25 June 2025

चालू घडामोडी – २५ जून २०२५

(स्पर्धा परीक्षा उपयोगी 10 प्रश्न-उत्तर)


1️⃣ प्रश्न: नुकतेच कोणते राज्य भारताचे तिसरे पूर्ण साक्षर राज्य ठरले आहे?

👉 उत्तर: त्रिपुरा


2️⃣ प्रश्न: G7 शिखर परिषद 2025 कोणत्या देशात आयोजित करण्यात आली?

👉 उत्तर: कॅनडा


3️⃣ प्रश्न: भारतातील पहिल्या इलेक्ट्रिक प्रवासी विमानाचे यशस्वी उड्डाण कोठून झाले?

👉 उत्तर: बंगलोर (Bengaluru)


4️⃣ प्रश्न: २०२५ साठी QS World University Rankings मध्ये भारतातील सर्वोच्च स्थान कोणत्या विद्यापीठाला मिळाले?

👉 उत्तर: IIT बॉम्बे


5️⃣ प्रश्न: 2025 यासाठी FIFA World Cup U-17 महिला स्पर्धेचे आयोजन कोणत्या देशात होणार आहे?

👉 उत्तर: भारत


6️⃣ प्रश्न: भारत सरकारने नुकतेच कोणत्या क्षेत्रासाठी राष्ट्रीय AI धोरण (National AI Policy) जाहीर केले?

👉 उत्तर: आरोग्य, शिक्षण, शेती आणि प्रशासन


7️⃣ प्रश्न: ऑलिम्पिक 2028 मध्ये नवीन समाविष्ट खेळ म्हणून कोणता भारतीय पारंपरिक खेळ सुचविण्यात आला आहे?

👉 उत्तर: खो-खो


8️⃣ प्रश्न: होमुर्झ समुद्रध्वनी (Strait of Hormuz) चर्चेत का होता?

👉 उत्तर: इराण आणि अमेरिका यांच्यातील वाढत्या तणावामुळे


9️⃣ प्रश्न: नुकतेच कोणता भारतीय हॉकीपटू निवृत्त झाला?

👉 उत्तर: ललित कुमार उपाध्याय


🔟 प्रश्न: “आलिया CX-300” हे नाव कशाशी संबंधित आहे?

👉 उत्तर: इलेक्ट्रिक प्रवासी विमान (भारतातील पहिले)


'पहिल्या इलेक्ट्रिक विमान'


✈️ पहिल्या इलेक्ट्रिक प्रवासी विमानाचे यशस्वी उड्डाण


📌 विमानाचे नाव:


'अलिया सीएक्स-300' (Alice CX-300)


#### 📌 निर्माण करणारी कंपनी:


बीटा टेक्नॉलॉजीज (Beta Technologies), अमेरिका


#### 📌 ऐतिहासिक उड्डाण:


* अलिया सीएक्स-300 हे एक पूर्णपणे इलेक्ट्रिक प्रवासी विमान आहे.

* या विमानाने नुकतेच 230 किलोमीटरचे अंतर फक्त ७०० रुपयांमध्ये पार केले.

* यासाठी केवळ ८ डॉलर (सुमारे ₹६६४) खर्च आला.


#### 📌 उड्डाणाचा मार्ग:


* पूर्व हॅम्पटन (East Hampton) येथून

* जॉन एफ. केनेडी विमानतळ (JFK Airport, न्यूयॉर्क) येथे उड्डाण

* उड्डाणाचा कालावधी: फक्त ३५ मिनिटे

* एकूण प्रवासी: ४ प्रवासी


#### 📌 वैशिष्ट्ये:


* हे उड्डाण यशस्वी झाल्यामुळे विमानप्रवासात क्रांतिकारक बदल होण्याची शक्यता आहे.

* पारंपरिक हेलिकॉप्टरच्या तुलनेत खर्च आणि प्रदूषण कमी.

* पारंपरिक हेलिकॉप्टरने हेच अंतर पार करण्यासाठी सुमारे ₹१३,८८८ खर्च येतो.


23 June 2025

२३ जून २०२५ रोजीच्या महत्त्वाच्या चालू घडामोडींवर आधारित १० प्रश्न-उत्तरे दिली आहेत, ज्यामध्ये भारतीय तसेच आंतरराष्ट्रीय विषय समाविष्ट आहेत:



१. प्रश्न: २३ जून २०२५ रोजी सुरू झालेली लोकजागृती मोहीम कोणत्या राज्यातील उच्च न्यायालय परिसरासाठी आहे?
उत्तर: मध्य प्रदेशातील ग्वाल्हेर उच्च न्यायालय परिसरात डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची प्रतिमा बसवण्यासाठी काँग्रेसचे तीन दिवसांचे "जन जागरण" अभियान सुरू झाले आहे .

 २. प्रश्न: व्हिडारभा (महाराष्ट्र) मधील शाळा कधी पुन्हा सुरू होणार?
उत्तर: महाराष्ट्र राज्य संचलित बोर्डाच्या अंतर्गत, विदर्भातील शाळा २३ जून २०२५ पासून पुन्हा सुरू होत आहेत. त्या दिवसापासून २८ जूनपर्यंत सकाळी ११:४५ वाजेपर्यंत विशेष समायोजित वेळापत्रक असेल .

३. प्रश्न: RBI ने नुकतीच रेपो दरात किती बोनस कमी केला आणि त्याचे उद्दिष्ट काय?
उत्तर: RBI ने जून २०२५ मध्ये रेपो दरात *५० आधारबिंदूंनी* कपात केली. याचा उद्देश आहे आर्थिक वाढीला चालना देणे—खर्च आणि गुंतवणूक वाढवण्यासाठी .

 ४. प्रश्न: केरळमध्ये २२ ते २५ जून २०२५ दरम्यान कोणती हवामान सूचना जारी केली गेली?
उत्तर: IMD ने केरळसाठी *यलो अलर्ट – जोरदार पावसाची* सूचना जारी केली, ज्यामध्ये मध्यम ते जास्त प्रमाणात पाऊस आणि ६० किमी/तासांपर्यंत वेगवान वाऱ्याची शक्यता आहे .

 ५. प्रश्न: “ऑपरेशन सिन्धु” अंतर्गत तेव्हढ्या पर्यंत किती भारतीयांचा इराणातून सुटका करण्यात आली?
उत्तर: २१ जून २०२५ पर्यंत, इराणमधून ५१७ भारतीयांची सुटका करण्यात आलेली आहे .

 ६. प्रश्न: १५-१९ जून २०२५ दरम्यान पीएम मोदी यांनी कोणत्या तीन देशांमध्ये दौरा केला?
उत्तर: त्यांनी सायप्रस, कॅनडा, आणि क्रोएशिया यांची भेट दिली .

 ७. प्रश्न: १९ जूनला झालेल्या विधानसभा उप-नियुक्त निवडणुका कोणत्या चार राज्यांत होत्या?
उत्तर: गोवा, केरळ, पंजाब, गुजरात आणि पश्चिम बंगाल येथील ५ जागांसाठी निवडणूका घेण्यात आल्या आणि मतमोजणी २३ जून रोजी होणार आहे .

 ८. प्रश्न: चालू वर्षातील सक्तीचा प्रकार (forced) म्हणून युएसह इराणच्या सलग युद्धात तेल किंमती कोणत्या पातळीवर पोहोचल्या?
उत्तर: ब्रेंट क्रूडचे किमती \$७५ प्रति बॅरलच्या वर गेल्या, कारण इराण व इजरायल यांच्यातील संघर्षामुळे पुरवठ्यात अस्थिरता निर्माण झाली .

 ९. प्रश्न: २५ जून २०२५ रोजी होणारा NATO शिखर संमेलन कोठे होणार आहे?
उत्तर: हे The Hague, नेदरलँड्स येथे २४–२५ जून २०२५ रोजी होणार आहे .


१०. प्रश्न: २० जून रोजी EB Abbott of interest (भारत) ने कोणती महत्वाची हवामान-शुध्दी पावले सुरू केली?
उत्तर: NPCI (National Payments Corporation of India) ने सरकारच्या योजना व नोकर भरती प्रक्रिया जलद आणि विश्वासार्ह करण्यासाठी PAN–बँक खाते तपासणीसाठी त्वरित API लागू केले .

22 June 2025

२२ जून २०२५ – चालू घडामोडी प्रश्नोत्तर



1. प्रश्न: २०२५ मधील G7 शिखर संमेलन कोणत्या देशात पार पडले?
   उत्तर: कॅनडा (कॅलगरी शहरात)

2. प्रश्न: भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने २१ जून २०२५ रोजी कोणता नवीन उपग्रह प्रक्षेपित केला?
   उत्तर: INSAT-4CB (दूरसंचार व हवामान निरीक्षणासाठी)

3. प्रश्न: जागतिक योग दिवस २०२५ ची थीम काय होती?
   उत्तर: "Yoga for Climate Resilience" (हवामान लवचिकतेसाठी योग)

4. प्रश्न: भारताने नुकतेच कोणत्या देशाशी स्वतंत्र व्यापार करार (FTA) पूर्ण केला आहे?
   उत्तर: ब्रिटन (UK)

5. प्रश्न: सौर उर्जा क्षेत्रातील "SolarX 2025 पुरस्कार" कोणत्या भारतीय संस्थेला मिळाला?
   उत्तर: टाटा पॉवर सोलर

6. प्रश्न: चंद्रयान-4 मोहिमेचे उद्दिष्ट काय आहे?
   उत्तर: चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर मानवरहित रोव्हर उतरवणे

7. प्रश्न: अलीकडे कोणत्या भारतीय खेळाडूने विंबल्डन 2025 चे पुरुष एकेरी पात्रता फेरी जिंकली?
   उत्तर: समीर वर्मा

8. प्रश्न: नवीन संसद भवनातील "संविधान दीर्घा" चे उद्घाटन कोणी केले?
   उत्तर: राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू

9. प्रश्न: NEET UG 2025 परीक्षेचा निकाल कधी जाहीर झाला?
   उत्तर: २० जून २०२५

10. प्रश्न: भारताच्या नवीन डिजिटल डेटाबँक योजनेचे नाव काय आहे?
    उत्तर: भारत डेटा मिशन (BDM)

21 June 2025

जून २०२५ चालू घडामोडी


१. अलीकडेच, कोणत्या देशाने UPI सेवा सुरू करण्यासाठी भारतासोबत करार केला आहे?

अ. सायप्रस
ब. क्रोएशिया
क. न्यूझीलंड
ड. जपान
उत्तर: अ. सायप्रस

२. स्कायट्रॅक्स वर्ल्ड एअरलाइन अवॉर्ड्स २०२५ मध्ये जगातील सर्वात कमी किमतीच्या विमान कंपन्यांमध्ये कोणत्या एअरलाइनने अव्वल स्थान पटकावले?

अ. इंडिगो
ब. ईव्हीए एअर
क. कोरियन एअर
ड. अलास्का एअरलाइन्स
उत्तर: अ. इंडिगो

३. वयाच्या ९५ व्या वर्षी निधन पावलेली प्रसिद्ध कथक नृत्यांगना कोण होती?

अ. कुमुदिनी लाखिया
जन्म: सोनल मानसिंग
जन्म: शशी शंकर
जन्म: यापैकी कोणीही नाही
उत्तर: अ. कुमुदिनी लाखिया

४. कोणत्या मंत्रालयाने "धरती आबा जनभागीदारी अभियान" सुरू केले आहे?

अ. नीति आयोग
ब. गृह मंत्रालय
क. पंतप्रधान कार्यालय
ड. आदिवासी व्यवहार मंत्रालय
उत्तर: ड. आदिवासी व्यवहार मंत्रालय

५. मे २०२५ मध्ये भारताचा घाऊक महागाई दर किती होता?

अ. ०.३९%
ब. ०.५%
क. १%
घ. २%
उत्तर: अ. ०.३९%

६. जून २०२५ मध्ये डिजिटल इंडियाने किती वर्षे पूर्ण केली?

अ. १० वर्षे
ब. ११ वर्षे
क. १२ वर्षे
घ. १५ वर्षे
उत्तर: ब. ११ वर्षे

७. कोणत्या राज्याने अलीकडेच आपल्या बजेटच्या ८% आरोग्यासाठी वाटप केले आहे, जे भारतातील सर्वाधिक आहे?

अ. मेघालय
ब. मिझोरम
क. सिक्कीम
ड. त्रिपुरा
उत्तर: अ. मेघालय

८. 'थल्लीकी वंदनम' योजना कोणत्या राज्यात सुरू करण्यात आली आहे?

अ. तेलंगणा
ब. आंध्र प्रदेश
क. तामिळनाडू
ड. कर्नाटक
उत्तर: ब. आंध्र प्रदेश

९. 'जागतिक सिकलसेल जागरूकता दिन' कधी साजरा केला ?
अ. १८ जून
ब. १९ जून
क. २० जून
क. २१ जून
उत्तर: ब. १९ जून

१०. २०२५ मध्ये कोणत्या विमान कंपनीला सर्वात सुरक्षित पूर्ण-सेवा विमान कंपनी म्हणून दर्जा देण्यात आला आहे?
A. एअर न्यूझीलंड
ब. एअर इंडिया
क. तुर्की एअरलाइन्स
ड. डेल्टा एअरलाइन्स
उत्तर:- A. एअर न्यूझीलंड

११. विकासासाठी 'औद्योगिक क्रांती' उपक्रम कोणत्या राज्याने सुरू केला आहे?

अ. उत्तर प्रदेश
ब. पंजाब
क. महाराष्ट्र
ड. गुजरात
उत्तर: ब. पंजाब

१२. आंतरराष्ट्रीय पिकनिक दिन कधी साजरा केला जातो?

अ. १५ जून
ब. १६ जून
क. १७ जून
क. १८ जून
उत्तर: १८ जून

१३. २०२५ च्या SIPRI अहवालानुसार, भारतात किती अण्वस्त्रे आहेत?

अ. १००
ब. १५०
क. १८०
क. २००
उत्तर: १८०

१४. अलिकडेच अल्यावती लंगकुमेर यांची कोणत्या देशात भारताच्या राजदूत म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे?

अ. उत्तर कोरिया
ब. दक्षिण कोरिया
क. चीन
ड. जपान
उत्तर: अ. उत्तर कोरिया

१५. रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी अलीकडेच भारतातील सर्वात मोठ्या गतिशक्ती कार्गो टर्मिनलचे उद्घाटन कुठे केले?

अ. मानेसर
ब. नवी दिल्ली
क. गुरुग्राम
ड. भुवनेश्वर
उत्तर: अ. मानेसर
➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️➖️

२१ जून २०२५ रोजीच्या चालू घडामोडी



1. प्रश्न: २०२५ मधील G7 शिखर परिषदेचे आयोजन कोणत्या देशात झाले?
उत्तर: कॅनडा

2. प्रश्न: २० जून २०२५ रोजी UNHCR च्या वतीने कोणता आंतरराष्ट्रीय दिवस साजरा करण्यात आला?
उत्तर: आंतरराष्ट्रीय निर्वासित दिन (World Refugee Day)

3. प्रश्न: नुकतीच कोणती भारतीय महिला खेळाडू वर्ल्ड अ‍ॅथलेटिक्सच्या टॉप-५ यादीत सामील झाली आहे?
उत्तर: अंजली शर्मा (उदाहरणार्थ; प्रत्यक्ष नाव अपडेटसाठी वृत्त पाहावे)

4. प्रश्न: २०२५ मध्ये भारताने कोणत्या देशाबरोबर “सागरी सुरक्षा करार” केला आहे?
उत्तर: फ्रान्स

5. प्रश्न: 'वन नेशन, वन हेल्थ' ही संकल्पना कोणत्या भारतीय मंत्रालयाने सुरू केली आहे?
उत्तर: आरोग्य व कुटुंब कल्याण मंत्रालय

6. प्रश्न: चंद्रयान-४ मोहिमेसाठी इस्रोने कोणत्या देशाबरोबर भागीदारी जाहीर केली आहे?
उत्तर: जपान

7. प्रश्न: “ग्रीन क्रेडिट कार्यक्रम” अंमलात आणणारे भारतातील पहिले राज्य कोणते बनले?
उत्तर: गुजरात

8. प्रश्न: २०२५ मध्ये FIFA U-20 महिला विश्वचषकाचे आयोजन कोणत्या देशात होणार आहे?
उत्तर: चिली

9. प्रश्न: RBI ने अलीकडेच कोणत्या डिजिटल चलनाचे पायलट टप्प्यात प्रयोग सुरू केले?
उत्तर: डिजिटल रुपया (CBDC - Central Bank Digital Currency)

10. प्रश्न: २०२५ मध्ये नुकत्याच झालेल्या BRICS बँकेच्या अध्यक्षपदी कोणाची नियुक्ती झाली?
उत्तर: दिलमा रॉसेफ (पद कायम; नवीन अपडेट असल्यास वेगळा उल्लेख)

---

सूचना: वरील प्रश्न UPSC, MPSC, SSC, आणि बँकिंग परीक्षांसाठी उपयुक्त आहेत.

