Ads

09 October 2020

टोपण नावे - कवी / साहित्यिक



1) यशवंत - यशवंत दिनकर पेंढारकर


2) मोरोपंत - मोरोपंत रामचंद्र पराडकर


3) रामदास - नारायण सुर्याजीपंत ठोसर


4) दत्त - दत्तात्रय कोंडो घाटे


5) आरती प्रभू - चिंतामण त्र्यंबक खानोलकर


6) बी - नारायण मुरलीधर गुप्ते


7) लोकहितवादी - गोपाळ हरी देशमुख


8) दिवाकर - शंकर काशिनाथ गर्गे


9) माधव ज्युलियन - माधव त्र्यंबक पटवर्धन


10) अज्ञातवासी - दिनकर गंगाधर केळकर

गलोबल इनोव्हेशन इंडेक्स 2020’मध्ये भारत 48 व्या क्रमांकावर.


🌑भारताने जागतिक बौद्धिक संपदा संघटनेच्या (WIPO) ‘ग्लोबल इनोव्हेशन इंडेक्स 2020’मध्ये 48 वा क्रमांक मिळवलेला आहे. गेल्या वर्षीच्या तुलनेत चार स्थानांची सुधारणा करत भारताने 48 वा क्रमांक मिळवला आहे.


🌷इतर ठळक बाबी....


🌑मध्य आणि दक्षिण आशियायी देशात भारत पहिल्या क्रमांकावर आहे.


🌑गरीब देशांमध्ये भारत जगातला तिसऱ्या क्रमांकाची नाविन्यपूर्ण अर्थव्यवस्था आहे.स्वित्झर्लंड हा देश GII 2020 याच्या यादीत पहिल्या क्रमांकावर कायम आहे. स्वीडन द्वितीय तर अमेरिका हा देश तृतीय क्रमांकावर आहे.


🌑भारताने सर्व घटकात सुधारणा केली आहे. माहिती तंत्रज्ञान सेवा, सरकारी ऑनलाइन सेवा, विज्ञान, अभियांत्रिकी याबाबत भारताने चांगली कामगिरी केली आहे.

इज ऑफ दोईंग बिझनेस 2020 निर्देशांक



🔶14 ऑक्टोबर 2019 रोजी 190 देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा अभ्यास करून हा अहवाल जाहीर करण्यात आला.


🔶जगातील 190 देशांची पैकी भारताचा कितवा क्रमांक लागतो भारताचे मूल्य 71.0 टक्के इतकी आहे.


🔰परमुख पाच देश


1)न्यूझीलंड 

2)सिंगापूर 

3)हॉंगकॉंग 

4)डेनमार्क 

5)साऊथ कोरिया


🔰शवटचे पाच देश


186)लिबिया

187)येमेन 

188)वेनेझुईला

189)इरिट्रिया

190) सोमालिया.

राज्यघटना : समिती व अध्यक्ष

💁‍♂ भारतीय संविधान हे जगातील सर्वांत मोठे लिखित स्वरूपाचे संविधान मानले जाते. संविधानाच्या निर्मितीसाठी स्थापन झालेल्या घटना समित्या आणि त्यांचे अध्यक्ष कोण यांविषयी जाणून घेऊयात...


🧐 अध्यक्ष व समिती :

▪️ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर : अध्यक्ष, मसुदा समिती (घटनेचे शिल्पकार)


▪️ डॉ. राजेंद्र प्रसाद : अध्यक्ष, घटना समिती व सुकाणू समिती


▪️ डॉ. सच्चिदानंद सिन्हा : हंगामी अध्यक्ष, घटना समिती


▪️ हरेंद्रकुमार मुकर्जी : उपाध्यक्ष, घटना समिती व सुकाणू समिती


▪️ बी. एन. राऊ : कायदेशीर सल्लागार, घटना समिती


▪️ पडीत नेहरू : अध्यक्ष, केंद्र अधिकार समिती


▪️ सरदार पटेल : अध्यक्ष, राज्य अधिकार समिती, मूलभूत हक्क समिती



नोबेलचे भारतीय मानकरी



◾️१९१३   रवींद्रनाथ टागोर – साहित्य


◾️१९३० चंद्रशेखर व्यंकट रमण- भौतिकशास्त्र


◾️१९६९- हरगोविंद खुराणा- वैद्यकशास्त्र


◾️१९७९- मदर तेरेसा – शांतता


◾️१९८३- सुब्रमण्यम चंद्रशेखर  भौतिकशास्त्र


◾️१९९८ अमर्त्य सेन – अर्थशास्त्र


◾️२००९ व्यंकटरमण रामकृष्णन- रसायनशास्त्र


◾️ २०१४- कैलाश सत्यार्थी – शांतता


◾️ २०१९ – अभिजित बॅनर्जी- अर्थशास्त्र

जेव्हा तुम्ही बरीच पुस्तके वाचता तेव्हा काय होते?



भिकाऱ्यात पण माणुस दिसायला लागतो.

चोरामध्ये चोरी करण्याचे कारण दिसायला लागते.

प्रेम आणि वासणा यातला फरक कळायला लागतो.

एखाद्याची चुक झाल्यावर त्याला माफ करण्याची ताकद येते.

कोणत्या ठिकाणी बोलावे आणि कुठे बोलु नये हे कळते.

चाकु, बंदुक यांच्यापेक्षा शब्द जास्त तीक्ष्ण असतात हे समजते.

आई वडीलांची किंमत कळायला लागते.

ब्रेकअप, घटस्फोट, जवळच्या व्यक्तीचे मरण…. या गोष्टी म्हणजे पुर्ण जीवन संपले हा गैरसमज दुर होतो. या गोष्टी पण इतर गोष्टी सारख्याच सामान्य वाटायला लागतात.

प्राण्यांबद्दल आपुलकी वाटायला लागते.

सोशल मिडिया वर हासऱ्या चेहऱ्याचे फोटोज् टाकुण खुश आहेत असं दाखवणारे लोक खऱ्या आयुष्यात किती दुःखी आहेत हे समजते.

कलाकार चित्रपटात नाटक/काम करतात. खऱ्या आयुष्यात पण खुप नाटकं करणारी कलाकार आपल्या जवळ असतात हे पण समजते.

या जगात १% चागली लोक आहेत आणि १% वाईट लोक आहेत .राहीलेले आपण सर्व फक्त अनुयायी आहोत, काहीजण चांगल्या लोकांचे अनुकरण करून चांगले होतात तर काहीजण वाईट लोकांचे अनुकरण करून वाईट होतात, हे पण समजते.

प्रोत्साहनामुळे हरलेला व्यक्ति जिंकु शकतो, हे पण समजायला लागते.

हारल्यावर किंवा नापास झाल्यावर आत्महत्येचा विचार पण मनात येत नाही.

करोडोची संपत्ती असणाऱ्या मध्ये गरिब तसेच दिवसाचे २००/- कमवणाऱ्यामध्ये श्रीमंत दिसायला लागतो.

