनर्जी
🏀 पहिले राष्ट्रपती- डॉ. राजेंद्र प्रसाद
🏀 पहिले पंतप्रधान- पं. जवाहरलाल नेहरू
🏀 पहिले कायदामंत्री- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर
🏀 पहिले वर्तमानपत्र- दि बेंगॉल गॅजेट (२१ जानेवारी १७८१)
🏀 स्वतंत्र भारताचे पहिले सेनाप्रमुख- फिल्ड मार्शल करिअप्पा
🏀 पहिला भारतीय आयसीएस अधिकारी- सत्येंद्रनाथ टागोर
🏀 भारताचे पहिले फिल्ड मार्शल- जनरल माणेकशा (१९७२)
🏀 इंग्लंडला भेट देणारा पहिला भारतीय- राजा राममोहन राय
🏀 सर्वात लहान राज्य- गोवा (क्षेत्रफळ)
🏀 सर्वात लहान लोकसंख्येचे राज्य- सिक्कीम
🏀 सर्वात कमी लोकसंख्येची घनता - अरुणाचल प्रदेश.
🏀 भारतातील सर्वात उंचशिखरकोणते ?
Answer- कांचनगंगा
🏀 भारतातील सर्वात उंचपुतळाकोणते ?
Answer- बुद्ध पुतळा, हुसेनसागर (हैदराबाद)
🏀 भारतातील सर्वात उंचमिनारकोणते ?
Answer- कुतूबमिनार (दिल्ली) २९० फूट
🏀 सर्वात उंचवृक्षकोणते ?
Answer- देवदार
🏀 भारतातील सर्वात मोठेसरोवर?
Answer वुलर सरोवर (काश्मीर)
🏀 भारतातील सर्वात मोठा जिल्हा?
Answer- लडाख (जम्मू- काश्मीर)
🏀 भारतातील सर्वात मोठा मानवनिर्मित कालवा?
Answer- इंदिरा गांधी कालवा (राजस्थान)
🏀 भारतातील सर्वात मोठे राज्य (क्षेत्रफळ)?
Answer- राजस्थान
🏀 *भारतातील सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले राज्य?
Answer- उत्तर प्रदेश*
🏀 *भारतातील सर्वात मोठे धरण?
Answer- भाक्रा (७४० फूट)*
🏀 भारतातील सर्वात मोठा धबधबा?
Answer- गिरसप्पा (कर्नाटक)
🏀 भारतातील सर्वात मोठे वाळवंट?
Answer- थर (राजस्थान)
🏀 भारतातील सर्वात मोठा प्लॅटफॉर्म?
Answer- खरगपूर (प. बंगाल)
🏀 भारतातील सर्वात मोठे क्रीडांगण?
Answer- प्रगती मैदान (दिल्ली)
🏀 भारतातील सर्वात मोठी मस्जिद?
Answer- जामा मशीद
🏀 भारतातील सर्वाधिक वनक्षेत्रे असलेले राज्य?
Answer- मध्य प्रदेश
🏀 भारतातील सर्वात उंच दरवाजा?
Answer- बुलंद दरवाजा
🏀 भारतातील सर्वात मोठे गुरुद्वारा?
Answer- सुवर्ण मंदिर (अमृतसर)
🏀 भारतात सर्वात जास्त पाऊस कोठे पडतो?
Answer- मावसिनराम (मेघालयं)
1) महाराष्ट्रात सर्वात कमी पाऊस पडणारा जिल्हा?
उत्तर- सोलापूर
2) महाराष्ट्रातील क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने सर्वात मोठा जिल्हा कोणता?
उत्तर- अहमदनगर
3) जागतिक योग दिवस कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?
उत्तर- 21 जून
4) पानिपतचे तिसरे युद्ध कोणत्या वर्षी झाले?
उत्तर- 1761
5) कोणत्या तारखेस घटना समितीने राष्ट्रीय ध्वज स्विकृत केला?
उत्तर- 22 जुलै 1947
6) वाफेवर चालणाऱ्या इंजिनाचा शोध कोणी लावला?
उत्तर-जेम्स वॅट
7) भारतीय पोलीस प्रशिक्षण अकादमी कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर- तेलंगणा
8) अजिंठा लेणी कोणत्या जिल्ह्यात आहे?
उत्तर-औरंगाबाद
9) अहिराणी भाषेतील जगप्रसिद्ध कवयित्रि कोण आहेत?
उत्तर- बहिणाबाई चौधरी
10) डेसीबल या एककाने काय मोजतात ?
उत्तर- ध्वनीची तीव्रता
11) लोणार हे उल्काजन्य सरोवर कोणत्या जिल्ह्यात आहे?
उत्तर- बुलढाणा
12) तंबाखूजन्य पदार्थांच्या सेवनामुळे हा रोग होतो?
उत्तर- कर्करोग
13) डोळ्याच्या आरोग्यासाठी हे जीवनसत्व महत्त्वाचे आहे?
उत्तर- ए
14) महाराष्ट्रातला पहिला सोने शुद्धीकरण कारखाना या ठिकाणी आहे?
उत्तर- शिरपूर
15) उत्तर महाराष्ट्रातील थंड हवेचे ठिकाण कोणते?
उत्तर- तोरणमाळ
16) सर्वाधिक शहरी लोकसंख्या कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर- महाराष्ट्र
17) जागतिक महिला दिन कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?
उत्तर- 8 मार्च
18) डायलीसिस उपचार कोणत्या आजारात करतात?
उत्तर- मूत्रपिंडाचे विकार
19) कोवळ्या सूर्यप्रकाशापासून कोणते जीवनसत्व मिळते?
उत्तर- ड
20) महाराष्ट्र पठाराची निर्मिती कशाने झाली आहे?
उत्तर- भ्रंशमूलक उद्रेक
21) अर्ध मॅरेथॉन चे अंतर किती असते?
उत्तर- 21 कि.मी
22) भारताच्या राष्ट्रध्वजाची उंची आणि लांबी यांचे प्रमाण किती आहे?
उत्तर- 2:3
23) अन्नपदार्थाची ऊर्जा कोणत्या परिमाणात मोजली जाते?
उत्तर- कॅलरीज
24) इन्सुलिन हे प्राण्यांच्या कोणत्या अवयवामध्ये स्रवणारे संप्रेरक आहे?
उत्तर- स्वादुपिंड
25) हेलसिंकी हे शहर कोणत्या देशाची राजधानी आहे?
उत्तर- फिनलंड
26) करा किंवा मरा हा मंत्र भारतास कोणी दिला?
उत्तर- महात्मा गांधी
27) मध्य रेल्वेचे मुख्यालय कोठे आहे?
उत्तर- मुंबई
28) भारताचे तिनही दलाचे सर्वोच्च प्रमुख कोण असतात?
उत्तर- राष्ट्रपती
29) सुंदरलाल बहुगुणा यांच्या नेतृत्वाखाली झालेले चिपको आंदोलन कोणत्या कारणासाठी लढले गेले?
उत्तर- वृक्षतोड विरोधी आंदोलन
30) अणुऊर्जा आयोगाचे पहिले अध्यक्ष म्हणून कोणाची नेमणूक झाली होती?
: उत्तर- डॉक्टर होमी जहांगीर भाभा
31) जयपूर फूट चे जनक म्हणून कोणाला ओळखले जाते?
सर): उत्तर- डॉक्टर प्रमोद सेठी
32) भारतातील सर्व संरक्षण दलाचे सरसेनापती कोण असतात?
उत्तर- राष्ट्रपती
33) पायराईट हे कशासारखे दिसते म्हणून त्याला फूल्सगोल्ड म्हणून ओळखले जाते?
उत्तर- सोन्यासारखे
34) इन्डोसल्फान हे कशाचे उदाहरण आहे?
उत्तर- कीडनाशक
35) रक्ताच्या कर्करोगासाठी कोणती संज्ञा लागू होते?
उत्तर- ल्युकेमिया
36) महाराष्ट्रात पंचायत राज पद्धती स्विकारण्यासंबंधी नेमले गेलेली समिती कोणती आहे?
उत्तर- वसंतराव नाईक समिती
37) गावाच्या पिकाची स्थिती व शेती संबंधी अहवाल कोण तयार करतो?
तलाठी
38) पंचायतराज ही मूळ संकल्पना कोणाची आहे?
उत्तर- महात्मा गांधी
39) परम-8000 हा महासंगणक कोणत्या शास्त्रज्ञाने तयार केला?
उत्तर- डॉक्टर विजय भटकर
40) भारतातील कोणत्या उद्योगाला सनराईजक्षेत्र म्हणून ओळखले जाते?
उत्तर- वाहन
41) वि.वा शिरवाडकरांचे टोपण नाव कोणते?
उत्तर- कुसुमाग्रज
42) संयुक्त राष्ट्र संघाचे मुख्यालय कोणत्या ठिकाणी आहे?
उत्तर- न्यूयॉर्क
43) बुलढाणा जिल्ह्यात किती तालुके आहेत?
उत्तर- 13
44) माथेरान हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या जिल्ह्यात आहे?
उत्तर- रायगड
45) सिद्धटेक हे अष्टविनायक गणपती चे प्रसिद्ध ठिकाण कोणत्या जिल्ह्यात आहे?
उत्तर- अहमदनगर
46) केवलादेव राष्ट्रीय पक्षी उद्यान कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर- राजस्थान
47) विशाळगड हा किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे?