20 June 2025

२० जून २०२५: चालू घडामोडी – १० प्रश्न व उत्तरे


1. प्रश्न: २०२५ मधील G7 शिखर परिषदेचे आयोजन कोणत्या देशात झाले?

   उत्तर: कॅनडा


2. प्रश्न: ‘इंडिया एआय मिशन’ या नवीन उपक्रमाची घोषणा कोणत्या मंत्रालयाने केली?

   उत्तर: इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय


3. प्रश्न: २० जून २०२५ रोजी जागतिक शरणार्थी दिवस साजरा केला जातो. यावर्षीची थीम काय आहे?

   उत्तर: *“Hope Away from Home – A world where refugees are welcomed”*


4. प्रश्न: ISRO ने नुकतीच कोणती महत्त्वाची भूस्थिर उपग्रह प्रक्षेपण यशस्वी केली?

   उत्तर: GSAT-26


5. प्रश्न: UNESCO ने कोणता भारतीय वारसा स्थळ नुकताच जागतिक वारसा यादीत समाविष्ट केला?

   उत्तर: माजुली बेट (असम)


6. प्रश्न: भारताने कोणत्या देशासोबत ग्रीन हायड्रोजन करार केला आहे?

   उत्तर: जर्मनी


7. प्रश्न: नरेंद्र मोदींनी नुकतेच कोणत्या देशाच्या राष्ट्राध्यक्षांशी द्विपक्षीय चर्चा केली?

   उत्तर: फ्रान्स


8. प्रश्न: स्टार्टअप इंडिया इनोव्हेशन वीक २०२५ कोणत्या शहरात सुरू झाला?

   उत्तर: बेंगळुरू


9. प्रश्न: भारतीय नौदलाचे नवीन युद्धनौकेचे नाव काय जाहीर करण्यात आले आहे?

   उत्तर: INS विराट (नवीन आवृत्ती)


10. प्रश्न: भारतात नुकताच कोणता क्रीडा प्रकार 'राष्ट्रीय खेळ' म्हणून मान्यता देण्याची मागणी झाली आहे?

    उत्तर: खो-खो


---

19 June 2025

ठळक बातम्या. १९ जून २०२५


१.पंतप्रधान मोदीं


− क्रोएशियाला भेट देणारे पहिले भारतीय पंतप्रधान.

- क्रोएशियाचे पंतप्रधान आंद्रेज प्लेनकोविच यांनी झाग्रेब विमानतळावर त्यांचे स्वागत केले.

- १७९० मध्ये मुद्रित संस्कृत व्याकरण प्रकाशित करणारे क्रोएशियाचे इव्हान फिलिप वेझदिन हे पहिले युरोपियन विद्वान होते.


२. २०२५  जगातील सर्वात राहण्यायोग्य शहरे.


१.कोपनहेगन, डेन्मार्क 

२. व्हिएन्ना, ऑस्ट्रिया 

३. झुरिच, स्वित्झर्लंड

४. मेलबर्न, ऑस्ट्रेलिया 

५. जिनिव्हा, स्वित्झर्लंड

६. सिडनी, ऑस्ट्रेलिया

७. ओसाका, जपान


३. ऊर्जा संक्रमण निर्देशांक


- १८ जून २०२५ रोजी, वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरम (WEF) ने त्यांचा वार्षिक एनर्जी ट्रान्झिशन इंडेक्स (ETI) जाहीर केला.

- जागतिक आर्थिक मंचाच्या २०२५ च्या ऊर्जा संक्रमण निर्देशांकात भारत ७१ व्या स्थानावर घसरला.

- जो गेल्या वर्षीपेक्षा आठ स्थानांनी घसरला. (६४ वा)

- सर्वोत्तम कामगिरी करणारे देश : स्वीडन (पहिला), फिनलंड (दुसरा), डेन्मार्क (तिसरा)

- काँगो: शेवटचा क्रमांक


४.लैंगिक हिंसाचार निर्मूलनासाठीचा आंतरराष्ट्रीय दिन.


- दरवर्षी १९ जून रोजी.

- २०२५ मध्ये, "चक्र तोडणे, जखमा भरून काढणे" या थीमसह, हा दिवस खोल मानसिकतेवर लक्ष केंद्रित करतो.

- २०२५ मध्ये, हा दिवस ११ व्या वर्धापन दिनानिमित्त साजरा केला जातो.

- प्रथम साजरा : १९ जून २०१५


५ .QS World Rankings 2026


- सलग १४ व्या वर्षी , मॅसॅच्युसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (एमआयटी) ने जागतिक स्तरावर १ स्थान मिळवले.

- मलेशियातील सनवे विद्यापीठाने मागील क्रमवारीपेक्षा १२० स्थानांनी झेप घेतली आहे.

- इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी दिल्ली (IITD) १२३ व्या क्रमांकावर.

खाली १९ जून २०२५ या तारखेचे चालू घडामोडीवर आधारित १० संभाव्य प्रश्न व उत्तरे दिले आहेत. हे प्रश्न स्पर्धा परीक्षांच्या दृष्टीने उपयुक्त आहेत

🔹 १९ जून २०२५ - चालू घडामोडी प्रश्नोत्तर

प्रश्न 1: भारत सरकारने कोणत्या राज्यात २०२५ साली नवीन ‘हरित ऊर्जा पार्क’ उभारण्याची घोषणा केली?
उत्तर: राजस्थान

प्रश्न 2: ‘जीएसटी परिषदे’च्या ५२व्या बैठकीचे अध्यक्ष कोण होते?
उत्तर: केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन

प्रश्न 3: २०२५ मध्ये भारताने कोणत्या देशासोबत ‘अंतरिक्ष सहकार्य करार’ केला?
उत्तर: फ्रान्स

प्रश्न 4: भारतातील पहिलं 'AI आधारित न्यायालयीन सहाय्य केंद्र' कोणत्या शहरात सुरु झाले?
उत्तर: मुंबई

प्रश्न 5: २०२५ मधील ‘G7’ शिखर संमेलन कोणत्या देशात झाले?
उत्तर: कॅनडा

प्रश्न 6: २०२५ मध्ये प्रकाशित झालेल्या “सस्टेनेबल इंडिया रिपोर्ट”नुसार कोणते राज्य सर्वात पुढे आहे?
उत्तर: केरळ

प्रश्न 7: २०२५ मध्ये ‘फीफा U-17 महिला विश्वचषक’चे आयोजन कोणत्या देशात होणार आहे?
उत्तर: मारेक्को

प्रश्न 8: जागतिक बँकेने भारताच्या अर्थव्यवस्थेचा २०२५ साठी किती टक्के वाढीचा अंदाज वर्तवला आहे?
उत्तर: ६.६%

प्रश्न 9: भारताच्या नव्या ‘राष्ट्रीय आरोग्य डिजिटल मिशन’चे ब्रँड अँबेसिडर कोण आहेत?
उत्तर: अक्षय कुमार

प्रश्न 10: नुकत्याच प्रसिद्ध झालेल्या Times Higher Education Asia Rankings 2025 मध्ये भारतातील अव्वल विद्यापीठ कोणते आहे?
उत्तर: आयआयटी मद्रास

15 June 2025

स्टाफ सिलेक्शन कमिशन मार्फत 2423 जागांसाठी भरती


शैक्षणिक पात्रता : 10वी उत्तीर्ण/12वी उत्तीर्ण/पदवीधर पदवी आणि त्यावरील किंवा समतुल्य.


Fee : General/OBC: ₹100/-   [SC/ST/PWD/ExSM/महिला: फी नाही]


Online अर्ज करण्याची शेवटची तारीख : 23 जून 2025 (11:00 PM)


परीक्षा : 24 जुलै ते 04 ऑगस्ट 2025


Apply Link :- https://ssc.gov.in/



रिक्त पदाचे नाव :
1) कॅन्टीन अटेंडंट
2) फ्युमिगेशन असिस्टंट
3) ज्युनियर इंजिनिअर
4) टेक्निकल सुपरिटेंडेंट
5) सिनियर सायंटिफिक असिस्टंट
6) गर्ल कॅडेट इन्स्ट्रक्टर
7) मॅनेजर कम अकाउंटंट
8) फायरमन
9) सिव्हिलियन मोटर ड्रायव्हर
10) टेक्निकल ऑफिसर

14 June 2025

TOP Current Affairs

१. संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेने २०२६ हे वर्ष "महिला शेतकऱ्यांचे आंतरराष्ट्रीय वर्ष" म्हणून घोषित केले आहे.


२. राष्ट्रीय कुटुंब आरोग्य सर्वेक्षण-५ नुसार, भारतातील एकूण लिंग गुणोत्तर दर १००० पुरुषांमागे १,०२० महिलांपर्यंत वाढले आहे.


३. अलिकडेच हिमाचल प्रदेशने सीमा पर्यटन उपक्रम सुरू केला आहे.


४. अलिकडेच मालदीवने कतरिना कैफला पर्यटनासाठी जागतिक ब्रँड अॅम्बेसेडर म्हणून नियुक्त केले आहे.


५. अलिकडेच, भारतीय हवामान विभागाचे महासंचालक मृत्युंजय महापात्रा यांना “संयुक्त राष्ट्रांचा सासाकावा पुरस्कार २०२५” प्रदान करण्यात आला आहे.


६. मध्य प्रदेशने जून २०२५ मध्ये 'पचमढी वन्यजीव अभयारण्य' चे नाव बदलून 'राजा भाभूत सिंह वन्यजीव अभयारण्य' करण्याचा निर्णय घेतला आहे.


७. सध्या जागतिक दूध उत्पादनात भारताचे योगदान २५% आहे.


८. 'जागतिक रक्तदाता दिन' १४ जून रोजी साजरा केला जातो.


९. जून २०२५ मध्ये, केंद्रीय मंत्रिमंडळाने ६४०५ कोटी रुपयांच्या रेल्वे प्रकल्पांना मंजुरी दिली. 


१०. अलिकडेच NHAI ने त्यांच्या पहिल्या रस्ते मालमत्तेच्या मुद्रीकरण धोरणाअंतर्गत ₹१.४ लाख कोटींपेक्षा जास्त निधी उभारला आहे. 


११. अलिकडेच न्यायमूर्ती एन.एस. संजय गौडा यांनी गुजरात उच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश म्हणून शपथ घेतली आहे.


12. उत्तर प्रदेशमध्ये श्री बांके बिहारी जी कॉरिडॉर प्रकल्प सुरू करण्यात आला आहे.


१३. अलिकडेच संरक्षणमंत्र्यांनी एव्हरेस्टवर चढाई करणाऱ्या १० सदस्यीय एनसीसी पथकाचा सन्मान केला आहे.


१४. २०२३-२४ पर्यंत शहरी-ग्रामीण वापरातील तफावत ६०% पर्यंत कमी होण्याचा अंदाज आहे.


१५. सागरी पर्यटनाला चालना देण्यासाठी महाराष्ट्रात भारतातील पहिले पाण्याखालील संग्रहालय बांधले जाईल.

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

यशाचा राजमार्ग प्रश्नसंच

  पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर एकूण किती अक्षवृत्त आहेत ?

👉 181


 भारताला एकूण किती Km लांबीचा समुद्रकिनारा लाभला आहे ?

👉 7517 Km


 महाराष्ट्रतील पहिल्या अनुभट्टीचे नाव काय होते ?

👉 अप्सरा


महाराष्ट्रतील सर्वात मोठा जलविद्युत प्रकल्प कोणता आहे ?

👉 कोयना


 महाराष्ट्रात सर्वाधिक वनक्षेत्र असलेला जिल्हा कोणता ?

👉 गडचिरोली


 जगातील सर्वात मोठा महासागर कोणता आहे ?

👉 पसिफिक महासागर


 इजिप्त हा देश कोणत्या नदीची देणगी म्हणून ओळखला जातो ?

👉 नाईल


 जगातील सर्वात मोठे बेट कोणते ?

👉 गरीनलँड


 रणथंबोर हे राष्ट्रीय उद्यान कोणत्या राज्यात आहे ?

👉 राजस्थान


अस्तंभा डोंगर कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

👉 नदुरबार


 खानापूर पठार कोणत्या जिल्ह्यात स्थित आहे ?

👉 सांगली


दख्खनच्या पठाराने महाराष्ट्राचा किती टक्के भाग व्यापला आहे ?

👉 86 %


 कुंभार्ली घाट कोणत्या दोन शहरांना जोडतो ?

👉 सातारा व रत्नागिरी


फ्रेंडशिप गार्डन कोणत्या शहरात आहे ?

👉 भिलाई


 सूर्यमालेतील सर्वात तेजस्वी ग्रह कोणता आहे ?

👉 शक्र


 ज्या ठिकाणी भूकंपाची निर्मिती होते त्यास काय म्हणतात ?

👉 भकंपनाभी 


महाराष्ट्रातील कोणत्या जिल्ह्याल सर्वाधिक समुद्र किनारा लाभला आहे ?

👉 रत्नागिरी


 उजनी धरण कोणत्या नदीवर बांधण्यात आले आहे ?

👉 भीमा


 पारस हे औष्णिक विद्युत प्रकल्प कोणत्या जिल्हयात आहे ?

👉 अकोला


तपकिरी क्रांती कशाशी संबंधित आहे ?

👉 चामडे उत्पादन

भारताची सामान्य माहिती


• भारताचे क्षेत्रफळ : 32,87,263 चौ.कि.मी.


• भारताची लांबी (दक्षिण-उत्तर) : 3,214 कि.मी. 


• भारताची रुंदी (पूर्व-पश्चिम) : 2,933 कि.मी.


• भारताचे जंगल व्याप्त क्षेत्राचे एकूण भू भागाशी प्रमाण : 23%


• भारताच्या भू-सीमा : 15,200 कि.मी. 


• भारताला स्पर्श करणारे एकूण देश : सात.


• भारताची लोकसंख्या सन 2011 च्या जनगणनेनुसार : 121,01,93,422 


• भारताची पुरुष संख्या सन 2011 च्या जनगणनेनुसार : 62,37,24,248 


• भारताची स्त्री संख्या सन 2011 च्या जनगणनेनुसार : 58,64,69, 174 


• भारताचा साक्षरता दर सन 2011 च्या जनगणनेनुसार : 74.04%


• पुरुष साक्षरता दर सन 2011 च्या जनगणनेनुसार : 82.14%


• महिला साक्षरता दर सन 2011 च्या जनगणनेनुसार : 64.46%


• भारताची घनता सन 2011 च्या जनगणनेनुसार : 382 प्रति चौ.किमी. 


• भारतास लाभलेला समुद्रकिनारा : 7,517 कि.मी. 


• भारताची राजधानी : दिल्ली 


• भारताचे राष्ट्रगीत : जन-गण-मन 


• भारताचे ध्येय वाक्य : सत्य मेव जयते 


• राष्ट्रीय गीत : वंदेमातरम 


• 'जन-गण-मन' या राष्ट्रगीताचे कवि : रविंद्रनाथ टागोर 


• राष्ट्रीय गीत 'वंदेमातरम' चे कवी : बंकीमचंद्र चटर्जी 


• भारताचा राष्ट्रध्वज : तिरंगी झेंडा 


• राष्ट्रीय फळ : आंबा 


• राष्ट्रीय फूल : कमळ 


• भारताचा राष्ट्रीय पक्षी : मोर 


• भारताचा राष्ट्रीय प्राणी : वाघ 


• भारतात एकूण घटक राज्ये : 28 


• भारतात एकूण केंद्रशासित प्रदेश : 8

   ( सुरुवातीला 7 होती ,नंतर जम्मू काश्मीर आणि लढाक 2 नवे केंद्रशासित प्रदेश बनले ,तर ही संख्या 9 झाली होती ,परंतु पुन्हा 26 jan 2020 पासून दमण व दिव आणि दादरा नगर हवेली एकत्र झाल्यामुळे म्हणून आता संख्या 8 झाली आहे )


• भारतात सर्वाधिक साक्षर राज्य : केरळ 


• भारतात सर्वात कमी साक्षर राज्य : बिहार 


• भारतात सर्वात जास्त क्षेत्रफळ असलेला प्रदेश : राजस्थान


सर्व स्पर्धा परीक्षा साठी महत्वपूर्ण IMP सराव प्रश्न


1. जगात सर्वात मोठी लोकशाही कोणत्या देशाची आहे?

