◆ लॉर्ड हार्डिग्ज पहिला - सरकारी कार्यालय रविवार सुट्टी
◆ लॉर्ड डलहौसी - संस्थाने खालसा धोरण
◆ लॉर्ड कॅनिंग - भारताचा पहिला व्हाईसरॉय
◆ सर जॉन लॉरेन्स - दुष्काळ आयोगाची स्थापना
◆ लॉर्ड मेयो - आर्थिक विकेंद्रीकरणाचा जनक
◆ लॉर्ड लिटन - व्हर्नाक्युलर प्रेस अॅक्ट
- भारतीय शस्र कायदा
◆ लॉर्ड रिपन - स्थानिक स्वराज्य संस्थाचा जनक
- प्रथम फॅक्टरी कायदा
◆ लॉर्ड कर्झन - भारतीय विद्यापीठ कायदा
1. प्लेगची साथ व टिळकांना झालेली अटक :
सन 1896 ते 1899 या काळात पुण्यात ब्युबानिक प्लेगची भयंकर साथ आली होती.
शासनाने प्लेगच्या साथीवर नियंत्रण मिळविण्याकरिता रॅंड या इंग्रज अधिकार्‍याची नियुक्ती केली.
रॅंडने उपाय योजनेच्या नावाखाली जनतेवर आतोनात अत्याचार केले. याचा बदला म्हणून चाफेकर बंधूंनी रॅंड व आयर्स्ट यांचा गोळ्या घालून वध केला.
ब्रिटिश शासनाने टिळकांचा रॅंडच्या खुनाशी संबंध जोडून त्यांना अटक केली.
न्यायालयाने टिळकांना दीड वर्षाची शिक्षा ठोठावली.
भारतीय जनतेने टिळकांच्या शिक्षेविरुद्ध संपूर्ण भारत बंद पाळला. हा भारतीय जनतेने पाळलेला पहिला बंद होय.
2. बंगालची फाळणी (1905) :
लॉर्ड कर्झनने राष्ट्रीय काँग्रेसमधील हिंदू-मुस्लिम जनतेमध्ये फुट पाडण्याच्या उद्देशाने 19 जुलै 1905 रोजी बंगालच्या फाळणीची घोषणा केली.
बंगालच्या फाळणीविरुद्ध बंगाल प्रांतात आंदोलन सुरू झाले. या घटनेच्या विरोधात लोकमान्य टिळकम बिपीनचंद्र पाल व लाला लजपतराय यांनी रान उठविले.
बंकिमचंद्र बॅनर्जी यांचे वंदे मातरम हे गीत राष्ट्रीय चळवळीला महामंत्र ठरले.
आनंद मोहन बोस यांच्या अध्यक्षतेखाली स्वराज्य, स्वदेशी, राष्ट्रीय शिक्षण व बहिष्कार या चार गोष्टीची घोषणा केली.
टिळकांनी यालाच चतु:सूत्री असे नाव दिले.
सन 1905 ते 1920 नंतरचा काळ टिळक युग म्हणून ओळखला जातो.
3. टिळकांना शिक्षा :
ब्रिटिश सरकारच्या विरोधात केसरीमध्ये जनतेच्या भावना भडकविणारे लेखन केल्याचा आरोप लोकमान्य टिळकांवर ठेवण्यात आला व त्यांना 6 वर्षे सक्त मजुरीची शिक्षा ठोठावून मंडाले येथील तुरुंगात ठेवण्यात आले.
4. होमरूल लीग चळवळ :
डॉ. अॅनी. बेझंट यांनी सप्टेंबर 1916 मध्ये मद्रास येथे होमरूल लीगची स्थापना केली.
थिऑसॉफीकल सोसायटीच्या माध्यमातून ही चळवळ संपूर्ण भारतभर पसरली.
सन 1914 मध्ये लोकमान्य टिळक मंडालेहून शिक्षा भोगून परत आले.
लोकमान्य टिळकांनी एप्रिल 1916 मध्ये पुण्यातून होमरूल लीग चळवळ सुरू केली.
बॅरिस्टर जोसेफ बाप्टिस्टा हे या चळवळीचे अध्यक्ष होते. न.ची. केळकर हे सचिव होते.
5. टिळकांचे निधन :
लोकमान्य टिळकांनी. या मॉन्टेग्यू चेम्सफोर्ड कायद्याचा स्विकार करण्याच्या उद्देशाने प्रतीयोगिता सहकारिता हे धोरण जाहीर केले. ॰
या कायद्यानुसार घेण्यात येणार्‍या निवदणुकीत काँग्रेस लोकशाही पक्षाची स्थापना केली होती.
