Sunday 7 August 2022

भारतातील प्रथम महिला [सामान्य ज्ञान प्रश्न आणि उत्तरे]


1] जागतिक सौंदर्य - रीटा फरिया


2] ऑलिम्पिक पदक विजेता - कर्णम मल्लेश्वरी


3] एअरलाईन पायलट - दुर्बा बॅनर्जी


4] अंतराळात जाणारी पहिली  - कल्पना चावला


5] माउंट एव्हरेस्ट - बचेंद्री पाल 


6] इंग्लिश खाडीमध्ये पोहोणारी -आरती साहा 


7] "भारतरत्न" प्राप्त करणारे संगीतकार - एम.एस. सुब्बुलक्ष्मी


8] आशियाई क्रीडा स्पर्धेत सुवर्णपदक - कमलजित संधू


9] बुकर पुरस्कार विजेता - अरुंधती रॉय


10] डब्ल्यूटीए टायटल विनर - सानिया मिर्झा


11] नोबेल पारितोषिक विजेता - मदर टेरेसा


12] ज्ञानपीठ पुरस्कार विजेता - आशापूर्णा देवी


13] अशोक चक्र प्राप्तकर्ता - निरजा भनोट


14] राष्ट्रपती  - श्रीमती प्रतिभा पाटील


15] पंतप्रधान - श्रीमती इंद्र गांधी


16] मुख्यमंत्री - सुचेता कृपलानी (उत्तर प्रदेश)


17] सुप्रीम कोर्टाचे न्यायाधीश - मीरा साहिब फातिमा बीबी


18] संयुक्त राष्ट्रातील राजदूत - विजयालक्ष्मी पंडित


19] केंद्रीय मंत्री - राजकुमारी अमृता कौर

 

20] मिस युनिव्हर्स - सुष्मिता सेन


21] राज्यपाल - सरोजिनी नायडू


22] शासक (दिल्लीची गादी) - रझिया सुल्तान


23] आयपीएस अधिकारी - किरण बेदी  


भारतातली जागतिक वारसा स्थळे



संयुक्त राष्ट्रसंघ शैक्षणिक, वैज्ञानिक व सांस्कृतिक संघटना (UNESCO) जागतिक वारसा स्थळे या यादीची 1972 साली स्थापना झाली. ती वारसा स्थळे UNESCO जागतिक वारसा परिषदेत वर्णन केल्याप्रमाणे सांस्कृतिक किंवा नैसर्गिक वारसा असलेली महत्त्वाची ठिकाणे असतात.


आता भारतात एकूण 38 जागतिक वारसा स्थळे आहेत, त्यात 30 (जयपूर सहित) सांस्कृतिक स्थळे, 7 नैसर्गिक ठिकाणे आणि एक मिश्रित ठिकाण आहे. सर्वाधिक जागतिक वारसा स्थळे असण्यामध्ये भारत हा जगात सहाव्या क्रमांकाचा देश आहे.


▪️सांस्कृतिक


1) आग्र्‍याचा किल्ला, आग्रा, उत्तरप्रदेश


2) अजिंठा लेणी, महाराष्ट्र


3) नालंदा विद्यापीठ (महाविहार), बिहार


4) बौद्ध स्मारक, सांची, मध्यप्रदेश (1989)


5) चपानेर-पावागढ इतिहास संशोधन उद्यान, गुजरात


6) छत्रपती शिवाजी टर्मिनस, मुंबई, महाराष्ट्र


7) गोव्याचे चर्च आणि कॉन्व्हेंट


8) एलिफंटा लेणी/घारापुरीची लेणी, मुंबई, महाराष्ट्र


9) एलोरा / वेरूळ लेणी, महाराष्ट्र


10) फत्तेपूर सिक्री, उत्तरप्रदेश


11) चोला राजांची मंदिरे, तमिळनाडू


12) हपीमधील मंदिरे, कर्नाटक


13) महाबलीपुरममधील मंदिरे, तामिळनाडू


14) पट्टदकलमधील मंदिरे, कर्नाटक


15) राजस्थानामधील पर्वतीय किल्ले


16) अहमदाबाद हे ऐतिहासिक शहर


17) हमायूनची कबर, दिल्ली


18) खजुराहो, मध्यप्रदेश


19) महाबोधी मंदिर, बोध गया, बिहार


20) भारतातली पर्वतीय रेल्वे (दार्जिलिंग रेल्वे, कालका-शिमला रेल्वे व नीलगिरी पर्वतीय रेल्वे)


