प्रश्न इतिहास - सिंधू संस्कृती

 १) 1921 साली सिंधू संस्कृतीचे पहिले स्थळ ‘हडप्पा’ कोणी शोधले, ज्यामुळे या संस्कृतीला ‘हडप्पा संस्कृती’ असे नाव दिले गेले?

➡️ दयाराम साहनी

 २) मोहेन्जोदारो हे सिंधू संस्कृतीचे आणखी एक महत्त्वाचे स्थळ आहे. ‘मोहेन्जोदारो’ या शब्दाचा अर्थ काय?

➡️ मृतांचे टेकाड (Mound of the dead)

 ३) मोहेन्जोदारो येथे उत्खननाचे कार्य 1922 साली राखलदास बॅनर्जी यांच्या देखरेखीखाली सुरू झाले. हे ठिकाण सध्या कुठे आहे?

➡️ लरकाना जिल्हा, सिंध प्रांत, पाकिस्तान

 ४) 1924 साली भारतीय पुरातत्त्व विभागाचे महासंचालक यांनी अधिकृतपणे सिंधू संस्कृती (कांस्ययुगीन संस्कृती) शोधल्याची घोषणा केली. त्या वेळी महासंचालक कोण होते?

➡️ सर जॉन मार्शल

 ५) हडप्पा संस्कृतीच्या कोणत्या स्थळी जे. एफ. मॅके यांनी 1927 ते 1931 या काळात आणि जी. ए. एफ. डेल्स यांनी 1963 साली उत्खननाचे कार्य केले?

➡️ मोहेन्जोदारो

 ६) आतापर्यंत सिंधू संस्कृतीची सुमारे 1500 स्थळे सापडली आहेत. यापैकी फक्त सातच स्थळे शहरे मानली गेली आहेत. ती सात शहरे कोणती?

➡️ हडप्पा, मोहेन्जोदारो, चन्हूदरो, लोथल, कालीबंगन, सुत्कागेंडोर आणि सुरकोटडा

 ७) मोहेन्जोदारोला “मृतांचे टेकाड” म्हटले जाते. राजस्थानातील कोणते स्थळाचा अर्थ “काळ्या बांगड्या” असा आहे?

➡️ कालीबंगन

 ८) सिंधू संस्कृतीच्या विस्तारामुळे हडप्पा आणि मोहेन्जोदारोला “विशाल साम्राज्याची जुळे राजधानी” असे कोणी संबोधले आहे?

➡️ स्टुअर्ट पिगॉट

 ९) मोहेन्जोदारोचे लोक कोणत्या वंशाशी संबंधित मानले जातात?

➡️ भूमध्यसागरीय वंश (Mediterranean race)

 १०) पाकिस्तानातील पंजाब प्रांतातील मॉन्टगोमेरी जिल्ह्यातील हडप्पा हे कोणत्या नदीच्या डाव्या तीरावर वसले आहे?

➡️ रावी नदी

 ११) 1826 साली चार्ल्स मेसन यांनी हडप्पा टेकडीविषयी प्रथम माहिती दिली. तिच्या पूर्वेकडील टेकडीला “City Mound” म्हणतात. पश्चिमेकडील टेकडीला काय म्हणतात?

➡️ किल्ला टेकाड (Fort Mound)

 १२) हडप्पामध्ये सर्वसाधारण वस्तीच्या दक्षिणेकडे ‘Cemetery R-37’ नावाचा स्मशानभूमी आहे. या स्मशानभूमीत सापडलेला शवपेटी कोणत्या लाकडाची होती?

➡️ देवदार (Cedar)

 १३) हडप्पामध्ये धान्यागार किल्ल्याबाहेर सापडले आहे, तर मोहेन्जोदारोमध्ये ते किल्ल्याच्या आत आहे. कोणत्या स्थळावर दोन रांगांमध्ये सहा अशा 12 कक्षांचे धान्यागार सापडले?

➡️ हडप्पा

 १४) सिंधू संस्कृतीतील लोकांचा मुख्य व्यवसाय कोणता होता?

➡️ शेती

 १५) सिंधू संस्कृतीतील लोक कोणत्या पिकाच्या उत्पादनात निपुण होते?

➡️ कापूस

 १६) सिंधू संस्कृतीतील लोक कोणत्या प्रकारची लिपी वापरत होते?

➡️ चित्रलिपी (Pictograph)

 १७) सिंधू लिपीचे वाचन (deciphering) करण्याचा प्रयत्न कोणी केला?

➡️ डॉ. अस्को पर्पोला, एस. आर. राव, आय. महादेवन इत्यादी

 १८) हडप्पा संस्कृतीत कोणत्या प्रकारचे शासन होते?

➡️ धार्मिक शासन (Theocracy government)

 १९) हडप्पा संस्कृतीतील साधने आणि शस्त्रे मुख्यतः कोणत्या धातूंनी बनवलेली होती?

➡️ तांबे, कथील (टिन) आणि कांस्य (ब्रॉन्झ)