Saturday 7 March 2020

Current Affairs - 07/03/2020

1)पंजाब व हरियाणा उच्च न्यायालयाने कोणत्या तलावाला ‘सजीव घटक’ म्हणून घोषित केले?
(A) ब्लू बर्ड तलाव
(B) सुखना तलाव.  √
(C) दमदमा तलाव
(D) तीलयार तलाव

2)कोणत्या देशात UN-SPIDER या उपक्रमाने अंतराळ आधारित आणि जियोस्पॅशीयल तंत्रज्ञानाचा वापर करून शुष्क प्रदेशातल्या संकटाशी लढा देण्याच्या विषयासंदर्भात आपल्या प्रकाराचा पहिला प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित केला?
(A) भारत
(B) नेपाळ
(C) जापान
(D) टर्की.  √

3)राष्ट्रीय ललित कला अकादमीचा 61 वा वार्षिक पुरस्कार किती कलाकारांना देण्यात आला?
(A) 15.  √
(B) 10
(C) 20
(D) 25

4)निर्यात करण्यावर प्रतिबंधित असलेल्या अ‍ॅक्टिव्ह फार्मास्युटिकल घटकांच्या सुधारित यादीमध्ये खालीलपैकी कोणत्या घटकाचा समावेश नाही?
(A) जीवनसत्व ब-1
(B) जीवनसत्व ब-2.  √
(C) जीवनसत्व ब-12
(D) जीवनसत्व ब-6

5)नागरी उड्डयण क्षेत्रातल्या नव्या थेट परकीय गुंतवणूक (FDI) धोरणानुसार, अनिवासी भारतीयांना हवाई परिवहन सेवा क्षेत्रात किती टक्के गुंतवणूक करण्यास परवानगी आहे?
(A) 49 टक्के
(B) 50 टक्के
(C) 70 टक्के
(D) 100 टक्के.  √

6)कोणत्या व्यक्तीची भारताचे नवे वित्त सचिव म्हणून नेमणूक करण्यात आली?
(A) अजय भूषण पांडे.  √
(B) देव पांडे
(C) दिलीप पांडे
(D) संदीप पांडे

7)‘मुख्यमंत्री दाल भात योजना’ कोणत्या राज्याची अनुदानित भोजन योजना आहे?
(A) उत्तरप्रदेश
(B) पंजाब
(C) राजस्थान
(D) झारखंड.  √

8)कोणत्या दिवशी जागतिक वन्यजीवन दिन पाळला गेला?
(A) 1 मार्च
(B) 2 मार्च
(C) 4 मार्च
(D) 3 मार्च.  √

9)शास्त्रज्ञांनी कोणत्या बाह्य ग्रहाला ‘सुपर-अर्थ’ म्हणून संबोधले?
(A) K2-18b.  √
(B) K1-18b
(C) K3-18b
(D) K4-18b

10)मंगळ व गुरू ग्रहांच्या कक्षेच्या दरम्यान असलेल्या ‘सायके’ नावाच्या धातूने समृद्ध असलेल्या लघुग्रहावर शोधकार्य करण्यासाठी NASA कोणत्या वर्षी एक रोबोटिक अभियान पाठविणार?
(A) वर्ष 2024
(B) वर्ष 2023
(C) वर्ष 2022.  √
(D) वर्ष 2021

संपूर्ण मराठी व्याकरण प्रश्नसंच

*11) खालील विधानातील ‘उद्देश्य’ कोणते ओळखा. ?*

     मला आपल्यासमोर चार शब्दांपेक्षा अधिक लांब भाषण करवत नाही.

1) *भाषण ☑*
2) समोर     
3) अधिक   
4) करवत नाही

*12) आई वडिलांनी मुलांना मायेने वाढवावे हे ................ या प्रयोगातील वाक्य आहे. ?*

1) कर्मणी   
2) कर्तरी     
3) संकरित   
4) *भावे ☑*

*13) पुढील समास कोणत्या प्रकारचा आहे ?*

*– पुरणपोळी*

1) *मध्यमपदलोपी समास ☑*
2) तत्पुरुष समास 
3) अव्ययीभाव समास     
4) व्दंव्द समास

*14) वाक्याच्या शेवटी तपशील द्यावयाचा असल्यास कोणते विरामचिन्ह वापरतात ?*

1) अर्धविराम   
2) स्वल्पविराम   
3) संयोगचिन्ह   
4) *अपूर्णविराम ☑*

*15) ‘ती गुलाबी उषा म्हणजे परमेश्वराचे प्रेम जणू’ ?*

     *या काव्य ओळीत कोणत्या अलंकाराचा उपयोग केला आहे ?*

1) उपमा   
2) रूपक     
3) *उत्प्रेक्षा ☑*
4) अनन्वय

*16) पुढीलपैकी ‘अभ्यस्त’ शब्द कोणता?*

1) दररोज   
2) रात्रंदिवस   
3) अभ्यास   
4) *यापैकी कोणताही नाही ☑*

*17) ‘ढळला रे ढळला दिन सख्या, संध्या भिवविती हदया’ या काव्यपंक्तीतील ‘दिन ढळला’ या शब्दसमूहाचा ध्वन्यार्थ सांगा. ?*