जगातील 5 सर्वात श्रीमंत व्यक्ती


1] जेफ बेझॉस 

👉(अमझोन) 


2] बर्नार्ड अरनॉल्ट 

👉( एलवीएमएम) 


3] बिल गेट्स 

👉( मायक्रोसॉफ्ट ) 


4] वॉरेन बफे 

👉(बर्कशायर हॅथवे)


5)मार्क झकरबर्क 

👉(फेसबूक) 

परमुख व्यक्तींची प्रचलित नावे


*🔸 हिंदू नेपोलियन --  स्वामी विवेकानंद*


*🔹 मन ऑफ पिस -- लाल बहादूर शास्त्री*


*🔸 कद-ए-आजम -- बॅ. जीना


*🔹 शहीद-ए-आलम --  भगतसिंग


*🔸 लोकनायक -- बापूजी अणे


*🔹 भारत कोकिळा -- सरोजिनी नायडू


*🔸 गान कोकिळा -- लता मंगेशकर


*🔹 आध्र केसरी -- थंगबालू प्रकाशम्


*🔸 गरिबांचे कैवारी -- के. कामराज


*🔹 परियदर्शनी -- इंदिरा गांधी


*🔸 दशरत्न -- डॉ. राजेंद्र प्रसाद


*🔹 भारताचे बिस्मार्क -- सरदार पटेल


*🔸 पजाबचा सिंह --  राजा रणजितसिंग


*🔹 विदर्भ केसरी -- ब्रिजलाल बियाणी


*🔸 विश्व कवी -- रविंद्रनाथ टागोर


*🔹 समर सौदामिनी -- अरुणा आसफअली


*🔸 भारताचे बुर्क -- सुरेंद्रनाथ बॅनर्जी


*🔹 शांतीदूत -- पंडित नेहरू

भौतिक राशी व त्यांची परिमाणे/एकके :



क्र.भौतिक राशीपरिमाणे/एकक


1.विद्युतरोध-ओहम

2.विद्युतधारा-कुलोम

3.विद्युतभार-होल्ट

4.विद्युत ऊर्जा-ज्युल

5.वेग-m/s

6.त्वरण-m/s2

7.संवेग-kg/ms

8.कार्य-ज्यूल

9.शक्ती -ज्यूल/सेकंद

10.बल-Newton

11.घनता-kg/m3

12.दाब-पास्कल

____________________________

पंचवार्षिक योजना

 

◾️ 1 एप्रिल 1951 पासून भारतात आर्थिक आर्थिक नियोजनास सुरवात झाली. 


◾️ही पध्दती भारताने रशियाकडून स्वीकारली आहे. तेव्हा पासून 11 योजना पूर्ण झाल्या असून 12 वी योजना चालू आहे. 


◾️7 वार्षिक योजनाही भारतात राबविल्या गेल्या त्यातील 1966-69 च्या कालावधीत योजनेला सुट्टी (Plan Holiday) असे म्हणतात. 

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

➡️ पहिली पंचवार्षिक योजना ⬅️


 👉 कालावधी: इ.स. १९५१ - इ.स. १९५६

👉 अध्यक्ष: पं.जवाहरलाल नेहरु.

👉 अग्रक्रम: 

कृषी  पहिल्या योजना काळात सार्वजनिक क्षेत्रात २०६९ कोटी रु. खर्च करण्याचे ठरविले , तरी प्रत्यक्षात मात्र १९६० कोटी रु. दुसऱ्या महायुद्धाचे झालेले परिणाम व नुकत्याच झालेल्या फाळणीमुळे मोठ्या प्रमाणावर अन्नधान्याची टंचाई निर्माण झाली 


●प्रकल्प :• 

👉 १. दामोदर खोरे विकास योजना (झारखंड-पश्चिम बंगाल) 

👉 २. भाक्रा-नानगल प्रकल्प (सतलज नदीवर,हिमाचल प्रदेश-पंजाब) 

👉 ३. कोसी प्रकल्प (कोसी नदी बिहार) 👉 ४. हिराकूड योजना (महानदीवर ओरिसा) 

👉 ५. सिंद्री (झारखंड) खत कारखाना 

👉 ६. चित्तरंजन (पश्चिम बंगाल) येथे रेल्वे इंजिनचा कारखाना. 

👉 ७. पेरांबुर (तामिळनाडू) येथे रेल्वे डब्यांचा कारखाना. 

👉 ८. HMT- बँगलोर ९. हिंदुस्थान एंटीबायोटिक 

_________________________________

आफ्रिका पोलिओमुक्त झाला: जागतिक आरोग्य संघटना



आफ्रिका खंडातून पोलिओ हद्दपार झाला आहे. आफ्रिका खंड पोलिओमु्क्त झाला असल्याची घोषणा जागतिक आरोग्य संघटनेकडून 25 ऑगस्ट 2020 रोजी करण्यात आली. आफ्रिका खंडात नायजेरिया हा शेवटचा देशही पोलिओमु्क्त जाहीर करण्यात आला.


📚 इतर ठळक बाबी :


जगात आता फक्त पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तान या देशांमध्ये पोलिओ आढळला जात आहे.


भारताला 2011 साली पोलिओमुक्त देश जाहीर करण्यात आले होते.


जागतिक आरोग्य संघटना (WHO), संयुक्त राष्ट्रसंघ बाल निधी (UNICEF) आणि रोटरी इंटरनॅशनल या संस्था जगभरात पोलिओ निर्मूलन कार्यक्रम राबवितात.


📚 पोलिओ :


पोलिओ (शास्त्रीय नाव: पोलिओमायलिटिस) हा विषाणूंमुळे बालकांना होणारा आणि अपंग करणारा संसर्गजन्य रोग आहे. पोलिओ या आजारास लहान मुलांचा पक्षाघात म्हणून ओळखले जाते. संसर्गजन्य असा हा आजार मध्यवर्ती चेता संस्थेवर परिणाम करतो.


पोलिओच्या विषाणूचे तीन प्रकार हे ’RNA‘ वर्गीय असून, त्यांची नावे ब्रुनहिल्ड, लॅन्सिंग आणि लिऑन अशी आहेत. ब्रुनहिल्डमुळे अर्धांगवायू होतो. लॅन्सिंग आणि लिऑन मज्जारज्जूच्या पेशींवर हल्ला करतात.


पिटसबर्ग युनिव्हर्सिटीचे प्रो. जोनास सॉल्क यांनी 1951 साली पोलिओचे विषाणू शोधले आणि त्यांच्यापासून लस तयार केली.


पोलिओला प्रतिबंध करणाऱ्या दोन लस – 1) सॅबिन लस ही तोंडाने घेण्याची पोलिओप्रतिबंधक लस आहे. 2) साल्क लस ही मृत पोलिओ विषाणूपासून बनविलेली आहे. त्वचेखाली तीन इंजेक्शन्सच्या स्वरूपात ही लस द्यावी लागते.


📚 आफ्रिका खंड :


आफ्रिका हा आकाराने आणि लोकसंख्येने आशियानंतर क्रमांक दोनचा भौगोलिक खंड (एकूण क्षेत्रफळ: 3.02 कोटी चौ. किलोमीटर) आहे. हा खंड पृथ्वीचा 6% पृष्ठभाग व्यापतो. मादागास्कर आणि इतर बेटांचे समुह मिळून खंडात एकूण 56 सार्वभौम देश आणि दोन मान्यता नसलेले देश आहेत.


आफ्रिकेच्या उत्तरेला भूमध्य समुद्र, ईशान्येला सुएझ कालवा, लाल समुद्र आणि सिनाई बेटे आहेत. आग्नेयला हिंदी महासागर आणि पश्चिमेला अटलांटिक महासागर आहे. विषुववृत्ताच्या दोन्ही बाजूंना पसरलेला हा खंड आहे. उत्तर आणि दक्षिण दोन्ही उष्ण कटिबंध सामावणारा आफ्रिका हा एकमेव खंड आहे.

मध्यप्रदेश नव्या राष्ट्रीय भरती संस्थेच्या परीक्षेमार्फत नोकरी देणारा पहिला राज्य असणार



🔸नव्या राष्ट्रीय भरती संस्था (NRA) मार्फत घेण्यात येणाऱ्या परीक्षेत मिळणाऱ्या गुणांच्या आधारावर सरकारी नोकरी देण्याची घोषणा मध्यप्रदेश सरकारने केली आहे. असा निर्णय घेणारा हा देशातला पहिला राज्य ठरला.


पार्श्वभूमी


🔸कद्रीय मंत्रिमंडळाने राष्ट्रीय भरती संस्था (NRA) याची स्थापना करण्याला मान्यता दिली आहे. केंद्र सरकारमधले सचिव दर्जाचे अधिकारी संस्थेचे अध्यक्ष असणार. सरकारी आणि सार्वजनिक बँकिंग क्षेत्रातल्या अराजपत्रित पदांसाठी NRA मार्फत एक सामाईक पात्रता परीक्षा घेतली जाणार.