21) कतुब मिनार, दिल्ली


22) राणी की वाव, पटना, गुजरात


24) लाल किल्ला, दिल्ली


25) दगडी निवारे, भिमबेतका, मध्यप्रदेश


26) कोणार्क सूर्य मंदिर, कोणार्क, ओडिशा


27) ताज महाल, आग्रा, उत्तरप्रदेश


28) ल कोर्बुझियरचे वास्तू कलाकृती, चंदीगड


29) जतर मंतर, जयपूर


30) मुंबईची व्हिक्टोरियन गॉथिक अँड आर्ट डेको एन्सेम्बल ही इमारत


▪️नसर्गिक


1) ग्रेट हिमालयन राष्ट्रीय उद्यान, कुल्लू, हिमाचल प्रदेश


2) काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान, आसाम


3) मानस राष्ट्रीय उद्यान, आसाम


4) कवलदेव राष्ट्रीय उद्यान, राजस्थान


5) सदरबन राष्ट्रीय उद्यान, पश्चिम बंगाल


6) नदादेवी राष्ट्रीय उद्यान व व्हॅली ऑफ फ्लॉवर्स राष्ट्रीय उद्यान, उत्तराखंड


7) पश्चिम घाट (सह्यांद्री पर्वतरांगा)


▪️मिश्र


1) खांगचेंडझोंगा राष्ट्रीय उद्यान, सिक्किम


▪️UNESCO बाबत


संयुक्त राष्ट्रसंघ शैक्षणिक, वैज्ञानिक व सांस्कृतिक संघटना (UNESCO) ही फ्रांसची राजधानी पॅरिस शहरात असलेली संयुक्त राष्ट्रसंघाची शिक्षण, नैसर्गिक विज्ञान, सामाजिक/मानवशास्त्र, सांस्कृतिक आणि संचार/माहिती या पाच प्रमुख क्षेत्रांमध्ये कार्य करणारी एक विशेष संघटना आहे. स्थळांना ‘जागतिक वारसा’ हा दर्जा UNESCOकडून दिला जातो. या संघटनेची स्थापना दि. 16 नोव्हेंबर 1945 रोजी लंडन (ब्रिटन) येथे करण्यात आली. भारतासह 195 देश या संघटनेचे सदस्य आहेत आणि 10 सहकारी सदस्य आहेत.

मसुदा समिती (Drafting Committee)


📌घटना समितीच्या सर्व समित्यांमध्ये सर्वात महत्वाची समिती.

📌29 ऑगस्ट 1947 रोजी म्हणजे स्वातंत्र्य प्राप्ती नंतर पार पडलेल्या 5 व्या अधिवेशनामध्ये गठीत केली.

📌 मसुदा समितीची पहिली बैठक 30 ऑगस्ट 1947 रोजी पार पडली. यामध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची या समितीच्या अध्यक्षपदी निवड झाली.

📌घटना समितीचे घटनात्मक सल्लागार बी.एन. राउ यांनी ऑक्टोबर 1947 मध्ये मसुदा घटना तयार केली होती. त्यात 243 कलमे आणि 13 अनुसूची होत्या. मसुदा समितीने या मजकुराची चिकित्सा करण्यास ऑक्टोबर 1947 मध्ये सुरुवात केली व त्यात अनेक बदल केले.

📌पढे 21 फेब्रुवारी 1948 रोजी मसुदा समितीने मसुदा राज्यघटना घटना समिती अध्यक्षांना आणि समितीला सादर केली. यावेळी वितरीत केलेल्या मसुदा राज्यघटनेवर घटना समिती आणि समिती बाहेर देशभरात चर्चा सुरु झाली. या मसुदा राज्यघटनेत 315 कलमे आणि 8 अनुसूची होत्या.

