भारत भेटीवर आलेले परदेशी प्रवासी

1. निअरकस (Nearchus) (326-324 BC)

✅️ ➤ अलेक्झांडरचा आरमार प्रमुख

✅️ ➤ नंद वंशातील धनानंदाच्या काळात भारत भेट

✅️ ➤ ‘The Voyage of Nearchus from Indus’ (Arrian ने लिहिले)

✅️ ➤ जिम्नोसोफिस्ट (नग्न संन्यासी) यांचा उल्लेख

✅️ ➤ बौद्ध धर्माचा उल्लेख नाही

2. मेगास्थनीज (Megasthenes) (302-298 BC)

✅️ ➤ चंद्रगुप्त मौर्याच्या काळात भेट

✅️ ➤ सेल्यूकस निकेटरचा राजदूत

✅️ ➤ 'Indica' हे पुस्तक लिहिले

✅️ ➤ चंद्रगुप्तास Sandrocottus म्हटले

✅️ ➤ भारतात गुलामगिरी नाही, असे निरीक्षण

3. डेमाकस (Deimachos) (320-273 BC)

✅️ ➤ बिंदुसाराच्या काळात भेट

✅️ ➤ अँटिओकस I चा राजदूत

✅️ ➤ बिंदुसाराला 'अमित्रघात' असे संबोधले

4. हेलीओडोरस (Heliodorus) (110 BC)

✅️ ➤ ग्रीक राजा अँटिअल्किदासचा राजदूत

✅️ ➤ सुंग वंशातील भगभद्र राजाच्या काळात भेट

✅️ ➤ विदिशा येथील ‘Besnagar’ मध्ये स्तंभ उभारला

✅️ ➤ स्वतःला ‘परम भागवत’ म्हटले

5. टॉलेमी (Ptolemy) (130 AD)

✅️ ➤ ग्रीक भूगोलवेत्ता

✅️ ➤ संगम युगात दक्षिण भारतात भेट

✅️ ➤ 'Geography of India' हे पुस्तक

✅️ ➤ तामिळनाडूमधील सहा किनारी ठिकाणांचा उल्लेख

6. फाह्यान (Fa-Hien) (405-411 AD)

✅️ ➤ चिनी बौद्ध भिक्षु

✅️ ➤ गुप्त सम्राट चंद्रगुप्त-II (विक्रमादित्य) च्या काळात भेट

✅️ ➤ 'Fo-kwo-ki' (Travels of Fa-Hien) पुस्तक

✅️ ➤ 6 वर्ष भारतात वास्तव्य

✅️ ➤ पाटलीपुत्रच्या समृद्धीचे वर्णन

7. ह्युएन सांग (Huien Tsang) (630-645 AD)

✅️ ➤ हर्षवर्धनाच्या काळात भेट

✅️ ➤ नालंदा येथे योगशास्त्राचा अभ्यास

✅️ ➤ ‘Si-Yu-Ki’ पुस्तक

✅️ ➤ पल्लव नरेश नरसिंहवर्मन व चालुक्य राजा पुलकेशिन-II यांच्या दरबारातही भेट

8. वांग हुअन्से (Wang Xuance) (648-664 AD)

✅️ ➤ तांग राजवंशाचा राजदूत

✅️ ➤ 16 वर्ष भारतात वास्तव्य

✅️ ➤ बंगालमध्ये जैन धर्म फोफावल्याचे निरीक्षण

9. इ-शिंग (I-Xing) (671-695 AD)

✅️ ➤ ह्युएन सांगचा शिष्य

✅️ ➤ ‘A record of Buddhist Religion’ हे पुस्तक

✅️ ➤ हर्षवर्धनाच्या काळात भेट

10. सुलैमान (Sulaiman) (850 AD)

✅️ ➤ अरब व्यापारी

✅️ ➤ देवपालाच्या काळात पाला साम्राज्याला भेट

✅️ ➤ पाला साम्राज्याला ‘Ruhma’ म्हणतो

✅️ ➤ राष्ट्रकूट अमोघवर्ष I च्या दरबारातही भेट

11. अल-मसूदी (Al-Masudi) (957 AD)