1) दिवस मावळला 
2) सूर्य बुडाला   
3) *आयुष्य संपत आले ☑*
4) दिवस संपला

*18) खालील शब्दांपैकी विसंगत शब्द कोणता ?*

1) वाट     
2) *पंथ ☑*
3) रस्ता     
4) पथ

*19) ‘नैसर्गिक’ या शब्दाच्या उलट अर्थाचा शब्द निवडा. ?*

1) प्राकृतिक   
2) स्वाभाविक   
3) *कृत्रिम ☑*
4) सृष्टी

*20) ‘बादरायण संबंध असणे’ चा योग्य अर्थ निवडा. ?*

1) घनिष्ठ मैत्री असणे     
2) दुरान्वयाने संबंध असणे
3) *ओढून ताणून संबंध  लावणे  ☑*
4) शत्रूत्व असणे

*21) ‘नाकी नऊ येणे’ या वाक्प्रचाराचा योग्य उपयोगासाठी खालील पर्यायातून अचूक वाक्य निवडा. ?*

   1) *कर्जबाजारी झाल्याने संपतरावांच्या नाकी नऊ आले. ☑*
   2) आवडता पदार्थ मिळाल्यावर नाकी नऊ येतात.
   3) दोन मित्र खूप दिवसांनी भेटल्यावर नाकी नऊ येतात.
   4) उशिरा घरी आल्यावर नाकी नऊ आले.

*22) सामान्य लोकात अपवादाने आढळणारा सज्जन – या शब्दसमूहासाठी योग्य शब्द निवडा. ?*

1) युगपुरुष   
2) युगप्रवर्तक   
3) लेखक   
4) *लोकोत्तर ☑*

*23) पुढील पर्यायातून व्याकरणदृष्टया योग्य शब्द लिहा. ?*

1) *व्यक्तीमत्व ☑*
2) व्यक्तीमहत्त्व   
3) व्यक्तिमत्त्व   
4) व्यक्तीमत्त्व

*24) रिकाम्या जागी योग्य शब्द वापरा – नाकातून स्पष्ट उच्चार होणा-या अक्षरावर ................... द्यावा. ?*

1) रफार   
2) उभादंड   
3) चंद्रबिंदू   
4) *अनुस्वार ☑*

*25) स्वर संधी म्हणजे ................ ?*

   1) जवळ जवळ येणा-या दोन वर्णांपैकी एक स्वर व दुसरा व्यंजन जोडणे.
   *2) एकमेकांशेजारी येणारे दोन स्वर जोडले जाणे. ☑*
   3) एकत्र येणा-या वर्णातील पहिला विसर्ग व दुसरा वर्ण व्यंजन जोडला जाणे.
   4) एकत्र येणा-या वर्णातील पहिला विसर्ग व दुसरा वर्ण स्वर जोडला जाणे.

*26) खालीलपैकी शब्दाची अविकारी जात ओळखा. ?*

1) नाम     
2) सर्वनाम   
3) विशेषण   
4) *उभयान्वयी अव्यय ☑*

*27) पुढील गटांतून ‘नामे’ ओळखा. ?*

1) मी, तू, हा     
2) *फूल, हरी, गोडी ☑*
3) बसतो, जाईल, खाईल   
4) गोड, कडू, दहा

*28) सर्वनामाचा प्रकार ओळखा – ‘जो’ ?*

1) पुरुषवाचक   
2) दर्शक सर्वनाम   
3) *संबंधी सर्वनाम ☑*
4) अनिश्चित सर्वनाम

*29) पुढील चार पर्यायातून विशेषणाचा प्रकार अचूक ओळखा. ?*

     *संख्याविशेषण*

1) *चौपट फळे ☑*  
2) आंबट आंबा   
3) तुझी वही   
4) वरचा मजला

*30) “शाब्बास ! तुमच्या संघाने आज अंतिम सामना जिंकला व ढालही मिळविली” – या वाक्यातील कर्म ओळखा. ?*

1) शाब्बास !   
2) *सामना व ढाल ☑*
3) संघाने     
4) अंतिम सामना

*💥..विषय : मराठी*

*31) ‘पाऊस सगळीकडे पडला बरं का’ क्रियाविशेषणाचा प्रकार सांगा. ?*

1) कालवाचक क्रियाविशेषण अव्यय     
2) रीतिवाचक क्रियाविशेषण अव्यय
3) *स्थलवाचक क्रियाविशेषण अव्यय ☑*
4) परिणामदर्शक क्रियाविशेषण अव्यय