एप्रिल 1920 मध्ये निवडणुकीचा जाहीरनामा सुद्धा प्रसिद्ध करण्यात आला. परंतु दुर्दैवाने लोकमान्य टिळकांचे 1 ऑगस्ट 1920 रोजी निधन झाले.
भारतीय राजकारणाच्या क्षितीजावर गांधी युगाचा उदय झाला.
♦️मरियट:-
◾️डपले ने यशाची किल्ली मद्रास मध्ये शोधण्याचा निष्फळ प्रयत्न केले.क्लाइव्ह ने ही किल्ली बंगाल मध्ये यशस्वी शोधली.
♦️जॉर्ज बारलो:-
◾️कोणतेही भारतीय राज्य असे राहू नये जे इंग्रज सत्तेवर अवलंबून नाही.
♦️मलेसन:-
◾️पलासीच्या लढाई इतकी इतिहास ला प्रभावित करणारी लढाई दुसरी कोणती झाली नसेल.
♦️ज आर सिली:-
◾️राष्ट्रीय ऐक्याची भावना नसलेला भौगोलिक प्रदेश म्हणजे भारत.
♦️पी ई रोबर्ट्स:-
◾️लॉर्ड लिटन यास जितक्या कठोर टिकेस तोंड द्यावे लागले तितकी कठोर टीका आधुनिक काळातील कोणत्याही व्हॉइसरॉय वर झाली नाही.
♦️लॉर्ड कर्झन:-
◾️भारत म्हणजे आशिया खंडातील राजकीय स्तंभ होय.
🛶(१) सागर म्हणजे काय ?*
--- जमिनीने पूर्णः किंवा अंशतः वेढलेल्या
खा-या पाण्याचा जलभाग म्हणजे सागर
किंवा समुद्र होय.
🛶(२) महासागर म्हणजे काय ?*
--- दोन खंडांदरम्यान पसरलेला खा-या
पाण्याचा विस्तीर्ण (मोठा) साठा म्हणजे
महासागर होय.
🛶(३) उपसागर म्हणजे काय ?*
--- सर्वसाधारणपणे जमिनीने तीन बाजूंनी
वेढला गेलेला सागराचा लहान भाग म्हणजे
उपसागर होय. उदा. बंगालचा उपसागर.
🛶(४) आखात म्हणजे काय ?*
--- जमिनीत घुसलेला सागराचा अरुंद भाग,
म्हणजे आखात होय.
🛶(५) सरोवर म्हणजे काय ?*
--- भूपृष्ठावरील सखल भागात नैसर्गिकरीत्या
तयार झालेला जलाशय म्हणजे सरोवर
होय.
🛶(६) जलावरण म्हणजे काय ?*
--- पृथ्वीवरील पाण्याने व्यापलेला भाग,
म्हणजे जलावरण होय.
🛶(७) खाडी म्हणजे काय ?*
--- समुद्राचे पाणी नदीच्या मुखातून जेथेपर्यंत
नदीत शिरते, त्या नदीच्या भागाला खाडी
म्हणतात.
🛶(८) सागरी मैदान म्हणजे काय ?*
--- सागरतळाचा सपाट व सखल भाग
म्हणजे सागरी मैदान होय.
🛶(९) गर्ता म्हणजे काय ?*
--- सागरातील अरुंद व अतिखोल भागास
गर्ता म्हणतात.
🛶(१०) सागरी डोह म्हणजे काय ?*
--- सागरतळावर काही ठिकाणी खोल,अरुंद
आणि तीव्र उतारांची सागरी भूरूपे
आढळतात. त्यातील कमी खोलीच्या
अरुंद व तीव्र उतारांची सागरी भूरूपे
म्हणजे सागरी डोह होय.
1).डॉ.बाबासाहेब आंबेडकरांनी बौध्द धर्माचा स्वीकार केव्हा केला?
जुलै १९५१
मे १९५३
मे १९५५
ऑक्टोबर १९५६✅
2).इंग्लंडप्रमाणे भारतातही पार्लमेंट असावी अशी मागणी कोणी होती?
लोकमान्य टिळक
महात्मा गांधी
गोपाळ हरी देशमुख✅
न्यायमूर्ती रानडे
3).दासबोध हा ग्रंथ कोणत्या संताचा आहे?
रामदास✅
चांगदेव
संत तुकाराम
संत सावता माळी
4).गोवा मुक्ती आंदोलनाचे नेते कोण होते?
सरदार वल्लभभाई पटेल
अरुणा असफअली
राम मनोहर लोहिया✅
नानासाहेब गोरे
5).गुरू जनार्दन स्वामींच्या आदेशानुसार संत एकनाथांनी कोणत्या ग्रंथाची रचना केली?
चतु:श्लोकी भागवत✅
ज्ञानेश्वरीची शुध्द पत्रे
रूक्मिणी स्वयंवर
भावार्थ रामायण
6).सामाजिक विषमता दूर करण्यासाठी केरळमध्ये श्री. नाराण धर्मपालन योगम या संस्थेची स्थापना कोणी केली?