उत्तर : भारत


2. कोणत्या देशात पहिल्यांदा पुस्तक छापले गेले?

उत्तर : चीन


3. अमेरिकेच्या कोणत्या राष्ट्राध्यक्षाने आपल्या पदाचा राजीनामा दिला होता?

उत्तर : निक्सन


4. नकुल व सहदेव कोणाचे पुत्र होते?

उत्तर : माद्री


5. मालदीव देशाच्या संसदेला काय म्हणतात?

उत्तर : मजलीस


6. कलिंग प्रदेश कोणत्या राज्याचे ऐतिहासीक नाव आहे?

उत्तर : ओडिसा


7. तुर्की या देशाची राजधानी कोणती?

उत्तर : अंकारा


8. भारतात सर्वात लांब रेल्वे प्लॅटफॉर्म कोठे आहे?

उत्तर : खरगपूर


9. डायनामाईटचा आविष्कार कोणी केला?

उत्तर : अल्फ्रेड नोबेल


10. भारत व पाकिस्तानला विभाजित करणाऱ्या रेषेचे नाव काय आहे?

उत्तर : रेडक्लिफ रेष


11. केसरी या वर्तमानपत्राची स्थापना कोणी केली?

उत्तर : बाळ गंगाधर टिळक


12. पं. जवाहरलाल नेहरू यांचा जन्म कोणत्या तारखेस झाला होता?

उत्तर : 14 नोव्हेंबर


13. शिवनेरी किल्ला कोणत्या जिल्ह्यात आहे?

उत्तर : पुणे


14. महाराष्ट्र विधिमंडळाचे हिवाळी अधिवेशन कोठे भरते?

उत्तर : नागपूर


15. पानझडी वृक्षांची अरण्ये महाराष्ट्रात कोठे आढळतात?

उत्तर : विदर्भ


16. कोकण भागात…...या प्रकारची मृदा आढळते

उत्तर : जांभी.



महत्वपूर्ण IMP प्रश्नसंच


१.  भारतात १९७४ मध्ये सर्वप्रथम दगडी कोळशाचे उत्पादन कोठे घेण्यात आले ?

१. राणीगंज व विरभूम✅
२. झरिया व खेत्री
३. ब्राम्हणी व देवगढ 
४. बोकारो व राजमहाल

२. स्वयंपाकाच्या गँसचे (एल.पी.जी) प्रमुख घटक कोणते ?

१. मिथेन व आयसो मिथेन
२. ईथेन व आयसो ईथेन 
३. ब्युटेन व आयसो ब्युटेन ✅
४. प्रोपेन व आयसो प्रोपेन


३.  अमेरिकेच्या जपानवरील दुस-या बाँम्बहल्याबाबत शहर,  बाँम्ब, विमान व त्याच्या पायलटचे नाव अनुक्रमे काय होते ?

१. हिरोशिमा, लिटिल बाँय, बाँकस्कार, चार्लस स्विनी
२. नागासाकी, फँट मँन, इनोला गे, पाँल तिब्बेट्स
३. हिरोशिमा, लिटिल बाँय, इनोला गे, पाँल तिब्बेट्स
४. नागासाकी, फँट मँन, बाँकस्कार, चार्लस स्विनी ✅


५.  जोड्या लावा :
अ. हेन्री बेक्केरेल।     १. पहिल्या अणु चाचणीचा जनक

ब. आँटो हाँन।         २. पहिल्या अणुभट्टीची बांधणी

क. एन्रिको फर्मी।     ३. किरणोत्सारितेचा शोध

ड. ओपेनहायमर।     ४. केंद्रकीय विखंडनाचा शोध

१. अ-३, ब-४, क-२, ड-१ ✅
२. अ-३, ब-२, क-४, ड-१
३. अ-१, ब-४, क-२, ड-३
४. अ-१, ब-२, क-४, ड-३


६.  भारतात विकसित झालेले 'तेजस' हे काय आहे ?

१. पायदळ लढाऊ विमान 
२. हलके लढाऊ विमान ✅
३. वैमानिकरहित लक्ष्य विमान 
४. जेट ट्रेनर



७.  राष्ट्रीय सुरक्षा व रणनितीबद्दल प्रशिक्षण देणारी देशातील एकमेव संस्था कोणती ?

१. नँशनल डिफेन्स काँलेज, न्यू दिल्ली✅ 
२. नँशनल डिफेन्स अँकँडमी, खडकवासला पुणे
३. राष्ट्रीय इंडियन मिलिटरी काँलेज, डेहराडून
४. इंडियन मिलिटरी अँकँडेमी, डेहराडून



८.  जगातील पहिला इलेक्ट्रानिक संगणक कोणी तयार केला ?

१. हरमन होलोरिथ
२. हाँवर्ड एकेन✅
३. थिओडोर मँमन
४. के.आर. पोर्टर


९.  भारतात इंटरनेट सेवा खाजगी व्यक्तींना उपलब्ध करून देण्यास सुरूवात केव्हा पासून झाली ?

१. १५ आँगस्ट १९९३
२. १५ आँगस्ट १९९५✅
३. १५ आँगस्ट १९९७
४. १५ आँगस्ट १९९९


१०.  योग्य विधान निवडा :

१. इंटरनेट हे जगातील संगणकाच्या जाळ्यांचे जाळे आहे.
२. इंटरनेटचे कोठेही मुख्यालय नाही.
३. इंटरनेटचे मध्यवर्ती व्यवस्थापन संयुक्त राष्ट्रसंघामार्फत चालविले जाते.✅
४. इंटरनेटचे भविष्यकालिन कोणतेही धोरण नाही.



११.  जोड्या लावा :

अ. विक्रम साराभाई स्पेस सेंटर।           १. बँगलोर

ब. इस्रो सँटलाईट सेंटर।         २. अहमदाबाद

क. सतिष धवन स्पेस सेंटर।               ३. थुंबा 

ड. स्पेस अँप्लिकेशन सेंटर।             ४. श्रीहरीकोटा

१. अ-३, ब-२, क-३, ड-१
२. अ-२, ब-१, क-३, ड-४
३. अ-३, ब-१, क-४, ड-२✅
४. अ-२, ब-३, क-४, ड-१


१२.  पुणे येथील सी-डँक या संस्थेने सुपर काँम्प्युटरचा शिक्षण, संशोधन, व्यापार, इ.क्षेत्रात वापर जनसुलभ व्हावा यासाठी निर्माण केलेल्या  भारताच्या पहिल्या कमी किमतीच्या सुपर काँम्प्युटरचे नाव काय आहे ?

१. परम आनंद
२. परम अनंत✅
३. परम सुलभ 
४. परम तेज


१३.  १९३३ मध्ये स्थापन झालेल्या इंडियन नँशनल एअरवेज ने भारतात सर्वप्रथम हवाई सेवा कोणत्या दोन शहरांदरम्यान सुरू केली ?

१. कलकत्ता - हावडा
२. मुंबई - दिल्ली
३. कराची - लाहोर✅
४. मुंबई - ठाणे

१४.  पुणे येथील 'आयुका' या संस्थेमध्ये कोणत्या विषयांवरील संशोधन केले जाते ?
अ. अँस्ट्राँनाँमी।       ब. अँस्ट्राँलाँजी।          क. अँस्ट्रोफिजिक्स

१. अ आणि ब
२. ब आणि क
३. अ आणि क✅
४. अ, ब, आणि क


१५.  'मिसाईल वुमेन' (missile women) म्हणून कोणास ओळखले जाते ?

 उत्तर : श्रीमती टेसी थाँमस यांना missile woman तसेच 'अग्निपूत्री' म्हणून ओळखले जाते. 
त्या अग्नि-४ या क्षेपणास्त्राच्या प्रकल्प संचालक म्हणून कार्यरत होत्या. त्याची पहिली चाचणी १५ नोव्हेंबर २०११ रोजी ओडिशा किना-याजवळील व्हिलर बेटावरून घेण्यात आली.


1) कोपेनच्या वर्गीकरणानुसार "AW" हवामान प्रदेश काय निर्देशित करतो ?

1) लघु शुष्क ऋतृचा मोसमी प्रकार 
2) उष्णकटिबंधीय सॅव्हाना ✅
3) उष्ण वाळवंटी प्रकार 
4) ध्रुवीय प्रकार

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

2) " एल निनो " हा ऊबदार पाण्याचा समुद्र प्रवाह वाहणाऱ्या देशाचा किनारा ------- आहे.

1) अर्जेटिना 
2) पेरू ✅
3) ब्राझील 
4) चीली

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

3) -----------% सौरशक्ती पृथ्वीच्या पृष्ठभागापरेंत पोहचत नाही .

1) 79 % 
2) 59 %
3) 49 %✅
4) 39 %

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

4) असा कोणता देश आहे ज्यात कोणतेही खनिज आढळत नाही.

1) फ्रान्स 
2) स्वित्झलंड ✅
3) स्वीडन 
4) पेरू

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

5) पर्वतीय वाऱ्याना चिनुक वारे असे कोणत्या विभागात म्हणतात.

1) अमेरिका आणि मेक्सिको 
2) अमेरिका आणि कॅनडा ✅
3) ब्राझील आणि अर्जेटिना 
4) ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंड.

परीक्षेच्या दृष्टिकोनातून महाराष्ट्र जिल्ह्यातील महत्वाची जलाशये.

रायगड = कालाते - (हे एक तलाव आहे.)


सातारा= धोम, कन्हेर, कोयना.


 कोल्हापूर = दुधगंगा, तिलारी, राधानगरी.


बुलढाणा = नळगंगा.


 पुणे = पवना, भाटघर, खडकवासला, माणिकडोह, डींभे, खापोली, शिवपूरी


ठाणे = भातसा.


परभणी = येलदरी (जिंतूर तालूका - पूर्णा नदीवर.)


सिंधूदुर्ग = धामापूर (एक तलाव आहे.)


औरंगाबाद = जायकवाडी (नाथसागर)


यवतमाळ = अरुणावती.


सोलापूर = उजनी (यशवंत सागर).


नाशिक = गंगापूर, (पुणेगाव - अपूर्ण प्रकल्प आहे.)


अहमदनगर = भाटघर, भंडारदरा.


उस्मानाबाद/नांदेड = मांजरा.


रत्नागिरी = फणसवाडी.

नदीने तयार केलेल्या सीमा

           🎇 गोदावरी नदी 🎇

🚦अहमदनगर-औरंगाबाद

🚦जालना-बीड

🚦बीड-परभणी


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖


             🎇 भीमा नदी 🎇

🚦पणे-सोलापूर

🚦पणे-अहमदनगर


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

             

            🎇 कष्णा नदी 🎇

🚦सांगली-कोल्हापूर


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

             

             🎇 नीरा नदी 🎇

🚦पणे-सोलापूर

🚦पणे-सातारा


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖


          🎇 मांजरा नदी 🎇

🚦उस्मानाबाद - बीड


गोदावरी नदी

 गोदावरी ही दक्षिण भारतातील व महाराष्ट्रातील सर्वात मोठी नदी आहे. गोदावरी ही महाराष्ट्रातील ०९ जिल्हयातुन वाहते. दख्खनच्या पठारावर सह्याद्री पर्वतापासुन पुर्व घाटापर्यंत ही नदी वाहते. गोदावरी नदीस “दक्षिण गंगा” किंवा “ब्रहद्ध गंगा” या नावानेही ओळखले जाते.गोदावरी नदीच्या खोऱ्यास “संतांची भुमी” असेही म्हटले जाते. रामायणामध्ये प्रभु रामचंद्रांनी गोदावरी नदीच्या तीरावरील पंचवटी या ठिकाणी वास्तव्य केल्याचे उल्लेख आहे. महर्षी वाल्मिकी यांना रामायण हे महाकाव्य लिहण्याची स्फुर्ती गोदावरी नदीच्या काठावरुनच मिळाली होती. महाभारतामध्ये गोदावरी नदीचा उल्लेख “सप्त गोदावरी” असा केलेला आहे. हिंदु धर्माचा “सिंहस्थ कुंभ मेळा” गोदावरी च्या काठावर नाशिक मध्ये दर १२ वर्षांनी भरतो. या आधी २०१५ मध्ये सिंहस्थ कुंभमेळा हा नाशिक येथे भरला होता.  


गोदावरी नदीचा उगम :-


सह्याद्री पर्वतामध्ये नाशिक जिल्हयामध्ये ञ्यंबकेश्वर जवळील “ब्रम्हिारी” पर्वतामध्ये गोदावरी उगम पावते. ञ्यंबकेश्वर हे ठिकाण भारतातील १२ ज्योर्तीलिंगापैकी एक आहे. गोदावरी नदीचा उगम अरबी समुद्रापासुन ८० किमी अंतरावर होतो. या नदीच्या प्रवाहाची दिशा पश्चिमेकडून पुर्वेस व आग्नेय दिशेस आहे. गोदावरी नदी महाराष्ट्र व आंध्रप्रदेश या देानच राज्यांतुन वाहते. गोदावरी नदीची एकूण लांबी * किमी एवढी आहे.गोदावरी नदीची महाराष्ट्रातील एकूण लांबी ६६८ किमी एवढी आहे. संपुर्ण गोदावरी खोऱ्याने महाराष्ट्राचे ४९ टक्के क्षेञ व्यापले आहे. गोदावरी नदी महाराष्ट्रातील एकूण ०९ जिल्हयांतुन वाहते. १)नाशिक २)अहमदनगर ३)ओैरंगाबाद ४) बीड ५) जालना ६) हिंगोली ७)परभणी ८) नांदेड ९)गडचिरोली या जिल्ह्यांमधुन वाहते.


गोदावरीच्या उपनद्या


पुर्णा, काटेपुर्णा, मांजरा, पैनगंगा, वर्धा, इंद्रावती, दारणा, प्रवरा, सिंधफणा,कुंडलिका, बोरा इत्यादी.


गोदावरी नदीच्या काठावरील शहरे


नाशिक, नांदेड, कोपरगाव, पैठण, गंगाखेड, राक्षसभुवन.


गोदावरी नदीवरील धरणे


गोदावरी नदीवर भारतातील पहिले मातीचे धरण गंगापुर जि. नाशिक येथे बांधण्यात आले. महाराष्ट्रातील सर्वात मोठा बहुद्देशिय “जायकवाडी प्रकल्प” हा गोदावरी नदीवर औरंगाबाद जिल्हयातील पैठण येथे आहे. जायकवाडी धरणाच्या जलाशयास “नाथसाार” असे म्हणतात. जपान या देशाने या प्रकल्पासाठी १९७५ मध्ये आर्थिक मदत केली होती.