*32) शब्दयोगी अव्यये पुढीलपैकी कोणत्या शब्दजातीला जोडून येतात ?*

1) नाम     
2) क्रियापदे   
3) क्रियाविशेषणे   
4) *वरील सर्व पर्याय बरोबर  ☑*

*33) अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा ?*

– *‘भयंकर वादळ सुटले आणि पत्रे उडून गेले.’*

1) गौणत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय  
2) प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय
3) उद्देशबोधक उभयान्वयी अव्यय 
4) *समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्यय ☑*

*34) अबब ! या अव्ययातून कोणता भाव व्यक्त होतो. ?*

1) संमती   
2) *आश्चर्य ☑*
3) विरोध     
4) संबोधन

*35) ‘तो नेहमीच उशिरा येत असतो.’ या वाक्यातील काळ ओळखा. ?*

1) साधा वर्तमानकाळ   
2) रीती भविष्यकाळ
3) रीती भूतकाळ   
4) *रीती वर्तमानकाळ ☑*

*36) ‘वानर’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा. ?*

1) माकड   
2) *वानरी ☑*
3) माकडीण   
4) बोका

*37) लाली – या शब्दाचे वचन बदलून येणारे रूप शोधा. ?*

1) लाल्या   
2) लाले     
3) *लाली ☑*
4) लाल

*38) पर्यायी उत्तरांतील गटाबाहेरचे असलेले ‘विशेषणाचे सामान्यरूप’ होणारे विशेषण कोणते आहे ?*

1) गरीब   
2) *भला ☑*
3) लोकरी   
4) खेळू

*39) ‘पोपट पेरू खातो’ या वाक्यातील कर्म कोणत्या विभक्तीत आहे. ?*

1) तृतीयान्त   
2) चतुर्थ्यन्त   
3) व्दितीयान्त   
4) *प्रथमान्त ☑*

*40) तुमच्या परीक्षा कधी सुरू होणार ? – ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?*

1) विध्यर्थी   
2) *प्रश्नार्थी ☑*
3) उद्गारार्थी   
4) विधानार्थी

*💥 विषय : मराठी*

*41) ‘पिवळी गाय दूध देते’ या वाक्यातील उद्देश्य ओळखा.?*

1) *गाय ☑*
2) पिवळी   
3) दूध     
4) देते

*42) प्रयोग ओळखा ?*

– *“तो बैल बांधतो” हे या प्रयोगातील वाक्य होय.*

1) *कर्तरी प्रयोग ☑*
2) भावे प्रयोग   
3) कर्मणी प्रयोग   
4) संकीर्ण प्रयोग

*43) वैकल्पिक व्दंव्द समासाचे उदाहरण ओळखा.?*

1) मीठभाकर   
2) गजानन   
3) *पापपुण्य ☑*
4) यापैकी कोणताच पर्याय नाही

*44) यातील कोणते विरामचिन्ह अपसारण चिन्ह आहे ?*

1) .     
2)  ?     
3) “     “     
4) *– ☑*

*45) ‘उपमेय हे उपमानापेक्षा श्रेष्ठ आहे असे वर्णन आले असता ............... अलंकार होतो.’ ?*

1) *व्यतिरेक ☑*
2) अपन्हुती   
3) अनन्वय   
4) श्लेष

*46) खालीलपैकी कोणता शब्द कानडी भाषेतून मराठीत रूढ झाला आहे ?*

1) तंबाखू   
2) *किल्ली ☑*
3) दादर     
4) हापूस

*47) शब्द उच्चारल्याबरोबर विशिष्ट वस्तू-पदार्थ डोळयासमोर येतो. ही ती शब्दशक्ती म्हणजे – ?*

1) लक्षणा   
2) व्यंजना   
3) निरूढा   
4) *अभिधा ☑*

*48) ‘पती’ या शब्दाच्या समानार्थी शब्द पुढील पर्यायातून निवडा : ?*

1) प्रियकर   
2) *भ्रतार ☑*
3) जिवलग   
4) सखा

*49) ‘फिकट’ या शब्दाचा विरुध्दार्थी शब्द ओळखा. ?*

1) फुकट   
2) बिकट     
3) *गडद ☑*
4) चिक

*50) ‘ज्याच्या अंगी सामर्थ्य आहे तो इतरांवर अंमल गाजवतो’ – या आशयासाठी पुढील कोणती म्हण योग्य आहे ?*

1) पाचामुखी परमेश्वर     
2) गाव करील ते राव काय करील
3) दिव्या खाली अंधार     
4) *बळी तो कान पिळी ☑*

*77. खालीलपैकी अंशाभ्यस्त शब्द ओळखा . ?*

1) बडबड
2) कडकड
3) *लटपट ☑*
4) कटकट

*78. ' वारुणी ' म्हणजे काय ?*

1) *दारू ☑*
2) घोडी
3) हवा
4) पुरुष

*79. म्हण पूर्ण करा . ?*

' जळत्या घराचा .....वासा .'

1) जळता
2) *पोळता ☑*
3) पळता
4) मिळता

*80. प्रयोग ओळखा.?*

' तू पैलवानाला पाडलेस .