उत्तर- कोल्हापूर
48) ग्रेट बॅरियर रीफ कोणत्या ठिकाणी आहे?
उत्तर- ऑस्ट्रेलिया
49) कोटोपेक्सी नामक सक्रिय ज्वालामुखी कोणत्या देशात आहे?
उत्तर- इक्वेडोर
50) अनातोलिया चे पठार कोणत्या देशात आहे?
उत्तर- तुर्कस्तान
51) झुलू जमात कोठे आढळते ?
उत्तर- दक्षिण आफ्रिका
52) सुएझ कालवा कोणत्या दोन महासागरांना जोडतो?
उत्तर- भूमध्य सागर व लाल सागर
53) कृष्णा नदीचे उगमस्थान कोणत्या राज्यात आहे?
उत्तर- महाराष्ट्र
54) शिवसमुद्रम नदी खोरे विकास योजना कोणत्या नदीशी संबंधित आहे?
उत्तर- कावेरी
55) भारतीय रेल्वेचे दक्षिण-मध्ये झोनचे मुख्यालय कोणत्या शहरात आहे?
उत्तर- सिकंदराबाद
56) बुडापेस्ट कोणत्या देशाची राजधानी आहे?
उत्तर- हंगेरी
57) अजिंठा -वेरूळ येथील कैलास मंदिर कोणत्या वंशाच्या राज्यकर्त्यांच्या काळात निर्माण केले आहे?
उत्तर- राष्ट्रकूट
58) सन 1885 मधील राष्ट्रीय सभेच्या पहिल्या अधिवेशनाचे अध्यक्ष कोण होते?
उत्तर- व्योमेशचंद्र बॅनर्जी
59) 1905 मध्ये लंडन येथे इंडिया होमरूल सोसायटीची स्थापना कोणी केली?
उत्तर- श्यामजी कृष्णा वर्मा
60) फॉरवर्ड ब्लॉकची स्थापना कोणी केली?
उत्तर- सुभाषचंद्र बोस
61) मराठा आणि केसरी या वृत्तपत्राशी कोण संबंधित आहे?
: उत्तर- लोकमान्य टिळक
62) कोणत्या कायद्यान्वये भारताचा राज्यकारभार ईस्ट इंडिया कंपनीकडून महाराणी (क्राऊन) कडे गेला?
: उत्तर- भारत सरकार अधिनिय 1858
63) मोर्ले-मिंटो सुधारणा कोणत्या वर्षाच्या कायद्याशी संबंधित आहे?
: उत्तर- 1909
64) पहिल्या गोलमेज परिषदेचे वेळी भारताचे व्हाईसरॉय कोण होते?
: उत्तर- लॉर्ड आयर्विन
65) महात्मा गांधी यांची दांडी यात्रा कोणत्या आंदोलनाशी संबंधित आहे?
: उत्तर- सविनय कायदेभंग
66) poverty and Un-british Rule in india चे लेखक कोण आहेत?
: उत्तर- दादाभाई नौरोजी
67) पुर्ण स्वराज्य दिवस सर्वप्रथम कोणत्या वेळी साजरा करण्यात आला?
: उत्तर- 26 जानेवारी 1930
68) भारतीय घटना समितीच्या मसुदा समितीचे अध्यक्ष कोण होते?
: उत्तर- डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकर
69) राज्य पुर्नरचना आयोग 1953 चे अध्यक्ष कोण होते?
: उत्तर- फाजलअली
70) मूलभूत अधिकाराचा समावेश घटनेच्या कोणत्या भागात केला आहे?
: उत्तर- 3
71) भारतीय राज्यघटनेचे कलम 25 कशाशी संबंधित आहे?
: उत्तर- धर्मस्वातंत्र्याचे अधिकार
72) कोणत्या समितीच्या शिफारशीवरून भारतीय राज्यघटनेत मूलभूत कर्तव्याचा समावेश करण्यात आला?
: उत्तर- स्वर्णसिंह समिती
73) भारतीय राज्यघटनेचे कोणते कलम राष्ट्रपतीचे अध्यादेशाशी संबंधित आहे?
: उत्तर- कलम 123
74) संसदेच्या लोकलेखा समिती मध्ये जास्तीत जास्त किती सदस्य असतात?
: उत्तर- 22
75) केंद्र व राज्य यांच्यातील संबंधाविषयी घटनेच्या कोणत्या प्रकरणात तरतूद आहे?
: उत्तर- 11
76) जागतिक अपंग दिवस कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?
: उत्तर- 3 डिसेंबर
77) हंबनटोटा बंदर कोणत्या देशात आहे?
: उत्तर- श्रीलंका
78) सुजय कशाशी संबंधित आहे?
: उत्तर- ऑफशोअर पेट्रोलिंग व्हेसल
79) बॉक्साईट या धातुकापासून कोणते खनिज निष्कर्षण केले जाते?
: उत्तर- ॲल्युमिनियम
80) कोणती शरीरातील सर्वात मोठी ग्रंथी आहे व त्यातून पित्तरस स्त्रवतो?
: उत्तर- यकृत
81) आवाजाची तीव्रता मोजण्याचे परिमाण कोणते आहे?
: उत्तर- डेसिबल
82) बाल्कन प्रदेश हा कोणत्या देशाच्या साम्राज्यात मोडणारा प्रदेश होता?
: उत्तर- तुर्कस्तान
83) भारताने कोणत्या साली आपल्या अर्थव्यवस्थेचे जागतिकीकरण केले?
: उत्तर- 1991
84) भारतात कोणत्या प्रकारची लोकशाही आहे?
: उत्तर- अप्रत्यक्ष
85) पंचायत समितीचा कार्यकारी/प्रशासकीय अधिकारी कोण असतो?
: उत्तर- गटविकास अधिकारी
86) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने देशातील सर्वात मोठे राज्य कोणते?
: उत्तर- राजस्थान
87) अष्टविनायकांपैकी किती गणेश मंदिरे ही पुणे जिल्ह्यात आहेत?
: उत्तर- 5
88) अहमदनगर-कल्याण मार्गावर कोणता घाट आहे?
: उत्तर- माळशेज
89) पुणे जिल्ह्यातील भाडघर धरण हे कोणत्या नदीवर बांधलेले आहे?
: उत्तर- वेलवंडी
90) भारत सरकारने कोणत्या दिवशी चलनातून 500 व 1000 रुपयांच्या नोटा बंद करण्याचा निर्णय घेतला होता?
: उत्तर- 8 नोव्हेंबर 2016
91) कृषी क्षेत्रातील पीतक्रांती म्हणजे कोणत्या उत्पादनातील वाढ होय.
: उत्तर- तेलबीया
92) निरा- नरसिहापुर हे तीर्थ क्षेत्र पुणे जिल्ह्यातील कोणत्या तालुक्यात येते?
: उत्तर- इंदापुर
93) बहुजन समाजाला राजकीय निर्णयप्रक्रियेत सामावून घेण्यासाठी कोणी 1916 रोजी डेक्कन रयत असोसिएशन ही संस्था स्थापन केली?
: उत्तर- छत्रपती शाहू महाराज
94) पाचगणी हे शहर वसविण्यात कोणाचे योगदान आहे?
: उत्तर- जॉन चेसन
95) महाबळेश्वर मधील पॉईंट मध्ये समुद्रसपाटीपासून सर्वात उंचावर कोणता पॉईंट आहे?
: उत्तर- आर्थरसीट
96) साताऱ्याचे अजिंक्यतारा किल्ल्यास सर्वप्रथम मराठ्यांचा राजधानीचा मान कोणी दिला?
: उत्तर- छत्रपती राजाराम राजे
97) थोर समाजसुधारक गोपाळ गणेश आगरकर हे मूळचे कोणत्या तालुक्यातील होते?
: उत्तर- कराड
98) महाराष्ट्र इंटेलिजन्स अकॅडमी कोठे आहे?
: उत्तर- पुणे
99) कोणता दिवस पोलीस शहीद दिन म्हणून ओळखला जातो?
: उत्तर- 21 ऑक्टोंबर
100) कोणत्या योजनेअंतर्गत लैंगिक अत्याचार झालेल्या महिलांना आर्थिक सहाय्य करता येते?
: उत्तर- मनोधैर्य
Q 1) हा भारताचा द्वितीय क्रमांकाचा शेती आधारित उद्योग आहे?
उत्तर :- साखर उद्योग
Q 2) दगडी कोळश्याच्या जागतिक उत्पादनात भारताचा कितवा क्रमांक आहे?
उत्तर :- चौथा
Q 3) महाराष्ट्रात पश्चिम किनारपट्टी व सह्याद्रीच्या पश्चिम उतार या भागात प्रामुख्याने -------प्रकारचा पाऊस पडतो?
उत्तर :- प्रतिरोध पर्जन्य
Q 4) भारतातील कोणत्या शहरात केंद्रीय सागरी संशोधन संस्था (NIO) कार्यरत आहे?
उत्तर :- पणजी (गोवा)
Q 5) मान्सूनपूर्व पडणाऱ्या सरींना महाराष्ट्रात काय ---------म्हणतात?
उत्तर :- आम्रसरी
Q 6) भारतातील सर्वात जास्त तांबे उत्पादन करणारे राज्य कोणते?
उत्तर :- झारखंड
Q 7) जागतिक वारसा स्थळ यादित महाराष्ट्रातील कोणत्या स्थळांचा समावेश होतो?