नारायण स्वामी
नारायण गुरु✅
दयानंद सरस्वती
राधाकृष्णन
7).अनहॅपी इंडिया हे पुस्तक कुणी लिहिले?
बिपिनचंद्र पॉल
लाला लजपतरॉय✅
सुरेंद्रनाथ बॅनजा
न्यायमूता तेलंग
8).भारताची नाईटिंगेल म्हणून कोणती व्यक्ती ओळखली जाते?
विजयालक्ष्मी पंडित
कॅप्टन लक्ष्मी स्वामीनाथन
सरोजिनी नायडू✅
डॉ. अॅनी बेझंट
9).वाराणसी येथे भरलेल्या राष्ट्रीय काँग्रेसच्या अधिवेशनात स्त्र वसाहतीचे स्वराज्य मिळविणे काँग्रेसचे अंतिम ध्येय आहे असे उद्गार कोणी काढले होते?
गोपाळ कृष्ण गोखले✅
दादाभाई नवरोजी
फिरोझशहा मेहता
सुरेंद्रनाथ बॅनार्जी
10).महाराष्ट्राचे मार्टिन ल्यूथर किंग कोणास म्हणतात?
लोकमान्य टिळक
महात्मा जोतीराव फुले✅
आचार्य बाळशास्त्री जांबेकर
गोपाळ गणेश आगरकर
📌 उत्पादन किंवा मूल्यवर्धित पद्धत
🔘 बाजारभावला मोजले जाते
🔘 वस्तू उत्पादक क्षेत्र साठी वापर
🔘 परत्यक्ष पद्धत आहे
📌 उत्पन्न पद्धत
🔘 घटक किंमती ला मोजले जाते
🔘 सवा क्षेत्र साठी वापर
🔘 अप्रत्यक्ष पद्धत आहे
📌 खर्च पद्धत
🔘 वस्तू व सेवा विकत घेण्यासाठी च्या खर्च ची मोजणी
🔘 गरामीण बांधकाम क्षेत्र साठी मोजले जाते
तरतूद :- भाग १२ मधील कलम ३०१ ते ३०७
०१. कलम ३०१ अन्वये भारताच्या राज्य क्षेत्रात सर्वत्र व्यापार, वाणिज्य आणि संचार यांचे स्वातंत्र्य असेल. हे मुक्त असे स्वातंत्र्य आहे मात्र या स्वातंत्र्यावर कलम ३०२ ते ३०५ अन्वये काही बंधने घालण्यात आलेली आहेत.
०२. कलम ३०२ अन्वये संसदेला कायद्याद्वारे राज्याराज्यातील किंवा देशातील राज्यांतर्गत व्यापार, वाणिज्य किंवा संचार यांच्या स्वातंत्र्यावर सार्वजनिक हितार्थ आवश्यक असतील असे निर्बंध घालता येतील. मात्र संसद एका राज्याला दुसऱ्यापेक्षा अग्रक्रम देऊ शकत नाही किंवा त्यात भेदभाव करू शकत नाही. मात्र एखाद्या भागातील टंचाईच्या परिस्थितीचा त्याला अपवाद आहे. उदा. संसदेने १९५५ साली पारित केलेला 'अत्यावश्यक वस्तू कायदा, १९५५'.
०३. कलम ३०३ अन्वये संसद किंवा राज्य विधीमंडळाला ७ व्या परिशिष्टातील कोणत्याही व्यापार किंवा वाणिज्याशी संबंधित विषयाच्या आधारे, एका राज्याला दुसऱ्यापेक्षा अग्रक्रम देणारा किंवा राज्याराज्यात भेदभाव करणारा किंवा तसे प्राधिकृत करणारा कायदा करता येणार नाही. मात्र माल टंचाईतून उद्भवणारी परिस्थिती हाताळण्यासाठी आवश्यक असल्यास असा भेदभावपूर्ण कायदा संसदेस करता येईल.
०४. कलम ३०४ अन्वये राज्य विधीमंडळाला
---१--- अन्य राज्यातून आयात केलेल्या मालावर, राज्यात उत्पादित केलेल्या मालावर लावण्यात येणाऱ्या करासारखे आणि त्याइतके कर लावता येईल.
---२--- राज्यांतर्गत व्यापार, वाणिज्य किंवा संचार यांच्या स्वातंत्र्यावर सार्वजनिक हितार्थ आवश्यक असतील असे निर्बंध घालू शकते मात्र विधानसभेत हे विधेयक राष्ट्रपतींच्या संमतीने मांडावे लागते.
