Sunday 17 April 2022

मराठीतील प्रथम व विशेष आणि मराठी भाषेत येणारे शब्द व लिपी

MPSC मराठी व्याकरण व लेखन:
🌷मराठीतील प्रथम व विशेष🌷

🌷मराठीतील प्रथम उपलब्ध वाक्य : श्री चामुंडराये करवियले ( श्रवणबेळगोळ )

🌷मराठीतील पहिले गद्यचरित्र : लीळाचरित्र ( म्हाईमभट )

🌷मराठीतील आद्यग्रंथ : विवेकसिंधू ( मुकुंदराज )

🌷मराठीतील पहिली स्त्री नाटककार : सोनाबाई केळकर

🌷मराठीतील पहिली ग्रामीण कवयित्री : बहिणाबाई चौधरी

🌷मराठीतील पहिली स्त्री निबंधकार : ताराबाई शिंदे

🌷मराठीतील पहिली स्त्री कथाकार : काशीबाई कानेटकर

🌷मराठी साहित्यासाठी पहिला ज्ञानपीठ : वि. स.खांडेकर ( ययाती )

🌷मराठीतील पहिले गीताभाष्य : ज्ञानेश्वरी ( भावार्थदीपिका )

🌷मराठीतील पहिली ग्रामीण कादंबरी : बळीबा पाटील ( कृष्णराव भालेकर )

_____________________________

🌷मराठी भाषेत येणारे शब्द🌷

🌷ऑस्ट्रिक अथवा ऑस्ट्रेएशियाटिक : जावा, सुमात्रा, मलाया, इत्यादी देशातील लोकांकडून आलेले शब्द.

🌷शिमी : मुसलमानी धर्माबरोबर व राज्याबरोबर अरबी, फारसी, तुर्की, इत्यादी भाषेतून आलेले शब्द.

🌷युरोपीय : अर्वाचीन काळात इंग्रजी, पोर्तुगीज, फ्रेंच इत्यादिंच्या सहवासाने मराठीत रूढ झालेले शब्द.

🌷वर्तमान बोली : सीमाप्रदेशात गुजराथी, हिंदी इत्यादी भाषांच्या सान्निध्यामुळे मराठी भाषेतील शब्दात वाढ झाली आहे.

🌷प्राकृत, अपभ्रंश भाषा : मराठीची निर्मिती होत असताना पाली, पैशाची, अर्धमागधी, मागधी, शौरसेनी इत्यादी प्राकृत भाषांनीही मराठीच्या शब्दसंग्रहास हातभार लावलेला आहे.

🌷द्राविडी शब्द : भारतात आर्यपूर्वकाळापासून राहणाऱ्या लोकांच्या सहवासाने आलेले शब्द. कन्नड, तामीळ, तेलगू, मल्याळम इत्यादी दक्षिणेकडील भाषांतून मराठीने काही शब्द उचलले आहेत.

🌷 देशज अथवा देश्य : आर्यपूर्वकाळापासून भारतात निवास करून राहणाऱ्या भिल्ल, नाग , कातकरी, गोंड, कोरकू, वारली, इत्यादी वनवासी लोकांचे शब्द.

 

______________________________
                    
🌷लिपी🌷

🌷लिपी : लिपी हा शब्द लिप् या धातूपासून

तयार झाला आहे. लिप् म्हणजे लिंपणे किंवा

सारवणे किंवा माखणे होय. आपण कागदावर

शाईने लिंपतो म्हणून तिला 'लिपी' असे

म्हणतात. विविध सांकेतिक खुणांनी आपण जे

लेखन करतो तिलाच 'लिपी' असे म्हणतात.

🌷देवनागरी लिपी : मराठी भाषेचे लेखन ज्या

मराठी बाळबोध लिपीत केले जाते त्यास

देवनागरी लिपी असे म्हणतात. देवनागरी लिपी

आर्य लोकांनी भारतात आणली. देवनागरी

लिपीचे लिखाण डावीकडून उजवीकडे केले जाते.

No comments:

Post a Comment

Latest post

चालू घडामोडी :- 27 मार्च 2024

◆ भारत सरकारने हिंसाचारग्रस्त हैतीमध्ये अडकलेल्या भारतीयांना शेजारच्या डोमिनिकन रिपब्लिकमध्ये स्थलांतरित करण्यासाठी 'ऑपरेशन इंद्रावती&#...