उत्तर :- अजिंठा आणि वेरुळ
Q 8) अभयारण्यांची संख्या व क्षेत्रफळ सर्वात जास्त असलेले राज्य कोणते?
उत्तर :- महाराष्ट्र
Q 9) देशातील घनकचर्‍यापासून ऊर्जानिर्मितीचा पहिला प्रकल्प कोणत्या महानगरपालिकेने सुरु केलेला आहे?
उत्तर :- पुणे
Q 10) अंजीर पिकाचे उत्पन्न जास्त प्रमाणात कोठे घेतले जाते?
उत्तर :- राजेवाडी
🔹महाराष्ट्राचे एकूण भौगोलिक क्षेत्र किती आहे?
A. 200.60 लाख हेक्टर
B. 207.60 लाख हेक्टर
C. 307.70 लाख हेक्टर✔️✔️
D. 318.60 लाख हेक्टर
🔹कोकण रेल्वेमुळे मुंबई ते कोचीन दरम्यानचे अंतर__________ कि.मी. ने कमी झाले.
A. 513 ✔️✔️
B. 213
C. 102
D. 302
🔹 खालीलपैकी कोणती नदी गोदावरी खो-याचा भाग नाही ?
A. तेरणा
B. प्रवरा
C. मांजरा
D. भातसा ✔️✔️
🔹___________ गुजरात राज्यातील प्रमुख बंदर आहे.
A. कांडला ✔️✔️
B. कोची
C. मांडवी
D. वरीलपैकी नाही
🔹जागतिक वारसा शिल्पस्थानात _____ या लेणीची नोंद केलेली आहे.
A. अजंठा लेणी ✔️✔️
B. कार्ले लेणी
C. पितळखोरा लेणी
D. बेडसा लेणी
🔹खालीलपैकी कोणत्या राज्यात तलाव सिंचन जास्त आहे?
A. आंध्र प्रदेश ✔️✔️
B. महाराष्ट्
C. मध्य प्रदेश
D. गुजरात
🔹गोमित, पारधी, भील्ल या अनुसूचित जमाती खालीलपैकी प्रामुख्याने कोणत्या जिल्ह्यात आढळतात?
A. अकोला
B. बुलढाणा
C. धुळे ✔️✔️
D. ठाणे
🔹2011 च्या जनगणनेनुसार अनुसूचित जातीची लोकसंख्या महाराष्ट्रात ________ जिल्ह्यात सर्वाधिक आढळते.
A. नाशिक
B. औरंगाबाद
C. पुणे ✔️✔️
D. सोलापूर
🔹महाराष्ट्राचा प्रमुख जलविभाजक कोणता?
A. सह्याद्रि पर्वत ✔️✔️
B. सातपुडा पर्वत
C. निलगिरी पर्वत
D. अरवली पर्वत
🔹महाराष्ट्रातील पहिली अणुभट्टी _____ नावाने ओळखली जाते.
A. सायरस
B. ध्रुव
C. पूर्णिमा
D. अप्सरा✔️✔️
*1.भारतीय सिविल सेवा का संस्थापक माना जाता है-*
A-सर जॉन शोर
B-लार्ड कार्नवालिस✔️
C-लार्ड डलहौजी
D-लार्ड हेनरी
*2.सती प्रथा को समाप्त करने हेतु कानून बनाया था-*
A-राजा राम मोहन राय
B-लार्ड डलहौजी
C-लार्ड कैनिग
D-लार्ड विलियम बैंटिग✔️
*3.'वेदों की ओर लौटो' का नारा देने वाले कौन थे-*
A-स्वामी विवेकानंद
B-राजा राम मोहन राय
C-दयानंद सरस्वती✔️
D-बाल गंगाधर तिलक
*4.हंटर कमीशन ने किसके विकास पर विशेष जोर दिया था-*
A-स्त्री शिक्षा
B-प्रारंभिक शिक्षा✔️
C-उच्च शिक्षा
D-विश्विद्यालय शिक्षा
*5.भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस के प्रथम मुस्लिम अध्यक्ष थे -*
A-अब्दुल कलाम आजाद
B-एम. रहीमतुल्ला सयानी
C-हकीम अजमल खाँ
D-बदरुद्दीन तैयब जी✔️
*6. इंडियन वार ऑफ इंडिपेंडेंस पुस्तक के लेखक हैं -*
A-लाला लाजपत राय
B-चंद्रशेखर आजाद
C-मौलाना आजाद
D-वी डी सावरकर✔️
*7.कोलकाता में फोर्ट विलियम कॉलेज की स्थापना की थी-*
A-लॉर्ड विलियम बैटिंग
B-वारेन हेस्टिंग्स
C-लॉर्ड वेलेजली✔️
D-लॉर्ड मिंटो
*8. भारत के संसदीय इतिहास में प्रथम बहिर्गमन का नेतृत्व किया किसने किया था-*
A-फिरोजशाह मेहता
B-सुरेंद्रनाथ बनर्जी
C-मदन मोहन मालवीय✔️
D-फिरोज शाह गांधी
*9.निम्नलिखित में से किसे "ग्रांड ओल्ड मैन ऑफ इंडिया " के नाम से जाना जाता है-*
A-चितरंजन दास
B-दादाभाई नौरोजी✔️
C-फिरोजशाह मेहता
D-डब्ल्यू सी बनर्जी
*10. भारत में ब्रिटिश साम्राज्य के दौरान नीचे दिए गए वायसरायों की पदावधि का सही कालानुक्रम है-*
1-लार्ड कर्जन
2-लार्ड चेम्सफोर्ड
3-लार्ड मिण्टो
4-लार्ड इरविन
A-1234
B-1324✔️
C-1423
D-4321
*11. भारत का राष्ट्रीय गान सर्वप्रथम कब गाया गया-*
A-26 जनवरी1950
B-27 सितम्बर1911✔️
C-15 अगस्त1947
D-22 सितम्बर1934
*12. प्रथम अंतरिम सरकार 24 अगस्त 1946 को घोषित की गई थी निम्नलिखित में से कौन उसमें शामिल नहीं था-*
A-ए बी अलेक्जेंडर✔️
B-सी राजगोपालाचारी
C-जवाहरलाल नेहरू
D-शफात अहमद खान
*13.स्वतंत्र भारत के प्रथम उपप्रधानमंत्री कौन थे-*
A-लाल बहादुर शास्त्री
B-गोविंद वल्लभ पंत
C-वल्लभ भाई पटेल✔️
D-मोरारजी देसाई
*14. 'poverty & un-british rule in India' नामक पुस्तक के लेखक थे-*
A-बाल गंगाधर तिलक
B-जवाहर लाल नेहरू
C-दादा भाई नोंरोजी✔️
D-महात्मा गांधी
*15. भारत में 'पश्चिमी शिक्षा पद्धति का मैग्नाकार्टा' कहा जाता है-*
A-मैकाले की सिफारिशों को
B-1833 का चार्टर एक्ट
C-वुड्स डिस्पेच 1854✔️
D-हंटर कमीशन की रिपोर्ट
1. खालीलपैकी कोणते वैशिष्ट्य भांडवलशाही अर्थव्यवस्थेची आहेत?
अ) कमाल नफा मिळवणे हा भांडवलशाही अर्थव्यवस्थेचा हेतू असतो.
ब) व्यवस्थापन खाजगी व्यक्तीकडे असते
क) उद्योग उभारणीसंदर्भात मालक स्वतः निर्णय घेतात
ड) यातील उत्पादनाचे कार्य व विभाजन सरकारमार्फत चालते
1. अ,ब
2. क,ड
3. अ,ब,क,ड
4. अ,ब,क✅
2. पर्याप्त लोकसंख्येची वौशिष्ट्ये ओळखा?
अ) यामध्ये उपलब्ध साधनसामग्रीचा परिपूर्ण वापर केला जातो
ब) उपलब्ध साधनसामग्री गरजे एवढी निर्माण झालेली असते
क) देशातील लोकसंख्येचे आदर्श आकारमान दर्शवते
1. अ,क बरोबर✅
2. अ,ब,क बरोबर
3. ब,क बरोबर
4. अ,ब बरोबर
3. मिश्र अर्थव्यवस्थेमध्ये खालीलपैकी कोणत्या क्षेत्राचा उपयोग होतो?