1) कर्तरी
2) कर्मणी
3) *कर्तृ- भाव संकर ☑*
4) भावे

*81. खालील सामासिक शब्दाचा समास ओळखा . ?*

' म्हाळसाकांत '

1) अव्ययीभाव
2) *विभक्ती तत्पुरूष ☑*
3) द्वंद्व
4) कर्मधारय

*82. खालीलपैकी परवर्ण कोणता ?*

1) ऋ
2) लृ
3) अं
4) *ल् ☑*

*83. खालील वाक्य कोणत्या प्रकारचे आहे ?*

*' परीक्षेत मोठी पोस्ट मिळावी म्हणून त्याने गावाला रामराम ठोकला .'*

1) संकेतबोधक
2) समूच्चयबोधक
3) *उद्देशबोधक ☑*
4) परिणामबोधक

*84. ' नदी ' या शब्दाचे सामान्यरूप खालीलपैकी कोणते प्रत्यय लागून होतो?*

1) या
2) ऎ
3) *चा ☑*
4) आ

*85. खालीलपैकी चुकीची जोडी ओळखा . ?*

1) पुरुषवाचक सर्वनामे - मी , आम्ही , आपण , स्वतः
2) दर्शक सर्वनामे - हा , ही , हे .
3) *संबंधी सर्वनामे - तो , ती , ते .☑*
4) प्रश्नार्थी सर्वनामे - कोण , काय

*81) खालील गाळलेल्या जागी (वाक्यात) योग्य वाक्यप्रकार लिहा. ?*

     *‘लहान मुलांच्या भांडणात मोठया माणसांनी विनाकारण ................... कटाक्षाने टाळावे.’*

1) वडयाचे तेल वांग्यावर काढणे    
2) *वर्दळीवर येणे ☑*
3) येळकोट करणे       
4) रागाच्या आहारी जाणे

*82) ‘भीतीपोटी प्रत्येक गोष्टीस नकार घंटा वाजविणार घाबरट मनुष्य’ – या वाक्यबंधासाठी योग्य पर्यायी शब्द निवडा. ?*

1) शुक्राचार्य   
2) शिराळशेट   
3) *रडतराऊत ☑*
4) पाताळयंत्री

*83) पुढील पर्यायातून अचूक शब्द ओळखा. ?*

1) *चतुष्पाद ☑*
2) चतु:ष्पाद   
3) चतु:पाद   
4) चतुश्पाद

*84) अनुनासिकाला काय म्हणतात ?*

1) *अनुस्वार ☑*
2) शब्द     
3) व्यंजन   
4) विशेषण

*85) ‘मन्वंतर’ या जोड शब्दाची संधी करा. ?*

1) मन + अंतर   
2) मन्व + अंतर   
3) *मनु + अंतर ☑*
4) मन व अंतर

*86) खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. ?*

    ‘वानर’ वडावर चढले.

1) भाववाचक   
2) विशेषनाम   
3) *सामान्यनाम ☑*
4) धातुसाधित नाम

*87) ‘काही लक्षात येत नाही’ अधोरेखित शब्दाचा सर्वनाम प्रकार ओळखा. ?-*

1) आत्मवाचक   
2) *अनिश्चयवाचक ☑*
3) प्रश्नार्थक   
4) संबंधी

*88) जे शब्द क्रियापदाची व नामाची विशेष माहिती सांगतात त्यांना ................ म्हणतात. ?*

1) शब्दयोगी अव्यये 
2) उभयान्वयी अव्यये 
3) *विशेषणे ☑*
4) शब्दसिध्दी

*89) ‘सांजावले’, ‘मळमळते’, ‘उजाडले’ हे शब्द क्रियापदांच्या कोणत्या प्रकारातील आहेत ?*

1) संयुक्त क्रियापदे 
2) *भावकर्तृक क्रियापदे ☑*
3) धातुसाधित क्रियापदे 
4) सकर्मक क्रियापदे

*90) अचूक वाक्य ओळखा. ?*

   1) सर्वच क्रियाविशेषणे अव्यय असतात.
   2) *काही क्रियाविशेषणे विकारीही असतात. ☑*
   3) क्रियाविशेषणे ही एकाक्षरी नसतात.
   4) क्रियाविशेषणे ही क्रियेच्या कर्त्याविषयी माहिती देतात.