🔸दरवर्षी साधारणपणे, 1.25 लक्ष सरकारी नोकऱ्यांसाठी 2.5 कोटी इच्छुक उमेदवार विविध परीक्षा देतात. मात्र, आता एकाच सामाईक पात्रता परीक्षेमुळे या उमेदवारांना एकदाच ही पात्रता परीक्षा द्यावी लागणार आणि ती उत्तीर्ण झाल्यावर त्यानंतर ते यापैकी कोणत्याही एका भरती समितिकडे किंवा एकाच वेळी विविध समित्यांकडे उच्चस्तरीय परीक्षा देण्यासाठी अर्ज सादर करु शकणार.


परीक्षेची ठळक वैशिष्ट्ये


🔸सामाईक पात्रता परीक्षा वर्षातून दोनदा घेतली जाणार.


🔸पदवी, 12 वी उत्तीर्ण आणि दहावी उत्तीर्ण अशा पातळ्यांसाठी वेगवेगळ्या सामाईक पात्रता परीक्षा असणार, जेणेकरुन विविध पातळ्यांवर वेगवेगळी भरती प्रक्रिया करता येणार.


🔸सामाईक पात्रता परीक्षा प्रमुख 12 भारतीय भाषांमध्ये घेतली जाणार.

COVID -19 साठी वेगवेगळ्या राज्याच्या योजना ऍप..



🦠 कोरोना कवच -- भारत सरकार

🦠 बरेक द चेन -- केरल

🦠ऑपरेशन शील्ड --  दिल्ली सरकार

🦠 नाड़ी एप्प -- पुंदुचेरी

🦠 रक्षा सर्व -- छत्तीसगढ़ पुलिस

🦠 i GOT -- भारत सरकार

🦠 कोरोना केअर-- फोनपे 

🦠 परज्ञम अॅप --- झारखण्ड

🦠 कोविडकेअर अँप -- अरुणाचल प्रदेश

🦠 कोरोना सहायता अँप -- बिहार

🦠 आरोग्य सेतु -- भारत सरकार

🦠 समाधान -- HRD मिनिस्ट्री

🦠 5T --- दिल्ली

🦠 कॉरेन्टाइन अँप -- IIT 

🦠 करुणा अँप --- सिविल सर्विस एसोसिएशन

🦠 V-सेफ टनल -- तेलंगाना

🦠 लाइफलाइन UDAN-- सिविल एविएशन मिनिस्ट्री

🦠 Vera's कोविड 19 मॉनिटरिंग सिस्टम -- तेलंगाना

🦠 सल्फ deceleration अॅप--नागालैंड

🦠 ऑपरेशन नमस्ते -- इंडियन आर्मी

🦠 कोरोना वाच अँप  -- कर्नाटक

🦠 नमस्ते ओवर हैंडशेक-- कर्नाटक

🦠 मो जीवन -- ओडिशा

🦠 टीम 11-- उत्तर प्रदेश

🦠 फीफा CAMPAIGN-- सुनील क्षेत्री

भारत सरकारच्या केंद्रीय योजना

 


1) स्टार्ट अप इंडिया, स्टॅन्ड अप इंडिया


▪️परारंभ - १६ जानेवारी २०१६


▪️उद्देश - या योजनेअंतर्गत नवउद्योजकांना त्यांचा व्यवसाय [स्टार्ट अप ] सुरु करण्यासाठी साहाय्य केले जाते.

__________


2) दीन दयाळ उपाध्याय ग्रामीण कौशल्य योजना [DDUGKY]


▪️परारंभ - २५ सप्टेंबर २०१४


▪️योजनेचा उद्देश - ग्रामीण युवकांना रोजगार व स्वयंरोजगारासाठी प्रशिक्षित करणे आहे.

__________


3) प्रसाद [Piligrimage Rejuvenation and Spiritual Augmentation Drive]


▪️परारंभ - ९ मार्च २०१५


▪️योजनेचा उद्देश - या योजनेअंतर्गत अमृतसर, अजमेर, अमरावती, द्वारका, गया, कांचीपुरम, केदारनाथ, कामाख्य, मथुरा, पुरी, वाराणसी, वेल्लकनी, या तीर्थक्षेत्रामध्ये जागतिक दर्जाच्या पर्यटनासाठी पायाभूत सुविधा विकसित करण्यात येत आहेत.

__________


4) उडाण योजना


▪️परारंभ - १४ नोव्हेंबर २०१४


▪️योजनेचा उद्देश - या योजनेअंतर्गत उच्च तांत्रिक शिक्षणासाठी मुलींना प्रोत्साहन दिले जाते.

__________


5) प्रधानमंत्री उज्वला योजना


▪️परारंभ - १४ नोव्हेंबर २०१४


▪️योजनेचा उद्देश - या योजनेअंतर्गत दारिद्ररेषेखालील ५ कोटी महिलांना मोफत गॅस कनेक्शन दिले जात आहे.

__________


6) नमामि गंगे प्रकल्प


▪️परारंभ - १० जुलै २०१४


▪️उद्देश - गंगा नदीचे शुद्धीकरण, संरक्षण आणि संवर्धन करण्यासाठी ही योजना राबविण्यात येत आहे.

__________


7) सेतू भारतम प्रकल्प


▪️परारंभ - ४ मार्च २०१६


▪️उद्देश - रेल्वे क्रॉसिंगपासून सर्व राष्ट्रीय महामार्ग मुक्त करण्यासाठी आणि २०१९ राष्ट्रीय महामार्गावरील जुन्या पुलांच्या दुरुस्तीसाठी ही योजना राबविण्यात येत आहे. यासाठी ५० हजार कोटी रुपयांची गुंतवणूक केली जाईल.

राजर्षि शाहू महाराज


जन्म – 16 जुलै 1874.

मृत्यू – 6 मे 1922.


एप्रिल 1919 भारतात बहुजन समाजाच्या उद्धराचे कार्य करणार्‍या कुर्मी क्षत्रिय महासभा या संस्थेच्या कानपूर येथे भरलेल्या 13 व्या अधिवेशनात महाराजांना ‘राजर्षी’ ही पदवी बहाल करण्यात आली.


महाराष्ट्रात त्यांच्या शेतकर्‍यांचा खरा राजा म्हणून गौरव केला गेला.


भारतातील वसतिगृहांचे आद्य जनक म्हणून त्यांचा गौरव केला जातो.



🔰 सस्थात्मक योगदान 🔰


ग्रामीण भागातून शहरी भागात शिकण्यास येणार्‍या विविध जातीधर्माच्या गरीब व होतकरू विद्यार्थ्यांसाठी प्रत्येक जातीची वस्तीगृहे स्थापन केली.


📌 1901 – मराठा विद्यार्थ्यांसाठी व्हिक्टोरिया मराठा बोर्डिंगची स्थापना (कोल्हापूर).

📌 नाशिक येथे उदोजी विद्यार्थी वस्तीगृह उभारले.

📌 1902 – राज्यातील मागासवर्गीय विद्यार्थ्यांसाठी प्रशासकीय सेवेमध्ये 5% राखीव जागा.

📌 15 नोव्हेंबर 1906 – किंग एडवर्ड मोहमेडण एज्यु. सोसा. स्थापना.

📌 1907 – मिस क्लार्क बोर्डिंग हाऊस ची स्थापना.

📌 1911 – जाहीरनामा काढून 15% विद्यार्थ्यांना नादरी देण्याची घोषणा.


📌 1911 – शिक्षक प्रशिक्षण व शिक्षकांसाठी मेरीट प्रमोशन योजना.

📌 1917 – माध्यमिक शिक्षण सक्तीचे व मोफत केले.


📌 14 फेब्रुवारी 1919 – पाटील शाळा व त्याला जोडून तलाठी वर्ग सुरू केले.

📌 लष्करी शिक्षणासाठी इन्फंन्ट्री स्कूल.

पुणे येथे श्री शिवाजी प्रिपरेटरी मिलिटरी स्कूल.

📌 जयसिंगराव घाटके टेक्निकल इन्स्टिट्यूड स्थापना.

📌 1894 – बहुजन समाजातून तलाठयांच्या नेमणुका.

📌 1917 – विधवा विवाहाचा कायदा.