०४. कलम ३०५ (राज्य मक्तेदारीची तरतूद). यानुसार संसद किंवा राज्य विधीमंडळ नागरिकांना पूर्णतः किंवा अंशतः वगळून स्वतःच एखादा व्यापार, धंदा, उद्योग किंवा सेवा चालविण्यासाठी कायदा करू शकते.
🎆 'पृथ्वीचे अंतरंग' या भूगोलाच्या घटकावर राज्यसेवा मुख्य परीक्षेच्या सामान्य अध्ययन पेपर-१ मध्ये किमान २ प्रश्न विचारले जातात. पृथ्वीच्या आंतरांगावरच पृथ्वीच्या पृष्ठभागाची रचना अवलंबून असते. म्हणून पृथ्वीच्या आंतरांगाचा अभ्यास महत्वाचा ठरतो.
🎆 पथ्वीच्या अंतरंगाचे गूढ अजूनही मानवास उलगडलेले नाही. पृथ्वीच्या आंतरांगाच्या अभ्यासात प्रमुख दोन अडचणी आहेत.
🎆 पष्ठभागावरील खडक हा कठीण व अपारदर्शक आहे. पृथ्वीच्या अंतर्गत भागात तापमान वृद्धी होत जाते. साधारणपणे ३० मी खोलीवर 1°C तापमान वाढत जाते.
🎆 अतरंगाची माहिती मिळवण्यासाठी भूकंपशास्त्राची मदत होते.
🎆 भकंपाची नोंद घेणाऱ्या यंत्रास "सेस्मोग्राफ" अथवा "सेस्मॉमीटर" असे नाव आहे. तसेच भूकंपाची ’महत्ता’ मोजण्यासाठी "रिश्टर स्केल" ह्या एककाचा वापर केला जातो. जेव्हा भूकंप होतो तेव्हा सेस्मॉमीटरवर तीन प्रकारच्या लहरींची नोंद होते.
प्राथमिक लहरी (P Waves)
दुय्यम लहरी (S Waves)
पृष्ठीय लहरी (L Waves)
या लहरींच्या अभ्यासावरून पृथ्वीच्या अंतरंगाची माहिती भूगर्भशास्त्रज्ञांना मिळते.
✅ पराथमिक लहरींची वैशिष्ट्ये:
🎆 भकंप यंत्रावर या लहरींची नोंद सर्वप्रथम होते, याचा आर्थ या लहरींचा वेग सर्वात जास्त असतो.
🎆 पराथमिक लहरींमुळे वस्तूकणांची हालचाल ही पुढे-मागे होते. प्राथमिक लहरी या पृथ्वीच्या पृष्ठभागापासून बऱ्याच खोलपर्यंत प्रवास करतात.
🎆 पराथमिक लहरी या घन तसेच द्रव माध्यमातून प्रवास करतात. परंतु मध्यम बदलले की या लहरी वाक्रीभूत होतात.
✅ दय्यम लहरींची वैशिष्ट्ये:
🎆 पराथमिक लहारीनंतर या लहरींची नोंद होते. प्राथमिक लहरींपेक्षा वेग कमी.वस्तूकणांची हालचाल लहरींच्या काटकोनामध्ये होते. पृष्ठभागापासून २८८०km पर्यंतच प्रवास करतात.
🎆 दय्यम लहरी फक्त घन माध्यमातूनच प्रवास करतात. माध्यम बदलले की या लहरी परावर्तीत होतात.
✅ पष्ठीय लहरींची वैशिष्ट्ये:
🎆 पथ्वीच्या कवचामध्येच या लहरी प्रवास करतात. या लहरींचा वेग कमी असतो. या लहरींमुळे वस्तूकणांची हालचाल विविध दिशांनी होते. या लहरी अतिशय विध्वंसख असतात.
🌍 पथ्वीच्या आंतरांगासंबंधी निष्कर्ष :-
🎆 पथ्वीचा केंद्रभाग द्रवरूप:- पृथ्वीचे अंतरंग पूर्णतः घनरूप असते तर 'P' व 'S' लहरी गाभ्यातून आरपार गेल्या असत्या व भूकंप झालेल्या ठिकाणच्या विरुद्ध बाजूसदेखील भूकंपाची नोंद झाली असती. परंतु भूकंप लहरींच्या निरीक्षणावरून असे आढळते की, विरुद्ध बाजूस फक्त 'P' लहरींची नोंद होते. 'S' लहरी फक्त घन भागातून प्रवास करतात. यावरून केंद्रभाग द्रवरूप असावा असा निष्कर्ष काढता येतो.
🎆 भगर्भातील गाभ्याचा व्यास ६९४२ km :- भूकंपाच्या उगमस्थानापासून १०३° चा कोण करून लहरी वळतात. १०३° ते १४२° प्रदेशात P व S लहरींची नोंद होत नाही; यामुळे या प्रदेशाला भूकंप छाया प्रदेश असे म्हणतात. यावरून भूगार्भाच्या गाभ्याचा व्यास ६९४२ km आहे असे निश्चित झाले.