📌मसुदा राज्यघटनेसाठी एकूण 7,635 दुरुस्त्या प्रस्तावित होत्या, त्यापैकी केवळ 2,473 दुरुस्त्यांचे प्रस्ताव घटना समितीत मांडण्यात आले.


📌मळ समितीमध्ये एकूण 7 सदस्य (अध्यक्षासहित) होते - 

(1) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर (या समितीचे अध्यक्ष)

(2) एन. गोपालस्वामी अय्यंगार (काँग्रेस) (3) डॉ. के. एम. मुन्शी (काँग्रेस)

(4) सईद मोहम्मद सादुल्ला (मुस्लिम लीग)

(5) अल्लादी कृष्णस्वामी अय्यर (अपक्ष)

(6) बी. एल. मित्तर (अपक्ष)

(7) डी. पी. खैतान (अपक्ष)


📌 मसुदा समिती सदस्यांमध्ये झालेला बदल

(1) बी. एल. मित्तर यांचे घटना समितीचे सदस्यत्व पहिल्या बैठकीनंतर संपुष्टात आले. त्यामुळे त्यांना मसुदा समितीच्या पुढील बैठकांना उपस्थित राहता आले नाही. तसेच आपल्या आजारपणामुळे त्यांनी राजीनामा दिला. त्यांच्या जागी एन. माधव राव यांची नियुक्ती करण्यात आली.

(2) डी.पी. खैतान यांचे 1948 मध्ये निधन झाल्यामुळे त्यांच्या जागी टी.टी. कृष्णम्माचारी (काँग्रेस) यांची नियुक्ती करण्यात आली.


📌मसुदा राज्यघटनेची 3 वाचने -

(1) पहिले वाचन - 4 नोव्हेंबर ते 9 नोव्हेंबर 1948.

(2) दुसरे वाचन 15 नोव्हेंबर 1948 ते 17 ऑक्टोबर 1949 (3) तिसरे वाचन 14 नोव्हेंबर ते 26 नोव्हेंबर 1949


📌मसुदा राज्यघटनेचा विचार करण्याकरीता 114 दिवस लागले.

📌.26 नोव्हेंबर 1949 रोजी मसुदा राज्यघटना संमत आणि स्वीकृत करण्यात आली.


स्पर्धात्मक चालू घडामोडी


Q.1) कारगिल विजय दिवस कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

>> 26 जुलै


Q.2) अलीकडेच कोणत्या देशाने उष्णतेच्या लाटांमुळे रेड अलर्ट जारी केला आहे?

>> इंग्लंड


Q.3) 13 वा पीटर्सबर्ग हवामान संवाद कोणत्या ठिकाणी आयोजित करण्यात आला?

>> बर्लिन


Q.4) यंदाचा 'माणूस' कार श्री.ग माजगावकर पुरस्कार कोणाला जाहीर झाला आहे?

>> अरुण खोपकर


Q.5) भारतातील पहिला प्रामाणिक हर घर जल जिल्हा कोणता बनला आहे?

>> बुऱहानपूर ( मध्य प्रदेश)


Q.6) 2048 मध्ये कोणत्या देशाने ऑलम्पिक खेळ आयोजित करण्याची घोषणा केली आहे?

>> भारत


Q.7) "द रिझेलिएंट एंटरप्रेन्योर" या पुस्तकाचे लेखक कोण आहेत?

>> ध्रूती शहा


Q.8) 2023 मध्ये 19 वी जागतिक ॲथलेटिक्स चॅम्पियनशिप कोठे आयोजित करण्यात येत आहे?

>> बुडापेस्ट, हंगेरी


Q.9) महाराष्ट्र राज्य कुस्तीगीर परिषदेच्या अध्यक्षपदी कोणाची निवड झाली आहे?

>> रामदास तडस


Q.10) राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेतून भारताच्या कोणत्या खेळाडूला बाहेर काढण्यात आले आहे?