📌 1918 – आंतरजातीय विवाहास मान्यता देणारा कायदा.

चालू घडामोडी चे 10 प्रश्न व उत्तरे


Q1) आंतरराष्ट्रीय कसोटी क्रमवारीत भारताच्या कोणत्या खेळाडूने प्रथम स्थान मिळवले आहे?

---- विराट कोहली 


Q2) पैठण (औरंगाबाद) येथे कोणत्या व्यक्तीच्या नावाने संतपीठ तयार होणार आहे?

----- संत एकनाथ


Q3) प्रधानमंत्री मातृ वंदना योजना योजना संपूर्ण देशात कोणत्या मंत्रालयाने लागू केली आहे?

------ महिला व बालविकास मंत्रालय


Q4) हरिशश्चंद्र बर्नवाल यांच्या पुस्तकाचे नाव काय?

---- "लोर्ड्स ऑफ रेकॉड्स


Q5) शाश्वत विकास निर्देशांक नुसार भारतातील प्रथम क्रमांकावर कोणते राज्य आहे?

------ केरळ


Q6) भारतीय स्टेट बँक ने नुकतीच कोणती नवीन योजना सुरू केली?

------ नवीन वर्षात 'ओटीपी' आधारित एटीएम व्यवहार


Q7) जॉर्ज वॉशिंग्टन काव्‍‌र्हर पुरस्कार 2020 कोणत्या भारतीय व्यक्तीला देण्यात आला आहे?

--------- डॉ प्रमोद चौधरी


Q8) भारत आणि म्यानमार हे दोन्ही देश दहशतवाद विरोधी कोणते ऑपरेशन राबवत आहे?

------  ऑपरेशन सनराईज-2


Q9) भारत सरकारने जारी केलेल्या आरोग्य व निरोगीकरण च्या संचालनामध्ये राज्याच्या ताज्या नामांकन मध्ये प्रथम क्रमांकावर कोणते राज्य आहे?

------ पंजाब


Q10) नॅशनल स्टॅटिस्टिकल ऑफिसने शिक्षणसंदर्भात रिपोट जारी केला असून या मध्ये साक्षरतेमध्ये महाराष्ट्र चा क्रमांक कितवा आहे?

------ पाचवा


Q1) ‘न्यू स्टार्ट’ हा अमेरिका आणि _ या देशांच्या दरम्यान झालेला एक करार आहे.

----------  रशिया


Q2) “मेडिकानेस” ही संज्ञा कश्यासंदर्भात आहे?

-----------  उष्णकटिबंधीय चक्रीवादळ


Q3) 'काकातीया राजवंश’ची जागा कोणत्या कुळाने घेतली?

-------- पाश्चात्य चालुक्य


Q4) कोणत्या राज्यात भारतातले दुसरे रॉकेट लॉंच पोर्ट तयार केले जाणार आहे?

-----------   तामिळनाडू


Q5) कोणत्या शहारातल्या संस्थेला ‘भारतीय माहिती तंत्रज्ञान कायदे (दुरुस्ती) विधेयक-2020’ मार्फत राष्ट्रीय महत्त्व असलेली संस्था म्हणून घोषित करण्यात आले नाही?

----------  बोधागया


Q6) “न्यूट्रिनो” हे काय आहे?

-------- अणु कण


Q7) कोणत्या दिवशी “जागतिक गेंडा दिन” साजरा केला जातो?

-------  22 सप्टेंबर


Q8) कोणत्या संस्थेनी ‘अभ्यास’ नामक हाय-स्पीड एक्सपेंडेबल एरियल टार्गेट (HEAT) वाहन तयार केले?

---------   एरोनॉटिकल डेव्हलपमेंट ईस्टॅब्लिशमेंट


Q9) 2024 साली चंद्रावर पहिली महिला उतरविण्यासाठी NASA संस्थेनी आखलेल्या मोहिमेचे नाव काय आहे?

--------   आर्टेमिस


Q10) “क्वीन्स कौंसेल” याचा अर्थ काय होतो?

--------   वकील

तामिळनाडूमध्ये भारतातली न्यूट्रिनो वेधशाळा उभारली जाणार



तामिळनाडू राज्याच्या थाटी जिल्ह्यात बोडी वेस्ट हिल्सच्या परिसरात भारतातली न्यूट्रिनो वेधशाळा उभारली जाणार आहे.


ठळक बाबी


तिथे पृथ्वीच्या वातावरणात तयार होणाऱ्या न्यूट्रिनो कणांचे निरीक्षण केले जाणार. त्याद्वारे न्यूट्रिनो कणांच्या गुणधर्मांबद्दल अधिक माहिती गोळा केली जाणार.


‘न्यूट्रिनो डिटेक्टर’ हे एक ‘मॅग्नेटाईज्ड आयर्न कॅलोरीमीटर’ उपकरण असते. कोणत्याही देशाच्या तुलनेत भारतात सर्वाधिक वजनी उपकरण तयार केले जाणार आहे.

प्रकल्पाला अणुऊर्जा विभाग आणि विज्ञान व तंत्रज्ञान विभाग वित्तपूरवठा करणार आहेत.


न्यूट्रिनो म्हणजे काय?


न्यूट्रिनो हे ब्रह्मांड तयार करणारे आकाराने सर्वात छोटे कण असतात. न्यूट्रिनो नावाप्रमाणेच विद्युतदृष्ट्या तटस्थ असतात आणि त्याचे वस्तुमान इतर कोणत्याही ज्ञात कणांपेक्षा शून्यसमान अगदीच कमी असते.

सूर्य आणि पृथ्वीचे वातावरण ही न्यूट्रिनो कणांचे मुख्य स्रोत आहेत.


न्यूट्रिनो वेधशाळा कॅनडा, जापान आणि इटली या देशांमध्ये जमिनीखाली तर अंटार्क्टिका व फ्रान्स या देशांमध्ये समुद्राखाली आहेत.

राज्य मानवी हक्क आयोगाची रचना.


🔶राज्य सरकार, राज्य आयोगाकडे सोपविण्यात आलेल्या अधिकार व कर्तव्ये पार पाडण्यासाठी राज्य मानवी हक्क आयोगाची स्थापना करील.


🔶राज्य मानवी हक्क आयोगामध्ये-🔶


अध्यक्ष - उच्च न्यायालयाचे माजी मुख्य न्यायाधीश


 एक सदस्य - उच्च न्यायालयाचा विद्यमान किंवा माजी न्यायाधीश किंवा किमान 7 वर्षे अनुभव असलेला जिल्हा न्यायाधीश


 एक-दोन सदस्य - मानवी हक्कांसंबंधी ज्ञान किंवा प्रत्यक्ष अनुभव असलेल्या व्यक्ति


 सचिव हा आयोगाचा मुख्य कार्यकारी अधिकारी असेल.


राज्य आयोगाचे मुख्यालय राज्यशासन विनिर्दिष्ट करेल अशा ठिकाणी असेल.


🔶राज्य आयोगाच्या अध्यक्षांची व सदस्यांच्या नेमणुका:


अध्यक्षांची नेमणूक राज्यपाल पुढील समितीच्या शिफारशिनुसार करतील.


🔶समितीची रचना -


मुख्यमंत्री- सभाध्यक्ष


विधान मंडळाचा अध्यक्ष - सदस्य


त्या राज्याच्या गृहविकासाचा प्रभारी मंत्री - 

विधानसभेतील विरोधी पक्षनेता - सदस्य


ज्या राज्यात विधानपरिषद असेल त्या ठिकाणी त्याचा सभापती व विरोधी पक्षनेता - सदस्य


 🔶राज्य आयोगाच्या सभाध्यक्षांची किंवा सदस्यांची नोंदणी आणि त्यांना पदावरून दूर करणे:🔶


🔶राज्य आयोगाचा अध्यक्ष किंवा सदस्य राज्यपालांना उद्देशून त्याच्या पदाचा राजीनामा देवू शकेल.


🔶तसेच अध्यक्ष किंवा सदस्यास पुढील कारणावरून पदावरून दूर करता येईल .