🎆 बाह्यर्गाभा द्रवरूप:- गाभ्याच्या बाह्य अवरनाजवळ 'P' लहरींचा वेग एकदम कमी होतो. या गाभ्याचा बाह्य भाग द्रवरूप आहे असा निष्कर्ष काढता येतो.
🎆 कठीण घन पदार्थाचा आंतर्गाभा:- अंतर्गाभ्यात 'P' लहरींचा वेग वाढतो. यावरून असे अनुमान काढले जाते की, कठीण अशा घन पदार्थाचा आंतर्गाभा बनला असावा. कठीण घन पदार्थाचे प्रावरण:- 'P' व 'S' लहरींचा वेग प्रवारानातून प्रवास करताना इतका प्रचंड असतो की, अशा लहरी फक्त अति कठीण व घन पदार्थातूनच प्रवास करतात.
🔹1. खाडी : भारतीचे पाणी नदीच्या मुखात जेथपर्यंत आत शिरते त्या भागाला खाडी म्हणतात.
ठाणे : दाटीवरे, डहाणू, वसई, मनोरी, व ठाणे
मुंबई उपनगर : मालाड, माहीम
मुंबई : माहीम
रायगड : पनवे, उरण, धरमतर, रोहा, राजापुरी, बाणकोट
रत्नागिरी : दाभोळ, जयगड, विजयदुर्ग
सिंधुदुर्ग : देवगड, कालवली, कर्ली, तेरेखोल
🔹2. पुळनी : समुद्र किनार्‍याजवळ सागरी लाटांच्या संचयन कार्यामुळे उथळ कींनार्‍यावर तयार होणार्‍या वाळूच्या पट्टयाना ‘पुळन’ असे म्हणतात.
मुंबई उपनगर : जिहू बीच
मुंबई शहर
दादर, गिरगाव
रत्नागिरी : गणपतीपुळे, हर्न, गुहागर
सिंधुदुर्ग : मालवनजवळ तरकर्ली, शिरोड, दापोली, उमादा
रायगड : अलिबाग, मुरुड-जंजिरा, श्रीवर्धन
🔹3. वाळूचे दांडे : सागरी लाटांमुळे उथळ कींनार्‍यावर ‘वाळूचे दांडे’ तयार होतात.
खरदांडा(रायगड)
🔹4. बेटे : मुंबई : मुंबई बेट
रायगड : धारपूरी (एलिफंटा केव्ह)
अलिबाग : खांदेरी, उंदेरी
सिंधुदुर्ग : कुरटे (सिंधुदुर्ग किल्ला)
मुंबई उपनगर : साष्टी, अंजदिव
🔹5. बंदरे : महाराष्ट्राच्या किनारपट्टीला लहानमोठे 49 बंदरे आहेत.
मुंबई = मुंबई, ठाणे = अलिबाग, न्हावाशेवा(JNPT),
रत्नागिरी = हर्न, जयगड = रत्नागिरी ,
सिंधुदुर्ग = मालवण, वेंगुले, रेड्डी
🔹6. खनिजे : बॉक्साईट = ठाणे,
म्यंगेणीज = सिंधदुर्ग,
क्रोंमाईत = सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी, लोह व
जिप्सम = रत्नागिरी
🔹7. नद्या : ठाणे : दमनगंगा, सूर्या, तानसा, वैतरणा, काळू, पिंजाल, भारसाई, उल्हास, मुरबाडी,
मध्य प्रदेश : पताळगंगा, आंबा, कुंडलिका, काळ, सावित्री, वाशिष्ठी, शास्त्री
दक्षिण कोकण : काजवी, मुचकुंदी, वाघोटने, शुक, गड, कर्ली, तेरेखोल.
जास्त लांबी- वैतरणा, व उल्हास मुखाजवळ प्रवाह किनार्‍यास समांतर. कारण, ‘डोंगरांच्या रांगा’
🔹8. किल्ले : जिल्हे डोंगरी किल्ले व सागरी किल्ले
ठाणे वसूली, माहुली, भंडारगड, पळसगड अर्नाळा
रायगड कर्नाळा, शिवथर, माळांगगड, रायगड जंजिरा
रत्नागिरी जयगड, फत्तेगड, पुर्नगड, कानकदुर्ग सुवर्नदुर्ग
सिंधुदुर्ग रांगना, देवगड, भगवंतगड, मनोहारगड, सिंधुदुर्ग विजयदुर्ग
भारतगड, पधगड सजैकोत
भारताची राजधाधी कलकत्ता येथून दिल्लीला नेणाऱ्या ब्रिटीश गव्हर्नर जनरलचे नाव सांगा. ?