>> नीरज चोप्रा


Q.1) बांगलादेशमधील भारताचे नवीन उच्चायुक्त म्हणून कोणाची नियुक्ती करण्यात आली आहे?

>> प्रणय कुमार वर्मा


Q.2) सेमीकंडक्टर पॉलिसी 2022-27 लाँच करणारे पहिले भारतीय राज्य कोणते ठरले आहे?

>> गुजरात


Q.3) गुजरात इंटरनॅशनल फायनान्स टेक-सिटी (GIFT सिटी) येथे ‘इंडिया इंटरनॅशनल बुलियन एक्सचेंज (IIBX) कोणाच्या हस्ते लाँच झाले आहे?

>> नरेंद्र मोदी


Q.4) महिला हक्क जागृतीसाठी ‘महतरी न्याय रथ’ कोणत्या राज्य सरकारने सुरू केला आहे?

>> छत्तीसगड


Q.5) कोणत्या संस्थेने संगीतातील उत्कृष्ठेसाठी दिनेश शहारा जीवन गौरव पुरस्कार सुरु केला?

>> दिनेश शहारा फाऊंडेशन (DSF)


Q.6) कॉमनवेल्थ गेम्स 2022: वेटलिफ्टर मीराबाई चानुने कोणते पदक जिंकले?

>> सुवर्ण


Q.7) कॉमनवेल्थ गेम्स 2022: वेटलिफ्टर संकेत सरगरने कोणते पदक जिंकले?

>> रौप्य


Q.8) कॉमनवेल्थ गेम्स 2022: वेटलिफ्टर गुरुराज पुजारीने कोणते पदक जिंकले?

>> कांस्य


Q.9) 300 वर्षांतील सर्वात मोठा गुलाबी हिरा “लुलो रोज” कोणत्या ठिकाणी सापडला आहे?

>>  अंगोला (मध्य आफ्रिका)


Q.10) कोणत्या स्कूलने भारतातील नाविन्यपूर्ण आणि पहिला शिकवणारा रोबोट, ईगल रोबोट लॉन्च केला आहे?

>> इंडस इंटरनॅशनल स्कूल


Q.11) व्यक्तींच्या तस्करी विरुद्ध जागतिक दिवस कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

>> 30 जुलै


Q.12) 'जागतिक रेंजर दिन' जागतिक स्तरावर केव्हा साजरा केला जातो?

>> 31 जुलै


Q.1) दिल्लीचे नवे पोलीस आयुक्त म्हणून कोण रुजू होणार आहेत?

>> संजय अरोरा 


Q.2) कॉमनवेल्थ २०२२ स्पर्धेत तिसरे सुवर्ण पदक कोणी जिंकले?

>> अचिंता शेऊली


Q.3) राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत सहभागी होणारी सर्वात लहान भारतीय खेळाडू कोण ठरली आहे? 

>> अनाहत सिंग 


Q.4) युरोपियन चॅम्पियनशिपच्या फायनलमध्ये कोणत्या देशाने सॉकर चॅम्पियनशिप जिंकली?

>> इंग्लंड 


Q.5) पृथ्वीचा सर्वात लहान दिवस म्हणून कोणता दिवस नोंदवला गेला आहे?

>> 29 जुलै 


Q.6) अलीकडेच कोणत्या सरकारने नवीन उत्पादन शुल्क धोरण 2021-22 चे अनावरण केले आहे?

>> दिल्ली


Q.7) 2021 मध्ये विधिमंडळ अधिवेशन आयोजित करण्यात कोणते राज्य आघाडीवर आहे?

>> केरळ


Q.8) 3रा भारत-व्हिएतनाम द्विपक्षीय लष्करी सराव “एक्स VINBAX 2022” कोठे सुरू झाला आहे?

>> हरियाणा


Q.9) कारगिल सेक्टरमधील द्रास येथील पॉइंट 5140 या “ऑपरेशन विजय” मधील गनर्सच्या सर्वोच्च बलिदानाला श्रद्धांजली वाहण्यासाठी काय नाव देण्यात आले?