अभिनिर्णीत नादार असेल; किंवा -


त्याने लाभाचे पद धारण केले आहे ; किंवा


 मानसिक किंवा शारीरिक अस्वास्थ्य  ; किंवा


राष्ट्रपतींच्या मते नैतिक अध : पतनाचा अंतर्भाव आहे अशा अपराधासाठी दोषी ठरविलेली व्यक्ती.


🔶राज्य आयोगाच्या अध्यक्षाचा आणि सदस्याचा पदावधी:


अध्यक्षांचा कार्यकाल - 5 वर्षे किंवा वयाची 70 वर्षे पूर्ण होईपर्यंत.


 पुनर्नियुक्ति होवू शकते.

१ ते १०० संख्यांच्या बेरजा



 (१) १ ते १० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

      १+२+३+४+५+६+७+८+९+१०=५५


(२) ११ ते २०पर्यंत संख्यांची बेरीज -

     ११+१२+१३+१४+१५+१६+१७+

     १८+१९+२० = १५५


(३) २१ ते ३० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

      २१+२२+२३+२४+२५+२६+२७+

      २८+२९+३० = २५५


(४) ३१ ते ४० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

      ३१+३२+३३+३४+३५+३६+३७+

      ३८+३९+४० = ३५५


(५) ४१ ते ५० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

     ४१+४२+४३+४४+४५+४६+४७+

     ४८+४९+५० = ४५५


(६) ५१ ते ६० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

      ५१+५२+५३+५४+५५+५६+५७+

      ५८+५९+६० = ५५५


(७) ६१ ते ७० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

      ६१+६२+६३+६४+६५+६६+६७+

      ६८+६९+७० = ६५५


(८) ७१ ते ८० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

      ७१+७२+७३+७४+७५+७६+७७+

      ७८+७९+८० = ७५५


(९) ८१ ते ९० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

      ८१+८२+८३+८४+८५+८६+८७+

      ८८+८९+९० = ८५५


(१०) ९१ ते १०० पर्यंत संख्यांची बेरीज -

        ९१+९२+९३+९४+९५+९६+९७+

        ९८+९९+१०० = ९५५

08 October 2020

डेली का डोज

 1.भारतीय सेना ने हाल ही में जवानों को फेसबुक, टिकटॉक समेत कितने ऐप्स डिलीट करने का निर्देश दिया है?

a. 89 ऐप्स✔️

b. 62 ऐप्स

c. 75 ऐप्स

d. 46 ऐप्स


2.शोले में ‘सूरमा भोपाली’ का किरदार निभाने वाले हाल ही में किस कॉमेडियन का निधन हो गया है?

a. विकास आनंद

b. असरानी

c. ओम शिवपुरी

d. जगदीप✔️


3.हाल ही में किस राज्य सरकार ने डॉक्यूमेंट को स्कैन करने के लिए सेल्फ स्कैन पोर्टल को लॉन्च किया है?

a. पश्चिम बंगाल✔️

b. बिहार

c. पंजाब

d. तमिलनाडु


4.अखिल भारतीय शिक्षा परिषद् ने एमसीए (MCA) पाठ्यक्रम की अवधि 3 साल से घटाकर कितने साल करने का निर्णय लिया है?

a. दो साल सात महीना

b. एक साल आठ महीना

c. दो साल✔️

d. एक साल


5.ब्रिटेन-भारत व्यापार परिषद (यूकेआईबीसी) ने किसको अपना नया समूह मुख्य कार्यकारी अधिकारी नियुक्त किया है?

a. जयंत कृष्णा✔️

b. राहुल सचदेवा

c. कमल त्यागी

d. मंगल सिंह


6.केंद्र सरकार हाल ही में कितने लाख करोड़ रुपये का कृषि अवसंरचना कोष स्थापित करने को मंजूरी दे दी है?

a. पांच लाख करोड़ रुपये

b. दो लाख करोड़ रुपये

c. एक लाख करोड़ रुपये✔️

d. तीन लाख करोड़ रुपये


7.हाल ही में किस शहर के टाटा मेमोरियल सेंटर की एक टीम ने लार के नमूनों में मौजूद RNA वायरस का पता लगाने के लिये रमन स्पेक्ट्रोस्कोपी (Raman Spectroscopy) का प्रयोग किया?

a. मुंबई✔️

b. वाराणसी

c. पटना

d. दिल्ली


8.केंद्र सरकार ने हाल ही में सार्वजनिक क्षेत्र की तीन साधारण बीमा कंपनियों के पूंजी आधार को मजबूत करने और उन्हें अधिक स्थिर बनाने हेतु उनमें कितने करोड़ रुपये की पूंजी डालने को मंजूरी दे दी?

a. 22,450 करोड़ रुपये

b. 32,450 करोड़ रुपये

c. 52,450 करोड़ रुपये

d. 12,450 करोड़ रुपये✔️


9.हाल ही में किस राज्य सरकार ने ‘नेकर सम्मान योजना’ की शुरुआत की है?

a. बिहार

b. झारखंड

c. पंजाब

d. कर्नाटक✔️


10.भारत के 66वें शतरंज ग्रैंडमास्टर निम्न में से कौन बने हैं?

a. जी. आकाश✔️

b. राहुल त्यागी

c. अमर सेनी

d. मोहन सचदेवा


डेली का डोज




1.आयकर विभाग ने कोविड-19 के कारण आधार कार्ड और पैन कार्ड को लिंक कराने की अवधि कब तक के लिए बढ़ा दी है?

a. 31 मार्च 2021✔️

b. 31 जुलाई 2021

c. 31 मार्च 2022

d. 31 दिसंबर 2021


2.हरियाणा मंत्रिमंडल ने निजी क्षेत्र की नौकरियों में राज्य के युवकों को कितने प्रतिशत आरक्षण दिये जाने संबंधी अध्यादेश लाने के प्रस्ताव को मंजूरी दे दी?

a. 60 प्रतिशत

b. 75 प्रतिशत✔️

c. 90 प्रतिशत

d. 50 प्रतिशत


3.हाल ही में किस भारतीय लेखक को ग्रेट इमिग्रेंट्स 2020 का अवार्ड प्रदान किया गया है?

a. सिद्धार्थ मुखर्जी✔️

b. राहुल सचदेवा

c. मोहित अग्रवाल

d. सचिन त्यागी


4.झारखण्ड सरकार ने कोरोना के कारण प्रतिवर्ष आयोजित होने वाले निम्न में से किस मेले के आयोजन पर रोक लगा दी है?

a. सूरजकुंड मेला

b. रामरेखा मेला

c. रथ मेला

d. श्रावणी मेला✔️


5.मध्यप्रदेश विधानसभा के प्रोटेम स्पीकर के रूप में निम्नलिखित में से किसे नियुक्त किया गया है?

a. मोहन सेठी

b. रामेश्वर शर्मा✔️

c. अजय कुमार

d. दीपक त्यागी


6.भारत और अफगानिस्तान के बीच हाल ही में शैक्षिक अवसंरचना के विकास के लिए कितने समझौतों पर हस्ताक्षर किये गये?

a. 7

b. 8

c. 5✔️

d. 3


7.हाल ही में किस राज्य सरकार ने भूमिहीन किसानों को फसल ऋण देने हेतु ‘बलराम योजना’ शुरू की है?

a. बिहार

b. पंजाब

c. कर्नाटक

d. ओडिशा✔️


8.प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी 10 जुलाई 2020 को किस राज्य के रीवा जिले में एशिया के सबसे बड़े सौर ऊर्जा संयंत्र का उद्घाटन करेंगे?

a. हिमाचल प्रदेश

b. मध्य प्रदेश✔️

c. तमिलनाडु

d. कर्नाटक


9.सभी घरों को गैस कनेक्शन देने वाला देश का पहला राज्य निम्न में से कौन बना?

a. बिहार

b. हिमाचल प्रदेश✔️

c. कर्नाटक

d. झारखंड


10.भारतीय भाषाओं को प्रोत्साहन देने के उद्देश्य से All India Radio ने हाल ही में किस भाषा में पहले समाचार कार्यक्रम का प्रसारण किया?