1) लाँर्ड हार्डिग्ज 📚📚
2) लाँर्ड रिपन
3) लाँर्ड चेम्सफोर्ड
4) लाँर्ड लिटन
दाशराज्ञ युद्ध पुढीलपैकी कोणात घडले होते ?
A) पुरोहित व विश्वामित्र
B) विश्वामित्र व भरत जमात 📚📚
C) सुदास व वशिष्ठ
D) पुरु व विश्वामित्
भौगोलिक, राष्ट्रीय सीमा व कालमर्यादा निरर्थक ठरत आहेत कारण *
A) संवाद तंत्रज्ञान
B) नवी संवाद क्रांती 📚📚
C) माहिती संप्रेषण तंत्रज्ञान
D) डिजिटल टूल्स
पहिल्या भारतीय अमेरिकन ज्यांची अमेरिकेच्या सिनेटवर निवड झाली आहे?
1.कमला शिरीन
2. कमला हॅरीस 📚📚
3.राधा नारायण
4.मृणालिनी रॉय
विकासाची क्षमता खालीलपैकी कोणत्या घटकावर अवलंबून असते ?
A) व्यापाराची दिशा
B) आयात व्यापार
C) व्यापाराचे आकारमान 📚📚
D) वरीलपैकी एकही नाही
संगणक तंत्रज्ञानामुळे लोक याही बाबतीत व्यापार करू लागले
A) वस्तू व सेवा
B) मानवी साधन संपत्ती
C) नैसिर्गिक साधन संपत्ती
D) राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय चलन 📚
जेव्हा मधमाशी एका फुलानंतर दुस-या फुलास भेट देते, तेव्हा कोणती प्रक्रिया होते ?
A) परागीकरण 📚📚📚
B) फलन
C) पुनरुत्पादन
D) वरीलपैकी सर्व
परिच्छेदास सुयोग्य नावं निवडा.
A) निर्यात प्रोत्साहन
B) संवाद तंत्रज्ञान
C) संवादक्रांती
D) परकीय व्यापार आणि आर्थिक विकास 📚📚
9.भारतातील ताजमहल ह्यावर कशाने परिणाम झाला
A) तीव्र पर्जन्य
B) आम्ल पर्जन्य 📚📚
C) सतत पर्जन्य
D) सूक्ष्म पर्जन्य
.कार्बन डायऑक्साइडची पाण्याबरोबर अभिक्रिया होऊन _______ हे बनते
A) HCO3 (aq)
B) H2CO3 (aq) 📚📚
C) H2CO2 (aq)
D) H3CO3 (aq)
लैंगिक पुनरुत्पादन तेव्हाच यशस्वी झाले असे म्हणता येईल, जेव्हा
A) परागकण अचूकपणे कुक्षीवर पडतील
B) परागनलिका बीजकोषात पोहचेल
C) फळांमध्ये बीजधारणा होईल 📚📚
D) जैविक घटक परागीकरणात सहभागी असेल
टोंबोलो आणि पुळण ही भूरूपे ___ च्या कार्याशी संबंधित आहेत.
A) वारा
B) सागरी लाटा 📚📚
C) हिमनदी
D) भूमिगत पाणी
कोणता धूमकेतू नोव्हेंबर व डिसेंबर 2013 मध्ये पृथ्वीच्या सर्वात जवळून गेला?
A) आयकिया सेकी
B) हेलीस
C) टेम्पेल
D) आयसॉन ✅
योग्य कथन/कथने ओळखा.(a) महाराष्ट्रात दगडी कोळशाचे सर्वात मोठे साठे बल्लारपूर येथे आहेत.(b) खापरखेडा हे जलविद्युत केंद्र नाही.पर्यायी उत्तरे :
A) कथन (a) बरोबर, कथन (b) चुकीचे
B) कथन (a) व कथन (b) दोन्ही बरोबर ✅
C) कथन (a) व कथन (b) दोन्ही चुकीची
D) कथन (a) चुकीचे, कथन (b) बरोबर
जो अल्गोरिदम माहिती साठा/भंडारातील माहिती किंवा संक्रमित माहिती क्रिप्टोग्राफीचे तंत्र वापरुन कुटबद्ध करतो आणि लपवुन ठेवतो, त्याला काय म्हणतात?
A) फायरवॉल
B) रुटकिट
C) सायफर ✅
D) पिवर टेक्स्ट
'लखिना' काय भूषविते ?
A) स्त्रियांच्या क्रीडास्पर्धात लक्षणीय काम करणा-या स्त्रीला मिळणारे पारितोषिक.
B) भारताची सर्वात अलीकडील सॅटेलाइट मोहीम.