>> गन हिल


Q.10) बाळांना नियमित स्तनपान देण्यावर भर देण्यासाठी दरवर्षी जागतिक स्तनपान सप्ताह कधी पाळला जातो?

>> 1 ते 7 ऑगस्ट


Q.1) बर्मिंगहॅम येथे सुरु असलेल्या कॉमवेल्थ स्पर्धेत भारतीय बॅडमिंटन संघाने मिश्र सांघिक प्रकारात कोणते पदक पटकावले?

>> रौप्य 


Q.2) बर्मिंगहॅम येथे सुरु असलेल्या कॉमवेल्थ वेटलिफ्टिंग स्पर्धेत लवप्रीत सिंहने कोणते पदक जिंकले?

>> कांस्य 


Q.3) बर्मिंगहॅम येथे सुरु असलेल्या कॉमवेल्थ वेटलिफ्टिंग स्पर्धेत विकास ठाकूरने कोणते पदक जिंकले?

>> रौप्य


Q.4) ‘डिस्टिंग्विश्ड इंडोलॉजिस्ट फॉर 2021’ पुरस्कार कोणाला मिळाला?

>>  कॅनेडियन जेफ्री आर्मस्ट्राँग 


5) अलीकडेच 'नारायण रेड्डी साहित्य पुरस्कार 2022' कोणाला मिळाला आहे?

>> प्रतिभा रे 


6) भारत-तिबेट सीमा पोलीस महासंचालक म्हणून कोणी अतिरिक्त जबाबदारी स्वीकारली?

>> डॉ. सुजॉय लाल थाओसेन 


7) अलीकडेच कोणाच्या स्मरणार्थ 146 व्या जयंतीनिमित्त भारत सरकारने एक विशेष टपाल तिकीट जारी केले?

>> पिंगली व्यंकय्या


8) चौथ्या ONGC पॅरा गेम्स 2022 चे उद्घाटन कोणाच्या हस्ते झाले आहे?

>> हरदीप सिंग पुरी


9) ऑस्ट्रेलियाच्या नॉर्दर्न टेरिटरीमध्ये होणार्‍या 17 राष्ट्रांमधील मेगा एअर कॉम्बॅट सराव “पिच ब्लॅक 2022” या लढाऊ सराव कवायतीत कोणता देश सहभागी होणार आहे?

>> भारत 


10) अलिकडेच सागरी जीवशास्त्रज्ञ एलेन प्रागर यांचे कोणते पुस्तक प्रकाशित झाले आहे?

>> “डेंजरस अर्थ”


Q.11) अलिकडेच कोणाचे “लायन ऑफ द स्काईज: हरदित सिंग मलिक” नावाचे पुस्तक प्रकाशित झाले आहे?

>> स्टीफन बार्कर


Q.1) भारताच्या तेजस्वीन शंकरने राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत उंच उडी प्रकारात कोणते पदक जिंकले?

>> कांस्य


Q.2) राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत स्क्वॉश खेळ प्रकारात सौरव घोषालने कोणते पदक जिंकले?

>> कांस्य


Q.3) राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत ज्युडो स्पर्धेत तुलिका मानने कोणते पदक जिंकले?

>> रौप्य


Q.4) राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत भारतीय वेटलिफ्टर गुरदीप सिंह याने कोणते पदक जिंकले?

>> कांस्य


Q.5) T-20 सामन्यात 2000 करणारी पहिली भारतीय महिला क्रिकेटपटू कोण ठरली आहे?

>> स्मृती मंदना


Q.6) 3 ऑगस्ट 2022 रोजी भारतातील किती पाणथळ स्थळांना रामसर स्थळांचा दर्जा देण्यात आला आहे?

>> दहा 


Q.7) अलीकडेच कोणत्या राज्याने “मिशन भूमिपुत्र” लौंच केले आहे?

>> आसाम


Q.8) अलीकडेच कोणत्या राज्यात “आदिपुरम उस्तव” साजरा करण्यात आला आहे?