a. संस्कृ्त✔️

b. हिन्दी

c. पंजाबी

d. भोजपुरी


1.विश्व बैंक ने दूसरी राष्ट्रीय गंगा नदी बेसिन परियोजना (एसएनजीआरबीपी) के लिए भारत को निम्न में से कितने रूपए देने का समझौता किया है?

a. 3023 करोड़ रूपए✔️

b. 4223 करोड़ रूपए

c. 2323 करोड़ रूपए

d. 3923 करोड़ रूपए


2.हाल ही में भारतीय एथलेटिक्स के किस मुख्य कोच को 25 वर्ष बाद ऊपरी आयु के कारण अपने पद से हटना पड़ा है?

a. राहुल सचदेवा

b. मोहन त्यागी

c. बहादुर सिंह✔️

d. अनमोल सिंह


3.अमेरिका ने निम्न में से किस संगठन से आधिकारिक रूप से अलग होने की घोषणा कर दी है?

a. डब्ल्यूएचओ✔️

b. आईएमएफ

c. इंटरपोल

d. नाटो


4.वैश्विक रियल एस्टेट पारदर्शिता सूचकांक में 34वां स्थान पर निम्न में से किस देश को रखा गया है?

a. नेपाल

b. रूस

c. पाकिस्तान

d. भारत✔️


5.अंतर्राष्ट्रीय वित्तीय सेवा केंद्र प्राधिकरण (IFSCA) के प्रथम अध्यक्ष के रूप में निम्नलिखित में से किसे नियुक्त किया गया है?

a. इनजेती श्रीनिवास✔️

b. विक्रम सेठ

c. मनमोहन कुमार

d. राहुल सचदेवा


6.केंद्रीय खेल मंत्री किरण रिजिजू के अनुसार, भारतीय खिलाड़ियों को प्रशिक्षण देने वाले विदेशी और देशी प्रशिक्षकों की प्रशिक्षण अवधि अब कितने साल की होगी?

a. पांच साल

b. तीन साल

c. चार साल✔️

d. दो साल


7.विश्व चॉकलेट दिवस (World Chocolate Day) निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 10 मार्च

b. 21 अप्रैल

c. 15 मई

d. 7 जुलाई✔️


8.हाल ही में किस राज्य सरकार ने ‘देहिंग पटकाई वन्यजीव अभयारण्य’ (Dehing Patkai Wildlife Sanctuary) को एक ‘राष्ट्रीय उद्यान’ के रूप में अपग्रेड करने का निर्णय लिया?

a. असम✔️

b. पंजाब

c. कर्नाटक

d. तमिलनाडु


9.किस राज्य सरकार ने राज्य में उद्योगपतियों और स्थानीय बेरोज़गार युवाओं के बीच एक सेतु के रूप में काम करने वाले नए महाजॉब्स पोर्टल (Mahajobs Portal) की शुरुआत की है?

a. बिहार

b. झारखंड

c. हिमाचल प्रदेश

d. महाराष्ट्र✔️


10.विश्व जूनोसिस दिवस (World Zoonoses Day) निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 10 मार्च

b. 15 जून

c. 12 अप्रैल

d. 6 जुलाई✔️


राज्यसेवा प्रश्नसंच


 1) प्रधानमंत्री किसान सन्मानिधी योजना बाबत विधानांचा विचार करून अयोग्य विधान निवडा? 


अ) या योजनेची सुरवात 24 फेब्रु 2019 ला करण्यात आली

ब) पश्चिम बंगाल या राज्याने या योजने ची अंमलबजावणी केली नाही 

क) हि 100 टक्के केंद्रपुरुस्कृत योजना आहे 

ड) या योजनेअंतर्गत तीन हफ्त्यांमध्ये वर्षाकधी 9000 रु रक्कम शेतकऱ्यांना हस्तांतरित करण्यात येते ✅


 👉🏻👉🏻या योजनेअंतर्गत तीन हफ्त्यांमध्ये वर्षाकधी 6000 रु रक्कम शेतकऱ्यांना हस्तांतरित करण्यात येते 


 2) प्रधानमंत्री मातृवंदना योजने अंतर्गत विधानांचा विचार करून अयोग्य विधान निवडा 


अ) या योजने ची सुरवात 2017 रोजी करण्यात अली

ब) महिला व बालविकास मंत्रालयाकडून हि योजना राबवली जाते

क) या योजनेने इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजनेची जागा घेतलेली आहे 

ड) या योजने अंतर्गत संबंधित महिलेला एकूण 5000 रु अर्थसहाय्य देण्यात येते ✅


 👉🏻👉🏻या योजने अंतर्गत संबंधित महिलेला एकूण 6000 रु अर्थसहाय्य देण्यात येते 


 3) शिवभोजन थाळी योजनेबाबत विधानांचा विचार करून योग्य नसलेली विधान निवडा 


अ) या योजनेची सुरवात 26 जाने 2020 ला करण्यात आली

ब) या योजनेअंतर्गत राज्याच्या गरीब व गरजू जनतेला 15 रु भोजन मिळणार आहे✅

क) या योजनेअंतर्गत सुरु करण्यात आलेलीभोजनालय दुपारी 12 ते 2 या वेळेत सुरु राहणार आहेत

ड) वरील पैकी सर्व 


 👉🏻👉🏻या योजनेअंतर्गत राज्याच्या गरीब व गरजू जनतेला 10 रु भोजन मिळणार आहे 


 4 ) अटलभुजल योजनेबाबत विधानांचा विचार करून अयोग्य नसलेले विधान ओळखा 


अ) या योजनेची सुरवात 31 दिसे 2019 रोजी करण्यात आली 

ब) या योजने चा एकूण खर्च 10 हजार कोटी रु आहे

क) या योजनेच्या एकूण खर्च पैकी 50 टक्के रक्कम जागतिक बँकेकडून कर्ज स्वरूपात मिळेल✅

ड) या योजनेचा कालावधी 10 वर्ष असणार आहे 


 👉🏻👉🏻या योजनेचा कालावधी 5 वर्ष असणार आहे 

 👉🏻👉🏻या योजनेची सुरवात 25 दिसे 2019 रोजी करण्यात आली 

 👉🏻👉🏻 या योजने चा एकूण खर्च 6 हजार कोटी रु आहे 


 5) खालील विधाने अभ्यासा । 


अ) 5 जानेवारी 2020 रोजी  "उजाला" या योजनेला 5 वर्ष पूर्ण झाली आहेत


ब) 19 फेब्रु 2020 रोजी " मृदा आरोग्य कार्ड" योजनेला 5 वर्ष पूर्ण झाले आहेत


1. विधान अ बरोबर असून ब चुकीचे आहे

2. विधान ब बरोबर असून अ चुकीचे आहे

3. दोन्ही विधाने बरोबर✅

4. दोन्ही विधाने चूक 


 6) खालील विधाने अभ्यासा . 


अ) दरवर्षी 21 फेब्रु मातृभाषा दिन म्हणून साजरा केला जातो 

ब) आंतराष्ट्रीय मातृभाषा दिन साजरा करण्याची कल्पना भारत देशाची होती 


1. विधान ब बरोबर असून अ चुकीचे आहे

2. विधान अ वरोबर असून ब चुकीचे आहे✅

3. दोन्ही विधाने बरोबर 

4. दोन्ही विधाने चूक 


 👉🏻👉🏻आतराष्ट्रीय मातृभाषा दिन साजरा करण्याची कल्पना  बांगलादेश देशाची होती

 

 २१ फेब्रुवारी मातृभाषा दिन 

 २७ फेब्रुवारी मराठी राजभाषा दिन 


 ७) योग्य पर्याय ओळखा 


अ) सुप्रसिद्ध गीतकार जावेद अख्तर यांना २०१९ चां डोकिन्स पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले


ब) हा पुरस्कार प्राप्त करणारे ते पहिलेच भारतीय आहेत


क) हा पुरस्कार दर दोन वर्षाने दिला जातो


ड) जुलै २०१९ पासून हा पुरस्कार centre for inquiry कडे देण्यात आला.