C) लेह-लडाख मधील संरक्षण विभागाचे अधिष्ठापन.
D) महाराष्ट्रात रूजू केलेली प्रशासकीय पद्धत. ✅
कोणत्या राज्यात 100% विद्दुतीकरणं ( ग्रामीण भाग ) झालेला आहे?
1) कर्नाटक ✅
2) महाराष्ट्र
3) पंजाब
4) हरियाणा
भंडारदरा धरणास......... नावाने ओळखले जाते?.
1) विल्सन बंधारा 2) येसाजी कंक 3) यशवन्त सागर जलाशय 4) लाइड धरण.
1) फक्त 2
2) फक्त 4
3) फक्त 3
4) फक्त A✅
सन 2011 च्या लोकसंख्या जनगणने नुसार महाराष्टत साक्षरते ची टक्के वारी किती होती?.
1) 0.478 2) 0.743 3) 0.8291 4) 0.7981.
1) केवळ 2 बरोबर
2) केवळ 4 बरोबर
3) केवळ 1 बरोबर
4) केवळ 3 बरोबर ✅
भारतामध्ये सर्वाधिक दूध उत्पादनाचे राज्य आहे?.
1) ओरिसा 2) हिमाचल प्रदेश 3) उत्तर प्रदेश 4) अरुणाचल प्रदेश.
1) 1 किंवा 2 बरोबर
2) फक्त 2 बरोबर ✅
3) 1, 2, 3 बरोबर
4) फक्त 4
गरमसुर डोंगर कोणत्या जिल्हात आहे?.
1) चंद्रपूर 2) वर्धा 3) अमरावती 4) नागपूर
1) फक्त 2
2) फक्त 3 बरोबर
3) फक्त 1 बरोबर
4) फक्त 4 बरोबर ✅
खलीलपैकी कोणता राष्ट्रीय मार्ग महाराष्ट्र राज्यात सुरु होऊन महाराष्ट्र राज्यात संपतो?.
1) राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 16
2) राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 17
3) राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 50
4) राष्ट्रीय महामार्ग क्र. 43
1) फक्त 2 ✅
2) फक्त 4
3) फक्त 3
4) फक्त 1
.2019चा जनस्थान पुरस्कार कोणाला मिळाला आहे
१.डॉ विजय राज्याध्यक्ष
२.अरूण साधू
३.वसंत डहाके📚📚
४.यापैकी सर्व
भारताची राजधाधी कलकत्ता येथून दिल्लीला नेणाऱ्या ब्रिटीश गव्हर्नर जनरलचे नाव सांगा. ?*
1) लाँर्ड हार्डिग्ज 📚📚
2) लाँर्ड रिपन
3) लाँर्ड चेम्सफोर्ड
4) लाँर्ड लिटन
दाशराज्ञ युद्ध पुढीलपैकी कोणात घडले होते ?
A) पुरोहित व विश्वामित्र
B) विश्वामित्र व भरत जमात 📚📚
C) सुदास व वशिष्ठ
D) पुरु व विश्वामित्
भौगोलिक, राष्ट्रीय सीमा व कालमर्यादा निरर्थक ठरत आहेत कारण
A) संवाद तंत्रज्ञान
B) नवी संवाद क्रांती 📚📚
C) माहिती संप्रेषण तंत्रज्ञान
D) डिजिटल टूल्स
पहिल्या भारतीय अमेरिकन ज्यांची अमेरिकेच्या सिनेटवर निवड झाली आहे?
1.कमला शिरीन
2. कमला हॅरीस 📚📚
3.राधा नारायण
4.मृणालिनी रॉय
विकासाची क्षमता खालीलपैकी कोणत्या घटकावर अवलंबून असते ?
A) व्यापाराची दिशा
B) आयात व्यापार
C) व्यापाराचे आकारमान 📚📚
D) वरीलपैकी एकही नाही
संगणक तंत्रज्ञानामुळे लोक याही बाबतीत व्यापार करू लागले
A) वस्तू व सेवा
B) मानवी साधन संपत्ती
C) नैसिर्गिक साधन संपत्ती
D) राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय चलन 📚
जेव्हा मधमाशी एका फुलानंतर दुस-या फुलास भेट देते, तेव्हा कोणती प्रक्रिया होते ?