✅️ ➤ अरब प्रवासी

✅️ ➤ प्रतिहार राजवटीत भेट

✅️ ➤ ‘Muruj-al-Zahab’ हे पुस्तक

✅️ ➤ अरबांचा हेरोडोटस म्हणून ओळख

✅️ ➤ भारत व इटलीची तुलना, रोम = वाराणसी

12. अल-बिरूनी (Alberuni) (1024-1030 AD)

✅️ ➤ महमूद गझनीसोबत भारतात आगमन

✅️ ➤ 'Indology' चा जनक

✅️ ➤ ‘Tahqiq-i-Hind’ हे पुस्तक

✅️ ➤ इतर पुस्तके : Qanun-i-Masudi (खगोलशास्त्र), Jawahir-fil-Jawahir (खनिजशास्त्र)

13. मार्को पोलो (Marco Polo) (1292-1294 AD)

✅️ ➤ इटालियन प्रवासी

✅️ ➤ काकतीय राणी रुद्रमादेवीच्या काळात दक्षिण भारतात भेट

✅️ ➤ पांड्य राजा मद्वर्मन कुलशेखराचाही उल्लेख

✅️ ➤ गरम हवामान, लोक फक्त लंगोट परिधान करतात

✅️ ➤ मिरी व निळा (Indigo) पिकांची माहिती

14. इब्न बतुता (Ibn Battuta) (1333-1347 AD)

✅️ ➤ मोरोक्कोचा प्रवासी

✅️ ➤ मोहम्मद बिन तुघलकाच्या काळात भारतात

✅️ ➤ दिल्लीचा काझी नेमला गेला

✅️ ➤ ‘Rihla’ हे पुस्तक लिहिले

15. शिहाबुद्दीन अल-उमारी (1348 AD)

✅️ ➤ दमास्कसहून भारतात

✅️ ➤ ‘Masalik albsar fi-mamalik al-amsar’ या पुस्तकात भारताचा सविस्तर उल्लेख

16. निकोलो कॉन्ती (Nicolo Conti) (1420-1421 AD)

✅️ ➤ इटालियन व्यापारी

✅️ ➤ विजयनगरातील संगम वंशाच्या देव राय I च्या काळात भेट

✅️ ➤ विजयनगरला ‘Bizenegalia’ म्हणतो

✅️ ➤ सती, गुलामगिरी, बहुपत्नीत्व यांचा उल्लेख

17. अब्दुर रज्जाक (Abdur Razzak) (1443-1444 AD)

✅️ ➤ फारसी राजदूत (शाहरुख – तैमूरी वंश)

✅️ ➤ देव राय II च्या काळात विजयनगरात भेट

✅️ ➤ मलबार कोझिकोड येथील झमोरीन दरबारात वास्तव्य

✅️ ➤ ‘Matla-us-Sadain wa Majma-ul-Bahrain’ हे पुस्तक

18. अथानासियस निकिटीन (Athanasius Nikitin) (1470-1474 AD)

✅️ ➤ रशियन व्यापारी

✅️ ➤ बहमनी सुलतान मुहम्मद III च्या काळात भारतात

✅️ ➤ ‘The Journey Beyond Three Seas’ हे पुस्तक

✅️ ➤ 4 वर्षे भारतात वास्तव्य

19. ड्यूआर्टे बार्बोसा (Duarte Barbosa) (1500 AD)

✅️ ➤ पोर्तुगीज प्रवासी

✅️ ➤ विजयनगरातील तुलुव वंशाच्या काळात

✅️ ➤ केरळमध्ये १६ वर्ष वास्तव्य

✅️ ➤ मल्याळमचा अभ्यास व जातिप्रथा यांचे वर्णन

✅️ ➤ ‘Book of Duarte Barbosa’ पुस्तक

20. डोमिंगो पेस (Domingo Paes) (1520-1522 AD)

✅️ ➤ पोर्तुगीज प्रवासी

✅️ ➤ कृष्णदेवरायाच्या काळात भेट

✅️ ➤ कृष्णदेवराय – विद्वान व परिपूर्ण राजा

✅️ ➤ देवदासी प्रथेचे वर्णन

21. फर्नाओ नुनीझ (Fernao Nuniz) (1535-1537 AD)

✅️ ➤ पोर्तुगीज व्यापारी, घोडा विक्रेता

✅️ ➤ अच्युतदेवरायाच्या काळात भेट

✅️ ➤ महानवमी सणाचे विस्तृत वर्णन