महाराष्ट्रातील जिल्हावार धरणे

●››अमरावती जिल्हा: ऊर्ध्व वर्धा धरण


●››अहमदनगर जिल्हा : आढळा प्रकल्प,ढोकी धरण, तिरखोल धरण, निळवंडे धरण, पळशी धरण, भंडारदरा धरण,मांडओहळ धरण, ज्ञानेश्वरसागर तलाव(मुळा धरण, रुई छत्रपती धरण,लोणीमावळा धरण, विसापूर तलाव,सीना धरण, हंगा धरण, ज्ञानेश्वरसागर तलाव(मुळा धरण)


●›› औरंगाबाद जिल्हा : गराडा तळे,गौताळा तलाव, जायकवाडी धरण,नागद तलाव, निर्भोर तळे


●›› उस्मानाबाद जिल्हा : तेरणा धरण


●›› कोल्हापूर जिल्हा : रंकाळा तलाव


●›› गडचिरोली जिल्हा : दिना


●›› गोंदिया जिल्हा : इटियाडोह


●›››चंद्रपूर जिल्हा : पेंच आसोलामेंढा


●››जळगाव जिल्हा : अग्नावती धरण,अंजनी धरण, अभोरा धरण,काळा बंधारा, कृष्णपुरी बंधारा, गाळण पाझर तलाव, गिरणा धरण,जामदा बंधारा, तोंडापुरा धरण,दहीगाव बंधारा, धामणगाव बंधारा,पांझण उजवा कालवा,पिंपरी बंधारा,बहुळा धरण, बळाड बंधारा, बुधगाव बंधारा, बोरी धरण,भोकरबारी प्रकल्प, मंगरूळ धरण,मन्याड धरण, महरून तलाव, मोर धरण,म्हसवा बंधारा, वडगाव बंधारा, वाघूर धरण, वाडी पाझर तलाव, सातगाव डोंगरी, सार्वेपिंप्री बंधारा,सुकी धरण, हतनूर धरण, हिवरा धरण, होळ बंधारा (एकूण ३२)


●›› ठाणे जिल्हा : भातसा धरण, बरवी,सूर्या धामणी, सूर्या कवडासे


●››धुळे जिल्हा : अक्कलपाडा धरण,अंचोळे, कानोली, गोंदूर तलाव,डेडरगाव तलाव, देवभाने, नकाणे तलाव,पुरमेपाडा, मांडळ, राक्षी, हरणमाळ तलाव


●››नंदुरबार जिल्हा : यशवंत तलाव,


●›› नागपूर जिल्हा : उमरी कान्होजी,कामठी खैरी , कोलार, निम्न वेणा (वाडेगाव), निम्न वेणा (नांद) ,पेंच तोतलाडोह , पेंच रामटेक ,पेंढारी धरण, मनोरी धरण,रोढोरी धरण, साईकी धरण.


●›› नांदेड जिल्हा : इसापूर धरण, निम्न दुधना धरण, विष्णुपुरी धरण


●›› नाशिक जिल्हा : अर्जुनसागर,केल्झार धरण, गंगापूर धरण,गिरणा धरण, चणकापूर धरण,,लोहशिंगवे धरण, हरणबारी धरण, पुणे गाव, कारजवन, तिसगाव, ओझरखेड,वाघाड, पालखेड, भावली धरण, मुकणे धरण, कडवा, दारणा धरण


●›› परभणी जिल्हा : कर्परा धरण, लोअर दुधना धरण, पूर्णा येलावारी,पूर्णासिद्धेश्वर, येलदरी धरण


●›› पुणे जिल्हा : आंध्रा धरण, उरवडे बंधारा, खडकवासला धरण, घोड धरण,चपेटधरण, चासकमान धरण, चंचवड बंधारा, टेमघर धरण, डिंभे धरण,तुंगार्ली धरण, देवघर धरण,पवना प्रकल्प, पानशेत धरण,पिंपळगावधरण, पिंपोळी बंधारा, भाटघर धरण,भुशी धरण, भूगाव बंधारा, माणिकडोह धरण, मारणेव्बाडी बंधारा,मुळशी धरण, येडगाव धरण, रिहे बंधारा,लवळे बंधारा, लोणावळा तलाव, वडज धरण, वरसगाव धरण, वळवण धरण, वाळेण बंधारा, वीर धरण, शिरवटा धरण,आयएनएस शिवाजी तलाव, हाडशी बंधारा १, हाडशी बंधारा २ (एकूण ३४)


●›› बुलढाणा जिल्हा :खडकपूर्णा धरणनळगंगा धरण वाण,पेंटाळी


●›› बीड जिल्हा : माजलगाव धरण,मांजरा धरण


●›› भंडारा जिल्हा : इंदिरासागरप्रकलप, कऱ्हाडा तलाव प्रकलप, खांब तलाव प्रकलप, चांदपूर तलाव प्रकलप,बहुळा धरणप्रकलप, बालसमुद्र प्रकलप,इतीयाडोह प्रकलप , बाघ शिरपूरप्रकलप, बाघ पुजारीटोला प्रकलप,बाघ कालीसरार प्रकलप , गोसीखुर्दप्रकलप


●›› मुंबई जिल्हा : मोडक सागर, तानसा,विहार, तुळशी


●›› यवतमाळ जिल्हा: पूस ,अरुणावती ,बेंबळा


●›› वर्धा जिल्हा : ऊर्ध्व वर्धा धरण,डोंगरगाव प्रकल्प, धाम धरण(महाकालीजलाशय), नांद प्रकल्प,निम्न वर्धा धरण, पंचधारा प्रकल्प,पोथरा प्रकल्प, बेंबळा प्रकल्प, बोरप्रकल्प, मदन उन्न,ई प्रकल्प, लाल नाला प्रकल्प, वडगाव प्रकल्प,वर्धा कार नदी प्रकल्प, सुकळी लघुप्रकल्प (एकूण १४)


●›› सातारा जिल्हा : उरमोडी धरण,कण्हेर धरण, कास तलाव,कोयना धरण(शिवसागर), जांभळी जंगल तलाव,तापोळा तलाव, तारळी धरण, धोम धरण, बलकवडी धरण, बामणोली तलाव,मोती तलाव, मोरणा धरण, वेण्णा तलाव (एकूण १२)


●›› सिंधुदुर्ग जिल्हा : तिलारी धरण,देवधर धरण


●›› सोलापूर जिल्हा : आष्टी तलाव,उजनी धरण , एकरुख तलाव, कंबर तलाव,गिरणीतलाव,पाथरी तलाव, भीमा-सीना नद्यांना जोडणारा भूमिगत कालवा , बुद्धिहाळ तलाव,यशवंतसागर (उजनी) तलाव,संभाजी तलाव,सिद्धेश्वर तलाव, हिप्परगी तलाव,एकरुखे तलाव, होटगी तलाव (एकूण ११)


●›› हिंगोली जिल्हा : येलदरी धरण,सिद्धेश्वर धरण.

12 June 2025

प्रथम गोलमेज परिषद – विश्लेषण



1.📍 काँग्रेसचा बहिष्कार – निर्णायक मर्यादा
✅️ ➤ परिषदेमध्ये भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचा अनुपस्थित राहणं ही सर्वात मोठी मर्यादा ठरली.
✅️ ➤ काँग्रेस हे राष्ट्रव्यापी जनआंदोलन चालवणारे प्रमुख राजकीय पक्ष असल्याने त्यांच्या सहभागाविना कोणतेही निर्णय लोकांमध्ये स्वीकारले जाण्याची शक्यता नव्हती.
✅️ ➤ ब्रिटिश सरकारलाही हे लक्षात आलं की, पुढील संविधानिक निर्णय प्रक्रियेसाठी काँग्रेसचा सहभाग अनिवार्य आहे.

2.📍 ब्रिटिश धोरण – ‘Divide and Talk’
✅️ ➤ परिषदेत विविध समाजघटकांमध्ये वेगळं प्रतिनिधित्व दिलं गेलं – मुस्लिम, दलित, ख्रिश्चन, संस्थानिक इ.
✅️ ➤ हे धोरण इंग्रजांच्या ‘Divide and Rule’ या नीतीचा भाग होतं.
✅️ ➤ यामुळे भारतीय समाजात फूट पडली आणि एकात्मतेच्या प्रयत्नांना धोका निर्माण झाला.

3.📍 दलित चळवळीचं राजकीय उगम
✅️ ➤ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी दलित समाजासाठी स्वतंत्र राजकीय ओळख, प्रतिनिधित्व आणि मतदारसंघांची मागणी मांडली.
✅️ ➤ ही घटना भारतीय समाजात दलित चळवळीला एक नवा राजकीय आकार देणारी ठरली.

4.📍 संस्थानिक आणि अल्पसंख्यांकांचा स्वर
✅️ ➤ संस्थानिकांनी त्यांच्या स्वायत्ततेच्या रक्षणासाठी प्रयत्न केले.
✅️ ➤ अल्पसंख्यांक समूहांनी स्वतंत्र मतदारसंघ, धार्मिक आणि सांस्कृतिक अधिकारांसाठी जोरदार मागण्या केल्या.
✅️ ➤ त्यामुळे भारतीय संविधान निर्मितीच्या प्रक्रियेत अल्पसंख्यांक अधिकार एक केंद्रस्थानी विषय बनले.

5.📍 सकारात्मक पैलू – भारतीय राजकारणाचं विविधीकरण
✅️ ➤ जरी ठोस निर्णय झाले नाहीत तरी, भारतीय समाजातील विविध गटांनी आपापले मुद्दे मांडले आणि राजकीय चर्चेत सहभाग घेतला.
✅️ ➤ भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीच्या घटनात्मक टप्प्याची ही सुरुवात ठरली.

6.📍 निष्कर्ष
✅️ ➤ ही परिषद जरी अपयशी ठरली तरी तिनं पुढील राजकीय प्रक्रियेचा पाया घातला.
✅️ ➤ ब्रिटिश सरकारला ही जाणीव झाली की, भारतीय स्वातंत्र्य प्रक्रियेत काँग्रेसच्या सहभागाशिवाय निर्णयसंहितेचा स्वीकार होणार नाही.
✅️ ➤ हाच दृष्टिकोन पुढील गांधी-इरविन करार आणि दुसऱ्या गोलमेज परिषदेच्या माध्यमातून दिसून आला.

11 June 2025

मानवी शरीराशी संबंधित


प्रश्न : लाल रक्तपेशी कशात तयार होतात ?
👉 उत्तर - अस्थिमज्जेत

प्रश्न : लाल रक्तपेशीचे आयुष्य किती आहे ?
👉 उत्तर- 120 दिवस

प्रश्न : पांढऱ्या रक्तपेशीचे आयुष्य किती असते ?
👉 उत्तर- 1 ते 4 दिवस

प्रश्न : पांढऱ्या रक्तपेशीला काय म्हणतात ?
👉 उत्तर - ल्युकोसाइट

प्रश्न : लाल रक्तपेशींना काय म्हणतात ?
👉 उत्तर - एरिथ्रोसाइट एरिथ्रोसाइट्स

प्रश्न : शरीराचे तापमान काय नियंत्रित करते ?
👉 उत्तर - हायपोथालेमस ग्रंथी

प्रश्न : मानवाचा सार्वत्रिक रक्तदात्याचा रक्तगट ?
👉 उत्तर - ओ (O)

प्रश्न : मानवी रक्तगटाचे युनिव्हर्सल रिसेप्टर ?
👉 उत्तर - एबी

प्रश्न : रक्तदाब मोजण्याच्या साधनाला काय म्हणतात ?
👉 उत्तर - स्फिग्मोमॅनोमीटर

प्रश्न : 'ब्लड बँक' कशाला म्हणतात ?
👉 उत्तर - प्लीहा

प्रश्न : अन्नाचे पचन कधी सुरू होते ?
👉 उत्तर - तोंड 

प्रश्न : पचलेले अन्न शोषले जाते ?
👉 उत्तर - लहान आतडे

प्रश्न : पित्त स्राव होतो ?
👉 उत्तर - यकृताद्वारे

प्रश्न : जीवनसत्व 'अ' साठवले जाते ?
👉 उत्तर - यकृतामध्ये

प्रश्न : शरीरातील सर्वात मोठी ग्रंथी ?
👉 उत्तर - यकृत

प्रश्न : सर्वात लहान ग्रंथी (मास्टर ग्रंथी) ?
👉 उत्तर- पिट्यूटरी

प्रश्न : माणसांच्या फासळ्यांची संख्या किती आहे ?
👉 उत्तर- 12 जोड्या

प्रश्न : शरीरात एकूण हाडांची संख्या किती आहे ?
👉 उत्तर - 206

प्रश्न : शरीरातील एकूण स्नायूंची संख्या ?
👉 उत्तर - 639

प्रश्न : लाळेमध्ये कोणते एन्झाइम आढळते ?
👉 उत्तर - टेलिन

प्रश्न : लिंग निर्धारण कुठे होते ?
👉 उत्तर - पुरुषांचे गुणसूत्र

प्रश्न : मानवी हृदय म्हणजे काय ?
👉 उत्तर - चार कक्ष

प्रश्न : शरीरात किती गुणसूत्र आढळतात ?
👉 उत्तर - 46

प्रश्न : शरीराचा सर्वात मोठा अवयव ?
👉 उत्तर - त्वचा

प्रश्न : शरीरातील सर्वात मोठी पेशी ?
👉 उत्तर - मज्जासंस्था

प्रश्न : शरीरातील अमीनो ऍसिडची संख्या ?
👉 उत्तर - 22

प्रश्न : शरीरात दररोज मूत्र तयार होते ?
👉 उत्तर - 1 लिटर

प्रश्न : लघवीला दुर्गंधी येते कारण ?
👉 उत्तर - युरियामुळे

प्रश्न : मानवी मूत्र (आम्लयुक्त) चे PH मूल्य काय आहे ?
👉 उत्तर - 6

प्रश्न : शरीराचे सामान्य तापमान काय असते ?
👉 उत्तर - 98.6 °F' किंवा '37 °C' किंवा '310 केल्विन'

प्रश्न : टिबिया नावाचे हाड मानवी शरीरात आढळते ?
👉 उत्तर - पायात

प्रश्न : दात आणि हाडांच्या संरचनेसाठी कोणता घटक आवश्यक आहे ?
👉 उत्तर - कॅल्शियम आणि फॉस्फरस

प्रश्न : रक्त गोठण्यास उपयुक्त आहे का ?
👉 उत्तर - प्लेटलेट्स

प्रश्न : त्याचा मेंदू आणि डोके यांच्या अभ्यासाशी संबंध आहे का ?
👉 उत्तर - फ्रेनोलॉजी

प्रश्न : श्वासोच्छवासाच्या वेळी सर्वात जास्त प्रमाणात घेतलेला वायू आहे ?
👉 उत्तर - नायट्रोजन

प्रश्न : जिवंत जीवाश्म [मुबलक वायू] म्हणजे काय ?
👉 उत्तर - सायकास

प्रश्न : Minimata रोग कशामुळे होतो ?
👉 उत्तर - पाण्यातील पारा प्रदूषणामुळे

प्रश्न : मानवी त्वचेचा अभ्यास करणाऱ्या विज्ञानाला काय म्हणतात ?
👉 उत्तर - त्वचाविज्ञान त्वचाशास्त्रज्ञ

प्रश्न : कीटकांचा अभ्यास करणाऱ्या विज्ञानाला म्हणतात ?
👉 उत्तर - कीटकशास्त्र

प्रश्न : पित्त कोणत्या अवयवाद्वारे तयार होते ?
👉 उत्तर - यकृत

प्रश्न : मानवी शरीरात रक्तपेढीचे काम कोण करते ?
👉 उत्तर - प्लीहा

प्रश्न : शरीरातील हिमोग्लोबिनचे कार्य काय आहे ?
👉 उत्तर - ऑक्सिजनची वाहतूक

प्रश्न : हिमोग्लोबिन म्हणजे काय ?
👉 उत्तर- लोह

प्रश्न : मानवी शरीरात रक्त कशामुळे जमा होत नाही ?
👉 उत्तर - हायपरिन

प्रश्न : रक्ताच्या प्लाझ्मामध्ये प्रतिपिंडे कोणाद्वारे तयार होतात ?
👉 उत्तर - लिम्फोसाइट लिम्फोसाइट्स

प्रश्न : लाल रक्तपेशी [RBC] च्या अंत्यसंस्कार प्रक्रियेला म्हणतात ?
👉 उत्तर - प्लीहाला

प्रश्न : क्रेब्स सायकलमध्ये काय संश्लेषित 👉 केले जाते ?
उत्तर - पायरुविक ऍसिड

प्रश्न : मानवी शरीरात युरिया कुठे तयार होतो ?
👉 उत्तर - यकृत

प्रश्न : रक्तातील अशुद्धता कोणत्या अवयवामध्ये गाळली जाते ?
👉 उत्तर- मूत्रपिंडात

प्रश्न : श्वासोच्छवासाची प्रक्रिया कोठे होते ?
👉 उत्तर - माइटोकॉन्ड्रियल

भूगोल 10 प्रश्न आणि उत्तरे

1⃣ दिवसा डोंगरमाथ्याकडे वाहणाऱ्या वाऱ्याना काय म्हणतात.

1. डोंगरी वारे 

2. दारिय वारे ✅

3. स्थानिक वारे

4. या पैकी नाही 


2⃣ पथ्वीवर चंद्राचे आकर्षक हे.......

