बंगालचे गव्हर्नर-जनरल (1773–1833)

1.वॉरेन हेस्टिंग्ज (1773–1785)

✅️ ➤ रेग्युलेटिंग ॲक्ट 1773 अंतर्गत पहिले गव्हर्नर-जनरल

✅️ ➤ रोहिला युद्ध, पहिले मराठा युद्ध

✅️ ➤ दीवान पदाचा वापर आणि महसूल सुधारणा

✅️ ➤ नंदकुमार प्रकरण व इलाहाबाद करार

2.लॉर्ड कॉर्नवॉलिस (1786–1793)

✅️ ➤ कायमस्वरूपी जमीन महसूल व्यवस्था (Permanent Settlement)

✅️ ➤ दुसरे म्हैसूर युद्ध

✅️ ➤ न्याय व्यवस्थेत सुधारणा व सिव्हिल सेवा सुरू

3.लॉर्ड वेलस्ली (1798–1805)

✅️ ➤ सहकार प्रणाली (Subsidiary Alliance)

✅️ ➤ चौथे म्हैसूर युद्ध – टीपू सुलतानचा पराभव

✅️ ➤ मराठ्यांवर लष्करी दबाव

4.लॉर्ड मिंटो I (1807–1813)

✅️ ➤ मिंटो-अमर सिंग करार (नेपाळ संबंध)

✅️ ➤ किल्ल्यांवर वर्चस्व वाढवले

✅️ ➤ व्यापारी ठाण्यांचे संरक्षण

5.लॉर्ड हेस्टिंग्ज (1813–1823)

✅️ ➤ पहिला आंग्ल-नेपाळ युद्ध

✅️ ➤ पहिला आंग्ल-मराठा युद्ध (1817–1818)

✅️ ➤ पिंडाऱ्यांचा नाश

✅️ ➤ 1813 चा चार्टर ॲक्ट

6.लॉर्ड अमहर्स्ट (1823–1828)

✅️ ➤ पहिले बर्मी युद्ध (1824–26)

✅️ ➤ सिंधवरील नियंत्रण वाढवले

🔆 भारताचे गव्हर्नर-जनरल (1833–1858)

7.लॉर्ड विल्यम बेंटिक (1828–1835)

✅️ ➤ सती प्रथेवर बंदी (1829)

✅️ ➤ थग प्रथा नष्ट करणे

✅️ ➤ इंग्रजी शिक्षणाला प्राधान्य

✅️ ➤ 1833 चा चार्टर ॲक्ट

8.लॉर्ड ऑकलंड (1836–1842)

✅️ ➤ पहिले अफगाण युद्ध (1838–42)

✅️ ➤ सैधव धोरणाचा प्रारंभ

9.लॉर्ड हार्डिंग I (1844–1848)

✅️ ➤ पहिला सिख युद्ध

✅️ ➤ सतलज प्रदेशावर ताबा

10.लॉर्ड डलहौसी (1848–1856)

✅️ ➤ “Doctrine of Lapse” नीती

✅️ ➤ दुसरा सिख युद्ध

✅️ ➤ टेलीग्राफ व रेल्वे यंत्रणा सुरू

✅️ ➤ सार्वजनिक बांधकाम विभागाची स्थापना

✅️ ➤ पोस्टल युनिफिकेशन

🔆 व्हाइसरॉय (1858–1947)

11.लॉर्ड कॅनिंग (1856–1862)

✅️ ➤ 1857 चा उठाव आणि कंपनीचा शेवट

✅️ ➤ भारत शासन ॲक्ट 1858

✅️ ➤ इंडियन पेनल कोड व इंडियन कौन्सिल ॲक्ट 1861

✅️ ➤ पहिला व्हाइसरॉय

12.लॉर्ड लॉरेन्स (1864–1869)

✅️ ➤ दुसरा अफगाण धोरण

✅️ ➤ भूकंपग्रस्त मदत कार्य

13.लॉर्ड लिटन (1876–1880)