अ) सार्वजनिक क्षेत्र
ब) सहकार क्षेत्र
क) समाजवादी क्षेत्र
ड) खाजगी क्षेत्र
1. अ,ड✅
2. ब,क
3. क,ड
4. अ,ब
4. वस्तू व सेवांच्या उत्पादनासाठी खालीलपैकी कोणत्या तंत्राची निवड करावी लागते
अ) श्रमप्रधान तंत्र
ब) कृषिप्रधान तंत्र
क) भांडवलप्रधान तंत्र
1. अ,ब,क
2. अ,ब
3. अ,क✅
4.ब,क
5. खालील विधानातून योग्य पर्याय ओळखा
अ) भूमी, श्रम, भांडवल इत्यादी घटकांच्या कमतरतेमुळे उपभोग्य वस्तूंचे उत्पादन घटते
ब) औद्योगिक कलहामुळे उत्पादन प्रभावित होते
क) सुखचैनीच्या वस्तू वाढीमुळे बाजार भावात घट होते
1. अ,ब✅
2. ब,क
3. अ,क
4.अ,ब,क
6.वस्तू व सेवांच्या तुलनेत पैशाचा पुरवठा अतिरिक्त झाल्यास पुढील कोणत्या मौद्रीक अधिकाराचा वापर करून ते कमी केले जातात
अ) बँक दर वाढवणे
ब) सरकारी कर्जखोऱ्याची खरेदी
क) रोख राखीव निधीच्या प्रमाणात वाढ करणे
1. अ
2.ब
3. अ,ब,क
4. अ,क✅
7. राष्ट्रीय उत्पन्नाची योग्य वैशिष्ट्य ओळखा
अ) राष्ट्रीय उत्पन्न ही समग्रलकशी संकल्पना आहे
ब) राष्ट्रीय उत्पन्न ही प्रवाही संकल्पना आहे
क) राष्ट्रीय उत्पन्न म्हणजे पैशात व्यक्त केलेले मूल्य
ड) राष्ट्रीय उत्पन्नात घसारा मोजला जातो
1. अ,ब,ड
2. अ,क,ड
3. ब,क,ड
4. अ,ब,क✅
8. खालीलपैकी कोणत्या कारणाने वस्तू विनियमात अडचण होती, याबाबत अयोग्य विधाने ओळखा
अ) गरजांच्या दुहेरी संयोगाचा अभाव
ब) मूल्याच्या सामायिक मापदंडाचा अभाव
क) वस्तूंचा साठा कऱण्यातील अडचण
ड) विलंबित देणी देण्यातील अडचण
1, अ,ब
2. ब,व क
3. यापैकी नाही✅
4. अ,ब,क,ड
9. खालीलपैकी कोणत्या चलनप्रकारात अतिरिक्त चलननिर्मितीचा धोका संभवतो
अ) प्रातिनिधिक कागदी चलन
ब) परिवर्तनीय कागदी चलन
क) अपरिवर्तनीय कागदी चलन
1. अ,ब
2. अ,क
3. ब,क✅
4. अ,ब,क
10. रेपो दर वाढिचा खालीलपैकी कोणता परिणाम आहे?
अ) चलनपुरवठा कमी होतो
ब) महागाईत वाढ होते
क) व्यक्तींची व्यय शक्ती वाढते
ड) उत्पादनात वाढ होते
1. अ,ब✅
2. ब,क
3. अ,ड
4. अ,ब,क
1. सहकार चळवळीशी संबंधीत असलेले फेंडरीक निकोल्सन (1892) यांनी भारतात सहकारी संस्था स्थापनेसाठी खालीलपैकी कोणती शिफारशी केल्या.
अ) ग्रामिण भागात सहकारी संस्था स्थापनेसाठी रायफेजन पध्दतीचा वापर करावा.
ब) शहरी भागात सहकारी संस्था स्थापनेसाठी शुल्झ डेलित्झ पध्दतीचा वापर करावा.
क) निकोल्सन यांनी संस्था स्थापनेची प्रेरणा जर्मनी या देशाकडून घेतली.
१) अ आणि ब योग्य
२) अ आणि क योग्य
3) अ, ब आणि क अयोग्य
४) अ, ब आणि क योग्य✅
2. रुपयाच्या अवमुल्यन केले असता खालीलपैकी कोणते परीणाम घडून येतात.
अ) रुपयाची किंमत कमी होईल व डाँँलरची किंमत वाढेल.
ब) परकीयांना भारतात गुंतवणुक करणे सोपे होईल व रोजगार वाढेल.
क) भारताची आयात वाढेल व निर्यात कमी होईल.
ड) चालु खात्यावरील तुट कमी होईल आणि भांडवली खात्यात वाढ होईल.
१) अ, ब आणि क
२) अ, ब आणि ड✅
३) ब, क आणि ड
४) वरील सर्व
3. घाऊक किंमतीचा निर्देशांक विषयी पुढील विधाने विचारा घ्या.
अ) अभिजित सेन कार्यदलानुसार 2010 पासून 676 वस्तूंच्या घाऊक किंमतीवरुन काढला जातो.
ब) यासाठी आधारभूत वर्ष 2004-05 स्विकारण्यात आले आहे.
क) यामध्ये सर्वाधिक भार प्राथमिक वस्तुंना देण्यात आला आहे.
१) अ आणि ब✅
२) ब आणि क
३) अ आणि क
४) वरील सर्व
4. राजीव आवास योजनेसंबंधी योग्य विधान ओळखा.
अ) या योजनेची सुरुवात २०११ साली झाली.
ब) या योजनेत ५०% वाटा केंद्राने उचलला आहे.
क) या अंतर्गत ग्रामीण गृहनिर्माणास चालना देण्यात येते.
१) अ आणि ब
२) ब आणि क
३) अ आणि क
४) वरील सर्व ✅
5. राष्ट्रीय महिला सक्षमीकरण धोरण २००० चा प्रयत्न
१) बालिकांसंबंधी असलेले सर्व भेदभाव व महिलांवर होणारे
सर्व प्रकारचे अत्याचार दूर करणे
२) महिलांना मानवी हक्क आणि सत्तेत समान संधी प्रदान
करणे
३) वरील दोन्ही✅
४) वरीलपैकी कुठलेच नाही
6. अमर्त्य सेन आणि गाऊलेट डी. यांनी वर्णन केलेली विकासाची महत्त्वाची मूल्ये कोणती? खालीलपैकी योग्य
पर्याय निवडा.
१) उपजीविका, स्वतबद्दल आदर, स्वातंत्र्य, क्षमता, अधिकार/हक्क✅
२) आरोग्य, भरणपोषण, शिक्षण, क्षमता, अधिकार/हक्क
३) अन्न, वस्त्र, निवारा, पिण्याचे पाणी, स्वच्छता
४) राष्ट्रीय उत्पन्न वाढ, दरडोई उत्पन्न, मूलभूत गरजा, स्वातंत्र्य, शिक्षण
7. पुढील दोन विधानांपैकी कोणते योग्य आहे?
अ) वित्त आयोगाची नेमणूक हे राज्यपालांचे कार्यकारी कर्तव्य आहे
ब) नागरी खटल्यांपासून स्वतची प्रतिरक्षा राज्यपालांचा स्वेच्छा अधिकार असतो.
१) केवळ अ
2) केवळ ब
३) दोन्ही
४) एकही नाही✅
8. पुढीलपैकी कोणते विधान योग्य आहे?
अ) स्वातंत्र्यानंतर भारत सरकारने राष्ट्रीय उत्पन्न समिती ऑगस्ट ४८ मध्ये नेमली.
ब) प्रोफेसर डी. आर. गाडगीळ हे तिचे अध्यक्ष होते.
१) केवळ अ योग्य
२)केवळ ब योग्य
३) अ व ब दोन्ही योग्य
४)अ व ब दोन्ही अयोग्य✅
9. मनरेगा विषयी असत्य विधान ओळखा.
१. ही योजना २ फेब्रुवारी २००६ ला भारत सरकारच्या ग्रामीण मंत्रालया मार्फत सुरू करण्यात आली
२.या योजनेत किमान रोजगार १२७ रु प्रती दिन इतका मिळतो
३. अर्ज केल्यानंतर किमान ३० दिवसाच्या आत काम मिळाले नाही तर बेरोजगारी भत्ता दिला जातो✅
४.ग्रामीण भागातील अकुशल कामगारांना या योजनेचा लाभ घेता येतो
10. एकात्मिक ग्रामीण विकास कार्यक्रमाचे (IRDP) कोणत्या योजनेत विलीन करण्यात आले?
१.इंदिरा आवास योजना
२.स्वर्ण जयंती स्वयंरोजगार योजना✅
३.स्वर्ण जयंती शहरी रोजगार योजना
४.भारत निर्माण योजना
1. जागतिक बँकेद्वारे जारी करण्यात आलेल्या पहिल्या मानव भांडवल निर्देशांकात भारताचा जगात कितवा क्रमांक आहे?
१.108 वा
२.115 वा✅
३.91 वा
४.131 वा
2. भारतात 1997 सालापासून उद्योगांना 'मिनिरत्न' व 'नवरत्न' दर्जा देण्याची शिफारस कोणत्या समितीने केली होती?
१.सी. रंगराजन
२.अर्जुनसेन गुप्ता✅
३.अभिजितसेन गुप्ता
४.एम. नरसिंहन
3. भारतात शासकीय मार्गाने संरक्षण क्षेत्रात किती टक्के परकीय थेट गुंतवणूकीस (FDI)परवानगी आहे?
१.51%
२.66%
३.74%
४.100%✅
4. भारतात संरक्षण क्षेत्रात स्वयंचलित मार्गाने किती टक्के FDI ला परवानगी आहे?
१.26%
२.49%✅
३.74%
४.100%(शासकीय मार्गाने 100% FDI परवानगी)
5. 2017-18 आकडेवारीनुसार भारतात राष्ट्रीय महामार्गांची सर्वाधिक लांबी कोणत्या राज्यात आहे?
१.महाराष्ट्र✅(15437 किमी)
२.उत्तरप्रदेश (8711 किमी)
३.राजस्थान(7906किमी)
४.दिल्ली(678किमी)
6. भारतात कृषी हवामान विभाग स्थापन कोणत्या साली करण्यात आली होती?
१.1875( भारतीय हवामान विभाग , पुणे स्थापन)
२.1918
३.1932✅
४.1953
7. भारताचे पहिले त्रैवार्षिक आयात निर्यात धोरण 1985 साली कोणत्या समितीच्या शिफारशीवरून स्वीकार करण्यात आले होते?