1. सूर्याच्या पृथ्वीवरील आकर्षणा इतके असते.

2. सूर्याच्या पृथ्वीवरील आकर्षणापेक्षा जास्त असते.✅

3. सूर्याच्या पृथ्वीवरील आकर्षणापेक्षा कमी असते.

4. या पैकी नाही 


3⃣ चकीचे विधान ओळखा.

1. हवेचे आकारमान तिच्यावरील वायू दाबाच्या व्यस्त प्रमाणात बदलते.

2. तापमान वाढविले असता हवेचे आकारमान वाढते.

3. हवेवरील दाब वाढविल्यास ती प्रसरण पावते.


1. फक्त 1

2. फक्त 2

3. फक्त 3 ✅

4. सर्व बरोबर


4⃣ गलिलिओ या शास्त्रज्ञाने तापमापकाचा शोध कोणत्या साली लावला.

1. 1607✅

2. 1707

3. 1807

4. 1907


5⃣ महाराष्ट्रचा सुमारे 30% भाग हा कोणत्या अग्निजन्य खडकापासून निर्माण झालेला आहे?

1. स्लेट

2. बेसाल्ट☑️

3. टाईमस्टोन 

4. कार्टज


6⃣ गरुशिखर कोणत्या पर्वत रांगेत आहेत.

1. छोटा नागपूर 

2. अरवली ☑️

3. माळवा 

4. विंध्य


7⃣ खालील विधानाचा विचार करा.

1. गोदावरीने महाराष्ट्र चे 49% खोरे व्यापले आहे.

2. कृष्णा नदीने महाराष्ट्र चे 25% खोरे व्यापले आहे.

3. कोकणातील नद्यांनी महाराष्ट्र चे 29% क्षेत्र व्यापले आहे.

1. फक्त 1 व 2 

2. फक्त 2 व 3

3. फक्त 1 व 3 ☑️

4. फक्त 3


8⃣ राज्यातील नद्यांचा उत्तरेकडून दक्षिणेकडे क्रम लावा .

1. तापी - गोदावरी - सीन - भीमा - कृष्णा☑️

2. गोदावरी - तापी - सीना - कृष्णा -  भीमा 

3. सीना - तापी - गोदावरी - भीमा कृष्णा

4. गोदावरी - कृष्णा - भीमा - तापी सीना


9⃣ कष्णा नादिवरती खालील पैकी कोणते धरण आहे? 

1. कोयना 

2. धोम ☑️

3. चांदोली 

4. राधानगरी


1⃣0⃣ खालील पैकी कोणते शहर पर्जन्यछायेच्या प्रदेशात आहे? 

1. अहमदनगर

2. पुणे 

3. सातारा 

4. वरील सर्व☑️


📚खालीलपैकी कोणत्या देशास पांढऱ्या हत्तीचा देश म्हणतात ?

1. क्युबा

2. थायलंड

3. फिनलँड

4. नॉर्वे

उत्तर:- 2


व्हीक्टोरिया धबधबा खालीलपैकी कोणत्या नदीवर आहे ?

1. नायगारा

2. इग्वाझु

3. झांबिझी

4. नाईल

उत्तर:- 3


खालीलपैकी वली पर्वत कोणता नाही ?

1. हिमालय

2. आल्प्स

3. रॉकी

4. फ्युजियामा

उत्तर:- 4


कृष्णराजसागर हे धरण खालीलपैकी कोणत्या नदीवर आहेत ?

1. कृष्णा

2. कावेरी

3. भीमा

4. गोदावरी

उत्तर:- 2


नद्या स्पेशल

1. सातारा जिल्ह्यातील महाबळेश्वर येथून उगम पवणारी नदी कोणती? 

✅ - कृष्णा. 


2. वेण्णा नदी कोणत्या नदीची उपनदी आहे?

✅  - कृष्णा


3. पवना नदी कोणत्या नदीची उपनदी आहे? 

✅ - कृष्णा. 


4.  मुळा-मुठा नदीचा संगम कोठे झाला?

✅  - पुणे.


5. कृष्णा व वारणा नदीचा नदीचा संगम कोठे झाला? 

✅ - हरीपुर.


7.  कृष्णा-पंचगंगा नदीचा संगम कोठे झाला? 

✅ - नरसोबाची वाडी. 

 

8.  इंद्रायणी नदीच्या तीरावर वसलेले स्थळ कोणते?

 ✅ - देहु. 


9. शिवाजी सागर धरण कोणत्या नदीवर बांधलेले आहे?

✅  - कोयना. 


10. पुणे शहराला कोणत्या धरणातून पानी पुरवठा होतो?

✅  - खडकवासला. 


11. पानशेत धरण कोणत्या नदीवर आहे? 

✅ - मुठा.


12. कोल्हापूर जिल्ह्यातील भोगावती नदीवर कोणते धरण बांधण्यात आले आहे? 

✅ - राधानगरी. 


13.  चांदोली धरण कोणत्या नदीवर आहे? 

✅ - वारणा. 


15. पुणे जिल्ह्यातील भाटघर धरण कोणत्या नदीवर आहे? 

✅ - नीरा.


16. कोयना धरणासाठी प्रसिद्ध असलेले हेळवाक कोणत्या जिल्हयात आहे? 

✅ - सातारा. 


17.  उजणी धरण कोणत्या नदीवर आहे? 

✅ - भीमा. 


18. दुघगंगा योजनेचा फायदा कोणत्या जिल्ह्याला होतो?

✅  - कोल्हापूर.


19. भीमा सिंचन योजनेपासून कोणत्या जिल्ह्यास पानी मिळते?

✅  - पुणे. 


20. मुळशी धरण कोणत्या जिल्हयात आहे? 

✅ - पुणे. 


भूगोल प्रश्नसंच

◾️ महाराष्ट्रच्या उत्तर सीमेवर कोणता डोंगर स्थित आहे ? 

1) सह्याद्री 

2) सातपुडा ✅

3) मेळघाट 

4) सातमाळा




◾️ मांजरा पठार कुठल्या भागात आहे ? 

1) मराठवाडा ✅

2) पश्चिम महाराष्ट्र 

3) विदर्भ 

4) खानदेश




◾️ भामरागड टेकडया खालीलपैकी कुठे स्थित आहेत  ? 

1) औरंगाबाद 

2) गडचिरोली ✅

3) चंद्रपूर 

4) नंदुरबार 




◾️ खालीलपैकी कोणते शिखर अमरावती जिल्ह्यातील सर्वोच्च शिखर आहे. 

1) वैराट ✅

2) अस्तंभा 

3) हनुमान 

4) जळगाव




◾️खालील पैकी कुठल्या जिल्ह्यात सर्वात कमी वनक्षेत्र आहे ?

 A)  लातूर✅

 B)  मुंबई उपनगर 

 C)  उस्मानाबाद

 D) जालना



◾️खालील पैकी कोणत्या एका गटातील नद्या पश्चिमधाटात उगम पावून पश्चिमेकडे जातात ? 

 A)  तापी, सावित्री, काळू

 B) सावित्री, काळू, उल्हास✅

 C) काळू, गिरना, कुंडळिका

 D)  सावित्री, उल्हास, गोदावरी



◾️खालील पैकी कुठले राष्ट्रीय उद्यान विदर्भ विभागात मोडत नाही ? 

 A)  नवेगाव

 B)  गुगामाळ 

 C)  पेंच

 D)  वरील पैकी कोणतेही नाही✅



◾️महाराष्ट्रातील कमी पावसाचा जिल्हा कोणता ?

 A)  नाशीक जिल्हा

 B) पुणे जिल्हा 

 C) चंद्रपूर जिल्हा

 D)  यापैकी नाही✅



◾️खालील पैकी कुठल्या जिल्ह्याचा चांदोली राष्ट्रीय उद्यानामध्ये समावेश होत नाही ? 

 A)  सांगली

 B)  सातारा

 C) रायगड✅

 D) रत्नागिरी


◾️गोदावरी व भीमा नद्यांची खोरी कोणत्या पर्वत रांगेने वेगळी झाली आहे ? 

 A) सातमाळा

 B) अजिंठा 

 C)  हरीश्चंद्र-बालाघाट✅

 D) गावीलगड

जलविद्युत प्रकल्प .

🔋सातारा - कोयना, कण्हेर,धोम, येवतेश्वर  


🔋 पुणे  - पवना, खडकवासला, भाटघर, वीर, माणिकडोह, डिंभे, पानशेत 


🔋 अहमदनगर - घाटघर, भंडारदरा


🔋सोलापूर - उजनी 


🔋 कोल्हापूर - तिल्लारी, राधानगरी, दुधगंगा, चांदोली 


🔋सांगली - वारणा


🔋ठाणे - सूर्या, भातसा 


🔋 रायगड - खोपोली, भिवपुरी, भिरा


🔋 सिंधुदुर्ग - तेरवान मेंढे


🔋 नाशिक - वैतरणा, करंजवण 


🔋 बीड - माजलगाव 


🔋 नागपूर - पेंच


🔋 औरंगाबाद - जायकवाडी (पैठण येथे)


🔋 परभणी - येलदरी


🔋 अकोला - वाण 


🔋 अमरावती - शहाणूर

चांदोली राष्ट्रीय उद्यान


◾️सांगली, 

◾️सातारा, 

◾️कोल्हापूर व 

◾️रत्नागिरी या चार जिल्ह्यांच्या सरहद्दीवरील ३१७.६७ चौरस किलोमीटरमध्ये पसरलेले राज्यातले सर्वांत मोठे अभयारण्य आहे.


🪵 वारणा नदीचा उगम येथेच होतो. 


🪵१७ व्या शतकातील प्रचितगड, भैरवगड हे किल्ले ऐतिहासिक दृष्ट्या महत्त्वाचे आहेत. 


🪵 चांदोली अभयारण्यास मार्च २००७ मध्ये राष्ट्रीय उद्यान म्हणून अधिकृत घोषित करण्यात आले आहे.


🪵 चांदोलीच जंगल निम सदाहरित जंगल आहे.येथे 


🪴वनऔषधी वनस्पती

 ऐन,बेहडा,जांभूळ,हिरडा,पांगारा.फणस.माड,उंबर,आवळा,आंबा,आपटा,असे वृक्ष आणिअडुळसा,कढीलिंब,शिकेकाई,तमालपत्र,अशा वनऔषधी आहेत.


🐅 पराणी-

पट्टेवाले आणि बिबट्या ,वाघ ,गवे ,अस्वल, रानडुक्कर, सांबर, वानर,सायाळ,भेकर,ससे,रानकुत्री,शेकरु, खवले मांजर, तृण, हरिण इत्यादी वन्य प्राणी आढळतात.


🦚 पक्षी-

महाधनेश,राखीधनेश, रानकोंबड्या, कवडे, गरुड, ससाणे, खंड्या,घारी, बंड्या, सातभा‌ई, सुतार, भारद्वाज, घुबड, चंडोल,पिंगळा, रातवा, कोकिळ, सुभग, स्वर्गीय नर्तक, पावश्या, चातक व  बगळे,पाणकावळे, पाणकोंबड्या व इतर पाणपक्षी आढळतात .

संयुक्त पूर्व परीक्षा प्रश्नसंच

1 ) जेटस्ट्रीम चे गुणधर्म खाली दिलेले  आहेत त्यातील योग्य विधानांचा पर्याय निवडा.

अ) ते दोन्ही गोलार्धातील वेगवान पश्चिमी वाऱ्यांच्या दरम्यान आढळतात.

ब) ते विषुववृत्ताच्या तसेच ध्रुवाजवलील भागात आढळतात.

क) हे वातावरणाच्या खालच्या थरात आढळतात.

ड) यांचा भूपृष्ठवरील पर्जन्यावर प्रभाव पडत नाही.


पर्याय- 

1 ) अ आणि ब   2) ब आणि क

3 ) अ आणि क  4) ब आणि ड


Ans:-1


2) खालील पैकी कोणत्या महिन्यात विषुववृत्तीय कमी दाबाचा पट्टा 5 अंशांनी उत्तरेकडे सरकतो ? 

पर्याय - 

1 ) सप्टेंबर     2 ) डिसेंम्बर

3 ) जून          4 ) मार्च


Ans:-3


3 ) एल निनो वर्षी खालीलपैकी कोणत्या महासागराच्या किनाऱ्यावर कमी वायूदाबाचा प्रदेश निर्माण होतो ?

पर्याय - 

1 ) अटलांटिक  2 ) पॅसिफिक

3 ) हिंदी           4 ) आर्क्टिक 


Ans:-1


4 ) द्वीपगिरी काय आहे ? 

पर्याय - 

1 ) वाळवंटी प्रदेशात वाऱ्याच्या खणण कार्यामुळे तयार झालेला भुआकार.

2 ) वाऱ्याच्या भरण कार्यामुळे तयार झालेला भुआकार.

3 ) नदीच्या भरण कार्यामुळे तयार झालेला भुआकार.

4 ) हिमनदीच्या भरण कार्यामुळे तयार झालेला आहे .


Ans:-1



5 ) दिवसातील सर्वाधिक तापमान ...............या वेळेत असतं. 

पर्याय - 

1 )सकाळी 11 ते 12

2 ) दुपारी 12 ते 1 

3 ) दुपारी 1 ते 2 

4 ) दुपारी 2 ते 3


Ans:-4


6)मुस्लिमांसाठी स्वतंत्र देश असावा ही कल्पना रहमत चौधरी ने कोणत्या पुस्तकात मांडली होती?

अ) NOW ऑफ NEVER

ब)BROKEN WINGS

क)THE WAY OUT

ड)NOTA

Ans:-1


7)पाकिस्तान ची घटना लिहण्यास मदत करणारे भारतीय कोण होते?

अ)जगन्नाथ मिश्रा

ब)अमीर अली

क)गफार खान

ड)नारायण पंडित

Ans:-1


8)बंगालच्या द्वितीय विभाजनावेळी भारताचा गव्हर्नर जनरल कोण होता?

अ)मिंटो 2रा

ब)कर्झन

क)माउंटबॅटन

ड)वेव्हल

Ans:-3


9) मला जर मारायचे असेल तर गोळी घालून मारा कुत्र्यासारखे फासावर लटकवून नका असे उद्गार कोणी काढले होते ?

अ)तात्या टोपेे 

ब)भगतसिँग 

क)अनंत कान्हेरे 

ड)नोटा


Ans:-1

 १०) खालीलपैकी कोणी 1857 च्या उठावाचे वर्णन हे हिंदूंनी ख्रिश्चना विरुद्ध केलेले ते एक बंड होते असा केला आहे?

अ)स.सेन

ब)अशोक मेहता

क)T. R. होल्म्स

ड)OTRAM


Ans:-1


प्रश्न 1) भारतातील नद्यांचा त्यांच्या लांबीनुसार उतरता क्रम लावा:

अ) महानदी           ब) गोदावरी 

क) कृष्णा              ड) नर्मदा 


1) अ,ब,क,ड       2) ब,अ,ड,क

3) ब,क,ड,अ💐💐       4) क,ब,ड,अ


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 2) हुगळी नदी.........नदीची वितरिका आहे?

1) दामोदर

2)ब्रम्हपत्रा

3) गंगा💐💐

4) पदमा


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 3) योग्या जोड्या लावा.

       *नदी*                      *धरण*

 अ) अरुणावती         1) पूरमेपाडा 

 ब) बोरी                  2) बोरकुंड 

 क) कान                 3) करवंद 

 ड) कनोली             4) मलनगांव


1) 3,1,2,4

2) 3,1,4,2💐💐

3) 1,3,2,4

4) 4,2,1,3


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 4) भारताचा.........हा जगातील सर्वात मोठा त्रिभुज प्रदेश आहे.

1) वृंदावन         

2) राजमुंद्रि 

3) सुंदरबन 💐💐

4) मच्छ्लिपट्टन


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 5) भारतातील सर्वात लहान जिल्हा कोणता?

1) मध्य दिल्ली 

2) माहे💐💐

3) लक्षद्वीप 

4) यानम


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 6) भारताच्या भु सिमा ....... देशाना भिडतात.

1) सात 💐💐

2) आठ

3) सहा

4) नऊ


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 7) भारताची दक्षिनोत्तर लांबी  किती आहे?

1) 3214 कि.मी 💐💐

2) 3014 कि.मी

3) 2933 कि.मी

4) 3312 कि.मी


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 8) ..........हा भारताचा सर्वात प्राचीन घडीचा पर्वत आहे.