१) अ, ब व क

२) अ व क

३) ब व ड✅

४) अ ब क ड


 जावेद अख्तर यांना २०२०  वर्षाचा पुरस्कार देण्यात आला. हा पुरस्कार दर वर्षी दिला जातो २०१९ पर्यंत हा पुरस्कार atheist alience of America det hoti 


 ८) खालीलपैकी अचूक पर्याय निवडा 


अ) भारतात १९७८ नंतर पहिल्यांदाच महिला आशियाई चषक फुटबॉल स्पर्धेचे आयोजन करण्यात येणार आहे

ब) २०२२ साली या स्पर्धेचे यजमान पद भारताला दिले आहे


१) अ बरोबर

२) ब बरोबर✅

३) दोन्ही बरोबर

४) दोन्ही चूक


 👉🏻👉🏻 भारतात १९७८ नंतर नव्हे तर १९७९ नंतर पहिल्यांदाच आयोजन करण्यात येत आहे 


 ९) क्रीडा विषयक क्रियांना अधिक चालना देण्याच्या उद्देशाने गुंतवणूक आकर्षित करण्यासाठी कोणत्या राज्य सरकारने क्रीडा क्षेत्राला आयुद्योगिक हा दर्जा देण्याची घोषणा केली 


१) मेघालय

२) मिझोरम✅

३) मणिपूर

४) नागालँड


 १०)  पद्म पुरस्कार विषयी योग्य नसलेले विधान ओळखा 


अ) यंदा १४२ पद्म पुरस्कार दिल्या गेलेत


ब) यात ७ पद्मविभूषण, १८ पद्मश्री, १६ पद्मभूषण पुसरकराचा समावेश आहे


क) विजेत्यांमधे ३४ महिला, १८ विदेशी/N R I, १२ मरणोत्तर विजेते आहेत


ड) महाराष्ट्रातली १४ जणांना पद्म पुरस्कार प्राप्त झाले आहेत


१) अ ब व ड

२) सर्व बरोबर

३) ब व c

४) अ व ड✅


 👉🏻👉🏻यदा १४१ पद्म पुरस्कार दिले गेले व महाराष्ट्रातली १२ जणांना पद्म पुरस्कार मिळाले. 


 ११) इराण ने आपले चलन रियाल बदलवून तोमान हे चलन अधिकृत करण्याचा निर्णय घेतला आहे तर एका तोमन ची किंमत किती रियाल असणार आहे ? 


अ) १ हजार

ब) ५ हजार

क) १० हजार✅

ड) २० हजार


१२) इरफान खान उर्फ साहेब जादे इरफान खान यांच्या विषयी अयोग्य विधान निवडा 

अ) त्यांचा जन्म ७ जानेवारी १९६७ ला जयपूर येथे झाला होता
ब) त्यांचा पहिला चित्रपट सलाम बॉम्बे १९७७ ला आला 
क) त्यांना २०११ ला पद्मश्री पुरस्कार मिळाला
ड) त्यांना लाईफ इन मेट्रो या चित्रपटासाठी सर्वत्कृष्ट अभिनेता हा फिल्मफेअर पुरस्कार प्राप्त आहे.

१) अ, ब, ड
२) ब आणि ड✅
३) सर्व बरोबर
४) क आणि ड

 👉🏻👉🏻तयांचा पहिला चित्रपट सलाम बॉम्बे १९८८ ला..
फिल्मफेअर - सर्वोत्तम खलनायक हासिल साठी २००३
सहायक अभिनेता लाइफ इन मेट्रो साठी २००७
सार्व. अभिनेता पान सिंग तोमार साठी २०१२ 

 १३) जियो टॅग प्राप्त सामुदायिक स्वयंपाक गृहे असणारे देशातील पहिले राज्य कोणते ? 

१) उत्तरप्रदेश✅
२) महाराष्ट्र
३) मध्यप्रदेश
४) आंध्रप्रदेश


१. पचलेल्या अन्नाचे रक्तात अवशोषन होऊन त्याचा ऊपयोग उर्जा निर्मीतीसाठी केला जातो.
 या क्रियेला काय म्हणतात?

1)पचन
2)अवशोषण  (absorption)
 *3)सात्मिकरन (Assimilation)✅* 
4)उत्सर्जन (Excretion)

5 steps of Digestion

Ingestion ➡️Digestion➡️Absorption➡️Assimilation➡️Egestion


२. आधुनिक आवर्तसारणीचे मांडणी कोणी केली?

1)डोबेरायनर
2)न्यूलँडस
3)मेंडेलिव
4)हेन्री मोस्ले✅


३. पुढीलपैकी कोणते व्हिटॅमिन बी कॉम्प्लेक्स मध्ये नाही?

1)थायमिन 
2)रायबोफ्लेविन
3)फॉलिक ऍसिड 
4)एस्कॉर्बिक ऍसिड✅
5)वरीलपैकी सर्व येतात.

व्हिटॅमिन बी कॉम्प्लेक्समध्ये खालील 8 जीवनसत्त्वे असतात.

व्हिटॅमिन बी 1 थायामिन
बी 2 रिबोफ्लेविन
बी 3 नियासिन 
बी 5 पँटोथेनिक ऍसिड
बी 6 पायरिडॉक्साइन 
बी 7 बायोटिन 
बी 9 फॉलिक ऍसिड 
बी 12 सायनोकोबालामिन

एस्कॉर्बिक ऍसिड =व्हिटामीन C 


४. मुलद्रव्याच्या अणूमध्ये बाहेरच्या कक्षेत किती इलेक्ट्रॉन असतात तेव्हा इलेक्ट्रॉनची देवाणघेवाण होत नाही?

1)12
2)6
3)7
4)8✅



५.खालील विधानांचा विचार करा.व योग्य विधाने निवडा

1)अणुमधील प्रोटोन्स व न्युट्रोन्स ची संख्या म्हणजे अणु अंक होय.
2)कोणत्याही मुलद्रव्याचे रासायनिक गुणधर्म अणुअंकानुसार नियंत्रीत होतात.
3)अणुअन्काला मुलद्रव्याचे रासायनिक ओळख म्हणतात. 

A)1 व 2
B)2 व 3✅
C) फक्त 1
D)1,2 व 3

अणुमधील प्रोटोन्स व न्युट्रोन्स ची संख्या म्हणजे अणु वस्तुमान अंक(Mass Number)होय.

अणुमधील प्रोटोन्स ची संख्या म्हणजे अणुअंक होय.


६. 1803 मध्ये कोणत्या शास्त्रज्ञाने अणुसिध्दंत मांडला ?

1)चांडविक
2)रुदरफोर्ड
3)डाल्टन✅
4)थॉमसन


७. 1911 मध्ये कोणत्या शास्त्रज्ञाने सोन्याच्या पत्र्याचा वापर केला आणी अणुमध्ये एक अतिशय लहान भरीव असे अणुकेंद्रक असते हे सिध्द केले?

1)चांडविक
2)रुदरफोर्ड✅
3)डाल्टन
4)थॉमसन


८. न्युट्रोन चा शोध कोणी लावला?

1)चांडविक✅
2)रुदरफोर्ड
3)कणाद
4)थॉमसन

इलेक्ट्रॉन=थॉमसन
प्रॉटोन=गोल्डस्टीन


९. खालील विधाने पाहा..