>> तामिळनाडू


Q.9) पाकिस्तान मध्ये “पहिली महिला हिंदू पोलीस उपअधीक्षक” कोण बनली आहे?

>> मनीषा रोपेटा


Q.10) इस्रो पृथ्वी निरीक्षण उपग्रह “EOS-२” कोठून प्रक्षेपित करणार आहे?

>> आंध्रप्रदेश

राष्ट्रीय आंदोलन की महत्वपूर्ण घटनाएं

►1904 ➖ भारतीय विश्वविद्यालय अधिनियम पारित

►1905 ➖ बगाल का विभाजन

►1906 ➖ मस्लिम लीग की स्थापना

►1907 ➖ सरत अधिवेशन, कांग्रेस में फूट

►1909 ➖ मार्ले-मिंटो सुधार

►1911 ➖ बरिटिश सम्राट का दिल्ली दरबार

►1916 ➖ होमरूल लीग का निर्माण

►1916 ➖ मस्लिम लीग-कांग्रेस समझौता (लखनऊ पैक्ट)

►1917 ➖ महात्मा गाँधी द्वारा चंपारण में आंदोलन

►1919 ➖ रौलेट अधिनियम

►1919 ➖ जलियाँवाला बाग हत्याकांड

►1919 ➖ मांटेग्यू-चेम्सफोर्ड सुधार

►1920 ➖ खिलाफत आंदोलन

►1920 ➖ असहयोग आंदोलन

►1922 ➖ चौरी-चौरा कांड

►1927 ➖ साइमन कमीशन की नियुक्ति

►1928 ➖ साइमन कमीशन का भारत आगमन

►1929 ➖ भगतसिंह द्वारा केन्द्रीय असेंबली में बम विस्फोट

►1929 ➖ कांग्रेस द्वारा पूर्ण स्वतंत्रता की माँग

►1930 ➖ सविनय अवज्ञा आंदोलन

►1930 ➖ परथम गोलमेज सम्मेलन

►1931 ➖ दवितीय गोलमेज सम्मेलन

►1932 ➖ ततीय गोलमेज सम्मेलन

►1932 ➖ सांप्रदायिक निर्वाचक प्रणाली की घोषणा

►1932 ➖ पना पैक्ट

►1942 ➖ भारत छोड़ो आंदोलन

►1942 ➖ करिप्स मिशन का आगमन

►1943 ➖ आजाद हिन्द फौज की स्थापना

►1946 ➖ कबिनेट मिशन का आगमन

►1946 ➖ भारतीय संविधान सभा का निर्वाचन

►1946 ➖ अतरिम सरकार की स्थापना

►1947 ➖ भारत के विभाजन की माउंटबेटन योजना

►1947 ➖ भारतीय स्वतंत्रता प्राप्ति


महाराष्ट्रातील नद्या व त्यांच्या काठावरिल शहरे:


• गोदावरी : नाशिक, कोपरगाव, पैठण, • गंगाखेड, नांदेड

• कृष्णा : कराड, सांगली, मिरज, वाई, औदुंबर

• भिमा : पंढरपुर

• मुळा–मुठा : पुणे

• इंद्रायणी : आळंदी, देहु

• प्रवरा : नेवासे, संगमनेर

• पाझरा : धुळे

• कयाधु : हिंगोली

• पंचगंगा : कोल्हापुर

• धाम : पवनार

• नाग : नागपुर

• गिरणा : भडगांव

• वशिष्ठ : चिपळूण

• वर्धा : पुलगाव

• सिंधफणा : माजलगांव

• वेण्णा : हिंगणघाट

• कऱ्हा : जेजूरी

• सीना : अहमदनगर

• बोरी : अंमळनेर

• ईरई : चंद्रपूर

• मिठी : मुंबई

Latest post

रंध्रीय प्राणीसंघ (Phylum-Porifera)

📌हे सर्वांत साध्या प्रकारची शरीररचना असलेले प्राणी असून त्यांना 'स्पंज' म्हणतात.  ➡️त्यांच्या शरीरावर असंख्य छिद्रे असतात. त्या छिद...