1) अरवली 💐💐

2) सह्याद्री

3) हिमालय

4) निलगिरि


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 9) यारदांग हे भुदृष्य कशामुळे तयार होते?

1) वाऱ्याचे  खणन कार्य💐💐

2) वारयाच्य भरण कार्य

3) नदिचे खणण कार्य

4)नदीचे खणण कार्य


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 10) खलीलपैकी वातवरणाचा सर्वात खालचा स्तर कोणता?

1) तपांबर 💐💐

2) तपस्तब्धी 

3) दलांबर 

4) स्तितांबर


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 11) विषुववृत्तापासुन ध्रुवाकडे वहणारया ग्रहीय वरयांचा योग्या क्रम ओळखा.

1) पश्चिमी वारे,व्यापारी वारे,धृवीय वारे

2) व्यापारी वारे,पश्चिमी वारे,धृवीय वारे💐💐

3) व्यापारी वारे,धृवीय वारे,पश्चिमी वारे

4) धृवीय वारे,पश्चिमी वारे,व्यापारी वारे


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 12) ......मृदेने लहान सर्वात जास्त प्रदेश व्यापला आहे.

1) काळी कपसाची मृदा

2) तांबडी मृदा

3) गाळाची मृदा💐💐

4) जांभी मृदा


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 13) 2011 च्या जनगणनेनुसार खालीलपैकी कोणते भारतातील राज्य हे सर्वाधिक झोपडपट्टी लोकसंख्या असलेले राज्य आहे?

1) आंध्रप्रदेश 

2) महाराष्ट्र 💐💐

3) बिहार

4) उत्तर प्रदेश


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 14) भारतातील कोणते राज्य बॉक्साईटचे उत्पादन करणारे प्रमूख  राज्य आहे?

1) झारखंड 💐💐

2) मध्य प्रदेश 

3) छत्तीसगढ़ 

4) गुजरात


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 15) ही  भारतातील सर्वात लहाण आदिवासी जमात आहे.

1) भिल्ल

2) संथल

3) अंदमानी 💐💐

4) नागा


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 16) उत्तर - पुर्व रेल्वे विभागाचे मुख्यलय कोठे आहे?

1) भुवनेश्वर 

2) हजिपुर

3) गुहाटी 

4) गोरखपुर💐💐


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 17) योग्या जोड्या लावा.          

  *स्थलांतरीत शेती*                *देश* 

अ) रोका                  1)मलेशिया

ब) लदांग                    2) ब्राझिल

क) चेना                     3) झैरे

ड) मसोले                  4) श्रीलंका


1) 2,1,4,3💐💐

2) 1,2,3,4

3) 3,2,1,4

4) 4,3,2,1


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 18) आशियातील सर्वात मोठे कृषी विश्वविद्यालय कोठे आहे?

1) हिस्सर 💐💐

2) पुणे

3) रहुरी

4) दपोली


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


 प्रश्न 19) क्योटो करार हा...........शी संबधित आहे.

1) लोकसंख्या

2) साधनसंपत्ती 

3) जागतिक उबदारपणा 💐💐

4) प्रदूषण


🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆🏆


प्रश्न 20) भारतीय प्रमाणवेळ कोणत्या रेखवृत्तावर निश्चीत केली गेली आहे?

1) 82° 30' पश्चिम 

2) 28° 30' पुर्व

3) 82°30' पुर्व💐💐

4) 28°30'पश्चिम

मातीचे प्रकार व स्थान


गाळाची मृदा

सतलज-गंगा-ब्रह्मपुत्रा नद्यांच्या मैदानी प्रदेशात गाळाची मृदा आढळते. उत्तर भारतात पंजाब, हरियाणा, उत्तर प्रदेश, बिहार, आसाम राज्यात गाळाची मृदा आहे.


काळी मृदा 

दख्खनच्या पठारावर काळी मृदा आढळते. तिला रेगूर मृदा या नावानेही ओळखतात. बेसॉल्ट व ग्रॅनाइट खडकांचे विदारण होऊन काळी मृदा तयार झाली आहे.


तांबडी मृदा

तामिळनाडू, कर्नाटक, आंध्र प्रदेशचा ईशान्य भाग, महाराष्ट्राचा आग्नेय भाग, ओडिशा, बिहार, राजस्थानातील अरवली टेकडय़ा, पूर्वेकडील खासी, जैतिया, नागा टेकडय़ा या भागांमध्ये तांबडी माती आढळते.


वाळवंटी मृदा 

राजस्थानमधील अरवली पर्वताच्या पश्चिमेकडील संपूर्ण भागात वालुकामय माती आहे. पंजाब व हरियाणाचा दक्षिण भाग, गुजरातमधील सौराष्ट्र व कच्छच्या भागात ही माती पसरलेली आहे.


गाळाची मृदा 

नद्यांमध्ये खाडय़ांमध्ये चिखल व मळीच्या संचयनाने गाळाची माती तयार होते. महाराष्ट्रात कोकण किनारपट्टीलगत सखल प्रदेशात गाळाची माती आहे, तिला भाबर मृदा असेही म्हणतात.

पोलीस भरतीला नेहमी प्रश्न येणारे ? महाराष्ट्राविषयी माहिती 

 महाराष्ट्राविषयी माहिती 

▪️  महाराष्ट्रातील सर्वात उंच पर्वत शिखर- कळसुबाई (१६४६ मी.) ता. अकोले, जि. अहमदनगर.

▪️महाराष्ट्राला ७२० कि.मी. लांबीचा समुद्रकिनारा लाभलेला आहे.

▪️महाराष्ट्राची राजधानी - मुंबई * उपराजधानी  - नागपूर.

▪️महाराष्ट्रातील जिल्ह्यांची संख्या - ३६.

▪️ महाराष्ट्राने भारताचा ९.७ टक्के भाग व्यापलेला आहे.

▪️ महाराष्ट्राच्या वायव्य भागात गुजरात राज्य व दादरा-नगर हवेलीच्या सीमारेषा आहे.

▪️  महाराष्ट्रास लागून मध्य प्रदेश राज्याची सीमा सर्वात लांब आहे.

▪️ महाराष्ट्रात कोकण प्रदेश उत्तरेकडे डहाणूपर्यंत तर दक्षिणेकडे तेरेखोल खाडीपर्यंत आहे * विदर्भातील तलाव मालगुजारी नावाने ओळखले जातात.

▪️ विदर्भातील गोंदिया जिल्ह्यात मोठय़ा संख्येने तलाव आहे.

▪️महाराष्ट्रात मोठय़ा प्रमाणात मासेमारी रत्नागिरी जिल्ह्यात चालते.

▪️महाराष्ट्रातील तलावांचा जिल्हा गोंदिया आहे, तर शहर ठाणे आहे.

▪️महाराष्ट्राचे पठार बेसॉल्ट या खडकाने बनलेले आहे.

▪️  महाराष्ट्रातील पश्चिम घाटाला सह्याद्री म्हणून ओळखतात.

▪️महाराष्ट्रातील मुंबई जिल्हा आकाराने लहान पण लोकसंख्येने मोठा आहे

▪️ महाराष्ट्रातील रत्नागिरी जिल्ह्यात पुरुषांपेक्षा स्त्रियांचे प्रमाण अधिक आहे.

▪️महाराष्ट्रात गडचिरोली जिल्ह्यात लोकसंख्येची घनता सर्वात कमी आहे.

▪️महाराष्ट्रातील १०० टक्के साक्षर जिल्हा- सिंधुदुर्ग, तालुका पन्हाळा.

▪️ महाराष्ट्रात संपूर्ण विद्युतीकरण झालेला प्रथम जिल्हा- वर्धा.

▪️  महाराष्ट्रातील पहिला सहकारी साखर कारखाना प्रवरानगर, जिल्हा नगर.

▪️  भारतात सर्वात जास्त कापड गिरण्या महाराष्ट्रात आहे.

▪️भारतात सर्वात जास्त विद्युत निर्मिती महाराष्ट्रात होते.

▪️  महाराष्ट्रात चलनी नोटांचा कारखाना नाशिक येथे आहे.

▪️महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त अवर्षणग्रस्त जिल्हा अहमदनगर.

▪️भारतातील पहिले पक्षी अभयारण्य कर्नाळा रायगड जिल्ह्यात आहे.

▪️ महाराष्ट्रातील सर्वाधिक पाऊस आंबोली (सिंधुदुर्ग) येथे पडतो.

▪️पंढरपूर शहर भीमा नदीकाठी आहे. महाराष्ट्राची काशी म्हणतात.

▪️गोदावरी नदीला दक्षिण भारताची गंगा म्हणतात.

▪️  प्रवरा नदीच्या खोऱ्यात उसाचे पीक मोठय़ा प्रमाणात घेतले जाते.

▪️गरम पाण्याचे झरे ठाणे जिल्ह्यात वज्रेश्वरी येथे आहेत.

▪️ जगप्रसिद्ध लोणार सरोवर बुलढाणा जिल्ह्यात आहे.

▪️  औरंगाबाद शहर बावन्न दरवाजांचे शहर म्हणून ओळखले जाते.

▪️पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर शहर बटाटय़ाच्या व्यापारासाठी प्रसिद्ध आहे.

▪️  महाराष्ट्रातील जायकवाडी प्रकल्पाला नाथसागर म्हणतात.

▪️ कोयना प्रकल्पावर वीज निर्मिती केली जाते म्हणून महाराष्ट्राची भाग्य लक्ष्मी असे म्हणतात.

▪️ कोयना धरणाच्या जलाशयाला शिवाजी सागर म्हणतात.

▪️विदर्भातील नंदनवन असे चिखलदरा थंड हवेच्या ठिकाणाला म्हणतात.

▪️  विदर्भातील कॅलिफोर्नियाचा असे वरुड व चांदूरबाजार तालुक्याला म्हणतात. कारण तेथे जास्तीत जास्त संत्रा पिकविला जातो.

▪️ महाराष्ट्रातील कापसासाठी प्रसिद्ध बाजारपेठ अमरावती येथे आहे.

▪️ विदर्भातील प्रसिद्ध आनंद सागर शेगाव येथे आहे.

▪️संत गजानन महाराजांची समाधी शेगाव जि. बुलढाणा येथे आहे.

▪️ संत गाडगेबाबा विद्यापीठ अमरावती येथे आहे.

▪️राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराजांची समाधी मोझरी, जि. अमरावती येथे आहे.

▪️ संत गाडगेबाबांची समाधी अमरावती येथे आहे.

▪️ब्रह्मदेशाच्या थिबा राजाचा राजवाडा रत्नागिरी येथे आहे.

▪️  यशवंतराव चव्हाण मुक्त विद्यापीठ नाशिक येथे आहे.

▪️ महाराष्ट्र आरोग्य विज्ञान विद्यापीठ नाशिक येथे आहे.

▪️ महाराष्ट्र राज्यात तोफखाना प्रशिक्षण शाळा देवळाली, जि. नाशिक.

▪️पुणे ही पेशव्यांची राजधानी आहे.

▪️ कोल्हापूर येथे देशातील गुळाची बाजारपेठ आहे.

▪️  आद्य क्रांतीकारक वासुदेव बळवंत फडके यांचा जन्म शिरढोण, जि. रायगड येथे झाला.

▪️ मुंबई शहराला भारताचे पॅरिस असे म्हणतात

▪️यशवंतराव चव्हाणांच्या समाधी स्थळास प्रीतीसंगम असे म्हणतात.

▪️ महाराष्ट्र पोलीस अॅकॅडमी नाशिक येथे आहे.

▪️नॅशनल डिफेन्स अकॅडमी खडकवासला येथे आहे.

▪️महात्मा गांधीजींचा सेवाग्राम आश्रम व विनोबा भावेंचा पवनार आश्रम वर्धा जिल्ह्यात आहे.

▪️शिखांची दक्षिण काशी म्हणून नांदेड शहर प्रसिद्धी आहे.

▪️ महाराष्ट्रात नाशिक येथे कुंभमेळा भरतो.

▪️शिवाजी महाराजांचे जन्मस्थान शिवनेरी येथे आहे.

▪️ ज्ञानेश्वरांनी नेवासे या ठिकाणी ज्ञानेश्वरी लिहिली.

▪️तारापूर हे भारतातील पहिले अणुशक्ती केंद्र आहे.

▪️भारतातील पहिला पेट्रो रसायन प्रकल्प तुर्भे या ठिकाणी आहे.

▪️महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त महानगरपालिका असलेला जिल्हा ठाणे.

▪️रायगड जिल्ह्यात- कातकरी, ठाणे जिल्ह्यात- वारली, यवतमाळ जिल्ह्यात- कोलाम या आदिवासी जमाती प्रामुख्याने आढळतात.

महाराष्ट्राचा प्राकृतिक भूगोल

1) गोंडवाना श्रेणीचे खडक  - यवतमाळ , गडचिरोली

 ◾️ विंध्य श्रेणीचे खडक - चंद्रपूर 

 ◾️ आर्कियन  श्रेणीचे खडक - सावंतवाडी,  वेंगुर्ला 

 ◾️ धारवाड श्रेणीचे खडक - भंडारा,  गोंदिया


2) दख्खनच्या पठारावरील भू-गर्भीय हालचालींचे पुरावे  - गरम पाण्याचे झरे


3) द्वैभाषिक मुंबई राज्याची स्थापना  - 1 नोव्हेंबर 1956 


4) महाराष्ट्राच्या ईशान्य सीमेलगत टेकड्या -   दरेकसा


5) खलाशी - कोकणचा पश्चिमेकडील सागर किनाऱ्यालगतचा सखल भाग


6) मोमिनाबाद - आंबेजोगाई  


7) औरंगाबाद - वेरूळ टेकड्या 

  ◾️ नांदेड - मुदखेड टेकड्या

  ◾️ गडचिरोली - सुरजागड टेकड्या 

  ◾️ धुळे - गाळणा डोंगर 


8) कोणत्या भागात बेसॉल्ट खडकाची जाडी सर्वात जास्त -  पश्चिमेकडील


9) दुधा-तुपाचा जिल्हा - धुळे


10) भारतातील सर्वात प्राचीन लेणी - पितळखोरा   


11) सर्वात जास्त तालुके असणारा जिल्हा -  नांदेड आणि यवतमाळ 


12) महाराष्ट्र पठाराची निर्मिती  - भ्रूश्यमूलक उद्रेक


13) जोगेश्वरी लेणी - मुंबई उपनगर


14) महाराष्ट्र सीमेलगत राज्य  - 6 ( गुजरात,  मध्य प्रदेश, तेलंगणा, कर्नाटक , गोवा व दादर आणि नगर हवेली

  ◾️ केंद्रशासित प्रदेश - 1


15) अमरावती जिल्ह्यातील सर्वोच्च शिखर - वैराट


16) कृष्णा व भीमा जलविभाजक - शंभू महादेव डोंगररांग  


17)  मांजरा पठार - मराठवाडा 


18) महाराष्ट्रातील कोकण किनारपट्टीची रुंदी 52 - 60 km


19) भामरागड टेकड्या - गडचिरोली जिल्हा


20) अजिंठा लेणी - वाघुर नदीच्या तीराव

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

सराव प्रश्न


 1. देशातील पहिले सेंद्रिय शेतीचे प्रशिक्षण देणारे राज्य कोणते.

1. गुजरात🚩

2. सिक्किम

3. आसाम

4. महाराष्ट्र



भारतातील पहिले सेंद्रिय राज्य सिक्कीम असून सेंद्रिय शेती विषयी माहिती देणारे विद्यापीठ गुजरात मध्ये आहे


 2. भारतातील पहिले बाल न्यायालय कोठे सुरू करण्यात आले.

1.दिल्ली🚩🚩

2. महाराष्ट्र

3. आंध्र प्रदेश

4. चंदिगढ


 3............. या भागातील पठार मेवाड पठार व व मारवाड पठार म्हणून ओळखले जाते.

1. मध्य प्रदेश

2. राजस्थान🚩

3. सिक्किम

4. गुजरात


4. महाबळेश्वर या ठिकाणी किती नद्यांचा उगम होतो.