✅️ ➤ 1877 मध्ये दिल्लीत समारंभ – व्हिक्टोरिया सम्राज्ञी घोषित

✅️ ➤ मुद्रण स्वातंत्र्य दमन (Vernacular Press Act)

✅️ ➤ दुसरे अफगाण युद्ध

✅️ ➤ कडव्या दुष्काळाकडे दुर्लक्ष

14.लॉर्ड रिपन (1880–1884)

✅️ ➤ स्थानिक स्वराज्याला प्रोत्साहन (Local Self Government)

✅️ ➤ इल्बर्ट बिल (1883) – वादग्रस्त ठरले

✅️ ➤ प्रेस स्वातंत्र्याचे समर्थन

15.लॉर्ड डफरिन (1884–1888)

✅️ ➤ काँग्रेसची स्थापना (1885)

✅️ ➤ सुधारक धोरणांचे समर्थन

16.लॉर्ड लॅन्सडोन (1888–1894)

✅️ ➤ दुसरा इंडियन कौन्सिल ॲक्ट (1892)

✅️ ➤ दुहेरी धोरण – राजकीय संवाद व नियंत्रण

17.लॉर्ड कर्झन (1899–1905)

✅️ ➤ बंगाल फाळणी (1905)

✅️ ➤ शैक्षणिक सुधारणांसाठी इंडियन युनिव्हर्सिटीज ॲक्ट (1904)

✅️ ➤ पुरातत्व विभागाची स्थापना

18.लॉर्ड मिंटो II (1905–1910)

✅️ ➤ मिंटो-मॉर्ले सुधारणा (1909)

✅️ ➤ मुस्लीम पृथग्नता राजकारणाचा प्रारंभ

19.लॉर्ड हार्डिंग II (1910–1916)

✅️ ➤ राजधानी कलकत्त्याहून दिल्ली येथे स्थलांतर

✅️ ➤ दिल्ली दरबार (1911)

✅️ ➤ बंगाल फाळणी रद्द

20.लॉर्ड चेल्म्सफर्ड (1916–1921)

✅️ ➤ मोंटेग्यू-चेम्सफर्ड सुधारणा (1919)

✅️ ➤ रॉलेट कायदा, जालियनवाला बाग हत्याकांड

✅️ ➤ भारत सरकार ॲक्ट 1919

21.लॉर्ड रीडिंग (1921–1926)

✅️ ➤ स्वराज पक्षाची स्थापना

✅️ ➤ चोऱी-चरखा आंदोलन

22.लॉर्ड इरविन (1926–1931)

✅️ ➤ सायमन कमिशन विरुद्ध आंदोलन

✅️ ➤ गांधी-इरविन करार (1931)

✅️ ➤ पहिले गोलमेज परिषद

23.लॉर्ड विलिंग्डन (1931–1936)

✅️ ➤ दुसरे व तिसरे गोलमेज परिषद

✅️ ➤ भारतीय कायदे मंडळ सुधारणा

24.लॉर्ड लिनलिथगो (1936–1944)

✅️ ➤ दुसरे भारत शासन ॲक्ट (1935) अंमलात

✅️ ➤ दुसरे महायुद्धात भारताचा सहभाग

✅️ ➤ 'अगस्त ऑफर' (1940)

25.लॉर्ड वेव्हल (1944–1947)

✅️ ➤ शिमला परिषद (1945)

✅️ ➤ अंतर्गत मंत्रिमंडळ योजना

26.लॉर्ड माउंटबॅटन (1947)

✅️ ➤ स्वतंत्र भारताचे शेवटचे व्हाइसरॉय

✅️ ➤ भारत-विभाजन योजना (3 जून योजना)

✅️ ➤ स्वतंत्र भारताचा पहिले गव्हर्नर-जनरल

27.चक्रवर्ती राजगोपालाचारी (1948–1950)

✅️ ➤ भारताचे पहिले व शेवटचे मूळ भारतीय गव्हर्नर-जनरल

✅️ ➤ 1950 मध्ये गव्हर्नर-जनरल पद समाप्त – राष्ट्रपतीपद सुरू