A) परागीकरण 📚📚📚
B) फलन
C) पुनरुत्पादन
D) वरीलपैकी सर्व
परिच्छेदास सुयोग्य नावं निवडा. *
A) निर्यात प्रोत्साहन
B) संवाद तंत्रज्ञान
C) संवादक्रांती
D) परकीय व्यापार आणि आर्थिक विकास 📚📚
9.भारतातील ताजमहल ह्यावर कशाने परिणाम झाला
A) तीव्र पर्जन्य
B) आम्ल पर्जन्य 📚📚
C) सतत पर्जन्य
D) सूक्ष्म पर्जन्य
.कार्बन डायऑक्साइडची पाण्याबरोबर अभिक्रिया होऊन _______ हे बनते
A) HCO3 (aq)
B) H2CO3 (aq) 📚📚
C) H2CO2 (aq)
D) H3CO3 (aq)
लैंगिक पुनरुत्पादन तेव्हाच यशस्वी झाले असे म्हणता येईल, जेव्हा
A) परागकण अचूकपणे कुक्षीवर पडतील
B) परागनलिका बीजकोषात पोहचेल
C) फळांमध्ये बीजधारणा होईल 📚📚
D) जैविक घटक परागीकरणात सहभागी असेल
टोंबोलो आणि पुळण ही भूरूपे ___ च्या कार्याशी संबंधित आहेत.
A) वारा
B) सागरी लाटा 📚📚
C) हिमनदी
D) भूमिगत पाणी
सिरॉसिस हा विकार अतिमधप्राशनामुळे कोणत्या अवयवास होतो?
1) फुफ्फुस
2)यकृत
3)लघुआंत्र✅
4)जठर
रोगावर उपचार करण्यापेक्षा रोग होऊ नये याची काळजी घेणे याला.............ही संज्ञा आहे.
1)सॅनीटेशन
2)हायजीन
3)पूर्वप्रतिरक्षा (Prophylaxis)✅
4)यापैकी नाही
.............ही शरीरातील सर्वात मोठी ग्रंथी असून पित्तरस स्त्रवते.
1)लालोत्पादक ग्रंथी
2)स्वादुपिंड
3)जठरग्रंथी
4)यकृत✅
खालीलपैकी कोणता गुणसूत्रीय आजार X-गुणसूत्रामुळे होतो?
1)गलगंड
2)रंगअंधत्व✅
3)हाशीमोटो आजार
4)यापैकी नाही
आहारातील ऊर्जेचे प्रमुख स्त्रोत कोणते?
1)कर्बोदके✅
2)प्रथिने
3)मेद
4)जीवनसत्वे
खालीलपैकी...........हे स्नायू ऊतींचे महत्वाचे कार्य गणले जाते.
1)हालचाल✅
2)समन्वय
3)इंद्रिय समन्वय
4)स्त्रवन
*मानवी मूत्राचा (Urine) pH किती असतो?*
1)4 - 4.5
2)7.5 - 9
3)9 -10
4)5.5 - 7✅
रक्तदाब वाढल्याने निर्माण होणारी स्तिथी म्हणजे.........
1)धमणिकाठिण्यता
2)परिहृदयरोग
3)अतीलठ्ठपणा
4)उच्चताण✅
धमनिकाठिण्यता हा रोग.........मुळे उद्दभवतो.
1)कुपोषण
2)अतिपोषण✅
3)अधोपोषण
4)यापैकी नाही
व्याख्या:- ज्या मूलद्रव्यांच्या बाह्यतम कक्षा अपूर्ण असतात. अशी मूलद्रव्ये रासायनिक अभिक्रिया करून स्थिर इलेक्ट्रॉन संरुपण प्राप्त करतात म्हणजेच बाह्यतम कक्षा पूर्ण करतात. त्या रासायनिक अभिक्रिया दोन प्रकारे घडून येतात.
1) इलेक्ट्रॉन ची देवाणघेवाण 2) इलेक्ट्रॉनची भागीदारी
1) इलेक्ट्रॉन ची देवाणघेवाण
इलेक्ट्रॉनची देवाणघेवाण धातू आणि अधातू यामध्ये होते.
धातूंच्या बाह्यतम कक्षेत 4 पेक्षा कमी इलेक्ट्रॉन असल्यामुळे ते इलेक्ट्रॉन गमावतात आणि अधातूंच्या बाह्यतम कक्षेत 4 पेक्षा जास्त इलेक्ट्रॉन असल्यामुळे ते इलेक्ट्रॉन कमावतात
2) इलेक्ट्रॉनची भागीदारी
समान किंवा भिन्न अधातूमध्येच इलेक्ट्रॉनची भागीदारी होते. समांतर धातूमध्ये भागीदारी झाल्यास रेणू तयार होतात तर भिन्न अधातूमध्ये भागीदारी झाल्यास संयुगे तयार होतात.
अधातूमध्ये भागीदारी होताना त्यांच्या बाह्यतम कक्षा जोडल्या जातात. त्यानंतर प्रत्येक अधातू बाह्यतम कक्षा पूर्ण करण्यासाठी लागणारे इलेक्ट्रॉंन भागीदारीमध्ये वापरतात आणि ते इलेक्ट्रॉन दोन्ही मूलद्रव्यासाठी सामाईक असतात.