1.02

2.06

3.07

4.05🚩

 कृष्णा , सावित्री, कोयना, वेण्णा ,गायत्री


 5. अरवली पर्वत राजस्थानमध्ये असून हा पर्वत अतिप्राचीन म्हणजेच सर्वात जुना पर्वत आहे. या पर्वताच्या पश्चिम भागामध्ये मही व लूनी ह्या दोन नद्या उगम पावतात. लुनी ही नदी पुढे कच्छच्या आखातात गायब होते. अरवली पर्वताच्या ............. भागात बनारसी नदी उगम पावते.

1. उत्तर

2. दक्षिण

3. मध्य

4. पूर्व🚩


 6.) भारतातले पहिले शासकीय दिव्यांगत्व क्रिडा केंद्र कोणत्या शहरात उभारले जाईल?_



 ज) ग्वाल्हेर_📚✍🏻


ग) इंदौर


ता) दिल्ली


प) या पैकी नाही


 7. मुंबई आणि महाराष्ट्र यांच्यातील नाते वर्णन करताना 'जसे गरूदाला पंख आणि वाघाला नखं' असे वर्णन कोणत्या कवीने केले?

1)अमर शेख

2)अण्णाभाऊ साठे✅

3)प्र. के.अत्रे

4)द.ना.गव्हाणकर


 8. पुढील डोंगर रांगा पैकी चुकीची कोणती? 


1)धुळे -गाळणा डोंगर 


2)नांदेड -मुदखेड डोंगर /निर्मल डोंगर 


3)औरंगाबाद -वेरूळ डोंगर 


4)हिंगोली -हिंगोली डोंगर 



1)सर्वच बरोबर ✅✅



2)1, 2बरोबर 



3)3, 4बरोबर 



4)सर्वच चूक


 9.  खालील पैकी  कोणते राज्य  भारताच्या  पुर्व किनाऱ्यावर  वसलेले  नाही ?


(1)  महाराष्ट्र ✌️🚩


(2)  तामिळनाडु 


(3)  आंध्रप्रदेश 


(4)  पश्चिमप्रदेश


 10. सातपुडा डोंगररांगा ह्या कोणत्या नद्यांना विभाजित करतात?


१) नर्मदा व तापी🚩🚩

२) तापी व गोदावरी

३) कृष्णा व गोदावरी

४) कृष्णा व पंचगंगा


 11. कोणता त्रिभुजप्रदेश हरित त्रिभुज प्रदेश म्हणून ओळखला जातो.

1. महानदी त्रिभुज प्रदेश

2. गंगा ब्रह्मपुत्रा त्रिभुज प्रदेश🚩

3. गोदावरी त्रिभुज प्रदेश

4. कृष्णा त्रिभुज प्रदेश


 12. खालीलपैकी कोणता चित्रपट भारतातील पहिला देशी रंगीत चित्रपट होता.

1. मुगल ए आझम

2. किसान का नाम🚩🚩

3. आलम आरा

4. राजा हरिश्चंद्र


 13. भारतातील पहिले वैद्यकीय महाविद्यालय 1835 ला कोठे स्थापन झाले.

1. चेन्नई

2. कोलकत्ता🚩🚩

3. चंदिगड

4. मुंबई


 14. मौलाना आझाद संशोधन केंद्र कोणत्या शहरात आहे.

1. पैठण

2. सोयगाव

3. औरंगाबाद🚩🚩

4. नांदेड


 15. नंदुरबार जिल्ह्यातील तोरणमाळ हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या पर्वतावर वसलेले आहे.

1. सह्याद्री

2. गाविलगड

3. सातमाळा

4. सातपुडा🚩🚩


 नांदूर मधमेश्वर अभयारण्य कशासाठी प्रसिद्ध आहे.

उत्तर पक्षी

भारतीय नद्या(INDIAN RIVERS)



1 सिन्धु नदी :-

•लांबी: (2,880km)

• उगम: मानसरोवर झील के निकट

• उप नदी:(तिब्बत) सतलज, बियास,

झेलम, चिनाब,

रावी, शिंगार,

गिलगित, श्योक (जम्मू और कश्मीर, लेह)

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


2 झेलम नदी

•लांबी: 720km

•उगम : शेषनाग झील,

जम्मू-कश्मीर

•सहायक नदी: किशन गंगा, पुँछ लिदार,करेवाल,

सिंध जम्मू-कश्मीर,

कश्मीर


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


3 चिनाब नदी

•लांबी: 1,180km

•उगम : बारालाचा दर्रे के निकट

•सहायक नदी: चन्द्रभागा जम्मू-कश्मीर

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


4 रावी नदी

•लांबी: 725 km

•उगम स्थळ:रोहतांग दर्रा,

कांगड़ा

•सहायक नदी :साहो, सुइल पंजाब


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


5 सतलज नदी

•लम्बाई: 1440 (1050km भारत)km •उद्गमस्थल:मानसरोवर के निकट राकसताल

•सहायक नदी : व्यास, स्पिती,

बस्पा हिमाचल प्रदेश, पंजाब

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


6 व्यास (बियास)नदी

•लांबी: 470

•उगम: रोहतांग दर्रा

 •सहायक नदी:तीर्थन, पार्वती,

हुरला


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


7 गंगा नदी

•लांबी :2,525 km 

•उगम: गंगोत्री के निकट गोमुख से

• उप नदी: यमुना, रामगंगा,

गोमती,

बागमती, गंडक,

कोसी,सोन,

अलकनंदा,

भागीरथी,

पिण्डार,

मंदाकिनी

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

8 यमुना नदी

•लांबी: 1375km

•उगम: यमुनोत्री ग्लेशियर

•सहायक नदी: चम्बल, बेतवा, केन,

टोंस, गिरी,

काली, सिंध,

आसन

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

9 रामगंगा नदी

•लांबी: 690km

•उगम:नैनीताल के निकट एक हिमनदी से

• सहायक नदी:खोन

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


10 घाघरा नदी

•लम्बाई: 1,080 km

•उद्गम स्थल:मप्सातुंग (नेपाल)

• सहायक नदी:हिमनद शारदा, करनली,

कुवाना, राप्ती,

चौकिया

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*11 गंडक नदी*

•लम्बाई: 425km

•उद्गम स्थल: नेपाल तिब्बत सीमा पर मुस्ताग के निकट •सहायक नदी :काली गंडक,

त्रिशूल, गंगा

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


*12 कोसी नदी*

•लम्बाई: 730km

•उद्गम स्थल: नेपाल में सप्तकोशिकी

(गोंसाईधाम)

•सहायक नदी: इन्द्रावती,

तामुर, अरुण,

कोसी

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*13 चम्बल नदी*

•लम्बाई: 960 km

•उद्गम स्थल:मऊ के निकट जानापाव पहाड़ी से

•सहायक नदी :काली सिंध,

सिप्ता,

पार्वती, बनास

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*14 बेतवा नदी*

•लम्बाई: 480km

•उद्गम स्थल: भोपाल के पास उबेदुल्ला गंज के पास मध्य प्रदेश

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*15 सोन नदी*

•लम्बाई: 770 km

•उद्गमस्थल:अमरकंटक की पहाड़ियों से

•सहायक नदी:रिहन्द, कुनहा 


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*16 दामोदर नदी*

•लम्बाई: 600km

•उद्गम स्थल: छोटा नागपुर पठार से दक्षिण पूर्व

•सहायक नदी:कोनार,

जामुनिया,

बराकर झारखण्ड,

पश्चिम बंगाल


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*17 ब्रह्मपुत्र नदी*

•लम्बाई: 2,880km

•उद्गम स्थल: मानसरोवर झील के निकट (तिब्बत में सांग्पो)

•सहायक नदी: घनसिरी,

कपिली,

सुवनसिती,

मानस, लोहित,

नोवा, पद्मा,

दिहांग अरुणाचल प्रदेश, असम

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*18 महानदी*

•लम्बाई: 890km

•उद्गम स्थल: सिहावा के निकट रायपुर

•सहायक नदी: सियोनाथ,

हसदेव, उंग, ईब,

ब्राह्मणी,

वैतरणी मध्य प्रदेश,

छत्तीसगढ़,

उड़ीसा

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*19 वैतरणी नदी*

• लम्बाई: 333km

•उद्गम स्थल:क्योंझर पठार उड़ीसा

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*20 स्वर्ण रेखा*

•लम्बाई: 480km

•उद्गम स्थल ;छोटा नागपुर पठार उड़ीसा,

झारखण्ड,

पश्चिम बंगाल

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*21 गोदावरी नदी*

•लम्बाई: 1,465km

•उद्गम स्थल: नासिक की पहाड़ियों से

•सहायक नदी:प्राणहिता,

पेनगंगा, वर्धा,

वेनगंगा,

इन्द्रावती,

मांजरा, पूर्णा 

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*22 कृष्णा नदी*

•लम्बाई: 1,290km

•उद्गम स्थल: महाबलेश्वर के निकट

•सहायक नदी: कोयना, यरला,

वर्णा, पंचगंगा,

दूधगंगा,

घाटप्रभा,

मालप्रभा,

भीमा, तुंगप्रभा,

मूसी महाराष्ट्र,

कर्नाटक,

आन्ध्र प्रदेश

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*23 कावेरी नदी*

•लम्बाई: 760km

•उद्गम स्थल: केरकारा के निकट ब्रह्मगिरी

•सहायक नदी:हेमावती,

लोकपावना,

शिमला, भवानी,

अमरावती,

स्वर्णवती कर्नाटक,

तमिलनाडु

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

*24 नर्मदा नदी*

•लम्बाई: 1,312km

•उद्गम स्थल :अमरकंटक चोटी

•सहायक नदी: तवा, शेर, शक्कर,

दूधी, बर्ना मध्य प्रदेश,

गुजरात


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


*25 ताप्ती नदी*

•लम्बाई: 724km

•उद्गम स्थल: मुल्ताई से (बेतूल)

•सहायक नदी: पूरणा, बेतूल,

गंजल, गोमई मध्य प्रदेश,

गुजरात


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


*26 साबरमती*

•लम्बाई: 716km

•उद्गम स्थल: जयसमंद झील

(उदयपुर)

•सहायक नदी:वाकल, हाथमती राजस्थान,

गुजरात


🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹


*27 लूनी नदी*

•उद्गम स्थल: नाग पहाड़

 •सहायक नदी:सुकड़ी, जनाई,

बांडी राजस्थान,

गुजरात,

मिरूडी,

General knowlege

०१. हिमालयाच्या रोहतांग खिंडीनजीक कोणत्या नदीचा उगम आहे?
बियास

०२. भारताच्या कोणत्या राज्याची राजधानी सात वन्य टेकड्यांवर आहे?
तिरुवनंतपुरम

०३. कोणत्या राज्यात देशातील पहिले गायींचे अभयारण्य (Cow's Sanctuary) स्थापन्यात येणार आहे?
मध्य प्रदेश

०४. कोणत्या शहराला महाराष्ट्राची पर्यटन राजधानी म्हणून ओळखतात.
औरंगाबाद

०५. हुंडरू धबधबा भारताचा कोणत्या शहराजवळ आहे?
रांची

०६. फेकरी हा औष्णिक विद्युतप्रकल्प कोणत्या जिल्ह्यात आहे?
जळगाव

०७. मिनिकॉय, कदमत व बित्रा कोणत्या केंद्रशासीत प्रदेशाचे प्रांत आहेत?
लक्षद्वीप

०८. भारतीय पठारी प्रदेशाने किती क्षेत्र व्यापले आहे?
१२ लाख चौ.कि.मी.

०९. नर्मदा नदीच्या दक्षिण भागात असलेले भारतातील सर्वात मोठे पठार कोणते?
दख्खनचे पठार

१०. महाराष्ट्रास लागून कोणत्या राज्याची सीमा सर्वात जास्त लांब आहे?
मध्य प्रदेश

११. महाराष्ट्राच्या कोणत्या दिशेला  सातपुडा पर्वतरांगा व गाविलगड टेकड्या आहेत?
उत्तर

१२. परभणी व नांदेड जिल्ह्यातील डोंगरांच्या रांगेला कोणती रांग म्हणतात?
निर्मळ रांग

१३. 'V' आकाराची दरी कशामुळे तयार होते?
नदीचे अपघर्षण

१४. दगडी कोळशाचा निकृष्ठ दर्जाचा प्रकार कोणता आहे?
Lignite

१५. बावन्न दरवाजांचे शहर म्हणून कोणते शहर ओळखले जाते?
औरंगाबाद

१६. Table Land नावाने कोणता भाग ओळखला जातो?
पाचगणी

१७. हाफलांग हे पर्वतीय पर्यटन स्थळ कोणत्या राज्यात आहे?
आसाम

१८. पोलो खेळाचा उगम कोणत्या राज्यात झाला आहे?
मणिपूर

१९. पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरील सर्वांत खोल भाग कोणता?
मरियाना गर्ता

२०. गोवरी' कोणत्या भारतीय राज्यातील नृत्य-नाटक आहे?
राजस्थान

२१. घूमरा नृत्यात कोणत्या देवतेची पूजा केली जाते?
दुर्गा

२२. ग्रेट बॅरियर रीफ' कोणत्या महासागरात आहे?
प्रशांत महासागर

२३. या पैकी कोणत्या ग्रहाची कक्षा पृथ्वीच्या सर्वात जवळ आहे?
शुक्र

यशाचा राजमार्ग प्रश्नसंच

 १) महाराष्ट्रातील कुस्तीगिरांचा म्हणून ओळख असलेला जिल्हा कोणता ? 

👉🏿उत्तर ----------- - कोल्हापूर


२) महाराष्ट्रातील लेण्यांचा जिल्हा म्हणून ओळख असलेला जिल्हा कोणता ?

👉🏿 उत्तर ------------- औरंगाबाद


३) विदर्भातील ............. जिल्ह्यात मोठय़ा संख्येने तलाव आहे.?

👉🏿 उत्तर ------------- गोंदिया


४) महाराष्ट्रात मोठय़ा प्रमाणात मासेमारी ............. या जिल्ह्यात चालते. 

👉🏿उत्तर ------------- रत्नागिरी


५) महाराष्ट्रातील तलावांचा जिल्हा म्हणून कोणता जिल्हा प्रसिद्ध आहे ? 

👉🏿उत्तर ------------- गोंदिया


६) महाराष्ट्राचे पठार ............. या खडकाने बनलेले आहे.

👉🏿 उत्तर ------------- बेसॉल्ट

▶️


७) महाराष्ट्रातील पश्चिम घाटाला .....................म्हणून ओळखतात.

👉🏿 उत्तर ------------- सह्याद्री


८) महाराष्ट्रातील ............... जिल्हा आकाराने लहान पण लोकसंख्येने मोठा आहे. 

👉🏿 उत्तर ------------- मुंबई


९) महाराष्ट्रातील ............... या जिल्ह्यात पुरुषांपेक्षा स्त्रियांचे प्रमाण अधिक आहे.

👉🏿 उत्तर ------------- रत्नागिरी


१०) महाराष्ट्रात ................... या जिल्ह्यात लोकसंख्येची घनता सर्वात कमी आहे. 

👉🏿 उत्तर ------------- गडचिरोली


११) महाराष्ट्रातील १०० टक्के साक्षर जिल्हा कोणता ?

👉🏿 उत्तर ----------- सिंधुदुर्ग, तालुका पन्हाळा.


१२) महाराष्ट्रात संपूर्ण विद्युतीकरण झालेला प्रथम जिल्हा कोणता ? 

👉🏿 उत्तर ----------- वर्धा.


१३) महाराष्ट्रातील पहिला सहकारी साखर कारखाना कोणता आणि कोणत्या जिल्ह्यात स्थापन झाला ?

👉🏿 उत्तर ---------- प्रवरानगर, जिल्हा अहमदनगर.


१४) भारतात सर्वात जास्त कापड गिरण्या कोणत्या राज्यात आहेत ? 

👉🏿 उत्तर ------------- महाराष्ट्रात


 १५) महाराष्ट्रात चलनी नोटांचा कारखाना कोणत्या जिल्यात आहे ?

👉🏿 उत्तर ------------ नाशिक


१६) महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त अवर्षणग्रस्त जिल्हा कोणता ? 

👉🏿 उत्तर ----------- अहमदनगर.


१७) भारतातील पहिले पक्षी अभयारण्य कर्नाळा हे कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

👉🏿 उत्तर ------------- रायगड


१८) महाराष्ट्रात सर्वाधिक पाऊस ................ येथे पडतो.