*91) पुढीलपैकी कोणते शब्दयोगी अव्यये व्यतिरेकवाचक शब्दयोगी अव्यय नाही?*

1) विनी   
2) खेरीज   
3) *देखील ☑*
4) निराळा

*92) अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. –*

*‘कांगारू म्हणून एक सस्तन प्राणी आहे.’ ?*

1) *स्वरूपबोधक उभयान्वयी अव्यय ☑*
2) समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्यय
3) विकल्पबोधक उभयान्वयी अव्यय  4) उद्देश्यबोधक उभयान्वयी अव्यय

*93) ठीक ! या अव्ययातून कोणता भाव व्यक्त होतो. ?*

1) *प्रशंसा ☑*
2) विरोध     
3) आश्चर्य   
4) यापैकी नाही

*94) ‘मी निबंध लिहीत असतो.’ या ‍विधानातील काळाचा प्रकार कोणता ?*

1) साधा वर्तमानकाळ     
2) अपूर्ण वर्तमानकाळ
3) पूर्ण वर्तमानकाळ     
4) *रीती वर्तमानकाळ ☑*

*95) ‘वाघ’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा. ?*

1) वाघिण   
2) वाघिन   
3) वाघ्रीन   
4) *वाघीण ☑*

*96) ‘तो शाळेत पायी गेला’ या वाक्यातील अधोरेखित शब्दाच्या विभक्तीचा कारकार्थ ओळखा. ?*

1) कर्ता   
2) अपादान   
3) *करण ☑*
4) अधिकरण

*97) ‘सर्वांनी सकाळी लवकर उठावे’ ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?*

1) संकेतार्थी   
2) स्वार्थी   
3) आज्ञार्थी   
4) *विध्यर्थी ☑*

*98) खालील विधानातील उद्देश्यविस्तार स्पष्ट करणारा शब्द ओळखा. ?*

     *‘शिवाजीचा भाऊ व्यंकोजी तंजावरास गेला.’*

1) व्यंकोजी   
2) शिवाजी   
3) *शिवाजीचा भाऊ ☑*
4) तंजावरास

*99)  ‘शिपायाकडून चोर धरला गेला.’ हे या प्रयोगातील वाक्य होय. ?*

1) भावे   
2) *कर्मकर्तरी ☑*
3) कर्तृकर्तरी   
4) कर्मणी

*100) ‘पुरणपोळी’ या शब्दाचा अर्थ ?*

1) *पुरण भरलेली पोळी ☑*
2) पुरणाची पोळी
3) पुरण आणि पोळी     
4) गूळ घालून केलेली पोळी

*101) एकाच जातीचे अनेक शब्द लागोपाठ आल्यास कोणते विरामचिन्ह वापरता?*

1) पूर्णविराम   
2) अर्धविराम   
3) *स्वल्पविराम ☑*
4) अपूर्ण विराम

*102) ‘सरडयाची धाव कुंपणापर्यंत’ – या वाक्यातील अलंकार ओळखा. ?*

1) *अन्योक्ती ☑*
2) चेतनगुणोक्ती   
3) स्वभावोक्ती   
4) अतिशयोक्ती

*103) ‘धातुसाधित’ यास दुसरे नाव कोणते ?*

1) शुध्द शब्दयोगी 
2) शब्द सिध्दी   
3) उभयविध धातू   
4) *कृदंत ☑*

*104) घडयाळाने पाच वाजल्याचे दर्शविले’ या वाक्यातील शब्दशक्ती ओळखा. ?*

1) अभिधा    
2) लक्षणा   
3) लाक्षणिक   
4) *व्यंजना ☑*

*105) ‘गाय’ शब्दाशी संबंधित नसलेला शब्द ओळखा : ?*

1) धेनू     
2) गोमाता   
3) गो     
4) *Go ☑*

*106) ‘वाघ्या’ या शब्दाच्या विरुध्दलिंगी शब्द ओळखा. ?*

1) वाघीण   
2) वाघी     
3) *मुरळी ☑*
4) मुरळीण

*107) “खाई त्याला खवखवे” या म्हणीशी अर्थाच्या दृष्टीने जास्तीत जास्त जुळणारी म्हण निवडा. ?*

1) *चोराच्या मनात चांदणे ☑*
2) उथळ पाण्याला खळखळाट फार
3) नाचता येईना अंगण वाकडे   
4) करावे तसे भरावे

*108) ‘दुर्लक्ष करणे’ या अर्थाचा खालीलपैकी वाक्प्रचार कोणता ?*

1) कान टोचणे     
2) *कानाडोळा करणे ☑*
3) कानात तेल घालून झोपणे 
4) कानाला खडा लावणे

*109) ‘ज्याला आई, वडिल नाहीत असा असलेला’ या शब्दसमुहासाठी योग्य पर्याय निवडा. ?*

1) सनाथ   
2) दुबळा     
3) *पोरका ☑*
4) वनवासी

*110) व्याकरणाच्या नियमानुसार बरोबर शब्द कोणता, ते लिहा. ?*

1) दु:दैवी   
2) दुदैवी     
3) *दुर्दैवी ☑*
4) दुर्वेवी

*111) पुढील वाक्यातील रिकामी जागा अचूक पर्यायाने भरा. ?*

     शब्दाच्या अक्षरांमधील शेवटच्या अक्षराला .............. म्हणतात.