१.व्ही.व्ही.रामैय्या समिती
२.अबीद हुसेन समिती
३.मुदलियार समिती✅
४.एल.के.झा. समिती
8. भारताच्या परकीय व्यापार धोरणाची वैशिष्ट्ये खालीलपैकी कोणती आहेत?
अ.आयात पर्यायीकरण
ब. निर्यात प्रोत्साहन
क. परकीय बाजारपेठ काबीज करणे
ड. शेती व्यापारास प्रोत्साहन
पर्याय
१.अ,ब,क,ड
२.अ,ब,क
३.फक्त क
४.अ,ब✅
9. 1971 साली कार्यान्वित करण्यात आलेली भारताची झर्लिना ही अणुभट्टी कोणत्या देशाच्या मदतीने स्थापन करण्यात आली होती?
१.अमेरिका
२.ब्रिटन
३.फ्रान्स✅
४.स्वदेशी बनावटीची
10. संपूर्ण भारतीय मालकीची पहिली बँक कोणती?
१.बँक ऑफ हिंदुस्थान
२.RBI
३.पंजाब नॅशनल बँक✅
४.बँक ऑफ महाराष्ट्र
1.स्वातंत्र्योत्तर काळात भारतातील दारिद्र्य विषयक अभ्यास करणाऱ्या तज्ञांमद्ये खालीलपैकी कोणाचा समावेश करता येणार नाही?
1.प्रा.वी. म.दांडेकर
2.डॉ. नीलकंठ रथ
3.म.एस. अहलुवालीया
4.जॉन मालथस✅
2.खाजगिकरणाबाबत करण्यात आलेल्या खालील उपाययोजनांपैकी अयोग्य पर्याय ओळखा
1.उद्योगांना नवरत्नाचा दर्जा
2. राष्ट्रीय नूतनीकरण मंडळाची निर्मिती
3.निर्गुंतवणूक धोरण
4. फेरा ऐवजी फेमा धारण करणे✅
3.खालीलपैकी कोणते कार्य रिझर्व्ह बँकेचे म्हणता येणार नाही?
1.बँकांची बँक म्हणून काम पाहणे
2.जागतिक बँकेचे प्रतिनिधित्व करणे✅
3. परकीय चलनाचा साठा सुरक्षित ठेवणे
4.चलन निर्मिती करणे
4. महाराष्ट्राच्या नवीन सुधारित पथकर धोरण (toll policy) बाबत खालील विधाने विचारात घ्या.
1. अर्थसंकल्पातून पूर्ण करण्यात येणाऱ्या रस्त्यांच्या प्रकल्पावर पथकर आकारला जाणार नाही✅
2. 200 कोटी रुपयाखालील प्रकल्प खाजगीकरणानंतर्गत करण्यात येणार नाही
3. फक्त 200 कोटी रुपयांपुढील खाजगी प्रकल्पांसाठी पथकर आकारला जाईल
4. एकाच रस्त्यावरील दोन पथकर नाक्यांमधील अंतर किमान 20. कि. मी असावे
5.लोकांची योजना चे जनक म्हणून ..... यांचा निर्देश करावा लागेल?
1. श्रीमान नारायण
2.मानवेंद्रनाथ रॉय✅
3. प. जवाहरलाल नेहरु
4. एम. विश्वेश्वरय्या
6.विशेष उचल अधिकार (SDRs) सुविधा कोनामार्फत उपलब्ध करून दिली जाते?
1. जागतिक बँक
2. जागतिक व्यापार संघटना
3. आंतरराष्ट्रीय वित्त महामंडळ
4. आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी✅
7. भांडवलशाही अर्थव्यवस्थेत उत्पादन साधनाचे स्वामित्व, नियंत्रण व्यवस्थापन .....केले आहे.
1. सरकारद्वारे
2. समाजद्वारे
3. खासगी व्यक्तिद्वारे✅
4. सहकाराद्वारे
8.सार्वजनिक वितरण प्रणालीची उद्दिष्ट्ये कोणती आहेत?
अ) उपभोक्त्यांना स्वस्त आणि सवलतीच्या दरात अत्यावश्यक वस्तूंचा पुरवठा करणे
ब) लोकसंख्येचा किमान पोषणात्मक दर्जा टिकवून ठेवणे
1.अ बरोबर ब चूक
2.अ चूक ब बरोबर
3.दोन्ही बरोबर✅
4.दोन्ही चूक
9.दरडोई उत्पन्न म्हणजे .....
1.देशातील एकूण लोकसंख्या भागीले एकूण राष्ट्रीय उत्पन्न
2. देशाचे एकूण राष्ट्रीय उत्पन्न भागीले देशाचे एकूण उपभोग खर्च
3. देशाचे एकूण राष्ट्रीय उत्पन्न भागीले देशाची एकूण लोकसंख्या✅
4. एकूण उपभोग खर्च भागीले एकूण लोकसंख्या
10. लोकसंख्या स्थित्यंतरातील तिसरी अवस्था असलेला पर्याय सांगा.
1. जास्त जन्मदर व जास्त मृत्युदर
2. जास्त जन्मदर व कमी मृत्युदर
3. कमी जन्मदर व जास्त मृत्युदर
4. कमी जन्मदर व कमी मृत्युदर✅
1. महाराष्ट्रातील भारनियमनाचे प्रमुख कारण काय आहे?
1. वाढती मागणी आणि अपुरी निर्मिती✅
2. योग्य व्यवस्थापनाचा अभाव
3. पारेशनातील गळती
4. चुकीचे सरकारी धोरण
2. महाराष्ट्राच्या औद्योगिक प्रगतीत आर्थिक हिस्सा खालीलपैकी कोणता घटक दर्शवितो?
अ) सार्वजनिक क्षेत्र
ब) खाजगी क्षेत्रातील मोठे उद्योग
क) धातू वस्तू
ड) लघू उद्योग
योग्य पर्याय निवडा
1. (अ) आणि (ब)
2. (ब) फक्त✅
3. (क) आणि (ड)
4. (ड) फक्त
3. महाराष्ट्र सरकारने २०१३ सालच्या नवीन औद्योगिक धोरणाद्वारे सूक्ष्म ,लघू व मध्यम उपक्रमांबाबतीत पुढीलपैकी कोणत्या दृष्टिकोनाचा अवलंब केला आहे?
1. आशावादी
2. वास्तवादी
3. पवित्रवादी✅
4. अवास्तववादी
4. जागतिकीकरणाच्या प्रक्रियेत खालील घटकांचा समावेश होतो
अ) आंतरराष्ट्रीयीकरण
ब) खाजगीकरण
क) शिथिलीकरण
ड) विकेंद्रीकरण
1.(अ) आणि(ड)
2. (अ) आणि(क)✅
3. (ब) आणि(क)
4. (क) आणि(ड)
5. १९९१ च्या औद्योगिक धोरणाची कोणती उद्दिष्ट्ये होती?
अ) औद्योगिक परवानाराज संपुष्टात आणणे
ब) खाजगी क्षेत्राचे महत्व कमी करणे
क)सार्वजनिक क्षेत्राचे महत्व कमी करणे
ड)लघुउद्योगाचा विकास
दिलेल्या पर्यायातून अचूक पर्याय निवडा:
1. फक्त(अ)
2. (ब) आणि(ड)
3. (अ) आणि(क)✅
4. वरील सर्व
6. खालीलपैकी कोणती विधाने जागतिकीकरणाचा नकारात्मक परिणाम दर्शवतात
अ) कामगार संघटित क्षेत्रातून असंघटित क्षेत्रात ढकलले गेले
ब) स्पर्धा निर्माण केली
क) कामगार संघटनांची सौदाशक्ती घटली
ड) थेट परकीय गुंतवणूक वाढली
पर्यायी उत्तरे
1(अ) व (क) ✅
2. (अ) व (ड)
3. (ब) व (क)
4. (अ) व (ब)
7. २०११-१२ मध्ये भारताच्या निर्यातीच्या बाबतीत वरची पाच राज्ये कोणती होती?
1. महाराष्ट्र, गुजरात, तामिळनाडू, आंध्रप्रदेश आणि कर्नाटक✅
2. महाराष्ट्र, गुजरात, आंध्रप्रदेश, कर्नाटक आणि केरळ
3. महाराष्ट्र, गुजरात, आंध्रप्रदेश, कर्नाटक आणि पंजाब
4. महाराष्ट्र, गुजरात,तामिळनाडू आणि आंध्रप्रदेश
8. भारताच्या विदेशी व्यापाराच्या दिशेच्या संदर्भात खालीलपैकी कोणते विधान समर्पक आहे?
1.OECD देशांचे भारतीय निर्यातीमधील महत्व वाढले आहे
2. भारताचा OPEC प्रदेशाशी व्यापार मोठ्या प्रमाणात सुधारला आहे✅
3. भारताच्या निर्यातीत इंग्लंडचे स्थान प्रथम आहे
4. सार्क प्रदेशातून आयात मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे
9. सॉफ्टवेअर निर्यातीतील हिश्य्यानुसार भारतासाठी सर्वाधिक महत्वाची बाजारपेठ कोणती आहे?
1. अमेरिका✅
2. इंग्लंड
3. चीन
4. जपान
10. २०११-१२ मध्ये झालेल्या खाद्यान्नाच्या भाववाढीमध्ये खालील घटकांचा महत्वचा वाटा होता.