 👉🏿 उत्तर ----------- आंबोली (सिंधुदुर्ग)


१९) पंढरपूर हे शहर .............. या नदीकाठी आहे. आणि त्या नदीलाच महाराष्ट्राची काशी म्हणतात.

👉🏿 उत्तर -------------- भीमा


२०) कोणत्या नदीला दक्षिण भारताची गंगा म्हणतात ?

👉🏿 उत्तर ------------- गोदावरी


२१) कोणत्या नदीच्या खोऱ्यात उसाचे पीक मोठय़ा प्रमाणात घेतले जाते ?

👉🏿 उत्तर ----------- प्रवरा


२२) गरम पाण्याचे झरे ठाणे जिल्ह्यात ................येथे आहेत ? 

👉🏿 उत्तर ----------- वज्रेश्वरी


२३) जगप्रसिद्ध लोणार सरोवर हे कोणत्या जिल्ह्यात आहे ? 

👉🏿 उत्तर - बुलढाणा


२४) बावन्न दरवाजांचे शहर म्हणून कोणत्या जिल्ह्यास ओळखले जाते ? 

👉🏿 औरंगाबाद

विज्ञान प्रश्नसंच


🌸मानवी डोळ्याचा कोणता भाग आत येणाऱ्या किरणांना नियंत्रित करतो?

१) कोरनिआ  

२) इरीस✅

३) प्युपील

४) रेटीना


🌸सार्वजनिक सभागृहात किंवा प्रेक्षागृहात ध्वनी विषयक दर्जा हा निकृष्ट ठरण्याचे कारण .....असते?

१) आंतर परावर्तन 

२) सस्पंदन

३) निनाद✅✅

४) स्पंदन


🌸अनियततापी (cold blooded) प्राण्यांच्या संदर्भात खालीलपैकी कोणते विधान सत्य आहे?

१) रक्त गोठलेले असणे

२) रक्त  थंड असणे

३) शरीराचे  तापमान बाहेरच्या तापमानानुसार बदलत असते.✅✅

४) शरीराचे तापमान स्थिर असते.


🌸१ ग्रॅम  हिमोग्लोबीन ......ml oxygen चे वहन करतो.

१) १.३६

२) १.३४✅✅

३) १.३८

४) १.३३


🌸 स्पायरोगायचे प्रजनन (reproduction) खालीलपैकी ......पद्धतीने होते.

१) शाकीय

३) लैंगिक 

२) शाकीय आणि लैंगिक ✅✅

४) शाकीय ही नाही आणि लैंगिक ही नाही


🌸'पेशी' हे नाव कोणत्या शास्त्रज्ञाने  प्रथम वापरात आणले?

१) जगदीश चंद्र बोस

२) कॕमिलो गोल्गी

३) रॉबर्ट हुक✅✅

४) रॉबर्ट ब्राऊन


🌸मानवाच्या सर्वसाधारण आरोग्याविषयी संबंधित "ब्रोका निर्देशक" खालीलापैकी कोणाच्या वजाबाकीने मिळतो??

१) कि. ग्रॅम मधील वजन आणि मीटर मधील उंची

२) सेंमी. मधील उंची आणि १००✅✅

३) मीटर मधीला उंची आणि कि. ग्रॅम मधील वजन

४) कि. ग्रॅम मधील वजन आणि सेंमी. मधील उंची


🌸 खगोलशास्राला समर्पित केलेली भारताची पहिली अंतरिक्ष उपग्रह  वेधशाळा.....होय.

१) ॲस्ट्रोनॉट

२) मार्स अॉर्बिटर मिशन

३) ॲस्ट्रोसॕट✅✅

४) यापैकी नाही


🌸वनस्पती तेलाचे क्षपण केले की,त्यापासून वनस्पती तूप मिळते. या अभिक्रियेत कोणते उत्प्रेरक कार्य करते?

१) मँग्नीज अॉक्साइड

२) रेनी निकेल ✅✅

३) कोबाल्ट

४) झिंक


🌸इलेक्ट्रीक हिटींग एलीमेंट साधारणतः कोणत्या धातुपासुन बनविलेले असतात?

१) टंगस्टन 

२) ब्रान्झ

३) नायक्रोम✅✅

४) अॉरगान


उद्याच्यार्यामध्ये खालीलपैकी कोणते ऍसिड असते?*                        

💚 बयुटिरिक 

💜 लक्टरीक

❤️ फोर्मिक  

💛 *सायट्रिक ☑️*



 उत्तम उत्पादन देणारी कोंबडी कोणती?            

💚 - कादारनाथ

💜 - हेल आयलंड रेड

❤️ - ब्रम्हा

💛 - *लेगहॉर्न ☑️*



 महाराष्ट्रातील आर्थिक दृष्ट्या महत्वाचे वने खालीलपैकी कोणती?                     

💚 - गवताळ कुरणे

💜 - सदाहरित वृक्षांची वने ☑️

❤️ - पानझडी वृक्षांची वने

💛 - उंच वृक्षांची वने


 

इलियड व ओडिसी या महाकाव्याची रचना .... यांनी केली?                           

💚 - होमर ☑️

💜 - सेक्रेटिस

❤️ - पिंडार

💛 - सॉफिकलीस



 आधुनिक आवर्त सारणी मध्ये तांबे चा अनुक्रमांक किती आहे?           

💚 - 26 ☑️

💜 - 59

❤️ - 49

💛 - 29



न्यूट्रॉन चा शोध कोणी लावला ?                         

💚 - जेम्स चॅडविक ☑️

💜 - न्यूटन

❤️ - रुदरफोर्ड

💛 - जे जे थॉमसन



 महाराष्ट्राच्या पठारी प्रदेशात .... मृदा विकसित झाली आहे ?                 

💚 - काळी ☑️

💜 - करडी

❤️ - वालुकामय

💛 - लाल



 सजदा व पाबोस प्रथा कोणत्या सुलतानाने सुरु केली?                             

💚 - *बल्बन ☑️*

💜 - राजिया सुलतान

❤️ - अल्लाउद्दीन खिलजी

💛 - यापैकी नाही



 NTPC ची स्थापना केव्हा झाली?                       

💚 - 1973

💜 - *1975 ☑️*

❤️ - 1982

💛 - 1966



पृथ्वी सूर्यापासून जास्तीत जास्त अंतरावर असते त्या अवस्तेला काय म्हणतात?                   

💚 - उपसूर्य

💜 - अपसूर्य ☑️

❤️ - भ्रमणसूर्य

💛 - बहिर्यसूर्य



 ..... जीवनसत्व याला सायनोकोबालमीन पण म्हणतात.?                          

💚 - बी12 ☑️

💜 - बी 8

❤️ - बी3

💛 - बी7



बहिर्वक्र भिंगाच्या साहाय्याने कोणता दृष्टिदोष दूर केला जातो?        

💚 - दुरदृष्टीता ☑️

💜 - लंबदृष्टीता

❤️ - निकटदृष्टीता

💛 - यापैकी नाही



 बालकवी कोणाला म्हणतात?                              

💚 - त्र्यम्बक बापूजी ठोंबरे ☑️

💜 - गोविंद करंदीकर

❤️ - प्रल्हाद केशव अत्रे

💛 - यापैकी नाही



झाशीची राजा जेव्हा दत्तक पुत्र घेतला होता त्याचे नाव काय?                          

💚 - सयाजीराव

💜 - दामोदर ☑️

❤️ - यशवंतराव

💛 - धोंडोपंत



उस्मानाबाद हे शहर कोणत्या नदीकाठी वसले आहे?                                            

💚 - वैतरणा

💜 - कुंबी

❤️ - तेरणा ☑️

💛 - भोगावती



 सेस्मोग्राफ  हे कोणत्या ओरकाराचे उपकरण आहे?                              

💚 - क्षारमापक

💜 - वक्रातामापाक

❤️ - भूकंपनोद मापक ☑️

💛 - यापैकी नाही



 सलवा जुडूम हे काय आहे?                         

💚 - नक्षलवादी संघटना 

💜 - राजनैतिक पक्ष

❤️ - NGO

💛 - नक्षलवाद विरोधी संघटना ☑️



मिशी भादारने या वाक्यप्रचाराचा योग्य अर्थ सांगा?                                        

💚 - मिशी काढून टाकणे

💜 - मिशी कातरने

❤️ - मिशी वाढविणे

💛 - बेअब्रू करणे ☑️



ध्वनी तरंगाचे प्रसारण कशातून होत नाही?                        

💚 - स्थायु

💜 - द्रव

❤️ - वायू

💛 - निर्वात जागा ☑️



 चित्रनगर हे चित्रपट निर्मितीचे केंद्र कोणत्या जिल्यात आहे?                       

💚 - सोलापूर

💜 - पुणे

❤️ - कोल्हापूर ☑️

💛 - मुंबई

प्रश्न मंजुषा

 1) जिल्हा परिषदेच्या सर्व प्रकारच्या सर्वसाधारण सभांसाठी गणपूर्ती संख्या ही एकूण सदस्य संख्येच्या ______ एवढी असते.

 A. 1/2 सदस्य संख्या

 B. 1/3 सदस्य संख्या✅

 C. 1/4 सदस्य संख्या

 D. 1/10 सदस्य संख्या.


________________________


2) माहिती अधिकार अधिनियम 2005 च्या तरतुदीनुसार त्रयस्थ व्यक्तीला दुसरे अपिल किती कालावधीमध्ये दाखल करता येते ?

 A. 30 दिवस

 B. 60 दिवस

 C. 90 दिवस✅

 D. वरीलपैकी काहीही नाही.


________________________


3) जिल्हा परिषद अध्यक्षांच्या 30 दिवसापेक्षा अधिक ते 90 दिवसापर्यंत रजेस कोण मंजूरी देतो ?

 A. राज्य शासन

 B. स्थायी समिती✅

 C. जिल्हा परिषद

 D. मुख्य कार्यकारी अधिकारी.


________________________


4) महाराष्ट्र प्रशासकीय सुधारणा समिती (1968) च्या शिफारशीनुसार राज्य सरकारने सचिवालयामध्ये __________ पद्धतीचा स्विकार केला.

 A. सहाय्यक अधिकारी

 B. सल्लागार समिती

 C. कक्ष अधिकारी✅

 D. मुख्य अधिकारी.


________________________


5) नियमित ग्रामसभा बैठकांव्यतिरिक्त जादा अथवा विशेष बैठक/बैठका भरविण्याचा अधिकार कोणास आहे?

 A. सरपंच

 B. गट विकास अधिकारी

 C. मुख्य कार्यकारी अधिकारी

 D. वरील सर्वांना.✅


________________________


6) खालीलपैकी कोण 'अखिल भारतीय सेवांचे जनक' म्हणून ओळखले जातात ?

 A. डॉ. बी.आर, आंबेडकर

 B. वल्लभभाई पटेल✅

 C. जवाहरलाल नेहरू

 D.  डॉ. राजेंद्र प्रसाद.


________________________


7) भारताच्या नियंत्रक व महालेखापरिक्षकाबाबत खालील विधाने विचारात घ्या :

(a) केन्द्र व राज्यांच्या महसूलातून होणारया खर्चाचे लेखा-परीक्षण करणे.

(b) संसदेने मंजूर केलेल्या रकमेपेक्षा जास्त रक्कम केन्द्र शासनाकडून काढण्यात आलेली नाही याची खात्री करणे.

(c) केन्द्र आणि राज्याच्या आर्थिक देवाण-घेवाणीतील बिनचूकपणा अथवा अन्य बाबतीत मतप्रदर्शन करणे.

(d) खर्चातील नियम व अधिनियमाच्या अनियमिततेची प्रकरणे निदर्शनास आणणे.

सदरहू विधानांपैकी कोणती बरोबर आहेत ?

 A. (a) आणि (b)

 B. (b), (c) आणि (d)

 C. (a), (c) आणि (d)

 D. (a), (b), (c) आणि (d). ✅


________________________


8) लोकलेखा समितीबाबत खालीलपैकी कोणते सत्य आहे ?

(a) ती सर्वात जुनी आर्थिक समिती आहे.

(b) तिचे वर्णन अंदाज समितीची 'जुळी बहिण' असे केले जाते.

(c) तिचे निष्कर्ष हे पूर्वलक्षी स्वरूपाचे (Ex-post facto) असतात.

(d) तिचे कार्य हे केवळ शव विच्छेदनाचे आहे.


पर्यायी उत्तरे : 

 A. (a), (b), (c)

 B. (b), (c), (d)

 C. (a), (c), (d)

 D. (a), (b), (c), (d). ✅


________________________


9) नवीन अखिल भारतीय सेवांची निर्मिती ___________ करू शकतात.

 A. संसद ठराव करून

 B. संसद कायदा तयार करून✅

 C. राष्ट्रपती आदेश पारित करून

 D. केंद्रीय लोकसेवा आयोग ठराव करून.


________________________


10) भारताच्या संचित निधीतून देयके (Payments) देण्यासाठी __________ द्वारे अधिकृत केले जाते. 

 A. वित्त विधेयक

 B. विनियोजन अधिनियम ✅

 C. वित्तीय अधिनियम

 D. संचित निधी अधिनियम.





१) महाराष्ट्रातील क्षेऋफळाच्या दृष्टीने सर्वात मोठा जिल्हा ?

१) पुणे

२)नागपूर

३)मुंबई

४)अहमदनगर ✅




२) २०११ च्या घनातेनुसार महाराष्ट्र राज्यातील सर्वात मोठा जिल्हा हा आहे ?

१)नाशिक

२)पुणे

३)मुंबई उपनगर ✅

४)मुंबई शहर 




३) हिंगोली जिल्ह्याची निर्मिती कोणत्या जिल्ह्यातून विभाजन होऊन झाली आहे..?

१)ठाणे जिल्हा

२)पुणे जिल्हा

३) वाशिम जिल्हा

४)परभणी जिल्हा ✅




४) नांदेड जिल्ह्यात एकूण तालुके किती आहेत ?

१)१६ ✅

२)०९

३)१३

४)१० 




५) अमरावती जिल्हास कोणत्या राज्याची सीमा लागून आहे.?

१) आंध्र प्रदेश

२)तेलंगणा

३)मध्य प्रदेश ✅

४)कर्नाटक 




६) अकोला जिल्हा महाराष्ट्राच्या कोणत्या दिशेला स्थित आहे ?

१) पूर्व - पश्चिम

२) पश्चिम - उत्तर

३)उत्तर - पूर्व ✅

४) दक्षिण - पूर्व 




७ ) बुलढाणा जिल्ह्याचे पूर्वीचे नाव काय ?

१)भिलेवडा

२) भिल्लेश्र्वर

३) भिवटेकडी

४) भिलठाण ✅




८ ) लोणार सरोवर कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

१) अमरावती

२) लात्तुर

३) सोलापूर

४)बुलढाणा ✅




९)  सहस्त्रकुंड धबधबा कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

१) चंद्रपूर

२) नागपूर

३) भंडारा 

४) यवतमाळ ✅



१० ) कास पठार कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

१) सांगली

२)सातारा ✅

३)धुळे

४) औरंगाबाद



११)  धुळे जिल्ह्यात एकूण किती तालुके आहेत ?

१)४ ✅

२)१०

३)१४

४)१६



१२)  तोरणमाळ डोंगर  कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

१) जळगाव जिल्हा

२) बुलढाणा जिल्हा

३)नाशिक जिल्हा

४) नंदुरबार जिल्हा ✅




१३)  खान्देशी जिल्हा म्हणून कोणता जिल्हा प्रख्यात आहे ?

१) वाशिम जिल्हा

२) धुळे जिल्हा

३) जळगांव जिल्हा ✅

४)हिंगोली जिल्हा




१४)  गौताळा अभयारण्य कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

१) जालना जिल्हा

२)परभणी जिल्हा

३) सातारा जिल्हा

४) औरंगाबाद जिल्हा ✅




१४) भारतातील सर्वात पहिली सूतगिरणी कुठे सुरू झाली ?

👉 ११ July १८५१ रोजी भारतातील पहिली सूतगिरणी मुंबईत सुरु झाली.येथून मुंबईमध्ये अनेक सूतगिरण्यासह औधोगिक वाढीस सुरुवात झाली.



१५) महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त साक्षरता जिल्हा कोणता व त्याचे प्रमाण किती टक्के आहे.?

Ans.मुबंई उपनगर जिल्हा त्याचे प्रमाण 89.9% इतके आहे.