1) *अन्त्य अक्षर ☑*
2) आद्य अक्षर   
3) उपान्त्य अक्षर   
4) उपान्त्यर्पू अक्षर

*112) ‘वाडमय’ या शब्दातील संधी सोडवा. ?*

1) वाग् + मय   
2) वाक् + अमय   
3) *वाक् + मय ☑*
4) वांग + मय

*113) खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा.?*

     “नुसती हुशारी काय कामाची ?”

1) विशेषण   
2) *गुणधर्मदर्शक भाववाचक नाम ☑*
3) सामान्य नाम   
4) विशेषनाम

*114) खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. ?*

    ‘कुठे आहे तो भामटा ? तो बघा पळाला’

1) *दर्शक सर्वनाम ☑*
2) संबंध सर्वनाम   
3) आत्मवाचक सर्वनाम 
4) सामान्य सर्वनाम

*115) पुढील शब्दापासून विशेषण कशाप्रकारे तयार होईल ते चार पर्यायातून निवडा. –?*

नागपूर .............

1) नागपूरकर   
2) संत्री     
3) *नागपूरी ☑*
4) मोसंबी

*116) ‘मला संकष्टी चतुर्थीला चंद्र दिसला’ – या वाक्यातील कर्ता ओळखा. ?*

1) मी   
2) संकष्टी चतुर्थी   
3) *चंद्र ☑*
4) दिसणे

*117) खालील अधोरेखित शब्दाला क्रियाविशेषण अव्ययाचा प्रकार ओळखा. ?*

     ‘पाणी गटागट पिऊ नकोस’

1) परिणाम दर्शक क्रियाविशेषण अव्यय   
2) कालवाचक क्रियाविशेषण अव्यय
3) स्थलवाचक क्रियाविशेषण अव्यय   
4) *रीतिवाचक क्रियाविशेषण अव्यय ☑*

*118) शब्दयोगी अव्यये वाक्यात स्वतंत्रपणे येतात तशी विभक्तीप्रत्ययेही स्वतंत्रपणे येऊ शकतात. उत्तरांचा योग्य पर्याय सांगा. ?*

1) हे संपूर्ण विधान चूक आहे     
2) *विधानाचा पूर्वार्ध बरोबर आहे ☑*
3) विधानाचा उत्तरार्ध बरोबर आहे 
4) हे संपूर्ण विधान बरोबर आहे

*119) अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. – ‘आम्ही जाऊ नाहीतर राहू, तुला काय त्याचे  ?’*

1) प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय 
2) समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्यय
3) *विकल्पबोधक उभयान्वयी अव्यय ☑*
4) उद्देश्यबोधक उभयान्वयी अव्यय

*120) उंहू ! या अव्ययातून खालीलपैकी कोणता भाव व्यक्त होतो. ?*

1) *विरोध ☑*
2) तिरस्कार
3) शोक   
4) यापैकी नाही

*121) ‘सुरेखा चित्र काढत असे’ – काळ ओळखा.?*

1) साधा भूतकाळ   
2) *रीती भूतकाळ ☑*
3) अपूर्ण भूतकाळ 
4) पूर्ण भूतकाळ

*122) ‘सुतार’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा.?*

1) भ्रतार     
2) *सुतारीण ☑*
3) लोहार   
4) होलार

*123) सोने – या शब्दाचे वचन बदलून येणारे रूप शोधा.?*

1) सोन्य     
2) सोनं     
3) *सोने ☑*
4) सोनी

*124) पुढील विधाने वाचा. ?*

   अ) ईकारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्यरूप याकारान्त होते.
   ब) ऊ – कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्यरूप वाकारान्त होते.
   क) ओकारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्यरूप ओकारान्तच राहते.

1) अ व ब बरोबर   
2) ब व क बरोबर   
3) अ बरोबर   
4) *सर्व बरोबर ☑*

*125) कोणताही प्रत्यय न लागलेल्या पदाची विभक्ती कोणती मानतात ?*

1) षष्ठी       
2) संबोधन   
3) *प्रथमा ☑*
4) तृतीया

*126) ‘तु फार चतुर आहेस’ ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?*

1) आज्ञार्थी   
2) उद्गारार्थी   
3) *विधानार्थी ☑*
4) प्रश्नार्थी

*127) ‘विजयनगरच्या साम्राज्याचा जेथे अंत झाला.’ या वाक्यातील ‘अंत’ या शब्दाला वाक्य पृथक्करणात .............. म्हणतात. ?*

1) *उद्देश्य ☑*
2) उद्देश्य विस्तार   
3) क्रियापद   
4) विधानपूरक

*128) रिकाम्या जागी योग्य पर्याय भरा : भावे प्रयोगात क्रियापद नेहमी ............. असते. ?*

1) *नपुंसकलिंगी ☑*
2) पुल्लिंगी   
3) स्त्रीलिंगी   
4) अनेकलिंगी

*129) अव्ययीभाव समासात  ....?*

1) *पहिले पद महत्त्वाचे असते ☑*
2) दुसरे पद महत्त्वाचे असते
3) दोन्ही पदे महत्त्वाची असतात   
4) दोन्ही पदांनी सूचित केलेले वेगळेच पद महत्त्वाचे असते