अ) दूध
ब) अंडी, मटण, मासे
क) खाद्यतेल
ड) साखर
योग्य पर्याय निवडा
1. फक्त(अ) आणि (ब) ,(क)✅
2. फक्त(अ) (ब) आणि(ड)
3.फक्त (ब) (क) आणि(ड)
4. फक्त(ब) आणि(ड)
1. खालीलपैकी कोणते वैशिष्ट्य भांडवलशाही अर्थव्यवस्थेची आहेत?
अ) कमाल नफा मिळवणे हा भांडवलशाही अर्थव्यवस्थेचा हेतू असतो.
ब) व्यवस्थापन खाजगी व्यक्तीकडे असते
क) उद्योग उभारणीसंदर्भात मालक स्वतः निर्णय घेतात
ड) यातील उत्पादनाचे कार्य व विभाजन सरकारमार्फत चालते
1. अ,ब
2. क,ड
3. अ,ब,क,ड
4. अ,ब,क✅
2. पर्याप्त लोकसंख्येची वौशिष्ट्ये ओळखा?
अ) यामध्ये उपलब्ध साधनसामग्रीचा परिपूर्ण वापर केला जातो
ब) उपलब्ध साधनसामग्री गरजे एवढी निर्माण झालेली असते
क) देशातील लोकसंख्येचे आदर्श आकारमान दर्शवते
1. अ,क बरोबर✅
2. अ,ब,क बरोबर
3. ब,क बरोबर
4. अ,ब बरोबर
3. मिश्र अर्थव्यवस्थेमध्ये खालीलपैकी कोणत्या क्षेत्राचा उपयोग होतो?
अ) सार्वजनिक क्षेत्र
ब) सहकार क्षेत्र
क) समाजवादी क्षेत्र
ड) खाजगी क्षेत्र
1. अ,ड✅
2. ब,क
3. क,ड
4. अ,ब
4. वस्तू व सेवांच्या उत्पादनासाठी खालीलपैकी कोणत्या तंत्राची निवड करावी लागते
अ) श्रमप्रधान तंत्र
ब) कृषिप्रधान तंत्र
क) भांडवलप्रधान तंत्र
1. अ,ब,क
2. अ,ब
3. अ,क✅
4.ब,क
5. खालील विधानातून योग्य पर्याय ओळखा
अ) भूमी, श्रम, भांडवल इत्यादी घटकांच्या कमतरतेमुळे उपभोग्य वस्तूंचे उत्पादन घटते
ब) औद्योगिक कलहामुळे उत्पादन प्रभावित होते
क) सुखचैनीच्या वस्तू वाढीमुळे बाजार भावात घट होते
1. अ,ब✅
2. ब,क
3. अ,क
4.अ,ब,क
6.वस्तू व सेवांच्या तुलनेत पैशाचा पुरवठा अतिरिक्त झाल्यास पुढील कोणत्या मौद्रीक अधिकाराचा वापर करून ते कमी केले जातात
अ) बँक दर वाढवणे
ब) सरकारी कर्जखोऱ्याची खरेदी
क) रोख राखीव निधीच्या प्रमाणात वाढ करणे
1. अ
2.ब
3. अ,ब,क
4. अ,क✅
7. राष्ट्रीय उत्पन्नाची योग्य वैशिष्ट्य ओळखा
अ) राष्ट्रीय उत्पन्न ही समग्रलकशी संकल्पना आहे
ब) राष्ट्रीय उत्पन्न ही प्रवाही संकल्पना आहे
क) राष्ट्रीय उत्पन्न म्हणजे पैशात व्यक्त केलेले मूल्य
ड) राष्ट्रीय उत्पन्नात घसारा मोजला जातो
1. अ,ब,ड
2. अ,क,ड
3. ब,क,ड
4. अ,ब,क✅
8. खालीलपैकी कोणत्या कारणाने वस्तू विनियमात अडचण होती, याबाबत अयोग्य विधाने ओळखा
अ) गरजांच्या दुहेरी संयोगाचा अभाव
ब) मूल्याच्या सामायिक मापदंडाचा अभाव
क) वस्तूंचा साठा कऱण्यातील अडचण
ड) विलंबित देणी देण्यातील अडचण
1, अ,ब
2. ब,व क
3. यापैकी नाही✅
4. अ,ब,क,ड
9. खालीलपैकी कोणत्या चलनप्रकारात अतिरिक्त चलननिर्मितीचा धोका संभवतो
अ) प्रातिनिधिक कागदी चलन
ब) परिवर्तनीय कागदी चलन
क) अपरिवर्तनीय कागदी चलन
1. अ,ब
2. अ,क
3. ब,क✅
4. अ,ब,क
10. रेपो दर वाढिचा खालीलपैकी कोणता परिणाम आहे?
अ) चलनपुरवठा कमी होतो
ब) महागाईत वाढ होते
क) व्यक्तींची व्यय शक्ती वाढते
ड) उत्पादनात वाढ होते
1. अ,ब✅
2. ब,क
3. अ,ड
4. अ,ब,क
1. वस्तू व सेवांच्या उत्पादनात घट होण्याची प्रमुख कारणे कोणती?
अ) उत्पादन घटकांची टंचाई
ब) औद्योगिक कलह
क) नैसर्गिक आपत्ती
ड) कर कपात
1. अ,ब,ड✅
2. ब,क,ड
3. अ,क,ड
4. अ,ब
2. अर्थव्यवस्थेत पुढील कोणत्या घटकांचा विचार केला जातो?
अ) उत्पादन
ब) उपभोग
क) वितरण
ड) उपलब्ध साधनसामग्रीचे विभाजन
1. अ,ब,क
2. अ,ब
3. अ,क
4. वरील सर्व✅
3. भौतिक जीवनमान निर्देशांकावर काही मर्यादा आहेत. याबाबत अयोग्य विधान ओळखा
अ) बेरोजगारी, गृहनिर्माण, न्याय सुरक्षितता, मानवी हक्क हे घटक दुर्लक्षित झाले आहेत
ब) यात निर्देशकांचे तीन घटक सारखे महत्वाचे असतात
क) या निर्देशांकाद्वारे देशाच्या अर्थव्यवस्थेतील संरचनात्मक बदलाचे स्पष्टीकरण करता येते.
1. अ,ब
2. ब,क
3. अ,ब,क
4. क✅
4खालीलपैकी कोणते आर्थिक वृद्धीचे निर्देशक मानले जाते?
अ) स्थूल देशांतर्गत उत्पादनातील वाढ
ब) दरडोई उत्पन्नामध्ये वाढ
क) दरडोई उपभोगात वाढ
ड) लोकांचा सहभाग
1. अ,ब,क✅
2. ब,क,ड
3. ब,क
4. वरील सर्व
5. टेलिफोन क्षेत्राबाबत अयोग्य पर्याय ओळखा
1. महानगर टेलिफोन निगम. लि
2. भारत संचार निगम लि
3. टेलिकॉम रेग्युलिटी ऑथिरिटी लि✅
4. विदेश संचार निगम लि
6. खालीलपैकी दारिद्र्याचे आर्थिक परिणाम कोणते
अ) उत्पन्नात विषमता
ब) संसाधनांचा अपव्यय
क) मानवी मूल्यांचा ऱ्हास
ड) आर्थिक गुन्हेगारीत वाढ
1. अ,ब
2. ब,क,ड
3. अ,ब,ड✅
4. वरीलपैकी सर्व
7. मंदीच्या काळातील बेकारीला कोणती बेकारी म्हणतात
अ) घर्षणजन्य
ब) चक्रीय
क) ऐच्छिक
ड) संरचनात्मक
1. अ,ब,क
2. ब✅
3. अ,ब
4. वरील सर्व
8. खाजगिकरणाबाबत खालील कोणत्या उपाययोजना करण्यात आल्या आहेत , याबाबत अयोग्य पर्याय ओळखा
1. उद्योगांना नवरत्नाचा दर्जा
2. राष्ट्रीय नूतनीकरण मंडळाची निर्मिती
3. निर्गुंतवणूक धोरण
4. फेरा ऐवजी फेमा लागू✅
9. मानवी विकासाच्या प्राथमिक अवस्थेत पैसा म्हणून कशाचा वापर होत?
अ) पिसे , हस्तिदंत
ब) प्राण्यांची कातडी लोकर
क) मीठ, शिंपले
ड) नाणी
1. अ,ब,क✅
2. वरील सर्व
3. अ,ब,ड
4. अ,क,ड
10. खातेदाराने स्वाक्षरी केलेला दस्तऐवज घेवून आल्यास, त्यात नमूद केलेली रक्कम त्यास द्यावी असा आदेश म्हणजे काय?
अ) हुंडी वटवणे
ब) रोख कर्ज
क) अल्प मुदत कर्ज
1. ब,क बरोबर
2. फक्त अ बरोबर✅
3. अ,क
4. फक्त ड
1. खालीलपैकी योग्य विधाने ओळखा?
अ) न्यून लोकसंख्या म्हणजे लोकसंख्या खूप जास्त असणे
ब) न्यून लोकसंख्या म्हणजे उपलब्ध साधनसामग्रीचापूर्ण वापर करण्यासाठी लोकसंख्या पुरेशी असणे
क) न्यून लोकसंख्येचे उदाहरण भारत आहे
1. अ,क बरोबर
2. अ,ब,क बरोबर
3. फक्त ब बरोबर
4. वरीलपैकी एकही नाही✅
2. श्रमापेक्षा यंत्रसामुग्रीचा जास्त वापर ...... यंत्रणांमध्ये केला जातो?