*1)पाणी हे मिश्रण आहे.*
*2)हायड्रोजन व ओक्सिजन चे 1:2 प्रमाणात संयोग होऊन पाणी बनते*

A)दोन्ही विधाने चूक✅
B)दोन्ही विधाने अचुक
C)फक्त विधान 1 चूक
D )फक्त विधान 2 चूक

*पाणी हे संयुग आहे.
*हायड्रोजन व ओक्सिजन चे 2:1 प्रमाणात संयोग होऊन पाणी बनते*


१० *खालीलपैकी संप्लवनशील पदार्थ कोणते?
1)नवसागर  व कापूर 
2)कोळसा व शिसे
3)हिरा व चुना


A)1 व 2
B)2 व 3
C) फक्त 1✅
D)1,2 व 3


११. *अर्सेनीक ,सिलिकॉन व सेलेनियम ही कोणती उदाहरणे आहेत?*

1)धातू
2)अधातू
3)धातूसदृश्य ✅
4)वरीलपैकी सर्व


१२. *पाणी किती फरनहेट( °f) ला गोठते?*

1)31°f 
2)0°f
3)32°f✅
4]37°f



१३. *खालीलपैकी सत्य विधान ओळखा.*

1)इलेक्ट्रॉन धन प्रभारित असतात.
2)न्युट्रोन ऋन प्रभारित असतात.
3)प्रोटोन्स प्रभार रहित असतात.

A)1 व 2
B)1,2 व 3
C) फक्त 1
D)यापैकी एकही नाही✅

1)इलेक्ट्रॉन ~धन~ ऋण प्रभारित असतात.
2)न्युट्रोन ~ऋन~ प्रभार रहित असतात.
3)प्रोटोन्स ~प्रभार रहित~ धन प्रभारित असतात.

वाचा :- 10 महत्त्वाचे सराव प्रश्न उत्तरे


▪️ कोणत्या संस्थेनी 'सुरक्षित दादा-दादी आणि नाना-नानी अभियान' चालवले आहे?

उत्तर : नीती आयोग


▪️ कोणत्या राज्य सरकारने राज्यात ‘बिरसा हरित ग्राम योजना’ लागू केली?

उत्तर : झारखंड


▪️ 2020 साली आंतरराष्ट्रीय सुइणी दिनाची संकल्पना काय आहे?

उत्तर : मिडवाइव्ज विथ विमेन: सेलिब्रेट, डेमोनस्ट्रेट, मोबिलाईज, युनाइट


▪️ कोणत्या आंतरराष्ट्रीय संस्थेनी “लॉस्ट अॅट होम” या शीर्षकाचा अहवाल प्रकाशित केला?

उत्तर : संयुक्त राष्ट्रसंघ बाल निधी (UNICEF)


▪️ कोणत्या राज्य सरकारने 'आयुष कवच-कोविड' या नावाचे मोबाइल अॅप तयार केले?

उत्तर : उत्तरप्रदेश


▪️ कोणती कंपनी ‘आयसोलेटेड नॉट अलोन’ नावाने एक मोहीम चालवीत आहे?

उत्तर : अॅव्होन


▪️ कोणत्या सरकारने राज्यात मुख्यमंत्री शहरी रोजगार गॅरंटी योजना लागू करण्याचा निर्णय घेतला?

उत्तर : हिमाचल प्रदेश


▪️ कोणत्या व्यक्तीची आर्मी ट्रेनिंग कमांडचे नवे कमांडर म्हणून नेमणूक करण्यात आली आहे?

उत्तर : लेफ्टनंट जनरल राज शुक्ला


▪️ IBRD यामध्ये अमेरिकेचे प्रतिनिधी म्हणून कोणत्या व्यक्तीची नेमणूक करण्यात आली?

उत्तर : अशोक मायकेल पिंटो


▪️ 2020 साली जागतिक अस्थमा दिनाची संकल्पना काय आहे?

उत्तर : इनफ अस्थमा डेथ्स

काही महत्त्वाचे एकक



 एककाचे नाव - वापर


नॉट :- सागरी जहाजांची गती मोजण्याचे एकक


1 नॉटिकल मैल=6076 फुट


 फॅदम - समुद्राची खोली मोजण्याचे एकक


1 फॅदम=6 फुट


 प्रकाशवर्ष :- तारे व ग्रह यांच्यातील अंतर मोजण्याचे एकक


1 प्रकाशवर्ष=9.46×10१२ मीटर


 अँगस्ट्रॉंम :- प्रकाश लहरींची लांबी मोजण्याचे एकक


1 अँगस्ट्रॉंम (A°)=10-१० मीटर


 बार :- वायुदाब मोजण्याचे एकक


1 बार=10 डाईन्स दाब/चौ


 पौंड :- वजन मोजण्याचे एकक


2000 पौंड=1 टन


 कॅलरी :- उष्णता मोजण्याचे एकक


1 कॅलरी=1 ग्रॅम शुद्ध पाण्याचे 1°से. तापमान वाढवण्यासाठी लागणारी ऊर्जा


 अॅम्पीअर :- विद्युत प्रवाह मोजण्याचे एकक


1 अॅम्पीअर=6.3×10१८ इलेक्ट्रोन्स/सेकंद


 मायक्रोन :- लांबीचे वैज्ञानिक एकक


1 मायक्रोन=0.001 मिमी


 हँड :- घोड्याची उंची मोजण्याचे एकक


1 हँड=4 इंच


 गाठ :- कापूस गाठी मोजण्याचे एकक


1 गाठ=500 पौंड


 रोएंटजेन :- क्ष-किरणांनी उत्पन्न केलेली विकिरण मात्रा मोजण्याचे एकक


 वॅट :- शक्तीचे एकक


1 हॉर्सपॉवर=746 वॅट


 हॉर्सपॉवर :- स्वयंचलित वाहन किंवा यंत्राची भर उचलण्याची शक्ति मोजण्याचे एकक


1 हॉर्सपॉवर=1 मिनिटात, 1 फुट अंतरावर 33,000 पौंड वजन उचलणे.


 दस्ता :- कागदसंख्या मोजण्याचे एकक


1 दस्ता=24 कागद, 


1 रिम=20 दस्ते


 एकर :- जमिनीचे मोजमाप करण्याचे एकक


1 एकर = 43560 चौ.फुट


 मैल :-अंतर मोजण्याचे एकक


1 मैल=1609.35 मीटर


 हर्टझ :- विद्युत चुंबकीय लहरी मोजण्याचे एकक

चक्रवर्ती समिती (Chakravarty Committee)



▪️भारतीय मौद्रिक प्रणालीच्या कामकाजासंबंधीचा अभ्यास करण्याकरिता स्थापन करण्यात आलेली समिती.


▪️१९७० ते १९८०च्या दशकात सरकारकडून पैशाची सतत होणारी मागणी पूर्ण करण्यासाठी रिझर्व बँक ऑफ इंडिया ही भारताची मध्यवर्ती बँक सरकारला जास्तीत जास्त कर्ज देत होती. 


▪️तयासाठी लागणाऱ्या चलनाच्या उभारणीसाठी बँकांच्या वैधानिक रोखता गुणोत्तरात (statutary liquidity ratio) सतत वाढ केली जात होती.


▪️तयामुळे ‘राखीव चलनात’ किंवा ‘मूळ चलनात’ वाढ होऊन देशातील चलन पुरवठ्यातही वाढ होत होती. त्याचा परिणाम म्हणजे, महागाईचा भार देशाच्या अर्थव्यवस्थेवर पडत होता. 


▪️अशा वेळी चलन पुरवठ्यातील वाढ रोखण्यासाठी रिझर्व बँक ही बँकांच्या ‘आवश्यक रोख राखीव गरजेवर’ (Cash Resrve Requirment) सतत वाढ करत होती.


▪️या चक्रातून बाहेर पडून येणाऱ्या काळात महागाईमुक्त नियोजित विकास कसा साध्य करता येईल, हे ठरविण्यासाठी प्रसिद्ध अर्थशास्त्रज्ञ सुखमय चक्रवर्ती यांच्या अध्यक्षतेखाली ही समिती स्थापन करण्यात आली.


🔳 शिफारसी : चक्रवर्ती समितीने मौद्रिक प्रणालीच्या वेगवेगळ्या घटकांचा अभ्यास करण्यासाठी रिझर्व बँक व भारत सरकार यांनी १९८१ पर्यंत नेमलेल्या सर्व समित्यांचा व अभ्यासगटांच्या अहवालांचा आधी सखोल अभ्यास केला.


▪️तयानंतर एप्रिल १९८५ मध्ये समितीने आपला अहवाल रिझर्व बँकेला  सादर केला .