*130) वाक्‍यातून जिज्ञासा, कुतूहल, जाणून घेणे असा अर्थ विचारला जात असेल तर .............. हे विरामचिन्ह वापरतात. ?*

1) पूर्णविराम   
2) *प्रश्नचिन्ह ☑*
3) उद्गारचिन्ह   
4) विचारचिन्हविराम

*131) ‘सावळाच रंग तुझा पावसाळी नभापरी’ – अलंकार ओळखा. ?*

1) उत्प्रेक्षा   
2) *उपमा ☑*
3) रूपक     
4) यमक

*132) खालीलपैकी कोणता शब्द पोर्तुगीज भाषेतून मराठीत रूढ झाला आहे ?*

1) पेशवा   
2) *पाव ☑*
3) पावडर   
4) पाकीट

*133) रस व त्याचे स्थायीभाव यांच्या जोडया लावा. ?*

   अ) शांत    i) जुगुप्सा
   ब) अद्भुत    ii) उत्साह
   क) वीर    iii) शम
   ड) बीभत्स    iv) विस्मय

  अ  ब  क  ड
         1)  i  iii  iv  ii
         2)  *iii  iv  ii  i ☑*
         3)  i  ii  iii  iv
         4)  iv  i  ii  iii

*134) वेगळा शब्द ओळखा. ?*

1) ग्रंथ     
2) पोथी     
3) पुस्तक   
4) *पिशवी ☑*

*135) ‘मोहन नीताला तिच्या परीक्ष बोलला होता’ या वाक्यातील ‘परीक्ष’ शब्दाच्या विरुध्द असणारा शब्द निवडा. ?*

1) उपकार   
2) *अपरोक्ष ☑*
3) परिधान   
4) उपेक्षित

*136) घटना प्रसंगासाठी साजेशी म्हण शोधा. ?*

     ‘एखादी गोष्ट खूप वेळा चर्चिली गेली की तिचे महत्त्व कमी होते.’

1) *फार झाले हसू आले ☑*
2) नव्याचे नऊ दिवस
3) नवी विटी नवे राज्य   
4) नाव मोठे लक्षण खोटे

*137) ‘खांदेपालट करणे’ हा वाक्यप्रयोग पुढीलपैकी कशाशी संबंधित आहे ?*

1) *अन्त्ययात्रा ☑*
2) डाव     
3) घटका     
4) दंड

*138) ‘सहा महिन्यांतून एकदा प्रसिध्द होणारे’ या शब्दसमूहासाठी पुढीलपैकी कोणता शब्द आहे ते ओळखा. ?*

1) मासिक   
2) दैनिक     
3) सामासिक   
4) *षण्मासिक ☑*

*139) पुढील पर्यायांपैकी कोणता शब्द शुध्द लेखनाच्या दृष्टीने योग्य आहे ते ओळखा. ?*

1) *षष्ठयब्दिपूर्ती ☑*
2) षष्टयब्दिपूर्ति   
3) षष्टयब्दीपूर्ती   
4) षष्टयब्दिपुर्ति

*140) मूर्धन्य वर्णाचा गट ओळखा.?*

   1) त्, थ्, द्, ध्, न्‍ 
2) *ट्, ठ्, ड्, ढ्, ण्‍  ☑* 
3) प्, फ्, ब्, भ्, म्‍   
4) च्, छ्, ज्, झ्, म्

*81) थरथर, चुरचुर, खळखळ, सळसळ, ओरड, पीक – हे शब्द कोणते धातू आहेत ?*

1) कृतिवाचक धातू   
2) *अकर्मक धातू ☑*
3) उभयविध क्रियापदे   
4) सकर्मक क्रियापदे

*82) खालील वाक्य हे कोणत्या ‘स्थानिक क्रियाविशेषणाचे’ उदाहरण आहे. ?*

     *‘ती काय माती गाते !’*

1) विशेषण     
2) नाम     
3) *कृदंत ☑*
4) उभयान्वयी अव्यय

*83) दिलेल्या शब्दातील शब्दयोगी अव्ययाचा प्रकार ओळखा. ?*

    *‘आज्ञेबरहुकूम’*

1) हेतुवाचक     
2) *योग्यतावाचक ☑*
3) संबंधवाचक     
4) भागवाचक

*84) मधूला गोरी नि शिकलेली वधू पाहिजे या वाक्यातील ‘नि’ हे अव्यय कोणते ?*

1) विकल्प बोधक   
2) *समुच्चय बोधक ☑*
3) परिणाम बोधक     
4) न्युनत्व बोधक

*85) काल म्हणे मुलांनी गडबड केली. या वाक्यातील अव्ययाचा प्रकार सांगा. ?*

1) संबोधनदर्शक     
2) *व्यर्थ उद्गारवाची ☑*
3) संमती दर्शक     
4) यापैकी नाही

*86) जेव्हा वर्तमान काळाबरोबर क्रिया करण्याचा हेतू समजतो तेव्हा  तो .............. वर्तमानकाळ होतो. ?*

1) पूर्ण वर्तमानकाळ   
2) रीती वर्तमानकाळ
3) अपूर्ण वर्तमानकाळ   
4) *उद्देश वर्तमानकाळ ☑*

*87) पुढील विधाने वाचून योग्य पर्याय निवडा. ?*

   अ) अकारांत पुल्लिंगी नामाचे सामान्यरूप आ – कारांत होते.