1. भांडवलप्रधान ✅
2. श्रमप्रधान
3. पारंपरिक
4. यापैकी नाही
3. केंद्र सरकार खालील गोष्टींसाठी जबाबदार असते?
1. अन्नधान्याची साठवणूक✅
2. शिधापत्रिकांचे वितरण
3. दारिद्र्य रेषेखालील कुटुंबाची माहिती
4. स्वस्त धान्याच्या दुकानांच्या कामाचे पर्यवेक्षण
4. भाववाढीचे नकारात्मक परिणाम सांगा
1. खरेदीक्षमता घटते
2. बचत घटते✅
3. भांडवल उभारणी घटत
4. उत्पन्न वाढते
5.भारताच्या स्थूल राष्ट्रीय उत्पादनाबाबत योग्य विधाने ओळखा
1. देशाच्या उत्पादनात सध्या प्राथमिक क्षेत्रापेक्षा द्वितीयक क्षेत्राचा वाटा जास्त आहे✅
2. देशाच्या उत्पादनात सध्या द्वितीयक क्षेत्रापेक्षा प्राथमिक क्षेत्राचा वाटा जास्त आहे
3. देशाच्या उत्पादनात सध्या ्तृतीयक क्षेत्रापेक्षा द्वितीयक क्षेत्राचा वाटा जास्त आहे
4. देशाच्या उत्पादनात सध्या तृतीयक क्षेत्रापेक्षा प्राथमिक क्षेत्राचा वाटा जास्त आहे
6. सार्वजनिक उणीवांचा योग्य पर्याय ओळखा.
अ) गरिबांचा मर्यादित फायदा
ब) वितरकांचा फायदा होत नाही
क) शहरी पूर्वग्रह
ड) प्रादेशिक विषमता
1. अ,ब,क
2. ब,क,ड
3. अ,क,ड✅
4. यापैकी नाही
7.भारतात सार्वजनिक वितरण प्रणाली केव्हा अस्तित्वात आली
1. १९७२ च्या दुष्काळानंतर
2. २००० च्या दुष्काळानंतर
3. १९७३ च्या पहिल्या तेल झटक्यानंतर
4. १९४३ च्या बंगाल दुष्काळानंतर✅
8. भारतातील बेकारी नष्ट होण्यासाठी शासनाने खालीलपैकी कोणत्या उपाययोजना केल्या आहेत
अ) राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार कार्यक्रम
ब) सीमांत शेतकरी व शेतमजूर कार्यक्रम
क) कृषी सेवाकेंद्र
ड) धडक कार्यक्रम
इ) जवाहर रोजगार योजना
उत्तर :-वरील सर्व✅
9.पुढील कोणते विधान अयोग्य आहे.
अ) दहशतवादामूळे विदेशी व्यापारावर विपरीत परिणाम होतो
ब) भ्रष्ट्राचारामुळे आर्थिक विषमता निर्माण होते
क) साठेबाजीमुळे वस्तूंच्या व सेवांच्या कृत्रिम तुटवडा निर्माण होतो
ड) उत्पादनात वाढ करण्याचा आकृतिबंध नैसर्गिक पर्यावरणाला मोठ्या प्रमाणात घातक आहे
1. अ
2.ब
3. क
4. यापैकी नाही✅
10.माजी पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी सुरू केलेली जवाहर रोजगार योजना पुढील कोणत्या वर्गासाठी होती
अ) आदिवासी
ब) अनुसूचित जाती
क) वेठबिगार
1. फक्त अ
2. फक्त ब
3. अ ,ब
4. अ,ब,क✅
1. पुढील विधानांवर विचार करा.
अ) जेव्हा देशाची आयात जास्त असते तेव्हा देशाचा व्यापार प्रतिकूल असतो.
ब) जेव्हा देशाची निर्यात जास्त असते तेव्हा देशात भाववाढ होत असते.
1. अ बरोबर ब चूक
2. अ चूक ब बरोबर
3. अ व ब दोन्ही चूक
4. अ व ब दोन्ही बरोबर✅
2.भारतात सार्वजनिक वितरण प्रणाली केव्हा अस्तित्वात आली?
1. 1972 च्या दुष्काळानंतर
2. 2000 च्या दुष्काळानंतर
3. 1973 च्या पहिल्या तेल झटक्यांणातर
4. 1943 च्या बंगाल दुष्काळानंतर✅
3. ग्राहक संरक्षण कायद्याचे मुख्य उद्दिष्ट सांगा?
अ) ग्राहकांना चांगले व परिपूर्ण सरंक्षण देणे
ब) ग्राहकांवरील अन्यायाचे निवारण करण्यासाठी सुलभ व वेगवान यंत्रणेची तरतूद करणे
क) भेसळयुक्त वस्तूची विक्री थांबवणे
ड) साठेबाजी व काळाबाजार करणे
1.अ,ब,ड
2. ब,क,ड
3. अ,ब✅
4. वरील सर्व
4.खालीलपैकी योग्य विधाने ओळखा
अ) आर्थिक वृद्धीच्या संकल्पनेत गरिबी, बेरोजगारी, आर्थिक विषमता इत्यादी समस्या निराकरणाचा प्रयत्न केला जात नाही
ब) आर्थिकवृद्धी ही संख्यात्मक संकल्पना आहे
1. अ बरोबर ब चूक
2. ब बरोबर अ चूक
3. दोन्ही बरोबर✅
4.दोन्ही चूक
5.भौतिक जीवनमान निर्देशकांचे निर्देशक घटक खालील पैकी कोणते?
अ) सरासरी आयुर्मान
ब) माता मृत्युदर
क) साक्षरतादार
ड) बालमृत्यूदर
1. अ,ब,ड
2. ब,क,ड
3. अ,क,ड✅
4. ब फक्त
6.अयोग्य पर्याय ओळखा
अ) आर्थिकवृद्धी होत असताना राष्ट्रीय उत्पन्नात शेतीचा वाटा मोठा असतो
ब) आर्थिक विकास होत असताना राष्ट्रीय उत्पन्नात शेतीचा वाटा कमी कमी होत जातो तर उद्योग व सेवाक्षेत्राचा वाटा वाढत जातो
1. अ
2. ब
3. अ व ब
4. यापैकी नाही✅
7.शासनाने गरिबी निर्मूलनासाठी केलेल्या विशेष उपाय योजनांबाबत अयोग्य पर्याय ओळखा.
1. राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार कार्यक्रम- कामाच्या बदल्यात धान्य
2. एकात्मिक ग्रामीण विकास कार्यक्रम- पदवीधरांना स्वयंरोजगारासाठी मदत✅
3 .स्वयंरोजगारासाठी ग्रामीण युवकांना प्रशिक्षण- स्वयंरोजगारासाठी प्रशिक्षण
4. जवाहर रोजगार योजना
8.भारतातील लोकसंख्येची वैशिष्ट्ये ओळखा
अ) जन्मदर व मृत्युदर यातील घटता फरक
ब) घटता बालमृत्यूदर
क) लोकसंख्या दशवार्षिक वाढीचा घटता दर
ड) कमी जन्मदर व उच्च मृत्युदर
1. अ,ब
2. अ,ब,क✅
3. वरील सर्व
4. यापैकी नाही
9.खालीलपैकी कोणते विधान योग्य आहे?
अ) लोकसंख्या स्थित्यंतराचा सिद्धांत जन्मदाराचे व मृत्यूदराचे उच्च वेगकडून कमी वेगाकडे स्थित्यंतर स्पष्ट करते
ब) १९२१ या वर्षाला महाविभाजन वर्षे असे म्हणतात
1. केवळ अ
2. केवळ ब
3. अ आणि ब✅
4. अ व ब दोन्ही नाहीत
10. कुटुंब कल्याण कार्यक्रम कोणत्या वर्षी सुरू करण्यात आला?
1.1950
2. 1956
3. 1952✅
4. 2000
1. बेकारीच्या आर्थिक परिणामविषयी चुकीचे विधान ओळखा?
अ) संसाधनांचा अपव्यय
ब) कल्याणकारी योजनांची अंमलबजावणी अवघड
क) दारिद्र्य व उत्पादनातील विषमता
ड) आर्थिक गुन्हेगारीत वाढ
इ) अनुत्पादक लोकसंख्येचा वाढता भर
1. अ,ब
2. क,ड,इ
3. यापैकी नाही✅
4. वरील सर्व
2.1991 साली नवीन आर्थिक धोरणाची आवश्यकता खालील कोणत्या कारणावरून वाटू लागली?
अ) आर्थिक अस्थिरता
ब) प्रतिकूल व्यापरतोल
क) कर्जाचा वाढता भार
ड) भाववाढ
इ) जर्मनीचे विघटन
1. अ,ब,क,ड
2. अ,ब,क✅
3. ब,क,ड,इ
4. वरील सर्व
3.खालीलपैकी आधुनिक काळातील सर्वात महत्वाची समस्या कोणती?
अ) पर्यावरण हानी
ब) बेरोजगारी
क) रोगराई
ड) प्रतिकूल मान्सून
1. अ✅
2. अ,ब,क
3. क,ड
4. वरील सर्व
4.खालीलपैकी कोणते विधान योग्य आहे
अ) प्रचलित मजुरी दरावर काम करण्याची इच्छा व पात्रता असतानाही न मिळणे म्हणजे बेकारी होय
ब) तेजीच्या अवस्थेनंतर येणाऱ्या मंदीच्या अवस्थेत प्रभावी मागणीच्या कमतरतेमुळे निर्माण होणाऱ्या बेकारीला चक्रीय बेकारी असे म्हणतात.
