Monday 18 March 2024

अन्नपचन प्रक्रिया


🌾सजीवाने अन्न ग्रहन केल्यापासून ते उत्सर्जित पदार्थ बाहेर टाकण्याच्या अवस्थेपर्यंत अन्नावर घडणार्‍या संपूर्ण प्रक्रियेला अन्नाची पचन क्रिया असे म्हणतात.


🌾अन्न पचण्याची प्रक्रिया चालू असतांना त्या अन्नात या अवयवांकडून अनेक स्त्राव सोडले जातात.


🌾या स्त्रावामध्ये विकरे, आम्ल, उत्प्रेरक, यांचा समावेश होते.


🌾या स्त्रावामुळे अन्नातील जटिल घटकांचे सुलभ घटकात रूपांतर होते. ज्यामुळे अन्न पचण्यास सुलभ जाते.


🌾खाल्लेले अन्न पचविण्याच्या क्रियेत खालील अवयवांचा महत्वाचा सहभाग असतो. अन्नपचनाची प्रक्रिया खालीलप्रकारे पाडली जाते.



🌿1. अंग पदार्थ – मुख व गुहा


स्त्राव – लाळ  


विकर – टायलिन


माध्यम – अल्पांशाने


मूळ अन्न पदार्थ – पिष्टमय पदार्थ  


क्रिया आणि अंतिम – शर्करा (माल्टोज)


🌿2. अंग पदार्थ – जठर


स्त्राव – हायड्रोक्लोरिक


माध्यम – आम्ल, अॅसिड  


मूळ अन्न पदार्थ – प्रथिने  


क्रिया आणि अंतिम – जंतुनाशक


🌿3. अंग पदार्थ – जठररस  


स्त्राव – पेप्सीन,रेनीन


माध्यम – आम्ल


मूळ अन्न पदार्थ – प्रथिने, दूध


क्रिया आणि अंतिम – सरल प्रथिने (पेप्टोन), व्हे मध्ये रूपांतर



🌿4. अंग पदार्थ – लहान आतडे


स्त्राव – पित्तरस


माध्यम – अल्कली


मूळ अन्न पदार्थ – प्रथिने व मेद


क्रिया आणि अंतिम – मेदाचे विघटन व अन्न जंतूनाशक करणे.



🌿5. अंग पदार्थ – स्वादुपिंडरस  


विकर – ट्रिप्सीन, अमायलेझ, लायपेझ


माध्यम – अल्कली, अल्कली


मूळ अन्न पदार्थ – प्रथिने(पेप्टोन), पिष्टमय पदार्थ, मेद


क्रिया आणि अंतिम – अमिनोआम्ल, शर्करा व ग्लुकोज, मेदाम्ल व ग्लिसरॉल



🌿6. अंग पदार्थ – आंत्ररस


विकर – इरेप्सीन, इनव्हरटेझ, लायपेझ


माध्यम – अल्कली


मूळ अन्न पदार्थ – प्रथिने, शर्करा, मेद  


क्रिया आणि अंतिम – अमिनोआम्ल, ग्लुकोज, फ्रूटोज व माल्तैझ, मेदाम्ल व ग्लिसरॉल.

No comments:

Post a Comment

Latest post

BIS Recruitment 2024

BIS Recruitment : BIS Bharti 2024 भारतीय मानक ब्युरो नवीन नोकरी भरती जाहिरात प्रकाशित झाली आहे. या भरती प्रक्रियेमध्ये एकूण 345 रिक्त असणाऱ्...