   ब) अकारांत स्त्रीलिंगी नामाचे सामान्यरूप एकवचनात ए – कारांत होते.

1) केवळ अ बरोबर   
2) केवळ ब बरोबर   
3) *अ आणि ब बरोबर ☑*
4) अ आणि ब चूक

*88) खालीलपैकी अनेक वचनी नामे ओळखा. ?*

अ) रोमांच     
ब) हाल     
क) शहारे       
ड) डोहाळे

1) फक्त क आणि ड   
2) फक्त अ, क आणि ड 
3) *वरील सर्व ☑*
4) फक्त अ आणि ब

*89) कर्मणी प्रयोगात कर्म हे ..................... विभक्तीत असते. ?*

1) *प्रथमा ☑*
2) व्दितीया  
3) तृतीया     
4) चतुर्थी

*90) ‘माणूस जातो. त्याची कीर्ति मागे उरते.’ या वाक्याचे संयुक्त वाक्य कसे होईल ?*

1) *माणूस गेला तरी त्याची कीर्ति मागे उरते ☑*
2) माणूस जातो. कीर्ति उरते
3) कीर्ति उरली, माणूस उरला       
4) यापैकी काहीही नाही

*91) पुढील वाक्यातील उद्देश्य विस्तार कोणता?*

     *‘बाभळीच्या काटेदार फांद्यांनी ती गाडी शिगोशिग भरली होती.’*

1) ती गाडी   
2) शिगोशिग   
3) भरली होती   
4) *बाभळीच्या काटेदार फांद्यांनी ☑*

*92) ‘आजी दृष्ट काढते’ वाक्यातील प्रयोग ओळखा. ?*

1) कर्मणी प्रयोग   
2) *कर्तरी प्रयोग ☑*
3) भावे प्रयोग   
4) शक्यकर्मणी प्रयोग

*93) ‘चक्रपाणी’ या सामासिक शब्दाचा विग्रह करून समास ओळखा. ?*

1) मध्यमपद लोपी समास     
2) समाहार व्दंव्द
3) इतरेतर व्दंव्द       
4) *कोणताही नाही ☑*

*94) विरामचिन्हांचा वापर करताना ‘संयोगचिन्हाचा वापर करण्यात येतो.’ ?*

अ) दोन शब्द जोडताना       
ब) संबोधनाकरिता वापर केला जातो
क) दुस-याचे मत अप्रत्यक्षपणे सांगण्यासाठी  
ड) ओळीच्या शेवटी शब्द अपूरा राहिल्यास

1) ब बरोबर   
2) ब, ड बरोबर   
3) क     
4) *अ, ड बरोबर ☑*

*95) सावळाच रंग तुझा पावसाळी नभापरी ! (अलंकार ओळखा.) ?*

1) श्लेष अलंकार   
2) यमक अलंकार   
3) अतिशयोक्ती अलंकार 
4) *उपमा अलंकार ☑*

*96) सिध्द शब्द ओळखा. ?*

1) येऊन   
2) *ये ☑*
3) येवो     
4) येणार

*97) ‘चला पानावर बसा’ या वाक्यातील शब्दशक्ती ओळखा. ?*

1) व्यागार्थ   
2) *लक्षार्थ ☑*
3) वाच्यार्थ   
4) संकेतार्थ

*98) ‘पाणी’ या शब्दाच्या समानार्थी शब्द शोधा : ?*

1) जल      ***
2) *जलद ☑*
3) ढग     
4) क्षार

*99) ‘अवरोहण’ या शब्दाला विरुध्दार्थी शब्द निवडा. ?*

1) उन्नत   
2) अवनत   
3) *आरोहण ☑*
4) प्रारंभ

*100) ‘फायदा असेपर्यंत सारे गोळा होतात.’ –*

*हा अर्थ स्पष्ट करणारी योग्य म्हण निवडा. ?*

1) *हात ओला तर मित्र भला ☑*
2) मूल होईना सवत साहीना
3) मनास मानेल तोच सौदा   
4) फुले वेचली तेथे गोव-या वेचू नये

Latest post

BIS Recruitment 2024

BIS Recruitment : BIS Bharti 2024 भारतीय मानक ब्युरो नवीन नोकरी भरती जाहिरात प्रकाशित झाली आहे. या भरती प्रक्रियेमध्ये एकूण 345 रिक्त असणाऱ्...