क) जेव्हा अर्थव्यवस्थेत संरचनात्मक व तंत्रज्ञानात्मक बदल होतात त्याला संरचनात्मक बेकारी म्हणतात
1. अ, क
2. ब,क
3. अ,ब
4. वरील सर्व✅
5.भारतातील उच्च जन्मदराच्या कारणांपैकी अयोग्य कारण ओळखा.
अ) सार्वत्रिक विवाह
ब) दारिद्र्य
क) स्त्रियांचा निम्न दर्जा
ड) वाढती साक्षरता
1.अ,ब,क
2. ब,क,ड
3. अ,ब,क,ड
4. ड✅
6.जागतिकीकरणात पुढील कोणत्या गोष्टींचा समावेश होतो
अ) आधुनिक दळणवळण
ब) माहिती तंत्रज्ञान
क) प्रगत वाहतूक
ड) डॉलर ची निर्मिती
1. अ,क
2. अ,ब,ड
3. अ,ब,क✅
4. अ,क,ड
7.भारतातील खनिज तेलाबाबत अयोग्य विधान ओळखा.
अ) भारतात तेल संशोधनासाठी तेल आणि नैसर्गिक वायू मंडळाची स्थापना करण्यात आली
ब) 1959 साली ऑइल इंडिया लिमिटेड ची स्थापना करण्यात आली.
1. अ
2. ब
3. अ व ब
4. यापैकी नाही✅
8.10 व्या पंचवार्षिक योजनेबाबत अयोग्य विधाने ओळखा.
1. स्थूल देशांतर्गत उत्पादनामध्ये वार्षिक सरासरी वृद्धी 7.8% झाली
2. त्यामुळे भारत हा वेगाने विकास करणारा देश ठरला.✅
3. औद्योगिक क्षेत्रातील वृद्धी 8.8% वार्षिक दराने वाढली
4. फेब्रुवारी 2007 मध्ये भारताचा विदेशी चलनाचा साठा 185 बिलिअन डॉलर पर्यंत पोहोचला होता.
9. खालीलपैकी कोणत्या कारणाने कागदी चलनाची निर्मिती झाली
अ) धातू, पैसा वाहून नेण्याच्या अडचणीमुळे
ब) सोने, चांदीचा पुरवठा कमी असल्यामुळे
क) नाण्यात होणाऱ्या झीजमुळे
1. फक्त अ
2. अ व ब
3. अ व क
4. वरील सर्व✅
10.राष्ट्रीय उत्पन्न हा चक्रीय प्रवाह आहे , कारण......
अ) उत्पन्न हे दरवर्षी मोजले जाते
ब) एका व्यक्तीचे उत्पन्न म्हणजे दुसऱ्या व्यक्तीचा खर्च होय.
1. अ बरोबर
2. ब बरोबर✅
3. दोन्ही बरोबर
4. दोन्ही चूक
1. ई. स. 2018 मध्ये अर्थशास्त्राचे नोबेल पारितोषिक कोणाला मिळाले की ज्यांनी शाश्वत व दीर्घकालीन आर्थिक विकासामध्ये योगदान देणारे लिखाण केले.
1. प्रा सोलो आणि सम्यूल्सन
2. गुंन्नर मीरडाल आणि प्रा राजन
3. प्रा विल्यम नॉरधस आणि प्रा पॉल रोमर ✅
4.अमर्त्य सेन आणि प्रसू
2. लेखक समिती व त्यांच्या दारिद्रयाच्या संकल्पना यांची योग्य जोडी लावा
अ गट
अ. जागतिक बँक
ब. श्री गौरव दत्त
क. लकडावाला समिती
ड. डॉ दांडेकर आणि डॉ रथ
ब गट
I. दरडोई दर दिवशी ग्रामीण भागात 2400 उष्मांक आणि शहरी भागात 2100 उष्मांक मिळण्याइतके अन्नधान्य मिळणे आवश्यक.
II. दारिद्र यातील अंतर (दारिद्रय आतील पोकळी)
III. दरडोई दर दिवशी आहारासाठी 2250 उष्मांकापेक्षा कमी अन्न मिळणे
IV. 1973- 74 च्या किमतीनुसार ज्यांना दरडोई महिना ग्रामीण भागात रुपये 49.0 नऊ आणि शहरी भागात रुपये 57 आहारासाठी मिळत नाहीत
✅उत्तर:- अ-IV, ब-III, क- I, ड- II
3. घाऊक किंमत निर्देशांका मध्ये (WPI) पुढीलपैकी कोणत्या वस्तूंच्या किमतींचा विचार केला जातो?
अ. प्राथमिक वस्तू
ब. इंधन
क. उत्पादित वस्तू
1. फक्त अ आणि क
2. फक्त अ आणि ब
3. फक्त ब
4. वरील सर्व✅
4. पी डी ओझा (1960-61) समितीने दारिद्र्यरेषेच्या मापनासाठी पुढीलपैकी कोणता निकष विचारात घेतला होता?
1. प्रति व्यक्ती प्रति महिना मिळणारे उत्पन्न
2. प्रति व्यक्ती प्रति महिना उपभोग खर्च✅
3. वरील दोन्ही
4. यापैकी नाही
5. सर्वसमावेशक वृद्धि प्रक्रियेमध्ये शासनाच्या योगदानाचे निर्देशक पुढीलपैकी कोणते आहे?
अ. महसूल स्थूल देशांतर्गत उत्पादन प्रमाण
ब. सार्वजनिक गुंतवणूक स्थूल देशांतर्गत उत्पादन प्रमाण
क. वरीलपैकी दोन्ही
ड. यापैकी नाही
6. योजना काळातील 1951 ते 2011 या कालखंडाच्या संदर्भात पुढील विधाने विचारात घ्या.
अ. देशाच्या अन्नधान्य उत्पादनात चार पट वाढ झाली भारतीय उद्योगांचे विविधीकरण झाले
ब. आयातपर्यायी करण निर्यात विविधीकरण आणि विज्ञान तंत्रज्ञान विद्येचा प्रसार झाला
क. दारिद्र्य व बेकारीचे प्रमाण कमी करण्यात यश आले
ड. उत्पन्न व संपत्तीचे विकेंद्रीकरण करणे आणि आर्थिक सत्तेचे केंद्रीकरण कमी करण्यात यश आले
1.ब, क, ड
2.ब, क
3.अ, ब✅
4. क, ड
7. खालीलपैकी कोणते सहस्त्रक विकास ध्येय नाही?
1. अति गरिबी आणि भूक यांचे उच्चाटन
2. सार्वत्रिक प्राथमिक शिक्षण साध्यता
3. बालमृत्यू दर कमी करणे
4. कृषी शाश्वतता साध्य करणे✅
8. लिंग असमानता निर्देशांकामध्ये(GII) पुढीलपैकी कोणत्या घटकांचा समावेश होतो?
अ. प्रजनन स्वास्थ्य
ब.सबलीकरण
क.श्रम बाजार
1.अ, ब
2.ब, क
3.ब
4.अ, ब, क, ड✅
या प्रश्नामध्ये अ ब आणि क हे तीनच पॉइंट दिले असुन उत्तरामध्ये मात्र अबकड असे चार पर्याय दिल्यामुळे हा प्रश्न चुकीचा असल्याने याचा एक गुण आयोगामार्फत दिला जाऊ शकतो
9. अल्पसंख्यांक समुदायाच्या सामाजिक आर्थिक वाढीसाठी खालीलपैकी कोणत्या योजना उपयोगी आहेत?
अ. नई रोशनी
ब. पढो परदेस
क. शिका व कमवा
ड. नई मंजिल
1. अ, ब
2. क, ड
3. वरीलपैकी कोणतेही नाही
4. वरील सर्व
10. जून 2012 मध्ये Rio+20 घोषणापत्र संदर्भात शाश्वत विकास उद्दिष्ट (SDGs) ठरविण्यात आली त्यानुसार पुढील पैकी कोणती वैशिष्ट्ये ठरविण्यात आलेले नव्हते?
अ. गरिबीचे उच्चाटन असमान ती विरुद्ध संघर्ष लिंगभाव समानता
ब. आरोग्य व शिक्षण सुधारणा महासागर व जंगल रक्षण
क. अविरत विकासासाठी जागतिक भागीदारी पाठपुरावा आणि समीक्षा साठी प्रभावी संरचना विकास
ड. अतिरेकी संघटना वर बंदी आणि पर आक्रमण वर बंदी
1.क, ड
2.अ, ब, क
3. ड
4.अ
11. वित्तीय सर्वसमावेशकते आपण चुकीचा प्रश्न साठी प्रधानमंत्री जनधन योजना खालीलपैकी कोणत्या दिवशी सुरू करण्यात आली?
1. 16 मे 2014
2. 15 में 2014
3. 28 ऑगस्ट 2014✅
4. 18 नोवेम्बर 2014
12. सन 1991 मध्ये विकासाचे एल पी जी प्रतिमान.......
या त्या वेळच्या अर्थमंत्र्यांनी अमलात आणले?
1.पी व्ही नरसिंहराव
2. प्रणव मुखर्जी
3. डॉ मनमोहन सिंग ✅
4. पी चिदंबरम
